Morgunblaðið - 30.07.1976, Qupperneq 35

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 30. JULl 1976
35
Háværar kröfur frá
lávörðum um útfærslu
Öryggisráðstefna Evrópu í Helsinki fyrir einu ári.
liðsflutninga megi líta svo á að
eitthvað alvarlegt sé á ferðum.
Vesturveldin hafa tilkynnt
Rússum um sjö heræfingar og
boðið þeim á einar æfingar en
Rússar þáðu ekki boðið. Rússar
buðu Grikkjum og Tyrkjum að
fylgjast með heræfingum í Kák-
asus og Norðmönnum að fylgjast
með heræfingum norður af Len-
ingrad. Auk þess tilkynntu Ung-
verjar um heræfingar sem þeir
héldu. Ekki er vitað um nokkra
meiriháttar liðsflutninga sem
Rússar hafa ekki tilkynnt um.
Lltið hefur verið gert til að
auka mannleg samskipti. Að visu
er auðveldara en áður fyrir vest-
ræna fréttamenn að koma og fara
að vild og þeir þurfa ekki að fara í
utanríkisráðuneytið þegar þeir
vilja tala við háttsetta embættis-
menn. Nokkrar fjölskyldur hafa
verið sameinaðar og nokkrar gift-
ingar leyfðar, en óvist er hvort
það er Helsinki-samningnum að
þakka.
Sovézkir embættismenn benda
á að fleiri vestrænar kvikmyndir
séu sýndar í Sovétríkjunum en
áður og fleiri vestrænar bækur
gefnar úr.
Bölsýnismenn benda á stuðning
Rússa við Kúbumenn í Angóla og
eflingu sovézkra flotans, en hvor-
ugt er bannað í Helsinki-
samningnum. Hins vegar er andi
samningsins talinn að minnsta
kosti eins mikilvægur i þessu til-
felli og bókstafurinn.
Á það er einnig bent að ekkert
hefur miðað í Salt-viðræðunum
um takmörkun kjarnorkuvígbún-
aðar í eitt ár. Rússar vilja enn
ekki fallast á sambærilega fækk-
un hermanna beggja aðila
London, 29. júlí. AP.
0 HÁVÆRAR kröfur um 200 mílna brezka fiskveiðilögsögu hafa
komið fram f umræðum f lávarðadeild brezka þingsins um skýrslu
Efnahagsbandalagsins um sameiginlega stefnu þess f fiskveiðimálum
og f framhaldi af þeirri yfiriýsingu Anthony Croslands utanrfkisráð-
herra að Bretar muni ekki hika við að grfpa til einhfiða aðgerða ef
umræður bandafagsins dragast á langinn.
Frummælandinn, Kennet lá-
varður úr Verkamannaflokknum,
sagði að 200 milurnar ættu að
vera brezk einkalögsaga. Allur
fiskur og allar aðrar auðlindir
sem fyndust innan markanna
ættu að vera brezk eign. Þar með
sagði hann að Bretar fengju laga-
legan rétt til að semja við önnur
aðildarlönd EBE um ýmis skyld
mál. Hann taldi útfærsluna for-
sendu þess að Efnahagsbandalag-
ið gæti skipulagt hvernig haga
ættti stjórn hafsvæða aðildarland-
anna.
Hann sagði að stjórnin yrði að
hafa samráð við aðila sjávarút-
vegsins og ákveða hvernig olíu- og
gasleiðslur væru lagðar þar sem
ómögulegt væri að veiða yfir
leiðslunum.
Campbell lávarður af Croy úr
Ihaldsflokknum sagði að 200 míl-
urnar ættu að ná til fiskveiða,
olíu, gass og eftirlits með mengun
og siglingum. Hann sagði að brezk
fiskiskip yrðu að veiða nær Bret-
landi framvegis þar sem önnur
ríki væru að færa út í 200 mílur.
Hann sagði að stefna EBE i fisk-
veiðimálum ætti ekki heima i nýj-
um heimi 200 milna.
Croy lávarður bað stjórnina að
hafa hugfast þegar hún tæki
ákvörðun um einkalögsögu að mið
eins og undan vesturströnd Bret-
lands gætu orðið mikils vi'rði þar
sem leitað væri að nýjum fisk-
tegundum. Undirrótin væri of-
veiði og ef ekki yrði bundinn endi
á ofveiði mundu Bretar glata
mikilvægri matvælaauðlind.
Aðstoðarutanríkisráðherrann
Goronwy-Roberts lávarður
svaraði fyrir hönd stjórnarinnar
og kvaðst vona að EBE gæti fallizt
á útfærslu fiskveiðilögsögunnar.
Verndun og efling fiskstofna
væru grundvallaratriði og stjórn-
in hygðist fá sér nauðsynlegt vald
til að sjá til þess að framfylgt
væri verndun fiskstofnana í
brezkri landhelgi.
