Morgunblaðið - 28.02.1974, Qupperneq 19
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. FEBRUAR 1974
19
þjóðfélagsins sem lokið hafa
löngum starfsdegi. í þeim mál-
um er þörf ýmissa umbóta sem
ég hefði áhuga á að beita mér
fyrir.
Þar sem ég hef á undanförn-
um árum starfað mikið að ýms-
um félagsmálum hef ég glögg-
lega fundið nauðsyn þess að
borgin veiti hinum mörgu og
mismunandi áhugamannafélög-
um stuðning og aðstöðu í ríkum
mæli. Þess ber að gæta af hálfu
hins opinbera að hefja ekki
samkeppni við áhugamanna-
félög og hópa, heldur styðja
markvisst við starfsemi þeirra
viðsvegar um borgina.
Það þarf nauðsynlega að
skapa viðunandi aðstöðu fyrir
æskufólk í Reykjavík til tóm-
stundaiðkana, einkum og sér í
lagi í hinum yngri og ört vax-
andi borgarhlutum þar sem
börn og unglingar eru í meiri-
hluta. I þessum úthverfum
borgarinnar þarf að skapa þá
aðstöðu að unglingar þurfi ekki
að sækja langar leiðir til þess
að sinna áhugamálum sínum.
Fleiri og smærri einingar munu
gefa betri raun þegar til lengd-
ar lætur heldur en stórar og
viðamiklar stofnanir.
Þá get ég ekki látið hjá liða
að minnast lítillega á nauðsyn
þess að flýta byggingu skóla-
dagheimila sem er að mínu
mati mjög aðkallandi því þar
kreppir skórinn víða að. Mjög
margir foreldrar verða af ýms-
um ástæðum að hafa börn sín á
dagvistunarstofnunum og þeg-
ar börnin eru komin á skóla-
skyldualdur aukast erfiðleikar
þessa fölks til muna. Bygging
slíkra skóladagheimila er nauð-
synjamál sem ekki er unnt að
setja á biðlista. Slíkar stofnanir
eiga að vera litlar, heimilisleg-
ar og aðlaðandi þar sem börn
finna það öryggi sem þeim er
nauðsyn.
Að lokum þetta. Umfram allt
ber að draga úr afskiptum ríkis-
ins af málefnum Reykjavíkur-
borgar. Það er borgurunum fyr-
ir bestu að þeir glími sjálfir við
sín eigin vandamál. Aukin af-
skipti ríkisins af málefnum
sveitarfélaga er þróun sem ber
að spoma við í.tima.
Það er von mín að takast
megi i lengstu lög að halda
Reykjavík sem mannlegri borg,
þar sem séð verður fyrir þörf-
um hvers og eins og þar sem
hver einstaklingur getur haft
tækifæri til þess að njóta sin.
Það er trú mín að framtíð
Reykjavíkur verði áfram best
tryggð undir öruggri og styrkri
stjórn Sjálfstæðisflokksins.
Margrét S. Einarsdóttir
húsmóðir
Olafur Jónsson:
Byggingar-
iðnaðarmenn
með í ráðum
í BORGARSTJÓRNARKOSN-
INGUNUM, sem fram fara
þann 26. maí n.k. hefst nýtt
kjörtfmabil hjá borgarstjórn
Reykjavikur. Alltfram tilþessa
tíma hefir stjórn borgarinnar
verið i höndum sjálfstæðis-
manna, og við skulum vinna að
þvi, að svo verði um ókomin ár,
því að uppbygging hennar und-
ir styrkri stjórn sjálfstæðis-
manna er eina tryggingin fyrir
því, að framhald verði á
traustri uppbyggingu okkur
borgarbúum til hagsældar.
Málefnin, sem efst eru í huga
mínum, eru eftirfarandi:
1. Ég vil, að breytt verði um
vinnubrögð í skipulagsmálum
þannig, að byggingariðnaðar-
menn verði þar með i ráðum, en
arkitektar ráði ekki einir ferð-
inni. Og eins að skipulagsmálin
verði upplýst fyrir borgarfull-
trúa, svo að hægt sé að gera þær
athuganir, sem við eiga, áður
en framkvæmdir hefjast.
2. Lóðaúthlutun verði á þann
veg, að sem flestir fái lóðir við
sitt hæfi og að þeim bygginga-
meisturum, sem eingöngu hafa
atvinnu sína af því að byggja og
selja, verði séð fyrir lóðum.
Eins þarf að samræma úthlut-
unarmálin þannig, að þeir ein-
staklingar, sem lóðir fá, hafi
með höndum byggingameistara
til verksins og þannig sé haft
eftirlit með, að Ióðaúthlutun og
bygging á hverjum tima haldist
í hendur.
