Morgunblaðið - 22.08.1974, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. ÁGUST 1974
25
BRÚÐURIN SEIVi
HVARF
Eftir Mariu Lang
Þýðandi: Jóhanna Kristjónsdóttir
hún kynntist Jóakim fékk hann
sama svarið sér til mikillar furðu:
— Spurðu Egon um það!
Hún sagði honum beizkjulaust
með öllu, að Anneli hefði aldrei
trúað sér fyrir neinu slíku.
— En þau Egon voru mjög sam-
rýmd og töluðu mikið saman og
oft langt fram á kvöld. Ég fyrir
mitt leyti á oft erfitt með svefn og
þess vegna reyni ég að fara eins
snemma að hátta og ég mögulega
get. Þú getur ekki ímyndað þér,
Christer minn, hvað það er mikið
böl að geta ekki fengið almenni-
legan nætursvefn og svo þoli ég
ekki að taka svefnpillur, þá verð
ég alveg frá I maganum og þess
vegna er ekki um annað að ræða
— Ertu næm fyrir alls konar
hljóðum? Ymiss konar hávaða?
Og ekki stóð á greinargóðum
lýsingum hjá Gretel Ström. Sem
hún lýsti nú fyrir honum í löngu
máli, að nánast ALLT truflaði
hana og héldi fyrir henni vöku,
fannst honum einkennilegt að
hún hefði ekkert heyrt hina ör-
lagaríku nótt. Ötrúlegt var, að'
morðið hefði gengið vita hljóða-
laust fyrir sig.
Gretel hristi hissa ljóst hárið.
— Við fórum meira að segja
mjög seint að sofa, milli tólf og
eitt og þá sef ég venjulega miklu
verr.
Egon Ström staðfesti erfiðleika
konu sinnar I þessu efni, þegar
Christer ræddi við hann skömmu
síðar. Hann setti fram þá kenn-
ingu, að morðið hefði verið
framið annars staðar og líkið
síðan verið flutt að Sjávar-
bökkum, kannski sjóleiðina yfir
vatnið. Hann viðurkenndi, að
Anneli hefði verið mjög hreinskil-
in við hann og sýnt honum meiri
trúnað en móður sinni, en uni
fyrra ástarævintýri virtist hún
hafa verið jafn þögul við hann
sem aðra.
— Juú, ég held ég hafi haft
vissan grun um, að hún hafi lent í
einhverju ástarævintýri — senni-
lega sorglegu, því að ég held ég
megi fullyrða, að maðurinn hafi
verið kvæntur.
— Veiztu hver hann var?
Sælir læknir, ég er komin til að kvarta yfir gleraug-
unum, sem þér létuð mig hafa um daginn.
— Nei. En áreiðanlega enginn
héðan úr Skógum.
— Veiztu hvort hann var bú-
settur I Frakklandi?
-r- Frakklandi? Hvers vegna
dettur þér það I hug?
Undrunarsvipur kom á þreytu-
legt andlit stjúpföðurins.
— O, það var einhver lítlll fugl,
sem hvfslaði þvf að mér.
— Ja, ég gaumgæfði ekki svo
vandlega póstinn hennar, en ég
held ég hefði tekið eftir því ef
hún hefði fengið bréf frá út-
löndum.
— Heldurðu, að hún hafi verið
ástfanginn af Jóakim?
— Það tel ég alveg áreiðanlegt.
Hún hafði að minnsta kosti engan
áhuga á auðæfum hans.
Hann reis á fætur og gekk
eirðarlaus um herbergið. Það var
óhugnanlegt að sjá þennan sterka
og trausta mann alveg á mörkum
þess að brotna, hann sem jafnan
var svo glaðlyndur og léttur í
skapi.
— Þetta er óbærilegt, Christer!
Hvað hefur eiginlega gerzt? Hver
hefur hatað Anneli svona mikið?
Og hvar hefur hún verið síðan á
föstudaginn?
