Morgunblaðið - 28.02.1974, Síða 15

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. FEBRUAR 1974
15
Kona
Solzhen-
itsyns bíð-
ur í einn
mánuð
Moskvu, 27. febrúar, NTB.
EIGINKONA rithöfundarins
Alexanders Solzhenitsyns sagði
f dag, að hún fengi ekki leyfi
yfirvalda til að fara úr landi
með bækur og skjöl eigin-
mannsins fyrr en eftir að
minnsta kosti einn mánuð.
Frú Solzhenitsyn kvaðst ekki
mundu fara úr landi án bók-
anna. „Maðurinn minn þarfn-
ast ekki aðeins mfn og barn-
anna, hann þarfnast bókanna
líka,“sagði hún.
Hún kvað Lenfn-bokasafnið
hafa beðið sig að semja lista
um 500 til 1.000 bækur, sem
hún vill hafa með sér. Yfirvöld-
in verða að samþykkja listann
og henni var sagt á bókasafn-
inu, að það tæki að minnsta
kosti fjórar vikur.
Sovézk yfirvöld hafa sagt, að
□ Alexander Solzhenitsyn I göngutúr I Kaupmannahöfn með
Hans Jörgen Lembourn, formann dönsku rithöfundasamtakanna
og þingmann, og Ellen Winther, leikkonu og eiginkonu Lem-
boums, upp á arminn. — Natalia, eiginkona Solzenitsyns, er á
litlu myndinni.
frú Solzhenitsyn, börn hennar
þrjú og móðir hennar fái brott-
fararleyfi. „Ég hef enn ekki
gengið frá vegabréfum og öðr-
um nauðsynlegum skilrfkjum,
þvf að ég veit ekki, hvar Alex-
ander Solzhenitsyn ætlar að
setjast að. Eg tel þó, að hann
taki ákvörðun mjög bráðlega,"
sagði hún.
Solzhenitsyn kom aftur til
Zúrich í dag frá heimsókn sinni
til Noregs og Danmerkur. Hann
kom með lest frá Kaupmanna-
höfn.
Norska blaðið Aftenposten
hefur eftir norskum vini Solz-
henitsyns f dag, að hann muni
annaðhvort setjast að f Noregi
eða Sviss.
Uppreisn hermanna í
Eþíópíu breiðist út
Stjórnin
segir af sér
Haile Selassie.
AddisAbeba, 27. febr.
AP. — NTB.
IIAILE Selassie keisari hvatti
ákaft til þjóðareiningar f ræðu
sem hann hélt í dag frá svölum
hallar sinnar og jafnframt herma
fréttir að uppreisn hermanna
sem krefjast launahækkunar
breiðist út í Eþíópfu.
I kvöld bárust þær fréttir að
stjórnin hefði sagt af sér og þotur
flughersins flugu lágt yfir höfuð-
borginni Addis Abeba. Nokkrum
klukkustundum áður höfðu deild-
ir úr flughernum tekið öll völd f
sfnar hendur f flugstöð aðeins 50
km frá höfuðborginni.
Samkvæmt óstaðfestum frétt-
um rfkir ókyrrð í Dire Dawa í
austurhluta landsins þar sem
þriðja herfylkið hefur aðsetur og
í herskólanum i Harrar skammt
þar frá efndu hermenn til að-
gerða til stuðnings uppreisninni
sem virðist ná til verulegs hluta
44.000 manna hers Eþíópiu.
Menn úr landher og flugher
undir forystu undirforingja hafa
á valdi sínu mikilvægustu staði í
Samara, höfuðborg Eritreu, ann-
an daginn i röð. Um 1.700 sjóliðar
gengu í lið með þeim og tóku
flotastöðina í Massawa við Rauða-
haf.
Kyrrt er í þessum tveimur höf-
uðvirkjum uppreisnarmanna í
Eritreu samkvæmt fréttunum og
uppreisn hermannanna hefur
ekki leitt til ofbeldisverka. Bank-
ar og skólar voru lokaðir i dag en
kvikmyndahús opin.
Eþíópíski sjóherinn er aðeins
skipaður örfáum strandgæzlu-
skipum og einu birgðaskipi og
virðist nánast óskiptur hafa geng-
ið í lið með uppreisnarmönnum.
Hersveitir hollar stjórninni
hafa einangrað Asmara. Viðræð-
ur virðast hafa farið fram milli
stjórnarinnar og nefndar fimm
fulltrúauppreisnarmanna.
