Morgunblaðið - 25.07.1976, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. JULI 1976
ÞEGAR ÞEIR
RJÖRGUDU
GÍSLUNUM...
Air France-vétin.
sem rænt var.
; Úgandfekir hermenn
*kjóta á ísraelska hermenn
Israelskir hermenn skjóta ^
'niður hryðjuverkamenn og
úgandfska hermenn. Il
ísraelskir hermenn
vfsa gfslunum veginn'P wCk
■8 C-130 flutningavélunum,
, sem bfða reiðubúnar til flugtaks.
STOÐARFLUOVÉLA.
3oeing 707
vélin. sem sá um i
að koma boðum á milli |
björgunarsveitanna.
ÞANNIG FORU
ÞEIR AÐ ÞVÍ . . .
Úgandfskur flugumferðarstjóri
drepur fyrirliða fsraelsku
björgunar
sveitinna.
ísraelsmennirnir ráðast inn f gömlu
flugstöðvarbyggmguna og ráða
niðurlögum hryðjuverkamanna. -
Gfslarnir leita skjóls fyrir
skothrfðinni.
ísraelsmenn
sprengja MIG-þotur
Ugandamanna f loft upp.
S U D A N
Sveit ísraelsmanna
leggur af stað til
árásar á nýju flugstoðina
DVÖLIN Á
ENTEBBE
MEÐAN öllu þessu fór fram syrti
í álinn fyrir Gyðingunum á Ent-
ebbe-flugvelli. Þriðjudaginn 29.
júlí tóku flugræningjarnir að
flokka Gyðinga frá öðrum gíslum.
Böse hafði umsjón með flokkun-
inni. Fólkinu var sagt, að of marg-
ir væru í salnum, og því væri
ætlunin að skipta gíslunum í tvo
hópa. Hann lagði áherzlu á að
skiptingin væri af handahófi, en
um leið og nokkur nöfn höfðu
verið lesin upp, var Ijóst hvað var
á seyði:
Annars vegar voru Gyðingar, en
„hreini kynþátturinn" hins vegar.
Sarah Davidson, sem þarna var
ásamt manni sinum og sonum 12
og 14 ára, segir svo frá „Allan
tímann skálmaði þessi þýzka
hryðjuverkakona um salinn með
byssuna og svipurinn bar vott um
kvalalosta, sem minnti okkur ekki
á neitt annað en nazistana forð-
um.‘‘ Gyðingunum var vísað á
ákveðið herbergi við hliðina á að-
alsalnum, og Sarah segir, að ljós-
hærði hryðjuverkamaðurinn á
Entebbe hafi rekið Gyðingana þar
inn á sama hátt og SS-mennirnir
ginntu fólk inn í gasklefana á
þeim forsendum, að það ætti að fá
að fara í bað. Hún segist á þessarí
stundufiafa spurt sjálfa sig þeirr-
ar spurningar, sem svo margir
hafa spurt: Hvers vegna gerðu
Gyðingar í útrýmingarbúðunum
ekki uppreisn? „Nú varð mér
1 jóstsegir Sarah „að á sama hátt
og við trúðu þeir því aldrei, að
ætlunin væri að drepa þá, heldur
voru þeir sannfærðir um, að þeir
yrðu látnir lausir. Ef ekki i dag þí
á morgun.“ Nokkrir gíslanna
spurði Böse, hvort hann, Þjóð-
verjinn, hefði ekki samvizkubit af
því að fara svona með Gyðinga.
Hann hélt því þá fram, að endir
þessa máls yrði annar en Gyðinga-
ofsóknanna, auk þess sem mál-
staðurinn væri annars eðlis. Ara-
bískur hryðjuverkamaður bland-
aði sér í þetta samtal og sagði að
það væri ekki Böse að kenna að
Hitler hefði útrýmt sex milljón-
um Gyðinga.
Lexer lögfræðingurinn, sem
fyrr er nefndur, kveðst hafa rætt
lengi við Biise um stjórnmál og
byltingaraðgerðir hans í V-
Þýzkalandi. Böse sagðist m.a.
hafa tekið þátt í sprengjutilræði í
stórverzlun í V-Berlin fyrir
nokkru. Hann talaði af mikilli að-
dáun um Ulrike Meinhof, sem
framdi sjálfsmorð í fangelsi í maí-
mánuði s.l., og var mikið I mun að
telja Lexcr trú um að fangelsisyf-
irvöld hefðu komið henni fyrir
kattarnef. Böse kvaðst búast við
því, að láta annaðhvort lífið vegna
flugránsins eða lenda öðrum kosti
i fangelsi. Lexer spurði hann þá í
hálfkæringi hvort hann ætti ekki
að taka að sér að verja Böse fyrir
rétti, þar sem hann hefði reynslu
á því sviði. Hér átti Lexer við
málaferlin vegna Kozo Okamoto,
liðsmanns í japanska Rauða hern-
um, sem þátt tók i fjöldamorðun-
um á Lod-flugvelli árið 1972. Oka-
moto var einmitt einn þeirra
fanga, sem flugræningjarnir á
Entebbe kröfðust i skiptum fyrir
gísla sína.