— Ég veit það ekki, svaraði
Christer rólega. — En ég verð æ
sannfærðari um, að hún hvarf af
fúsum og frjálsum vilja. Hún kom
inn i blómaverzlun Fannyar Falk-
mans og þar sá hún engan fyrir.
Hún sá brúðarvönd Jóakims. Af
einhverri ástæðu tók hún þá
ákvörðun að læðast út um bak-
dyrnar. Lengra er ég ekki kom-
inn, en ég gefst ekki upp og held
áfram skref fyrir skref. Einhver
hlýtur að hafa séð hana....
Hann endurtók þessa setningu
mörgum sinnum með sjálfum sér
næstu klukkutímana, þegar hann
var að yfirheyra íbúa við
göturnar, sem um var að ræða,
eða fólk, sem vann í verzlununum
við Agötu og Prestgötu. Og
Ioksins sást ljós í myrkrinu.. .
Ung elskuleg kona, sem bjó á
annarri hæð í húsinu númer 15
við Ágötu, var að enda við að gefa
yfirlýsingar um, að hún vissi ekki
til að hún hefði séð neinn þar sem
hún stóð við gluggann I íbúðinni
sinni, þegar hún greip allt I einu
i — Fiskveiðimörk
1 Framhald af bls. 10
I Genfarráðstefnurnar 1958 og 1960
| hafi sýnt, að hámark víðáttu fiskveiði-
Ilögsögu sé 1 2 mílur og að enda þótt
sum ríki hafi siðan gert kröfur um
| frekari viðáttu, sé þar aðeins um að
. raeða framtiðarhugmyndir. Er þá jafn-
I framt sagt, að slíkar hugmyndir breyti
engu um réttarstöðuna nú. Rétt er að
taka fram, að löggjöf rikja þeirra, sem
gera kröfu til yfirráða umfram 1 2 milur
er rakin í réttarskjölum og munnlegum
málflutningi Bretlands og Sambands-
lýðveldisins Þýzkalands. En því er
vita allt, hversu lítilmótlegt, sem
það kynni að virðast.
— Ja, bíðum við, það kom svo i
ægilega mikill skúr. Vatnið }
fossaði niður rúðurnar svo að I
hönd fyrir munninn og sagði svo
dolfallin af undrun:
— Þvf að það getur ekki
verið...? Hugsa sér ef það hefur
nú verið,,, ?
Christer endurtók þolinmóður, I haldið fram, að í kröfum þessum skortt
að hann hefði áhuga á að fá að J samræmi og að þær séu ekki nægilega
| almennar til þess, að um nýjan venju-
rétt geti verið um að ræða Hér virðist
vera um of yfirborðskenndar skýringar
að ræða Vissulega er það grundvaltar-
atriði, að mikill fjöldi rikja telur nú ekki
, , að 12 milna reglan sé þjóðréttarregla.
maður sa ekkert ut um þær. En eg | Enda þót, mör« r(ki m^, vjg þá «gr
ætlaði einmitt að fara að loka .
glugga, sem hafði verið opinn, •
þegar ég kom auga á veru í hvítri |
regnkápu með plasthettu um ■
hárið, sem þaut yfir götuna. Hún J ...........------- ................
er í mínum huga bæði Stærri Og I n-ieð könnun á afstöðu rikja og þá ekki
feitari en Anneli, en maður veit | aðeins eins og sú afstaða kemur fram i
I
I
_ I ______ ___________
Stéttina. Ég er alveg viss urn, að | undirbúningsnefnd hafréttarráðstefn
einhver sat í bflnum og svo ók ■ unnar, miðist við framtíðina og skipti
hann af Stað um leið og hún hafði ’ ekki máli eins og nú standa sakir. Þvert
skellt hurðinni. Ég held einhvern | á móti er það Ijóst. að það er yfirlýstur
veginn, að bíllinn hafi verið blár á I vilji miklu fleiri ríkja en fram kemur I
litinn...
Svona einfalt var þetta þá eftir I
allt saman! Rigningarskúr. sem |
kom í veg fyrir, að forvitnir íbúar
gætu fylgzt með mannaferðum í •
nokkrar mínútur... kona í regn- |
nú, að allir virðast miklu feitari i
svoleiðis kápu og þegar ég hugsa
mig betur um...
— Og hvert fór hún? spurði
Christer með öndina I hálsinum.
— Inn í bíl, sem stóð við gang-
lægð í löggjöf sinni og hafi þá fyrst og
fremst eigin þarfir í huga, þýðir það
ekki óhjákvæmilega, að þau telji öðr-
um rikjum óheimilt að miða við önnur
mörk Venjurétt verður að sannreyna
löggjöf þeirra, heldur einnig ems og
hún endurspeglast i yfirlýsingum
þeirra á alþjóðavettvangi. Sé það haft i
huga, ræður einföld upptalning á lög-
gjafarákvæðum ekki úrslitum. Ekki
verður því heldur haldið fram með
sanni, að allar tillögur, til dæmis i
kápu með plasthettu... og bif- I
reið...
Upp frá þessari stundu fóru
hjólin Ifka að snúast hraðar. Og j
ekki leið á löngu unz ungi mað-
urinn, sem Gustava gamla Eriks-
son hafði lýst sem „skrítna Kalla
hjá rakaranum", sat frammi i bið-
stofunni. Hann var ekki sérlega
lögulegur, en hann vissi allt um
bíla og bílanúmer og þegar Wijk |
sagði honum, að vitað væri, að ■
blár bfll hefði verið staðið við hins alþjóðlega samfélags hafnar nú
rakarastofu Jeppsons á föstudag- 1 hinni svonefndu 12 mílna reglu að því
réttarskjölum og murmlegum málflutn-
ingi Bretlands og Sambandslýðveldis-
ins Þýzkalands, að þau telja, að þau
sjónarmið, er höfðu mikið fylgi á ráð-
stefnunum 1958 og 1960, séu nú
úrelt með öllu. Sé málið skoðað !
þessu Ijósi. má segja, að yfirgnæfandi
meirihluti rlkja viðurkenni nú ekki sjón-
armið meirihlutans á ráðstefnunum i
Genf 1 958 og 1 960. Hafa verður þá i
huga, að einungis 86 riki tóku þátt i
raðstefnunum 1 958 og 1 960, en -1 50
rikjum hefur verið boðin þátttaka i
þriðju ráðstefnunni Og enda þótt það
sé rétt, að nokkuð skorti á samræmi í
löggjöf þróunarrikjanna og enda þótt
mörg þessara ríkja séu til viðræðu um
hagsmuni nálaegra þróunarrikja, þá
breytir það ekki því grundvallarsjónar-
miði, að yfirgnæfandi meirihluti aðila
inn var hann samstundis með á
nótunum.
— Nýi bíllinn hans Larssons
verkfræðings. Og ég er alveg viss!
Auðvitað! Hann stóð þarna æði-
legi og ég var einmitt að spyrja
hann um bilinn meðan ég var að
raka hann. Hvenær hann fór? Það
man ég ekki, en ég held hann hafi
VELVAKAIMDI
Velvakandi svarar I sima 10-100
kl 1 0.30 — 1 1.30, frá mánudegi
til föstudags.
0 Sá á fund,
sem fyrst finnur
12 ára telpa hafði samband
við okkur nýlega. Sagðist hún
hafa fundið buddu með peningum
í og farið með hana rakleiðis í
lögreglustöðina. Þegar þangað
kom sagðist hún vilja fylgjast
með því, hvort eigandinn vitjaði
buddunnar, því að sig langaði til
að eiga hana. Lögregluþjónninn,
sem fyrir svörum varð, sagðist
ekki hafa heimild til að afhenda
fundna muni öðrum en réttum
eiganda og nú spurði telpan,
hvort sú hefð væri úrelt, að sá
ætti fund, sem fyrst fyndi.
