Morgunblaðið - 23.10.1975, Blaðsíða 1

36 SIÐUR OG LESBOK
242. tbl. 62. árg.
FIMMTUDAGUR 23. OKTÓBER 1975
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Liósmyndir
fr á V enusi
Moskvu, 22. október.
AP. Reuter.
ÓMANNAÐ sovézkt geimfar lenti
mjúkri lendingu á Venusi í dag
og sendi þaðan fyrstu ljðsmynd-
irnar, sem hafa borizt til jarðar
frá reikist jörnunni.
Ljósmyndirnar geta gerbreytt
hugmyndum manna um yfirborð
plánetunnar og vísindamenn hafa
látið í ljós mikinn áhuga á þeim.
Samtöl
Herrema
hleruð?
Monastervin, 22. október.
Reuter. AP.
ÍRSKA lögreglan fékk í
dag aðstoð tæknimanna
Scotland Yard á öðrum
degi umsátursins um
felustað ræningja hol-
lenzka iðnrekandans
Tiede Herrema, senni-
lega til að koma fyrir
hlustunartækjum svo að
hægt verði að fylgjast
með samræðum ræn-
ingjanna og Herrema.
Ekkert bendir til þess
að umsátrinu Ijúki í
bráð. Hundruð Iögreglu-
manna taka þátt í því.
Fréttir herma einnig að
sálfræðingur hafi verið
fenginn til að taka þátt í
aðgerðunum sem eru
sagðar sálfræðilegar.
Stefnt er að því að
Framhald á bls. 17.
Þeir kalla þetta merkan tfma-
mótaatburð.
Þremur tímum eftir lendinguna
sýndi sovézka sjónvarpið myndir
Framhald á bls. 17.
Fer Nixon
til Peking?
Washington, 22. október. NTB.
MAO Tse-tung hefur boðið
Richard Nixon fyrrverandi for-
seta f heimsókn til Kfna að sögn
vinar hans, Gyðingaprestsins
Baruch Korff, f Washington f
dag.
Hann segir að Mao hafi sent
Nixon bréf, þar sem hann kalli
hann einn mikilhæfasta forystu-
mann vorra tfma. Nixon á að hafa
svarað með öðru bréfi þar sem
hann þekkist boðið og segist
munu koma f desember ásamt
dóttur sinni Julie og eiginmanni
hennar, David Eisenhower.
Ljósmynd frá yfirborði Venusar þar sem sovézka geimfarið lenti mjúkri lendingu í
gær.
Samþykkja Þjóðverjar
kröfur um frystitogara?
Wallace hótað
Vestur-Berlfn, 22. október.
Reuter.
GEORGE Wallace, rfkisstjóra f
Alabama, var hótað Iffláti f
Vestur-Berffn f dag. Maður, sem
lét ekki nafns sfns getið, hringdi f
hótelið, sem Wallace dvaldist á,
og sagði: „Wallace býr á hóteli
ykkar. Við ætlum að myrða hann
f dag.“ Hann kallaði sig vinstri-
sinnaðan stjórnleysingja.
Bonn — frá Ingva Hrafni Jónssyni blm. Mbl.
„STJÓRN V-Þýzkalands leggur mikla áherzlu á að komast að sam-
komulagi við tslendinga f landhelgismálinu og þvf er það, að hún
hefur fyrir sitt leyti skapað skilyrði til að mynda jákvæðan grunn fyrir
viðræðum," sagði Hans Jiirgen Wischnewski, aðstoðarutanrfkisráð-
herra V-Þýzkalands og formaður v-þýzku fiskveiðisamninganefndar-
innar, f samtali við blaðamann Mbl. f skrifstofu sinni f utanrfkisráðu-
neytinu f Bonn, er hann var spurður að þvf hvort afnám löndunar-
bannsins og ákvörðunin um að scnda v-þýzka togara út fyrir 200
mflurnar við tsland hefðu verið til að sýna samningsvilja Þjóðverja.
„Formlegar samningaviðræður hafa nú legið niðri f rúmt ár og
samkomulagsumleitanir hafa verið árangurslausar frá þvf að ísiend-
ingar færðu landhelgi sfna út f 50 mflur. Hvers vegna hefur þetta tekið
svo langan tfma, að yðar mati?“
„Fyrir þvf liggja nokkrar ástæð-
ur. í fyrsta lagi hafa alvarlegar
tilraunir til að komast að sam-
komulagi farið út um þúfur og í
öðru lagi greindi aðila mjög á um
spurninguna um frystitogara, en
ég vona nú að fullnæging skilyrða
í þeim efnum muni leiða til já-
kvæðs árangurs i viðræðunum,
sem framundan eru i báðum lönd-
um þvi að v-þýzka stjórnin vill
eiga vinsamleg samskipti við Is-
lendinga."
„Hvers vegna varð svona snögg
breyting á afstöðu þýzku stjórnar-
innar eins og kom fram f viðræð-
um utanrfkisráðherranna, Hans-
Bietrich Genschers og Einars Ag-
ústssonar, f New York f síðasta
mánuði?“
Norðmenn sem ja um
veiðileyfi við Kanada
JENS Evensen hafréttarráðherra Noregs sagði f ræðu f norska Stór-
þinginu f gær, að hann teldi ekki horfur á samkomulagi f hafréttarmál-
um á þriðju hafréttarráðstefnu Sameinuðu þjóðanna f New York f
marzmánuði n.k., heldur yrði nauðsynlegt að koma saman f fjórða sinn
næsta sumar.
Áreiðanlegar heimildir f Ósló
hcrma, að útlit sé fyrir að öll þau
rfki, sem lönd eiga að Norðursjó,
muni öðlast sérstaka efnahagslög-
sögu, þannig að Norðursjórinn,
verði almennt fiskveiðisvæði
rfkja Vestur-Evrópu.
Þá segir NTB, að Noregur og
Kanada hafi gert með sér
samning um takmarkaðar veiðar
norskra skipa innan nýrrar fisk-
veiðilögsögu úti fyrir Atlantshafs-
strönd Kanada. Nánar verður
kveðið á um leyfilegt aflamagn
áður en samningurinn gengur í
gildi. Viðræður um samninginn
fóru fram í Ottawa á mánudag og
þriðjudag í þessari viku, en
samningurinn er gerður vegna
þess, að Noregur og Kanada vilja
samræma aðgerðir sínar vegna út-
færslu fiskveiðilögsögu almennt,
þannig að forsendur niðurstöðu,
sem komizt verði að á hafréttar-
ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna,
verði i samræmi við þjóðarrétt.
□
□
Sjá ennfremur
viðtöl á bls. 17.
□
□
„Ég held, að persónuleg samtöl
manna i Briissel og New York á
þessu ári hafi að verulegu leyti
átt þátt í breyttu andrúmslofti og
ekki sfzt orðið til þess að skýra
betur sjónarmið beggja og auka
gagnkvæman skilning."
„Ég hef það eftir áreiðanlegum
heimildum f Bonn, að rfkisstjórn
yðar hafi fallið frá kröfum um
veiðiheimildir fyrir frystitogara
innan 50 mflnanna við lsland?“
„Ég hef ánægju af þessu sam-
tali við yður, en það væri ókurt-
eist gagnvart íslenzku stjórninni
ef hún læsi fyrst um hugmyndir
okkar og afstöðu f samningum f
dagblaði fremur en að heyra þær
frá okkur sjálfum. Ég á von á að
þér skiljið það og að við berum
mikla virðingu fyrir fslenzku rík-
isstjórninni."
„Er skilningur á þvf hjá stjórn
yðar, að Islendingar geta ekki
samið við neinn einstakan aðila f
landhelgismálinu, nema tryggt sé
að bókun sex hjá EBE taki gildi?“
„Við skiljum mikilvægi þess
fyrir Islendinga og náist sam-
komulag f viðræðunum, sem
framundan eru, mun v-þýzka
stjórnin eftir mætti beita sér fyrir
gildistöku bókunar sex og við höf-
um samband við Breta út af þessu
máli.“
„Nú bendir flest til þess, að
innan skamms verði 200 mflna
efnahagslögsagan samþykkt af
Hafréttarráðstefnu Sameinuðu
þjóðanna. Eru V-Þjóðverjar eitt-
hvað farnir að undirbúa hugsan-
lega endurskipulagningu á fisk-
veiðum sfnum með hliðsjón af
þvf?“
„Eins og mönnum er ljóst miðað
við okkar aðstæður eigum við
engra hagsmuna að gæta í sam-
bandi við 200 mílurnar. Við
reynum hins vegar að skilja af-
stöðu annarra landa i þessu máli.
Það, sem máli skiptir fyrir okkur,
er að tryggja nægilegt framboð af
fiski á okkar markaði, auk ýmissa
lagalegra atriða, að sjálfsögðu. Ég
held hins vegar, að eins og málin
standa nú viti enginn með vissu
hvenær eða hvort samkomulag
verður um hafréttarmálin en ef
slikt samkomulag verður gert,
munum við að sjálfsögðu virða
það i hvívetna."
„Nú hefur f fyrri samningavið-
ræðum verið farið fram á það af
hálfu Þjóðverja að Islendingar
samþykki að selja ákveðið magn
af fsfiski til Þýzkalands. Hafið
þér nokkrar hugmyndir um hve
Framhald á bls. 17.
Saul Bellow
eða Kemal?
Stokkhólmi, 22. október.
Reuter.
NÓBELSVERÐLAUN f bók-
menntum verða veitt á hádegi
á morgun og þeir sem helzt eru
taldir koma til greina eru Saul
Bellow frá Bandarfkjunum og
Yasar Kemal frá Tyrklandi.
Aörir sem til greina koma
eru Ifklega Norman Mailer frá
Bandarfkjunum, Graham
Greene frá Bretlandi, Andre
Malraux frá Frakklandi og
Nadine Gordimer frá Suður-
Afrfku.