Laugardaginn 3. júlí geisaði
heiftarleg magaveiki meðal gísl-
anna á flugvellinum. Sex salerni
voru á staðnum, en þar sem flug-
stöðvarbyggingin hefur staðið
ónotuð alllengi, var vatnsrennsli
ekkert, og hreinlætisaðstaðan því
fyrir neðan allar hellur. Þegar
ástandið var orðið nánast óþol-
andi birtust tveir úgandískir
læknar með meðul og róandi lyf,
og rénaði sóttin við það.
Sama kvöld kom Idi Amin af
fundi Einingarsamtaka Afríku-
ríkja, sem haldinn var á
Máritius. Hann kom á flugvöllinn,
— að þessu sinni með kúrekahatt
mikinn á höfði. Amin ávarpaði
gíslana og kvaðst sannfærður um
að lausnarstundin væri skammt
undan. Hann hafði skamma við-
dvöl á flugvellinum að þessu sinni
en tókst að stappa stálinu í gísl-
ana. Flugræningjunum hafði nú
fjölgað og voru þeir nú orðnir 7
eða 8. Gislarnir höfðu nú kynnzt
allvel og voru orðnir eins og stór
fjölskylda. Pasco Cohen gerði sitt
til að lífga upp á selskapinn og
varð tíðrætt um hve lánssamir
samferðamennirnir væru að hafa
hann með f hópnum hann væri
sérfræðingur í þvi að sleppa úr
lífsháska. Hann taldi á fingrum
sé.r: Gyðingaofsóknir nazista, all-
ar ísraelsstyrjaldirnar — ein,
tvær, þrjár og fjórar. „Þið sjáið,
að ég er búinn að komast í hann
krappan,“ sagði Cohen glaðlega,
og tókst yfirleitt að hressa upp á
mannskapinn.
BJÖRGUNIN
Eyrir hádegi laugardaginn 3.
júlí kallaði Yitzhak Rabin nefnd-
ina, sem hafði yfirumsjón með
björgunaráætluninni, saman til
fundar, þar sem samþykkt var að
láta til skarar skríða og var það
formlega lagt til við rikisstjórn-
ina. Klukkan 2 eftir hádegi var
ríkisstjórnarfundur, þar sem 19
ráðherrar voru samankomnir.
Flestir þeirra höfðu ekki heyrt
minnzt á undirbúningsaðgerðir
hersins, og létu i ljós áhyggjur um
að mannfall yrði mikið. Rabin
beitti sér til hins ýtrasta, — „jafn-
vel þótt við missum 10, 20 eða 25
manns . . .“ Klukkan hálf fjögur
var atkvæðagreiðsla. Ríkisstjórn-
in samþykkti einróma að björgun-
arleiðangurinn freistaði þess að
frelsa gíslana, og lauk fundinum
síðan með bæn.
Gur hershöfðingi hraðaði sér af
fundinum. Hersveit hans var ekk-
ert að vanbúnaði. Sveitin var
skipuð völdum mönnum — þeim
færustu, sem Israelsher hefur á
að skipa. Þeir höfðu sett árásina á
svið ótal sinnum, og loks hafði
þeim tekizt hið ómögulega — að
ljúka „aðgerðinni" á jörðu niðri á
55 mínútum. Gur gaf mönnum
sinum grænt ljós, og klukkan 3
eftir hádegi 3. júlí lögðu árásar-
sveitir Netanyahus upp frá her-
stöð í námunda við Sharm el
Sheikh í Sinaí-eyðimörkinni.
Israelsmenn hafa ekki skýrt frá
því hversu margarflugvélar tóku
þátt í leiðangrinum, en svo virðist
sem þar hafi verið um að ræða
þrjár Boeing 707 þotur og fjórar
stórar Herkúles-flutningsvélar af
gerðinni C-103. 1 Nairobi í Kenya
lentu nokkrar þessarra véla og
biðu þar i viðbragðsstöðu meðan á
aðgerðinni stóð. Tvær Herkúles-
vélar og Boeing-þota héldu ferð-
inni áfram, og lækkuðu flugið í
áttina að Entebbe. Brátt var fyrri
Herkúles-vélin yfir flugvellinum,
og tilkynnti flugmaðurinn að þar
færi vél frá Air France með fanga
innanborðs sem flugræningjarnir
hefðu krafizt í skiptum fyrir gisl-
ana. Flugmaður hinnar Herkúles-
vélarinnar kvaðst vera frá East
Afrícan Airlines, en flugvél frá
því flugfélagi var væntanleg til
Entebbe á hverri stundu. í báðum
tilvikum fékkst leyfi til lending-
ar.
Klukkan var 11 að kvöldi þegar
vélarnar allt að því sleiktu flöt
Víktoríuvatnsins, og Ientu síðan á
Entebbe-flugveili heilu og
höldnu. Yfir þeim sveimaði
Boeing-þotan, sem hafði það hlut-
verk að sjá um fjarskipti meðan á
björgunaraðgerðum stæði.
Allt varð björgunarsveitunum
til happs. Fallhlerar Herkúlesvél-
anna byrjuðu að síga áður en vél-
arnarhöfðu numið staðar og jepp-
ar og litlir flutningabílar skutust
út á flugbrautina og i áttina að
gömlu flugstöðvarbyggingunni.
Eins og örskot þustu bílarnir að
byggingunni. Enginn reyndi að
stöðva björgunarsveitirnar, af
þeirri einföldu ástæðu að viðbún-
Kona ein hrópaði í sífellu: