Morgunblaðið - 08.12.1974, Page 1

48 SIÐUR
246. tbl. 61. árg.
SUNNUDAGUR 8. DESEMBER 1974
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Ekkert samkomu-
lag í Rhódesíu
Salisbury, Rhódesíu, 7. des.
Reuter — AP.
RHODESÍUSTJORN gaf í dag út
tilkynningu, þar sem sagði, að
hún gæti ekki fallist á kröfu þel-
dökkra þjóðernissinna f Rhódesfu
um að skilyrði fyrir stjórnar-
skrárþingi f landinu yrði að það
byggðist á tafarlausri meirihluta-
stjórn.
I tilkynningu stjórnarinnar var
viðurkennt, að fundur þriggja
forseta Afrikuþjóóa og leiðtoga
blakkra þjóóernissinna i
Rhódesíu hefði verið haldinn I
Lusaka i vikunni og á þeim fundi
hefði legið fyrir yfirlýsing frái
Salisburystjórninni um að hún
væri tilbúin til að gangast fyrir
stjórnarskrárráðstefnu, ef gengið
yrði að vissum skilyrðum þ.á m.
að skæruliðahreyfingarnar Zanu
og Zapu legðu niður vopn. Svarið, |
sem stjórnin hefði fengið hefði
hins vegar verið á þá leið, að
hryðjuverkum yrði ekki hætt fyrr
en stjórnin hefði fallist á fyrr-
nefnd skilyrði. „Það getur stjórn-
in ekki,“ sagði í lok tilkynningar-
innar.
Makariosi ákaft fagnað á Kýpur:
„Eg var talinn meðal látinna,
— nú er ég hér meðal lifandi”
Kýpur, er hann sneri heim f dag
við gífurlegan fögnuð grfskumæl-
andi Kýpurbúa, sem stóðu f þús-
undatali fyrir framan forseta-
höllina og hylltu hann, er hann
kom fram á svalirnar til að
ávarpa þá. Varð hann hvað eftir
annað að gera hlé á ræðu sinni.
Makaríos, sem dvaldist hefur í
Aþenu s.l. viku fór í morgun upp í
sérstaka þotu, sem Grikklands-i
stjórn fékk honum til ráðstöfunar
og flaug til Kýpurflugvallar, en
þaðan flutti þyrla hann til for-
setahallarinnar. Makaríos, sem er
61 árs að aldri hefur verið i útlegð
frá 15. júli sl. er byltingin var
gerð gegn honum og svo innrás
Tyrkja í kjölfar hennar.
í ræðu sinni sagði Makarios, aó
ekki væri útilokað að finna lausn
á vandamálum eyjarskeggja meó
sjálfstjórn bæði grískra og
tyrkneskra Kýpurbúa. „Við
viljum samningaviðræður til að
finna viðunandi lausn á þeim
málum, en við getum ekki fallist á
lausn, sem felur i sér nauðungar-
flutninga ibúanna, þvi að það er
sama og skipting eyjarinnar."
Hann hvatti til sátta meðal
Kýpurbúa og sagði þeir gætu lifað
saman í sátt og samlyndi. Hins
vegar sagði hann aó þaó hefði nú
verið sannað, að Tyrkir hefðu
ráðist á Kýpur til að hertaka stór-
an hluta hennar en ekki til að
endurreisa stjórnarskrána, eins
og þeir hefóu haldið fram. Það
hefði aðeins verið yfirskinið.
Framhald á bls. 47.
Sojus 16:
Frábær árangur
Moskvu, 7. desember
AP — Reuter. j
Geimfararnir tveir um borð i'
sovézka geimfarinu Soyuzi 16.
undirbjuggu siðdegis í dag ferð-
ina aftur til jarðar eftir frábær-
lega vel heppnaðan leiðangur.
V ar gert ráð fyrir að þeir myndu
lenda um hádegisbilið á morgun,
sunnudag, að sovézkum tima.
Ferð Soyuzar var liður i undir-
búningi að sameiginlegri geim-
ferð Bandankjanna og Sovétríkj-
anna, næsta sumar, þar sem
Soyuzgeimfar verður tengt
Apollogeimfari á braut umhverfis
jörðu. Sovézku geimfararnir,
Filipchenko og Rukavishnikov,
sem verða varamenn fyrir ferðina
næsta sumar luku í morgun við
siðustu rannsóknir og tilraunir
sínar og rikti mikill fögnuður
meðal sovézkra visindamanna
með árangurinn. Öll tengingar-
tækin reyndust í fullkomnu lagi.
Þorskurinn í Barentshafi:
Rússar og Norðmenn haf a
þokazt nær samkomulagi
Ösló, 7. des. NTB.
MIÐAÐ hefur i samkomulags-
átt í viðræðum sovézkra og
norskra embættismanna í Ósló
um áganginn { þorskstofninn á
Barentshafi.
Þessar viðræður hafa verið
haldnar til undirbúnings fundi
sjávarútvegsráðherranna Alex-
anders Ishkov og Eivind Bolles
í næstu viku og þeir taka málið
til nánari meðferðar.
Hins vegar er óvist hvort
Rússum og Norðmönnum tekst
að ná samkomulagi um vernd--
un fiskstofnsins á næsta fundi
Norðaust urAtlantshafsfi.sk-
veiðinefndarinnar (NEAFC) i
Hamborg um miðjan næsta
mánuð.
Viðræður nefndarinnar um
hámarksþorskafla i Hamborg í
haust fóru út um þúfur og þá
vildu Rússar að heildarkvótinn
á næsta ári yrði 950.000 lestir
en Norðmenn vildu að hann
yrði 650.000 lestir.
Haffræðingar margra landa
studdu afstöðu Norðmanna sem
lögðu áherzlu á nauðsyn þessað
vernda og efla þorskstofninn á
Barentshafi.
t viðræðunum i Ósló hreyfðu
Rússar þeirri hugmynd að
komið yrði f fastara form því
samstarfi sem er milli Norð-
manna og Rússa í sjávarútvegs-
málum, t.d. á reglulegum fund-
um norskra og sovézkra hafvís-
indamanna fyrir fundi alþjóð-
legra fiskveiðinefnda.
Rússar gengu lengra i til-
lögum sfnum en Norðmenn
gátu sætt sig við. Norðmenn
vilja heldur samstarf í al-
mennari málum en tvfhliða
samstarfssamninga.
Þá gerðu Norðmenn Rússum
grein fyrir þeim áformum sín-
um að banna togveiðar á til-
teknum svæðum utan norskrar
landhelgi.
Utanríkisráð-
herra Eþíópíu
segir af sér
Sameinuðu þjóðunum
7. desember — Reuter.
ZEWDE Gebre Selassie,
utanríkisráðherra Eþfópfu,
sem setið hefur Allsherjar-
þing S.Þ. undanfarnar vikur
lýsti því yfir f aðalstöðvum
samtakanna f dag, að hann
hefði sagt af sér ráðherra-
embættinu. Sagðist Selassie
hafa beðið f hálfan mánuð
eftir svari frá stjórninni f
Addes Ababa varðandi skýr-
ingar á stefnu stjórnarinnar
f ýmsum málum, en ekkert
svar fengið. Hafði ráð-
herrann beðið um skýringar
eftir að 60 fyrrum háttsettir
embættismenn þ. á m. ráð-
herrar voru teknir af Iffi f
landinu.
Nikósiu 7. desember
AP—Reuter — NTB.
„ÉG VAR talinn meðal látinna og
nú er ég hér meðal Iifandi,“ sagði
Makaríos erkibiskup og forseti
Frakkar jákvæðir um
öryggismálaráðstefnu
Rambouillet, 7. des.
Reuter.
VIÐRÆÐUM Brezhnevs, leiðtoga
sovézka kommúnistaflokksins, og
Valery Giscard D’Estaing Frakk-
landsforseta lauk i Rambouillet í
dag og þar með þriggja daga
heimsókn Brezhnevs til Frakk-
lands.
Aó sögn talsmanns Frakklands-
forseta féllst Giscard D’Estaing í
gr^undyallaratriðum á að Frakkar
tækju þátt i allsherjaröryggis-
málaráðstefnu Evrópurikja með
þátttöku Bandaríkjanna og Kan-
ada á næsta ári. Rússar hafa lagt
mikla áherzlu á að slík ráðstefna
verði haldin til að ljúka þannig
störfum öryggismálaráðstefnunn-
ar, sem starfað hefur í Genf sl. tvö
ár. Að sögn talsmannsins voru
það skilyrði Frakklandsforseta
fyrir þátttöku Frakka, að góðar
horfur yrðu á að árangur gæti
náðst á slikri ráðstefnu. Brezhnev
hélt áleiðis heim siðdegis í dag.