Þetta hlýtur að vera álitamál,
en reyndar heldur lögreglan upp-
boð á týndum munum, sem eng-
inn hefur gert tilkall til. Spurning
er, hvort ekki væri réttara að taka
niður nafn og heimilisfang
finnanda og hann fengi síðan boð
um að koma og sækja hlutinn
eftir ákveðinn tima i stað þess, að
hið opinbera fengi umráðaréttinn
yfir því, sem finnst.
Það væri gaman að heyra skoð-
un fleiri á þessu við tækifæri.
0 Skortur á rusla-
fötum í göngugöt-
unni fínu
Margrét Gunnársdóttir
hringdi og sagðist vera undrandi
á þvi, að ekki væri hægt að finna
ilát i Austurstræti til að losa sig
Laiivf.i * w m m m m'Ww-m'w trwwwn-wnm-m I
við rusl. Hún sagðist nýlega hafa
verið á gangi á þessum slóðum. Þá
hefði borið svo við, að drengur
missti gosdrykkjarflösku með
þeim afleiðingum, að hún
brotnaði. Hann hefði farið að
litast um eftir ruslafötu, en slíkt
þarfaþing hefði hvergi verið
sjáanleg. Á næsta leiti voru
drengir að borða ís og þegar þeir
ætluðu að losa sig við ílátin var
ekki annað til ráða en fleygja
þeim á götuna.
Margrét spurði, hvað orðið
hefði af öllum íltátunum, sem
voru í Austurstræti fyrr í sumar,
og vildi hún beina því til borgar-
yfirvalda, að þau yrðu sett á sinn
stað aftur sem allra fyrst.
• Sýningin
á Kjarvalsstöðum
Hér er bréf um íslenzka list og
alþjóðlega:
,,Ég er ekki listfræðingur og því
bið ég ykkur að taka orð mín með
varúð.
Fyrst vil ég segja, að ég skoðaði
sýninguna á Kjarvalsstöðum með
ánægju — hún gaf mér margt að
hugsa um islenzka list i fortið og
nútið. Ég undraðist fyrri tíma list-
sköpun og handbragð og mér
fannst ég finna þar að baki á
vissan hátt anda þjóðarinnar.
Siðan er komið til nútiðar. Þar
var ég ekki eins sáttur við þá góðu
fræðimenn, sem hafa komið sýn-
ingunni upp. Ekki að ég teldi þá
ekki hafa lagt sig fram heldur
hitt, að sérskoðanir tel ég að hafi
hlaupið örlítið með þá í gönur.
Ég á sérstaklega við það, hve
mikið rúm abstraktlist er þarna
fengið. Ég hygg, að sú listgrein sé
alþjóðleg. 1 fyrrasá ég allmikið af
jijat n. j mu j-i 'iii . jhjl*
henni, en yfirleitt ekki þar sem
saman var tekið yfirlit um mynd-
list almennt, heldur á viðamiklum
sérsýningum.
Þetta, sem hér er sýnt í þessari
grein, er íslenzkt framlag, en gæti
eins verið gert undir suðrænni sól
sem hér á norðurslóðum.
Og ég er hræddur um, að mjög
fáir hér geti náð andlegu sam-
bandi við þessa listgrein enn.
Að lokum þetta:
Ég veit, að þetta er frá sjónar-
miði þeirra, sem nú ráða ferðinni
í listsköpun þjóðarinnar, tákn um
lítinn þroska.
En væri úr vegi, að þeir, sem
hrifnir eru af þessari stefnu og
eyða tima og fé í gerð slikra
mynda, skýrðu nánar hvað fyrir
þeim vakir. Ég og fleiri óska eftir
nánari fræðslu á því sviði.
Einn úr hópi f jöldans."
Velvakandi er einn þeirra, sem
hafa gaman af sumu þvi, sem
bréfritari nefnir hér abstrakt
myndlist. Samt er það nú svo, að
ekki er alltaf auðvelt að skil-
greina það andlega samband, sem
menn ná við mismunandi list-
greinar. En það er engin ástæða
til að setja sig strax í varnarstöðu
gagnvart hinu óþekkta og illskilj-
anlega.
