Morgunblaðið - 07.11.1975, Blaðsíða 5
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 7. NÓVEMBER 1975
5
TIZKUVERZLUN UNGA FOLKSINS
KARNABÆR
AUSTURSTRÆTI 22 LAUGAVEG 66
LAUGAVEG 20a
Töluverðar sviptingar eiga sér stað í leiknum, eins og sjá má.
Leikendur I Járnhausnum á sviðinu I Félagsheimili Seltjarnarness.
(Ljósm. Mbl. Sv. Þorm.)
„Undirbúningurinn fyrir þessa sýn-
ingu hefur staðið lengi," sagði Inga
Lára Baldvinsdóttir úr leiknefndinni
okkur. „Fyrst var að velja leikritið og
síðan að ráða fólk í hlutverkin og til
starfa við sýninguna. Ráðningin fór
þannig fram að við auglýstum eftir
þátttakendum og síðan vorum við með
ópnar æfingar, þar sem allir gátu mætt
og fengið að spreyta sig og ég held að
þorri þeirra sem gaf sig fram sé með í
sýningunni. Raunverulegar æfingar
hófust síðan 17 september og fólkið
hefur lagt hart að sér allt síðan."
En hvers vegna varð Járnhausinn
fyrir valinu? „í fyrsta lagi þótti okkur
tlmabært að taka fyrir íslenzkt leikverk,
hið fyrsta frá því að Herranóttin var
endurvakin 1922," svaraði Inga Lára
„Við höfðum auðvitað í byrjun sett upp
hvaða kröfur við gerðum til heppilegs
viðfangsefnis, og Járnhausinn reyndist
við athugun uppfylla mjög margar af
þeim kröfum — leikurinn krefst
margra þátttakenda, t.d eru hlutverkin
um 30, nú, þetta er frekar hresst og
skemmtilegt verk, það býður upp á
frekar auðvelda lausn hvað snertir all-
an sviðsbúnað, ekkert hlutverkanna er
úr 5. bekk. „Eyvindur er að ýmsu leyti
merkilegur persónuleiki," tjáði leikar-
inn okkur. „Hann er sá sem rær öllum
árum í þorpslífinu og hann kemst upp
með allt Það hefur verið ofsalega gam-
an að fást við þessa persónu, og ég get
að mörgu leyti skilið hana — það
hlýtur að vera óskaplega gaman að
geta teymt vitlausan múginn svona á
asnaeyrunum "
Sonur þorpskóngsins er ekki mikið
ómerkari persónuleiki og það er Hösk-
uldur Höskuldsson úr 3-bekk sem leik-
ur Randver Örn. „Þetta er sannkallaður
pabbadrengur," sagði Höskuldur,
„hann er sonur mannsins sem á allan
staðinn, svo að hann lítur á sig sem
heilum klassa fyrir ofan alla aðra á
staðnum. Hann kemst upp með að
segja hluti sem ýmsir aðrir fá ekki að
segja, enda sígjammandi og kjaftfor
— hann er í stuttu máli það sem við
köllum töffara Mér finnst skemmtilegt
að leika þessa persónu enda finnst mér
hún liggja nokkuð vel fyrir mér Ég er
annars ferlega hress með þetta allt
saman, þetta hefur að vísu verið erfitt
núna síðast en lærdómsrikt ”
Ragnheiður Gyða Jónsdóttir leikur
F
„A fyrst og fremst að
vera hressileg sýning”
Herranótt M.R. sýnir Járnhausinn
I fyrsta sinn í rúma hálfa öld er
Islenzkt leikverk viðfangsefni Herra-
naetur Menntaskólans I Reykjavík, en
sl. miðvikgdagskvöld frumsýndu
menntskælingar söngleikinn Járnhaus-
inn eftir þá bræður Jónas og Jón Múla
Árnasyni i Félagsheimili Seltjarnar-
ness. Herranóttin ræðst þannig ekki á
garðinn þar sem hann er lægstur, þvl
að Járnhausinn er viðamikið verkefni
fyrir ungt áhugafólk, frekur á starfs-
krafta og^aðstöðu — svo að ekki sé
talað um peninga á þessum slðustu og
verstu timum.
