Morgunblaðið - 19.05.1974, Blaðsíða 22
MORGUNBLAÐIÐ. SUNNUDAGUR 19. MAI 1974
21
Loftmyndaf n>ja bæjarfélaginu.
stofnun og bjartsýni heimamanna
voru undanfari þess.að ráóizt var
i djúpboranir.
Fýrsta djúpa borholan var bor-
uð að Bygggarði og var um 864
metrar að d>!pt. Hún gaf töluvert
vatnsmagn af um 80 gráðu heitu
vatni. Þessi árangur var heima-
mönnum mikil uppörvun og þeg-
ar næsta ár var boruð önnur hola
töluvert dýpri í Bakkavör, sem
einnig gaf nokkurt vatnsmagn. Á
þessu stigi þótti sýnt, aó af hita-
veitu gæti orðið á Seltjarnarnesi
og samið við verkfræðiskrifstofu
um að gera frumáætlun að hita-
veitu, og voru þá ýmsir valkostir
hafðir f huga, m.a. að. fá vatn frá
samveitu með Reykjavík. Niður-
staða þessarar áætlunar var já-
kvæð og þá sérstaklega ef veru-
legt vatnsmagn fengist i hreppn-
um sjálfum. A þessum tíma var
borun djúpholu þrjú við Seltjörn
að ljúka, sem gaf mjög góða raun
eða 21—25 sek/1 af 105 gr. heitu
vatni á 1740 metra dýpi. I apríl
1972 var svo hafizt handa um bor-
un holu 4 í Bygggörðum, sem var
nauðsynleg forsenda þess, að allt
nesið fengi hitaveitu. Árangur af
þessari borun var meiri en jafn-
vel hinir bjartsýnustu höfðu þor-
að að vona, því að talið er, að úr
þessari holu megi fá allt að 50
lítra á sek. af 125 gr. vatni. HoL
er 2020 metra djúp og næs.
dýpsta borhola á landinu.
Hitaveitan var síðan formlega
tekin í notkun hinn 1. desember
1972. í upphafi var áætlað, að
stofnkostnaður hitaveitunnar
yrði liðlega 84 milljónir króna, en
um 1.4 milljónir þannig að sparn-
aðurinn við þessa einu götu er um
4.4 milljónir króna. Þar við bætist
svo, að við uppbyggingu hitaveit-
unnar voru hagkvæmnissjónar-
mið höfð mjög á oddinum, og er
hitaveita Seltjarnarness nú sögð
hin ódýrasta á landinu.
1 þvi sambandi má nefna, að
mjög sjálfvirkt stjórnkerfi er í
dælustöð Seltjarnarness að
Lindarbraut 13. Þetta kerfi gerir
það kleift að aðeins þarf einn
starfsmann við hitaveituna, sem
annast allt eftirlit, bæði í dælu-
stöðvum og með húskerfum. Kerf-
ið er hannað með sjálfvirkni og
hagkvæmni fyrir augum. í dælu-
stöðinni er þannig sjálfvirkt við-
vörunarkerfi, sem lætur vita sím-
leiðis um allar truflanir. I stöð-
inni eru annars þrjár dælur, sem
hver um sig getur annað vatns-
notkun Seltjarnarness og stöðin
getur allsannað þörfurn 6—8þús-
und manna byggðar. Þá hefur
verið keypt vararafstöð fyrir veit-
una til notkunar þegar bilanir
verða á veitusvæði Landsvirkjun-
ar. Upphaflega var ekki gert ráð
fyrir slíkri varastöð fyrr en 1978
en eftir sfendurteknar rafmagns-
bilanir og truflanir 1972—73
ákvað hitaveitustjórn að festa nú
þegar kaup á slíkri stöA Hefur
verið byggt >fir hana og hún
tengd lerfinu, þannig að
reksttaröryggi veitunnar á nú að
vera ve' trvggt.
ÍÞRÓTTAMÁL
Á þeim vettvangi ber hæst sig-
ur íþróttafélags Seltirninga --
Stórhugur og framkvæmda-
gleði í Seltjarnarnesbæ
SENNILEGA hefur ekkert klingt
eins oft í eyrum Seltirninga og
hin fleyga vísa Þórbergs um að
Seltjarnarnesið sé Iftið og lágt,
lifi þar fáir og hugsi smátt, enda
tilvalið vopn meinhæðinna
manna. En það eru liðnir nokkrir
áratugir frá þvf, að meistari Þór-
bergur setti fram þessa staðhæf-
ingu, og á liðnum árum hefur
nesið litla og lága tekið slíkum
stakkaskiptum, að nú hljómar
lýsing skáldsins eins og hagan-
lega samin öfugmælavísa. Að vísu
er nesið enn lítið og lágt.en fbúar
þar eru hins vegar orðnir
2500 —600 og smá hugsun hefur
Sigurgeir Sigurðsson,
bæjarstjóri.
Karl B. Guðmundsson,
oddviti.
orðið að víkja fyrir stórhug og
framkvæmdagleði, sem á sér
tæpast fordæmi í byggð af svip-
aðri stærð.
Og nú hefur Seltjarnarnesið
öðlazt kaupstaðarréttindi. Þar
hafði hreppsnefnd starfað óslitið
frá árinu 1875 eða í tæpa öld og
haldnir höfðu verið tæplega 1000
bókaðir fundir frá því að hrepps-
nefndarlögin tóku gildi forðum
daga. En nú þótti tímabært að
leita effir kaupstaðarréttindum
vegna þeirrar þjónustu, sem slíkt
felur í sér fyrir fbúa Seltjarnar-
ness. Þau réttindi voru afgreidd
frá Alþingi hinn 29. marz sl. og
Seltjarnarnes er nú 15. kaupstað-
ur landsins.