Við sjálfstæðismenn vinnum
að því, að sem flestir einstakl-
ingar eigi sinar fbúðir sjálfir.
Ekki væri heldur úr vegi að
hefja samkeppni milli bygg-
ingameistara, sem byggja og
selja, þannig að ódýrari ibúðir
væri á boðstólum en eru i dag.
Þannig mætti frekar hlúa að
þeim, sem skara fram úr á þess-
um sviðum, því að það er stað-
reynd, að það væri ekki ódýrast
fyrir byrjendur að standa i
byggingum sjálfir, ef þessir
byggingaraðilar legðu sitt af
mörkum til að byggja ódýrar
íbúðir.
3. Reykjavíkurborg þarf ætið
að sjá um, að aðstaða til dvalar
eldri borgaranna á elliheimil-
um sé fyrir hendi. Töluvert hef-
ir áunnizt í þeim efnum, en
betur má ef duga skal. Borgar-
stjórn hefir gert ýmsar áætlan-
ir þar um, og stefnt er að því að
byggja að minnsta kosti 25
ibúðir árlega fyrir aldrað fölk.
4. Auka þarf lánveitingar úr
byggingasjóði Reykjavíkur-
borgar til kaupa á húsnæði í
eldri hlutum borgarinnar og
koma þannig á jafnvægi i bú-
setu manna, því að eins og er
streymir unga fólkið í ný-
byggðu hverfin.
I þvi sambandi má geta þess,
að lán frá Húsnæðismálastjórn
eru nær eingöngu veitt út á
nýbyggingar, þótt um undan-
tekningar sé að ræða.
Fengi fólk hagstæðari og
meiri lán til að kaupa íbúðir í
eldri hverfunum mundu fjöl-
margir hugsa sig um og flytjast
í það húsnæði, sem laust er.
5. Skólamálin eru orðin æði
rismikil, þvi að með svo hröðum
byggingarmáta, sem hefir ver-
ið, þarf alltaf fleiri og fleiri
skóla, og þeir, sem fyrir eru,
verða minna og minna nýttir.
Þetta myndi jafnast meira með
þvi að unga fólkið gæti keypt
húsnæði i eldri borgarhverfun-
um. Skólar rísa nú nokkurn
veginn i samræmi við innflutn-
ing i nýju hverfin, og stendur
áætlun þar um að mestu leyti.
En knýja þarf á ríkisvaldið um
að standa við skuldbindingar
sínar með greiðslu til þessara
bygginga, en ekki láta okkur
Reykvíkinga alltaf leggja fjár-
magnið fram löngu á undan rik-
inu og binda þannig fé i rekstri
þessara bygginga, sem nota
mætti til annarra framkvæmda.
6. Þá þarf einnig að knýja á
rikið að leyfi verði gefin við
viðbótarbyggingar við Borgar-
spítalann, sem er mjög nauð-
synlegt.
7. Margt fleira væri hægt að
minnast á, s.s. framfærslumál-
in, sem er mjög stór málaflokk-
ur. Þá eru það holræsamálin,
mengunarmálin, náttúruvernd
og gatnagerð, en ekki hvað sízt
hitaveitumálin og hinar stór-
virku framkvæmdir, sem nú
eru i þeim efnum með hitaveitu
í Kópavog og Hafnarfjörð, sem
búið er að bjóða út og vinna
hafin við.
Góðir Reykvfkingar, engum
er betur treystandi til þess að
koma öllum þessum málum í
framkvæmd en okkur sjálf-
stæðismönnum. Samhentur
meirihluti sjálfstæðismanna í
stjórn Reykjavíkurborgar er
kjörorð okkar.
Fram til sigurs sjálfstæðis-
menn.
Olafur Jónsson
málarameistari.
Ólafur H. Jónsson:
r
Abyrgð
einstaklingsins
SKOÐUN min er sú, að Reykja-
víkurborg á ekki að standa
fyrir framkvæmdum né kaupa
fyrirtæki til sinna þarfa, slikt
hefur ekki gefizt vel sbr. ríkis-
reknu fyrirtækin, eihstakl-
ingurinn verður að axla ábyrgð-
ina sjálfur en ekki að treysta á
báknið og vakna síðan upp við
vondan draum þegar allt riðar
til falls. Nei, gefum sjálfstæð-
um, framtakssömum og dug-
miklum mönnum tækifæri til
að sýna í verki hvað þeir vilja
gera og geta fyrir borgina.