En menntskælinga skortir ekki kjark-
inn fremur en fyrri daginn, og þegar
þessar linur eru skrifaðar er sýning
þeirra á Járnhausnum orðin„að veru-
leika, frumsýningin að baki Mennta-
skólanemar munu siðan sitja einir að
fyrstu þremur sýningunum en að þvl
búnu verða þrjár sýningar fyrir al-
menning, hin fyrsta mánudaginn 10
nóvember þá þriðjudaginn 1 1 nóvem-
ber og föstudaginn 14 nóvember
Verða aðgöngumiðar seldir við inn-
ganginn og I Bókabúð Sigfúsar
Eymundssonar.
Eins og vænta má liggur mikil vinna
að baki þessum sýningum. Alls taka
um 60 nemendur þátt i söngleiknum,
æfingar hafa oftast hafizt á miðnætti
og staðið fram á rauða nótt. Nokkrir
aðstandenda Herranætur sem Mbl
hitti að máli, sögðu lika að ekki hefði
eftirtektin ætið verið upp á það bezta,
þegar komið var I skólann morguninn
eftir
heldur mjög erfitt og hentar þvi vel
áhugafólki.”
Inga Lára gat um leiksviðið en það er
raunar kapltuli út af fyrir sig, þvi að þar
er bryddað upp á nýjung í skólastarf-
inu. „Það stendur þannig á því," tjáði
Inga okkur, „að sviðið var unnið sem
verkefni i 5 bekk og liður I byggingar-
list, sem þar hefur verið tekin upp sem
valgrein Þetta er þvi fyrsti vlsirinn að
þvl að tengja saman félagsllfið og
námið en það hefur einmitt lengi verið
baráttumál forkólfa I félagsllfinu að fá
þau störf sln að einhverju leyti metin."
Steinunn Jóhannesdóttir leikstýrir
Járnhausnum, og má hún heita eini
utanaðkomandi krafturinn er unnið
hefur við þessa uppfærslu. Að vísu
hefur Atli Heimir Sveinsson, tónskáld,
æft söngvana en hann er kennari við
skólann og sama er að segja um Stefán
Benediktsson, arkitekt, sem leiðbeindi
við gerð leikmynda o.fl Undirleik ann-
ast hins vegar fjögurra manna hljóm-
sveit og eru hljóðfæraleikararnir sóttir i
raðir nemenda
Þá er komið að þvl að svipast um í
Járnhausnum og viti menn — við
blasir stéttabaráttan í sinni dapurleg-
ustu mynd. Vettvangur leiksins er sjáv-
arþorp. Þar býr stórhuga framkvæmda-
auðjöfur sem heldur I alla spotta, og
almúginn lýtur honum auðmjúkur
nema hvað ein manneskja er til að
halda uppi skeleggu andófi.
Persónugervingur útgerðarauðvalds-
ins i leiknum heitir Eyvindur Arason og
er hann leikinn af Sigurði Halldórssyni
hins vegar Völu svörtu, sem er, eins og
aðrir leikendanna sögðu — „fulltrúi
hinnar heilbrigðu skynsemi" I þorpslif-
inu, stendur keik og hvergi smeyk
gagnvart peningavaldinu og sér I
gegnum sjónvarspil þess „Vala svarta
er skapmikil og kýreigandi, eins og
segir i persónulýsingum með leikrit-
inu," sagði Rangheiður okkur, „og það
segir eiginlega allt um persónuna Hún
berst ein gegn óréttlætinu og sýndar-
mennskunni, og er þannig fulltrúi
hinnar heilbrigðu alþýðu sem ekki læt-
ur hafa sig að flfli "
I viðtölum við þessa ungu leikendur
var greinilegt að þeim fannst mikið til
um fangbrögðin við Þaliu. „Ég held að
við höfum ekki lært minna af þvi að
standa i þessu en að sitja á skólabekkn-
um, þótt námið sé annars konar og
komi ekki fram á einkunnablöðunum,"
sagði t.d. Vilhelmina Haraldsdóttir sem
situr í leiknefnd Herranætur og fer auk
Framhald á bls. 24
Steinunn Jóhannesdóttir, leikstjóri,
og Atli Heimir Sveinsson, söngstjóri.
Sonur framkvæmdamannsins t ptáss-
inu dispúterar við eina sfldarstúlk-
una.
eykst úrvalið af
stórglæsilegum
vetrarfatnaði.
Sjón er sögu ríkari
SIMI FA SKIPTIBOPÐI 2S155