Morgunblaðið - 25.08.1976, Qupperneq 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 25. ÁGUST 1976
„íheuskap
verður allt að
vera pottþétt”
Á BÆNUM Eystrahrauni í Landbroti er rekinn mikill kúa-
búskapur. Bóndinn á Eystrahrauni er Guðmundur Guðjóns-
son og kona hans er Katrín Þórarinsdóttir. Blm. Morgun-
blaðsins var þarna á ferðinni í síðustu viku og ræddi þá við
Guðmund um búskapinn og ýmislegt, er að honum lýtur.
Á Eystrahauni er nýlegt fjós og hlaða. Fremst á myndinni er heyvagninn, sem sagt er frð I greininni.
— Svo að við byrjum á
byrjuninni, Guðmundur, ertu
fæddur hér í Skaftafells-
sýslu?
„Já, ég er fæddur og upp-
alinn hérna í næstu sveit,
Meðallandinu Ég byrjaði svo
búskap árið 1 950 og keypti
þá þessa jörð hér í Landbroti
Þegar ég kom hingað fyrst
var hér bara torfkofi, sem
tvær beljur komust í og gam-
alt íbúðarhús Ég byrjaði svo
á nýju ibúðarhúsi 1953 og
var síðan alltaf að byggja
eitthvað, útihús og annað,
fram til 1 960. Þá tók ég mér
smáfrí frá byggingum, en
byrjaði svo aftur 1 966 á nýju
fjósi og hlöðu."
Það er greinilegt að Guð-
mundur hefur verið fram-
sýnn þegar hann fór út í
þessar byggingaframkvæmd-
ir. Þarna er nú rúmgott fjár-
hús og hlaða, nýtt og full-
komíð fjós með sambyggðri
hlöðu og auk þess nýleg
vélageymsla og verkstæði
Blm. Morgunblaðsins spurði
Guðmund næst hversu stór
búskapurinn væri.
„Ég er með blandaðan bú-
skap," sagði Guðmundur
„Ég á um 1 20 kindur og eru
þetta allt ágætis rollur, flestar
tvilembdar Auk þess er ég
með mjólkurframleiðslu og er
með um 30 mjólkandi kýr og
nokkur geldneyti til viðbót-
ar "
Nú var farið að nálgast
mjaltir og meðan við biðum
eftir að kýrnar lölluðu heím í
hægðum sínum ræddum við
Guðmundur um heyskapinn
og veðurfarið í sumar.
„Sumarið hefur nú verið
heldur vætusamt," sagði
Guðmundur. „Þó hefur hey-
skapurinn hjá mér gengið
nokkuð þokkanlega og held
ég að flestir bændur hér um
slóðir séu langt komnir og
sumir búnir. Ég held að þetta
sumar geti talizt alveg í
meðallagi hvað heyskap
snertir. Það var ágæt spretta
og hér var yfirleitt byrjað að
slá um mánaðarmótin
júní/júlí. Ég sló kririgum 50
ha. tún og náði mest öllu inn
15—20 júli. En þessa daga
var heldur ekki sofið nema
4-—5 klukkutíma á sólar-
hring þvi heyskapurinn
gengur náttúrulega fyrir öllu
öðru meðan á honum stend-
ur. Það sem réð úrslitum að
ég náði heyjunum inn á
svona skömmum tíma var að
við þurftum ekki að þurrka
svo mikið, því við höfum
mjög öfluga súgþurrkun Við
höfum 3 dráttarvélar og því
getum við alltaf misst eina i
að knýja súgþurrkunina. Það
sem eftir er af heyi hjá mér
skiptir allavega ekki orðið
máli, þannig að ekki er hægt
að segja annað en ég sé
nokkuð hress yfir heyskapn-
um."
— Ég sé að þú bindur allt
heyið í bagga
„Já, þetta er fimmta sum-
arið sem ég bind, en ég var
með þeim fyrstu hér í sveit-
inni, sem fékk mér heybindi-
vél. Nú er þetta orðið mjög
algengt, enda fylgir þessu
mikil vinnuhagræðing. Það
er afskaplega fljótlegt að ná
heyinu saman og binda, en
vélin bindur þetta frá

Guðmundur stendur hér við brúna. sem hann er aS smfða til að auðvelda
samgöngur um búlandið.
Kýmar fylgjast bezt með þvl sjálfar, þegar mjaltir nálgast og lötra þá
Guðmundur sagði að nú þyrfti að fara að framleiða hentugar regnkápur fyri
með góðu móti út I rigninguna, sem slfellt hrjáir Sunnlendinga.
1 1.000 bagga, þannig að ég
400—600 bagga á klst.
Hins vegar er nokkuð tima-
frekt að stafla bögglunum í
hlöðuna til að það rúmist
sem bezt. En hagræðingin,
sem þessu f ylgir, kemur
náttúrulega fyrst og fremst
fram við gegningar á vet-
urna. Það er geysilegur
vinnusparnaður að hafa hey-
ið svona bundið miðað við að
hafa það laust i hlöðunni."