Liðþjálfi nokkur virðist hafa
komið uppreisninni af stað.
Nefnd háttsettra manna undir
forsæti yfirmanns hersins var i
dag væntanleg til Asmara til við-
ræðna við uppreisnarmenn.
Þótt uppreisnarmenn virðist
einungis krefjast launahækkana
munu einnig hafa komið fram
ásakanir gegn yfirstjórn hersins
og jafnvel stjórn landsins, en upp-
reisnarmenn virðast halda tryggð
við Haile Selassie keisara.
VUj^
meira
en 200
mílur
Ósló 27. febrúar, NTB.
VERKALÝÐSSAMBANDIÐ í
Noregi hefur bent á í bréfi til
rfkisstjórnarinnar, að þeir al-
þjóðasamningar, sem sam-
komulag verði um á hafréttar-
ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna
í Caracas í júní, muni hafa úr-
slitaþýðingu fyrir Norðmenn,
bæði sem eina af helztu sigl-
ingaþjóðum heimsins og sem
strandþjóð, er hafi verulegra
hagsmuna að gæta i fiskveið-
um, hagnýtingu oliu og gas-
vinnslu.
Verkalýðssambandið telur
rétt, að strax á hafréttarráð-
stefnunni verði komizt að sam-
komulagi um ytri mörk land-
grunnsins utan 200 sjómilna.
Verður kynþroska
þorskur verndaður?
Þrándheimi, 27. febrúar —
Enn eitt fjárkúgunarránið
NTB
London, 27. febrúar—AP.
ÓKUNNUR maður, sem sfðastlið-
inn laugardag stal ómetanlegu
listaverki eftir hollenzka 17. ald-
ar málarann Jan Vermeer úr
Kenwood Ilouse-safninu í Lond-
on, hefur nú látið uppi í símtali,
að hann krefjist þess, að hálfrar
milljónar punda virði af matvæl-
Framhald á bls. 35
KNUT Vartdal, fiskimálastjóri
Noregs, sagði í dag að takmörk-
un á veiðum kynþroska þorsks
væri einn af þeim möguleikum
Bretar styðja
200 mílna mörk
— Austen Laing
London, 27. febrúar— NTB.
AUSTEN Laing, framkvæmda-
stjóri Sambands brezkra útgerð-
armanna, sagði í London i dag, að
brezkir sjómenn styddu tillögur
um útfærslu landhelgi í 200 míl-
ur. Hins vegar væri bæði sjó-
mönnum og útgerðarmönnum
ljóst að aðeins væri unnt að stfga
slíkt skref eftir að nákvæmar og
vfðtækar viðræður hefðu átt sér-
stað um málið við önnur aðildar-
lönd Efnahagsbandalags E vrópu.
Laing sagði þetta i ræðu sem
hann flutti á ráðstefnu um haf-
réttarmál, sem haldin er í London
um þessar mundir á vegum
brezka dagblaðsins The Financial
Times. Sagði Laing ennfremur, að
ef landhelgin yrði færð út væri
eðlilegt fyrir hin ýmsu lönd að
koma sér saman um tvíhliða að-
lögunarráðstafanir, þannig að sjó-
menn geti smátt og smátt dregið
úr veiðum sínum á viðkomandi
miðum.
Tilgangur þessarar hafréttar-
ráðstefnu er að laða fram tillögur
og hugmyndir, sem væntanlega
yrðu ræddar á hafréttaráðstefnu
Sameinuðu þjóðanna í Caracas. í
ráðstefnunni taka þátt fulltrúar
ríkisstjórna, sérfræðingar og full-
trúar atvinnugreina sem hags-
muna eiga að gæta í þessum efn-
um, en henni á að ljúka á föstu-
dag.
NýjarWater-
gate - ákærur
New York, 27. febrúarAP —
NTB.
LEON Jaworski, sérlegur sak-
sóknari í Watergate málinu, segir
i dag i viðtali við New York Times
að hann sé nú búinn að fá fulla
mynd af þvi hvernig málum hafi
verið háttað í Watergate-hneyksl-
inu. Segir Jaworski, að nýrra
ákæra sé að vænta þegar á
fimmtudag eða föstudag. Hins
vegar sé málið enn ekki komið í
hápunkt, og að kærum verði að
fresta unz lokið verði við að skipa
kviðdóm í máli ráðherranna fyrr-
verandi, John Mitchell og
Maurice Stans.