Goronwy-Roberts lávarður
sagði að útgerð væri mikið þjóðar-
hagsmunamál fyrir Breta. Sam-
komulag um 200 mílur mundi
stuðla að eflingu Efnahagsbanda-
lagsins I framtíðinni og auka
mikilvægi framlags Breta til þess.
Þriggja ára
vinnufriður
London, 29. júlí. Reuter.
FRAMKVÆMDASTJÖRN
Verkamannaflokksins hef-
ur samþykkt samkomulag
verkalýðshreyfingarinnar
og ríkisstjðrnarinnar um
skattalækkanir og hófstiil-
ingu i launamálum á
næstu þremur árum.
13 greiddu atkvæði með sam-
komulaginu, sjö voru á móti, en
fjórir sátu hjá. Tony Benn orku-
málaráðherra mætti ekki á fund-
inum. Hann hefur harðlega gagn-
rýnt nýboðaðan niðurskurð ríkis-
útgjalda.
James Callaghan forsætisráð-
herra sagði þegar samkomulagið
hafði verið samþykkt, að þar með
gæti hafizt „timi jafnvægis í at-
vinnumálum" og tækifæri fengist
til að „endurlífga atvinnuvegi
Bretlands."
Náðun pólitískra fanga
tilkynnt á Spáni í dag?
vísu aðeins tillaga, sem ekki
hefur hlotið afgreiðslu en var
kynnt keppendum á mótinu í
Hastings og IBM — mótinu.
— Þetta kerfi er að mínum
dómi sú leið, sem skást er af
þeim, er fram hafa komið.
Fyrst á annað borð er farið að
gefa mönnum stig fyrir
frammistöðu, þá er sjálfsagt að
nota þau sem mælikvarða í
þessu tilviki. Svæðamótin eru
bundin af Iandfræðilegum
mörkum, þannig að svæðamót í
Evrópu er miklu sterkara en
svæðamót t.d. í Afríku. Með
þessu móti geta sterkir menn
dottið út í Evrópu en lakari
skákmenn komið inn frá öðrum
svæðum.
— Kína
Framhald af bls. 1
skipulagt aðstoð við flóttafólk og
særða frá svæðunum og segja
fréttamenn að borgin sé orðin
eins og risastór flóttamannabúð.
Þar við bætist að fæstir íbúar
Peking hafa þorað að hafast við i
hibýlum sinum af ótta við nýja
skjálfta og létu milljónir fyrirber-
ast á götum úti í ausandi rigningu
sl. nótt.
Sjúkrahúsin í Peking taka að-
eins á móti þeim, sem mest eru
særðir, vegna þess að yfirvöld
telja ekki þorandi að nota nema
neðstu hæðir sjúkrahúsanna til
lækningastarfa. Fréttamenn í
Peking segja aðdáunarvert hve
fólkið sé rólegt og æðrulaust, eng-
inn beri á sér hræðslumerki og
umferð gangi næstum þvi með
eðlilegum hætti.
Stjórnir ýmissa landa heims
hafa boðið Kinverjum aðstoð, en
yfirvöld hafa ekki gefið til kynna
að þau kunni að þiggja þá aðstoð.
Erlendir sendimenn i Peking
benda á að Kínverjar leggi allt
sitt stolt í að vera sjálfum sé nógir
og því sé óliklegt nú að þeir þiggi
hjálp.
Madrid 29. júli AP — NTB
HEIMILDIR innan spænsku
ríkisstjórnarinnar hermdu I
kvöld, að Juan Carlos konungur
myndi á morgun, föstudag, gefa
út tilskipun um náðun pólitískra
fanga á Spáni þannig að aðeins
verði 40—50 manns eftir I
fangelsum af þeim 630 pólitfsku
föngum, sem nú sitja þar.
Náðun nær ekki til fanga, sem
framið hafa ofbeldisverk. Gert er
ráð fyrir að náðunin verði til-
kynnt að loknum fundi rikis-
stjórnarinnar á morgun, sem
haldinn verður I bænum La Cer-
una í Galisíu, en Carlos konungur
og drottning hans, Soffia, hafa
verið í viku opinberri heimsókn í
því héraði í NV-hluta Spánar.
Juan Carlos lofaði náðun póli-
tískra fanga í nóvember sl. eftir
lát Francos þjóðarleiðtoga og
harðar kröfur hafa verið uppi á
Spáni um náðun þeirra og efnt til
ýmissa aðgerða til að leggja
áherzlu á þær kröfur. Hefur
NOKKUR aukning varð á útflutn-
ingi ullarvara á fyrstu sex mánuð-
um ársins, en aukningin kemur
einkum fram í prjónafatnaði og
gefur til kynna að meira hafi ver-
ið selt á dýrustu markaðina en
áður hefur verið.
Samkvæmt upplýsingum Út-
flutningsmiðstöðvar iðnaðarins
voru á fyrrihluta ácsins flutt út
137,8 tonn af ullarf'opa og bandi
fyrir .156 milljónir króna miðað
við líl tonn fyrir 136 milljónir á
stjórnarandstaðan I landinu
krafizt að allir fangar verði látnir
lausir og gert það að skilyrði fyrir
samstarfi við stjórnina. Einnig er
gert ráð fyrir því að á morgun að
BORGARRÁÐ hefur falið borgar-
verkfræðingi og borgarritara að
láta kanna byggingarmöguleika
að Borgartúni 2 fyrir starfsemi
Gjáldheimtunnar en fyrir liggur
greinargerð hagsýslustofnana
rfkisins og borgarinnar um hús-
næðismál Gjaldheimtunnar þar
sem talið er heppilegast að byggt
verði yfir stofnunina.
I samtali við Morgunblaðið
sagði Guðmundur Vignir gjald-
heimtustjóri, að Gjaldheimtan
hefði nú um langt skeið búið við
sama tímabili í fyrra, og 83,5 tonn
af ullarteppum fyrir 93,3 millj.
króna á móti 75,7 tonnum fyrir
69.2 milljónir í fyrra.
Hins vegar voru nú flutt út 144
tonn af prjónafatnaði úr ull fyrir
alls 505,3 milljónir króna á móti
130.2 tonnum fyrir 317,4 milljónir
í fyrra og af ofnum ytri fatnaði
voru nú flutt út 4,8 tonn fyrir 26,7
milljónir á móti 2,8 tonnum fyrir
13,1 milljón á sama tímabili í
fyrra.
loknum fundinum, verði tilkynnt
um nýjar ráðstafanir til að
styrkja efnahag landsins, en verð-
bólgan þar er nú um 20% á ári og
atvinnuleysi um 4%.
mjög þröngan og ófullnægjandi
húsakost. Orðnar og hugsanlegar
skattalagabreytingar hefðu það
síðan í för með sér, að búast
mætti við verulegri fjölgun gjald-
enda, sem síðan aftur leiddi af sér
að spjaldskrá Gjaldheimtunnar
stækkaði að mun og þrengdi enn
húsnæði það sem Gjaldheimtan
hefði yfir að ráða. Kvað hann það
raunar hafa verið lengi til um-
ræðu, að Gjaldheimtan yrði
annaðhvort að taka nýtt hús á
leigu undir starfsemi sína eða að
borgin réðist í að byggja yfir
stofnunina, og athugun hagsýslu-
stofnunar borgarinnar hefði leitt
i ljós að hagkvæmara var talið að
láta byggja yfir starfsemina.
Sagði Guðmundur, að áætlað væri
að starfsemi Gjaldheimtunnar
krefðist um 700 fm húsnæðis og
taldi hann það vera lágmarks-
stærð.
17 í fanga-
geymslur
MIKIL ölvun var í miðbænum í
gær. Frá þvi 12 á hádegi til kl. 10 í
gærkvöldi hafði lögreglan flutt 17
manns í fangageymslur vegna ölv-
unar á almannafæri og benti flest
til þess að þeim ætti enn eftir að
fjölga.
Ullarútflutningurinn:
Aukning á hina
dýrari markaði
Byggt, yfir Gjaldheimt-
una í Borgartúni?
O w • r
ðýmr í
Hveragerði
SÝNING á tússteikningum eftir
Hreggvið Hermannsson hefst í
Eden í Hveragerði á morgun. Á
sýningunni, sem lýkur 8. ágúst,
eru fimmtíu myndir. Þær eru all-
ar til sölu.
RKl bíður átekta
RAUÐI kross tslands bíður nú
átekta eftir þvi að hjálparbeiðni
og nánari upplýsingar berist frá
jarðskjálftasvæðunum í Kína. Að
sögn Eggerts Ásgeirssonar fram-
kvæmdastjóra RKl spurðist hann
fyrir um það þegar I gær hjá
Alþjóða Rauða krossinum í Genf
hvernig þessi mál horfðu við, og
fékk þau svör að engar upplýsing-
ar né hjálparbeiðni hefði borizt
frá þarlendum stjórnvöldum enn
sem komið væri. Kvað Eggert það
venju, að Rauði krossinn aðhefð-
ist ekkert fyrr en formleg
hjálparbeiðni hefði borizt frá
stjórnvöldum, og væri þess vegna
beðið átekta eftir slíkri beiðni.
Kinversk stjórnvöld veittu sem
kunnugt er fjárframlög til
hjálparstarfsins I Vestmannaeyj-
um meðan þar gaus.