Að visu getur virzt svo sem nú-
tímalist hafi verið skammtað of
mikið rúm á myndlistarsýning-
unni á Kjarvalsstöðum miðað við
eldri list, en liklega mun það vera
einfaldlega vegna þess, að meira
er til af slíkum listaverkum en
hinum.
Nú liður senn að lokum þessar-
ar merku sýningar og ættu þeir,
1 Jt > I , . 1< * \ u j j
sem enn hafa ekki farið að skoða
hana, að gera það sem allra fyrst.
Að visu er sýningin svo yfir- | unni, er Ijóst, að mlkil breyting hefur á
reglu að þvi
er auðlindir varðar. Þeir hafna henni í
störfum hafréttarráðstefnunnar og þeir
hafna henni sem réttarreglu nú. Náin
rannsókn á skjölum undirbúnings-
nefndar hafréttarráðstefnunnar sýnir
þetta svo ekki verður um villzt. Það,
sem nú hefir yfirgnæfandi fylgi er að
fiskimið strandríkisins séu óaðskiljan-
legur hluti af auðlindum þess innan
efnahagslögsögu allt að 200 milum
Sé réttarstaðan i dag borin saman
við rikjandi skoðanir 1948, þegar
stefna (slands i þessum málum var
mörkuð og viðhorfin eins og þau voru
á fyrstu og annarri hafréttarráðstefn-
orðið:
3.
gripsmikil, að ekki er hægt að
skoða hana að gagni I einni heim-
sókn og varla er heldur hægt að
gera ráð fyrir því, að slík sýning
verði nokkurn tíma skoðuð svo
vel að tæmandi sé.
0 Menningin og
Keflavíkur-
sjónvarpið
Maria Magnúsdóttir i Kópa-
vogi hafði samband við Velvak- . , , , , ,
anda. Hún sagðist hafa tekið eftir | f"d„ur 's'fnzkV landgrunnslaganna frá
. - * . . rs 1948 nafi nu fylgi meirihluta hins
þvi, að 1 umræðum um Keflav.k- | alþjóðl a samfé,aus þróunln hefur
ursjonvarpið væn alltaf venð að teklð langan t!ma en hefur nú borið
' ávöxt.
Landgrunnslögunum frá 1 948, sem
Hið beina grunnlinakerfi er ekki
lengur vefengt
Viðurkennt er nú, að ekki er nægi-
legt að greina á milli landhelgi og
úthafsins og að fiskveiðimörk utan
landhelgi eru nauðsynleg og lög-
mæt.
í stað 1 2 milna fiskveiðimarka, sem
meirihluti þátttökurikja í fyrstu og
annarri hafréttarráðstefnunni
studdi, kemur nú efnahagslögsaga
allt að 200 mílum
Segja má því, að grundvallarfor-
tala um íslenzka menningu. Hún
sagðist vilja benda á það, að sú
íslenzka menning, sem sifellt
væri verið að státa af, væri nú
ekki alveg eins merkileg og marg-
ur vildi vera láta. Til dæmis væri
skemmdarstarfsemi hér svo al-
geng, að með ólíkindum væri og
benti i því sambandi á það, að hér
væri hvergi hægt að hafa almenn-
ingssima i friði, traðkað væri á
blómum og þau rifin upp, hvort
sem væri á almannafæri eða i
einkagörðum og svo mætti lengi
telja.
Siðan sagði María:
„Það er rétt eins og íslendingar
haldi, að hvergi sé til menning
nema hér. Ég vil benda á, að enda
þótt við eigum dýrmætan bók-
menntaarf, þá nægir hann einn
ekki til að gera okkur að menn-
ingarþjóð. Menningin verður að
koma frá fólkinu sjálfu — fólk-
inu, sem er lifandi á hverjum
tíma.“
I
| miðuðust við endimörk landgrunnsins,
* hefir nú með lögum nr. 45 frá 1 3 mai
| 1974 verið breytt þannig, að við er
| bætt orðunurri ,,eða á hafsvæði allt að
200 mílum frá grunnlinum"
Hans G. Andersen.