Þá sagði William Saxbe, dóms-
málaráðherra Bandaríkjanna i
dag, að hann væri ósammála þeim
skilningi sem fram kom hjá Nixon
forseta á blaðamannafundinum á
mánudaginn um hvers konar at-
hæfi kallaði ásaksókn forseta fyr-
ir ríkisrétti. Hafði Nixon lýst
þeirri skoðun að glæpur þyrfti að
hafa verið framin tilþess að rétt-
læta saksókn.
í dag skýrði lögfræðineur John
Ehrlichmans, fyrrum ráðgjafa N ix
ons frá því, að Ehrlichman hefði
neitað tilboði um að lýsa sig
ábyrgan á innbrotum i Watergate-
bygginguna og á skrifstofu sál-
fræðings . Daniel Ellsbergs gegn
því að fallið yrði frá öllum öðrum
ákæruatriðum gegn honum.
Allsherjarverk-
fall á Ítalíu í dag
Róm, 27. febrúar
AP—NTB
UM 13 milljónir verkamanna
tóku þátt í allsherjarverkfalli á
ítaliu í dag til þess að mótmæla
aðferðum ríkisstjórnarinnar við
að hefta verðbólgu og atvinnu-
leysi. I Róm og nágrenni hennar
stóð verkfallið í einn sólarhring,
en annars staðar i fjórar klukku-
stundir. Þetta er sjötta allsherjar-
verkfallið á Ítalíu undanfarin
fjögur ár. Þetta mótmælaverkfall
fór viðast friðsamlega fram, en í
flestum borgum voru haldnir
fjöldafundir til að undirstrika til-
gang þess.
sem meta þyrfti þegar tryggja
ætti endurnýjun þorskstofns-
ins. Hann undirstrikaði hins
vegar að slík takmörkun væri
ekki tímabær í ár og að ekki
yrði tekin afstaða til þessa máls
fyrr en niðurstöður af viðræð-
um nefndarinnar um fiskveiði í
Norður-Atlantshafi sem fara
eiga fram i júnf, Iægju fyrir.
Bretar verja
olíuborpalla
London, 27. febrúar, AP.
BREZKI sjóherinn ætlar að
koma sér upp litlum flota fall-
byssubáta tilþess að verja oliu-
borpalla á hafinu norður af Ir-
landi og vestur af Skotlandi.
Heimildir í sjóhemum segja,
að aðalverkefni flotans verði að
verja borpallana gegn árásum
eða ránum. Ekki var tilgreint,
hvaðan slikar árásir kynnu að
verða gerðar, en möguleiki á
þvf, að írskir skæruliðar gerðu
slíka tilraun var ekki útilokað-
ur.
Sendlar barðir og
rændir milljónum
Múnchen, 17. febrúar, AP.
ÞRfR RÆNINGJAR komust
undan í dag með tæpa hálfa
milljón marka (um 15 milljónir
ísl. kr.) sem starfsmenn banda-
risku útvarpsstöðvarinnar
Radio Liberty i MUnchen áttu
að fá launagreiðslur.
Lörgreglan segir, að ráðizt
hafi verið á tvo sendla útvarps-
stöðvarinnar og pokarmeð pen-
ingunum í hrifsaðir af þeim,
þegar þeir voru á leið til
stöðvarinnar frá nálægum
banka.
Tveir ræningjanna voru
vopnaðir skammbyssum. Þriðji
ræninginn sat i sportbil og ók á
brott með ránsfenginn og ræn-
ingjana, þegar sendlarnir
höfðu verið barðir niður með
byssuskefti.
Seinna fannst billinn yfirgef-
inn.
Radio Liberty útvarpar til
Sovétríkjanna og annarra Aust-
ur-Evrópulanda.
Dayan boðin staða
Jerúsalem, 27. febrúar.NTB.
GOLDA Meir forsætisráðherra
hefur boðið Moshe Dayan fyrr-
verandi landvarnaráðherra
stöðu utanrikisráðherra í
minnihlutastjórn, að sögn
blaðsins Maariv i dag.
Blaðið segir, að Abba Eban
utanríkisráðherra fráfarandi
stjórnar hafi hafnað boði frú
Meir um að verða aðstoðarfor-
sætisráðherra.