I spjalli við þá Karl B.
Guómundsson, oddvita, og Sigur-
geir Sigurðsson, bæjarstjóra, eins
og hann er titlaður núorðið, kom
fram, að veigamesta breytingin
samfara kaupstaðarréttindunum
verður sú, að þjónusta sýslu-
mannsins í Kjósarsýslu flyzt nú
inn i byggðina. Upphaflega var
gert ráð fyrir sérstökum bæjarfó-
geta fyrir Seltjarnarnes, en Al-
þingi breytti frumvarpinu
þannig, að í stað fógeta verður á
Selljarnarnesi fulltrúi sýslu-
manns í Kjósarsýslu, í nýja kaup-
staðnum verða því i framtíðinni
veðmálabækur kaupstaðarins
varðveittar, ökuskírteini og vega-
bréf verða gefin þar út og enn-
fremur verður þar tekið við sölu-
skalti. Eins verður Sjúkrasamlag
Seltjarnarness stofnað að nýju og
umboð almannatrygginga mun
opna skrifstofur í kaupstaðnum.
Þá er gert ráð fyrir, að á þessu ári
taki til starfa á Seltjarnarnesi
gjaldheimta, er hefur sama starfs-
svió og samnefnd skrifstofa i
Reykjavik.
Kaupstaðarréttindin munuekki
hafa í för með sér aukinn kostnað
fyrir íbúa Seltjarnarness heldur
vænta forráðamenn hans fremur
P sparnaðar af þessari ráðstöfun,
| þar sem nú falla niður gjöld til
sýslu og sýsluvegagjöld að upp-
hæð um 1 milljón króna árlega.
Einhver kostnaður mun þó falla á
byggðina en hann verður hverf-
andi miðað við þá þjónustuaukn-
ingu, sem kaupstaðarréttindin
hafa í för með sér.
HITAVEITAN
Þegar litið er yfir farinn veg
fer ekki á milli mála, að mesta
hagsmunamál Seltirninga og
stærsta framkvæmdin er hitaveit-
an.Óhætt er að segja, að hrepps-
nefnd Seltjarnarneshrepps hafi
sýnt mikla bjartsýni og áræði,
þegar ákveðið var árið 1965 að
hefja tilraunaboranir eftir heitu
vatni á nesinu, þvi að fyrir lágu
hrakspár sérfræðinga um að þar
væri ekkert heitt vatn að finna.
Við þessar tilraunaboranir kom
hins vegar f ljós, að mikill hiti var
þarna í jörðu en frekari borana
var þörf til að skera úr um nota-
gildi. A næstu tveimur árum var
borunum haldið áfram, en þó
voru aðeins boraðar 100—500
metra djúpar holur i könnunar-
skyni. Þessar kannanir ásamt
mælingum sérfræðinga við Orku-
við vigslu veitunnar var kostnað-
urinn orðinn um 75 milljónir
króna og er nú með öllu kominn
upp í um 80 milljónir. Vatns-
magnið, sem hitaveitan hefur yfir
að ráða, á að nægja byggðinni á
Seltjarnarnesi næstu 15—20 árin
eða þar til Seltirningar eru orðnir
5500—6000. Talið er, að hægt sé
að auka vatnsmagnið með þvi að
bora fleiri holur ef þurfa þykir,
svo og er hægt að koma upp vatns-
geymum og auka þannig verulega
afkastagetu hitaveitunnar i lang-
vinnum frosthörkum.
Ljóst er, að íbúar Seltjarnar-
ness spara tugmiljónir króna á ári
hverju við það að hita upp hús sin
með heitu vatni f stað oliu. Sem
dæmi um sparnaðinn má nefna
eina götu — Melabraut. Þar var
árið 1970 notaðir 511.816 litrar af
olíu tilað kynda húsin við götuna,
en þetta olíumagn kostar nú 5,8
miUjónir króna. Hins vegar kost-
ar hitaveitan i þessi hús aðeins
Gróttu —i 2. deild Islandsmótsins
i handknattleik, sem þar með
hefur öðlazt fétt til að leika í 1.
deild á næsta keppnistámabiii.
Vonast forráðamenn bæjarins til
þess, að þessi árángur handknatt-
leikspiltanna í Gróttu eigi eftir að
verða íþróttalífinu þar mikil
lyftistöng og hyggjast fylgja því
eftir með >Tnsum stórfram-
kvæmdum ásviði íþróttamála.
Þannig er nú i ráði að b>6tíja
sundlaug við íþróttahúsið og
félagsheimilið á Seltjarnarnesi.
Er verið að hanna sundlaugina og
mannvirki henni samfara um
þessar mundir. Gert er ráð fyrir,
að hornrétt á iþróttahúsið rísi
tveggja hæða hús til suðausturs. í
húsinu verða fullkomnir búnings-
klefar og gufubaðstofur, svo að
dæmi séu nefnd. í krikanum milli
félagsheimilisins og þessa húss
verður svo sjálf sundlaugin og
ætti þar að vera tiltölulega skjól-
gott. Framkvæmdir við húsið eiga
Framhald á bls. 24.