Morgunblaðið - 06.02.1974, Qupperneq 36

IESIO
JH*r0unHaí>ifr
DDCIECn
trjpiiíMaMíb
2B«rðJmliIaí>í}»
flUCLVSinCPR
22480
MIÐVIKUDAGUR 6. FEBRUAR 1974
Loðna hrúgast upp þessa dagana, en nú er þvf miður hætta á, að
verksmiðjurnar hætti að taka á mðti loðnu vegna yfirvofandi
verkfalla. Þessi mynd var tekin í þróm síldar- og fiskimjölsverk-
smiðjunnar á Kletti í gær.
Ljósm. Mbl.: Ól. K. M.
Óskert vísitala í
r
ISAL-samningunum
SAMNINGAR þeir, sem tókust yfirskriftina „Fréttabréf um þá staðið nokkuð á þriðja mánuð
um helgina milli íslenzka álfé-
lagsins h.f. og þeirra verkalýðsfé-
laga, sem eru umsemjendur
starfsmanna ÍSALs.eru að mörgu
leyti tfmamótasamningar. Við
samningagerðina, sem staðið
hefur nokkuð á þriðja mánuð,
náðist fram 22,22% kauphækkun,
fyrst 13%, en síðan í tveimur
áföngum 4%, sem leggjast ofan á
fyrri hækkanir, en að auki er
dagvinna á föstudögum felld
niður, þannig að 40 stunda vinnu-
vikan vinnst á fjórum dögum, 10
stundir á dag. Ekkert vísitöluþak
er í samningunum og koma vfsi-
tölubætur á öll iaun jafnt auk
þess sem tryggt er óbreytt hlut-
fall milli launaflokka, þótt samið
verði um breytingar á vísitölu. Að
meðaltali munu kjarasamningar
þeirra, sem vinna hjá ÍSAL, vera
um 40% hærri en kjarasamn-
ingar á hinum almenna vinnu-
markaði. Lægsta útborgað kaup
hjá ísal er nú yfir 40 þúsund
krónum.
í gær var dreift á félagssvæði
félaganna, serp sömdu við ÍSAL,
fréttabréfi frá samninganefnd
verkalýðsfélaganna og ber það
kaup og kjör hjá ÍSAL“ og er
dagsett 3. febrúar. Þar segir um
hina nýju samninga:
„Á samningafundi verkalýðsfé-
laganna og ÍSAL, 3. febrúar s.l.,
var undirritaður nýr kjarasamn-
ingur. Samningaumleitanir höfðu
og síðasti fundur stóð frá því á
laugardagsmorgun og fram á
sunnudagskvöld. Samtals voru
haldnir 20 fundir um sameigin-
legar kröfur og mjög margir
fundir um sérmál hinna ýmsu
Framhald á bls. 20.
RAFMAGNSL AU ST
í DJÚPINU í VIKU
Stórhríð kemur í
veg fyrir viðgerð
Bæjum, 5. febrúar.
SAMFELLD stórhríð hefur verið
við Djúp i heila viku. ísing hefur
valdið hér stórtjóni á rafmagns-
línunni milli Bæja og Unaðsdals.
Þar hafa átta rafmagnsstaurar
brotnað og bæir í Snæf jallahreppi
og sá hluti Nauteyrarhrepps, sem
rafmagn fær frá Mýrarárvirkjun,
hafa verið rafmagnslausir og
Hætta verksmiðjur móttöku
á loðnu í dag eða morgun ?
ósýnt er hvenær viðgerð getur
farið fram, þar sem fáliðað er á
Bæjum nema rétt til gegninga
lieima fyrir.
Símalinan milli Bæja og Unaðs-
dals er hreinlega í tætlum, eins og
drusla, enda er simasambands-
laust við ísafjörð vegna rafmagns-
leysis. Þá er 12 rása fjölsamband
um radióstöðina á Bæjum frá Isa-
firði til Reykjavíkur óvirkt vegna
rafmagnsleysis.