— Hefurðu athugað
hversu marga bagga þú þarft
yfir veturinn?
„í fyrra var ég með 7000
bagga, en var ekki nóg, svo
ég varð að fækka gripunum.
En eins og gripirnir eru í
vetur mundu 8000 baggar
nægja, en hins vegar er ég
nú þegar kominn með
er vel birgur af heyjum "
Fyrir utan hlöðuna rak
blm. augun i allóvenjulegan
heyvagn og spurði Guðmund
hvort þetta væri ný gerð af
heyvögnum.
„Ja, það má eignlega
segja það," sagði hann. „Ég
smíðaði þennan vagn nú
sjálfur eftir að ég fékk mér
heybindivélina. Hann er sér-
stæður að þvi leyti að þilið er
i miðjunni, en engar grindur
utan með. Heyböggunum er
siðan raðað báðum megin á
vagninn þannig að þeir hall-
ast að þilinu i miðjunni."
Nú voru blessaðar kýrnar
komnar ( hlaðið og þá var
ekki um annað að ræða en
hætta öllu tali um heyskap
I hægðum sfnum heim að fjósinu.
r kýmar, til að hægt sé að setja þær
og heyvagna og hleypa belj-
unum á básana, því þær taka
biðinni ekki með þegjandi
þögninni.
Blm. Morgunblaðsins slóst
í för með Guðmundi út í fjós
og meðan hann undirbjó
mjaltir bundu krakkarnir
kýrnar og gáfu kálfunum, en
sú yngsta gekk á milli bás-
anna og spjallaði við vinkon-
ur sinar, beljurnar.
Blm bjóst við að sjá brúsa-
raðir f fjósinu, en Guðmund-
ur sagði að það væri liðin tíð,
a.m.k. þegar væri komið yfir
20 kýr í fjósi. Nú rennur
mjólkin eftir pípum beint úr
spenum kúnna og í stóran
mjólkurtank. Síðan er mjólk-
inni dælt i mjólkurbíla, sem
flytja hana til vinnslu til Sel-
foss
„Fyrst eftir að ég hóf bú-
skap, var ég bara með mjólk
til heimilisins," sagði Guð-
mundur. „Mjólkursala hér
hófst ekki fyrr en eftir 1 960
en vegna erfiðra samgangna
var það bara ( 3 mánuði á
sumrin. Það var geysilegur
munur þegar tankarnir komu
I fjósið og brúsarnir voru
lagðir niður. Rafmagnið frá
samveitunni kom hingað
haustið '71 og þá fyrst var
farið að undirbúa að koma
tönkum hingað Áður þurfti
að fara með brúsana i veg
fyrir mjólkurbílinn og helzt á
ákveðnum tima, þvi vont var
að láta mjólkina standa lengi,
sérstaklega á sumrin. Nú
koma hingað hins vegar
tankbílar frá Mjólkurbúinu
þrisvar í viku og taka mjólk-
ina.”
Bærinn Eystrahraun ber
nafn með rentu, þvi hraun,
sem runnið hefur fyrir mörg-
um öldum, teygir anga sína
víða inn á land Eystrahrauns.
Landið er allvíðáttumikið, en
viða nokkuð vott, en Guð-
mundur er um þessar mundir
að þurrka upp um 50 ha.
lands og aðspurður sagði
hann að það væri fyrst og
fremst til að fá betri beit
handa fénu. Hins vegar gæti
vel komið til greina að hann
tæki þetta land undir tún og
fjölgaði þá viðsig gripum.
Það eru fleiri framkvæmdir
í fullum gangi að Eystra-
hrauni, því blm. Mbl. rak
augun f að verið er að brúa
læk, sem rennur um búlandi.
„Já, þetta er nokkurs kon-
ar samgöngubót til að auð-
velda umferð um landið"
sagði Guðmundur er hann
var spurður um brúna.
Hingað til höfum við alltaf
þurft að göslast yfir lækinn
og hefur það oft verið heldur
óþægilegt. Það, að ég skyldi
fara út í þessa brúargerð,
atvikaðist svo þannig, að við
vorum tveir, sem fengum
gamla brú af Brunná í Fljóts-
hverfi, sem var 23 m löng.
Félagi minn fékk svo
miðjuna, en ég fékk báða
endana og sauð þá saman,
þannig að úr var 13 m löng
brú. Ég lét siðan vörubilsöxul
undir brúna og dró hana á
staðinn og hef ég trú á að
brúin verði til mikillar hag-
ræðingar fyrir okkur."
— Nú ertu þú búinn að ná
mestöllum heyjum inn. Er
eitthvað sérstakt, sem tekur
þá við hjá þér, fyrir utan
venjuleg bústörf?
„Já, maður er alltaf að
stússast í einhverju. Ég hef
nú hugsað mér að reyna að
koma upp kartöflugeymslu
hérna Það er slæmt að vera
með kartöflurækt en enga
Framhald á bls. 25
Morgunblaðið í heimsókn á
Eystrahrauni í Landbroti