Gerum þeim kleyft að starfa á
heilbrigðum grundvelli og í
frjálsri samkeppni.
Reykjavíkurborg á, eins og
hún hefur reynt á undan-
förnum árum, að stuðla að at-
hafnafrelsi fyrirtækja og ein-
staklinga. Beinir skattar fyrir-
tækja og einstaklinga eru orðn-
ir óheyrilega háir, á þessu þarf
að gera gjörbyltingu og það hið
bráðasta. Fyrirtæki verða að
hafa þann grundvöll, sem þarf
til frjálsrar samkeppni og enn-
fremur á ekki að fþyngja þeim
svo með skattaálögum, að eðli-
leg þróun þeirra sé ekki mögu-
leg. Reykjavíkurborg á að sýna
fordæmi í því að lækka beina
skatta á fólkið. Menn eru orðnir
mjög þreyttir á því hve háir
skattar eru orðnir.
Húsnæðismál — skólamál —
náttúruvernd — íþróttamál —
og heilbrigðismál, allt eru þetta
mál, sem ofarlega eru á baugi i
dag.
Stefna Reykjavíkurborgar í
húsnæðismálum hefur verið sú
að gefa öllum, sem vilja byggja
yfir sig sjálfir, kost á því, slikt
er þakkarvert, en illgresi vex
hér eins og annars staðar og
það eru braskarar í byggingu
húsnæðis, þ.e. þeir menn, sem
fá úthlutað t.d. blokk, byggja
hana síðan og selja íbúðir með
margfaldri álagningu og mönn-
um er nauðugur einn kostur að
kaupa, því eftirspurnin er svo
geigvænleg miðað við framboð-
ið. Verðlag á slikum íbúðum er
töluvert hærra en hjá stóru
byggingafélögunum, sem selja
íbúðir anar á föstu verði ogþað
áður en bygging hefst. Því
miður hefur allt of oft verið
úthlutað til slíkra manna, sem
eingöngu eru að græða á því
hversu mikil þensla er i slikum
málum.
Skólamál hér í borg eru ekki
nægilega góð nú i dag. Skólar
eru tví- ef ekki þrísetnir og
slíkt kann ekki góðri lukku að
stýra. En vandamálið er stórt
og verður ekki leyst í einu vet-
fangi. Tilþess þarf miklu meira
fjármagn en nú er ætlað til
þessara mála.
Náttúruvernd og mengun eru
þau orð, sem hvað oftast hafa
sézt á prenti undanfarin ár. Ef
við hér i Reykjavík sjáum ekki
sjálf, að i dag eru til ótalmargir
staðir, sem eru fyrir neðan
allar hellur hvað snertir um-
gengni og útlit, ja,- þá er ekki
von á góðu innan skamms. Við
borgarar eigum ekki að bíða
eftir þvf hvað gert verði heldur
eigum við að sýna fordæmi og
bindast samtökum um um-
hverfismál. Skylda á fyrirtæki
og einstaklinga til að ganga
þannig frá umráðasvæðum
sínum, að það spilli ekki fyrir
fegurð Reykjavíkur.
íþróttamál eru sá þáttur, sem
ég yrði sjálfsagt aldrei ánægður
með, en eitt er það, sem ég vil
koma á framfæri, og það er, að
ekki verði byggð fleiri íþrótta-
hús, sem ekki eru talin lögleg
(20x40) að stærð eins og því
miður eru áþreifanleg dæmi
um hér í borg. Við byggjum allt
of dýr íþróttahús miðað við þá
takmörkuðu þjónustu, sem þau
geta veitt okkur. I þessum
málum hefur vantað viðsýni og
langframa sjónarmið. I staðinn
fyrir það að setja íþróttahús
niður við hlið skóla og þá til-
tölulega mjög óhentug hús og
það í hverfum þar sem virkt
iþróttafélag er til staðar, þá
ætti að veita íþróttafélögunum
hjálp i að gera hagkvæm hús,
þannig að sem flestir geti notið
þeirra.
Heilbrigðismál eru viðkvæm
mál, en eigi að síður þá er mér
það óskiljanlegur hlutur
hversu flókið það er orðið að ná
viðtali við lækni, sem maður
hefur áhuga á að hjálpi manni.
Hvað ætli það sé langur timi,
sem fer í það að sitja á biðstof-
um hjá læknum hér í Reykja-
vík.
Þau ár, sem uppgangur
Reykjavíkur hefur verið sem
mestur, hefur stjórn borgarinn-
ar verið i höndum framsýnna
og framtakssamra manna i
flestum tilfellum og ég treysti
þvi að fylgjendur sjálfstæðis
einstaklingsins fylgi þeirri
stefnu vel eftir og láti ekki
hásar öfgaraddir, sem hugsa
ekki um annað en sjálfa sig og
vilja að allir aðrir en þeir sjálf-
ir geri hlutina, komast í lykilað-
stöðu borgarmála.
Olafur H. Jðnsson,
viðski ptafræðinemi.
Pétur
Sveinbjarnarson:
Stjórnkerfið —
dagvistun —
félagsstörf
SENNILEGA er það sameigin-
legt öllum þeim, sém í prófkjör
fara, að þeir hafa áhuga á mál-
efnum borgarinnar. Hvað mig
snertir sérstaklega, þá var ég
starfsmaður borgarinnar um 5
ára skeið og hafði þá nokkur
afskipti af umferðarmálum. —
Sl. 4 ár hef ég átt sæti í Æsku-
lýðsráði Reykjavíkur. A þenn-
an hátt og I öðrum störfum hef
ég haft tækifæri til að kynnast
ýmsum þáttum borgarmála og
það hefur vakið áhuga minn.
Þar að auki met ég ekki siður
þá óbeinu þekkingu og reynslu,
sem ég, eins og aðrir Reyk-
vfkingar, hef öðlazt við daglegt
líf og starf í borginni.
Viðfangsefnin eru margvís-
leg. Fátt er þó nauðsynlegra en
að einfalda stjórnkerfi
borgarinnar og samband þess
við einstaklinginn. Því miður
verður að viðurkenna, að ein-
staklingurinn á oft erfitt með
að átta sig á og rata um hið
margslungna borgarkerfi.
Annað jneginatriði er, að borg-
arbúar hafi meiri áhrif á hin
ýmsu borgarmálefni en með því
móti einu að kjósa 15 borgar-
fulltrúa á fjögurra ára fresti.
Það hlýtur að verða hlutverk
stjórnenda borgarinnar að stiga
fyrsta skrefið til aukins sam-
starfs, t.d. með aukinni kynn-
ingu og fræðslu um borgarmál-
efni og einstakar framkvæmd-
ir, þannig að sem flestum gefist
tækifæri og ráðrúm til að koma
eigin hugmyndum og skoð-
unum á framfæri. Með þessu
móti mætti komast hjá ýmsum
leiðindum og árekstrum. Nær-
tækt dæmi um slælega kynn-
ingu er t.d. margra ára gömul
áætlun um að leggja hraðbraut
um Fossvogsdalinn. Upplýs-
ingaskyldu borgarinnar ber að
sinna betur — en með því einu
að senda fjölmiðlum fjölritaðar
fundargerðir. Auk gagngerrar
upplýsingarstarfsemi um störf
borgarinnar ætti fólk að eiga
visan stað, þar sem leiðbein-
ingar fengjust um, hvernig því
ber að snúa sér í erindum
sinum við borgaryfirvöldin:
Mér finnst timi til kominn, að
lögð verði höfuðáherzla á dag-
vistunarmál. Dagvistun barna
er ekki einangrað fyrirbæri,
sem einungis snertir einstæða
foreldra og námsfólk, þó svo
þessir aðilar eigi vissulega að
njóta forgangs. En þvi miður er
þessum málum enn svo háttað,
að jafnvel þeir, sem forgangs
eiga að njóta, eiga í erfiðleikum
með að koma börnum sinum á
barnaheimili. I nútimaþjóðfé-
lagi snerta dagvistunarmálin
svo marga þætti daglegs lifs, að
eðlilegt má teljast, að þeim
verði betri skil gerð áður en t.d.
ákvörðun verður tekin um að
verja hundruðum milljóna í ný
holræsi á næstu árum.
A undanförnum árum hafa
æskulýðsmál mikið verið í
sviðsljósinu. Ég erþeirrar skoð-
unar að leggja eigi æskulýðs-
mál niður í núverandi mynd, ég
er þvi mótfallinn, að fólki sé
skipað á stall eftir aldri. Þess í
stað ætti að koma tómstunda-
ráð, sem tæki til allra aldurs-
hópa og hefði það markmið að
móta aðstöðu til fjölbreyttrar
frístundaiðju. Eitt aðalatriðið
er að koma upp félagsmiðstöðv-
um eins og nú er að risa i
Fellahverfi í Breiðholti. Þar
ættu íbúarnir sjálfir að ráða
mestu um starf og fyrirkomu-
lag, en ekki eitthvert ráð
manna á vegum borgarinnar,
Sjá nœstu J
síðu