Djúpbáturinn hefur þó með
harðfylgi stjórnenda getað haldið
uppi áætlunum í Djúpið og vestur
á Firði, en erfiðleikar eru á því að
komast niður bryggjurnar að
bátnum vegna snjóalaga og klaka-
brynju.
Klakabrynja þekur nú alla jörð
hér um slóðir og er eins og jökull
yfir að líta um alla byggð.
Jens.
ÞAU ætla að verða mörg
áhyggjuefni sjómanna og út-
gerðarmanna, frystihúsaeigenda
og verksmiðjueigenda vegna
yfirstandandi loðnuvertíðar. í
f.vrstu höfðu menn miklar
áhyggjur vegna tregðu á sölu
á frystri loðnu til Japans,
en nú er búið að leysa það
mál. Sfðar höfðu menn áh.vggjur
Þórarinn Þórarinsson, ritstjóri
Tímans, lýsti því yfir í forystu-
grein í blaði sínu í gær, að f
Alþýðuhandalaginu „situr enn að
völdum sama Kremlarþröngsýn-
in og sú, sem stjórnar ofsóknum
gegn Solzhenitsyn í Sovétrfkjun-
um.“ Þessi ummæli ritstjóra
Tímans hljóta að b.vggjast á
þeirri reynslu, sem framsóknar-
menn hafa haft af samstarfi við
Alþýðubandalagsmenn í rúmlega
'Z'/t ár, og vekja sérstaka eftirtekt
af þeim sökum.
Tilefni forystugreinar Tímans í
gær er leiðari í Þjóðviljanum á
sunnudag, þar sem farið var niðr-
andi orðum um Framsóknarflokk-
inn og þær mismunandi hug-
myndir, sem þar eru uppi um
varnarmál og önnur mál. I for-
ystugreín Tfmans segir: „Það,
sem hefur sameinað menn um
Framsóknarflokkinn, er grund-
vallarstefna hans, þótt ágreining-
ur hafi verið um einstök mál.
af mjölmarkaðnum og töldu
sumir hann heldur ótryggan.
Loðnuveiðar Norðmanna hafa
hins vegar brugðizt og ansjósu-
veiði hefur enn ekki verið leyfð í
Perú, þannig að mjölmarkaður-
inn hefur styrkzt síðustu daga.En
nú hafa enn einu sinni skapazt ný
viðhorf, og það eru verkföllin,
sem eru yfirvofandi og eiga, ef
Þetta telja Þjóðviljamenn hina
mestu ósvinnu, þeir lýsa jafn-
framt beínt og óbeint yfír því, að
enginn eigi heima í Alþýðubanda-
laginu, nema hann fylgi flokkn-
um í einu og öilu. Þetta er
áreiðanlega hryggileg yfirlýsing
fyrir marga þá menn, sem hafa
verið að gera sér vonir um, að
Alþýðubandalagið væri að breyt-
ast úr þröngsýnum kommúnista-
flokki í víðsýnan sósíaldemó-
kratiskan flokk. Ilér kemur
nefnilega fram sami einræðislegi
hugsunarhátturinn, sem er að
gera valdamenn Sovétrfkjanna að
viðundri í baráttu þeirra gegn
Solzhenitsyn. Þeir telja Solzhen-
itsyn óalandi og óferjandi sök-
um þess, að hann fylgir ekki for-
skrift valdhafanna í stóru og
smáu. Samkvæmt áðurgreindum
ummælum Þjóðviljans mun hlið-
stæð refsing ná til sérhvers fylgiv
manns Alþýðubandalagsins, sein
dirfist að vera ósaminála flokkv
forystunni. Alþýðubandalagið á
ekki tekst að semja, að koma til
framkvæmda 19. febrúar n.k.
Miklar líkur eru nú á þvf, að
loðnuveiðin stöðvist algjörlega
einhvern næstu daga, vegna yfir-
vofandi verkfalls á hinum
almenna vinnumarkaði. Flestar
loðn uverksmiðj urnar eiga nú
hráefni til 10—14 daga, og telja
þær sig nú vart geta tekið á móti
bersýnilega enn lagt í land, þang-
að til það getur talizt víðsýnn
Framhald á bls. 20
MIKLAR líkur eru nú á því, að
aðildarfélög innan Sjómannasam-
bands íslands fari í verkfall 19.
febrúar n.k. hafi samningar ekki
tekizt fyrir þann tíma. Ef af verð-
ur, skellur sama dag á verkfall
Alþýðusambands Islands og verð-
ur þvf allt athafnalif landsins
lamað að mestu frá þeim tíma.
Innan Sjómannasambandsins eru
27 félög með rösklega 3000
félaga.
Jón Sigurðsson, formaður Sjó-
mannasambandsins, sagði í sam-
tali við Morgunblaðið i gær, að
lengur, þar sem verksmiðjurnar
þurfa að vera búnar að bræða
loðnuna upp, þegar verkfallið
skel lur á.
En það er ekki einungis veiði á
loðnu til bræðslu, sem stöðvast,
heldur lika til frystihúsanna.
Ástæðan er sú, að um 50% af
þeirri loðnu, sem frystihúsin taka
á móti til frystingar, fer sem
úrgangur í bræðslurnar, og ef
ekki er hægt að losna við
úrganginn, er ekki hægt að frysta.
Þetta mál er því að verða mjög
alvarlegt, ekkí sízt þegar tekið er
tillit til þess, að næstu
tvær—þrjár vikurnar eru taldar
vera aflasælasti loðnutíminn, ef
miðað er við síðustu ár.
Morgunblaðið hefur fregnað, að
verksmiðjueigendur muni ætla að
reyna hafa samstöðu með sér um
hvort hætt verður að taka á móti
loðnu á næstu dögum, eða hvort
haldið verður áfram að taka á
móti loðnu þrátt fyrir yfirvofandi
verkfall.
sambandið hefði nú sent aðildar-
félögunum skeyti, þar sem þess er
óskað, að þau afli sér heimildar
til að boða verkfall frá og með 19.
febrúar n.k. og eftir því, sem bezt
væri vitað, þá hefðu flest þeirra
gert það.
Hann.sagði, að lítið hefði miðað
í samkomulagsátt á samninga-
fundum með útgerðarmönnum að
undanförnu. Enn ber margt á
milli en stærstu atriðin eru
skiptaprósentan, frítt fæði, hækk-
uð kaUptrygging og aðrir kauplið-
ir, en þetta eru líka helztu kröfu-
Smyslov og
Forintos efstir
eftir 2 umferðir
BIÐSKÁKIR úr 1. og 2. umferð á
Reykjavíkurskákmótinu voru
tefldar í gærkvöldi og fóru leikar
svo að Smyslov vann Tringov,
Velimirovich og Ingvar gerðu
jafntefli og einnig Friðrik og
Kristján. Biðskákuin úr2. umferð
lauk svo að Friðrik vann Tringov,
Guðmundur og Velimirovich
gerðu jafntefli, en biðskákum
þeirra Magnúsar og Benonýs og
Ögaards og Ciocalta var frestað.
Eftir tvær umferðir eru efstir
Smyslov og Forintos með 2 v. og
síðan koma Friðrik, Bronstein og
Ingvar með U4 v. hver.
liðir sjómanna. Um smærri atriði
er það að segja, að fljótlega eftir
að samningafundir hófust, náðist
samkomulag um þau.
Ef að verkfalli sjómanna verð-
ur, stöðvast loðnuflotinn eins og
hann leggur sig, og sama er að
segja um öll fiskiskip okkar,
nema togara. Hins vegar hefði
flotinn stöðvazt sjálfkrafa ef
aðildarfélög A.S.l. fara i verkfall,
þar sem vinna í öllum loðnu-
bræðslum og fyrstihúsum leggst
niður um leið og verkfall byrjar.
Tíminn um Alþýðubandalagið:
Sama Kremlar-þröngsýn-
in og stjórnar ofsókn-
unum gegn Solzhenitsyn
Miklar líkur á sjómanna-
verkfalli 19. febrúar nk.