Morgunblaðið - 09.09.1976, Qupperneq 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 9. SEPTEMBER 1976
C
Við höfum veríð
heimakærír eins
Njáll gam/i forðum
og
II
Á bæjunum Innri-Múla og
Litlu-Hlíð á Barðaströnd búa
þeir í sambýli við syni sína
bræðurnir Þorsteinn og Þórð-
ur Ólafssynir. Eru þeir fæddir
í Miðhlíð á Barðaströnd
nokkru fyrir aldamót og hafa
alið allan sinn aldur á Barða-
ströndinni. Þórður er 89 ára
og Þorsteinn 85 ára, en þeir
eru þó ekki elztir f systkina-
hópnum frá Miðhlíð, því
Jónína systir þeirra I Miðhlíð
er 92 ára. Á leið Morgun-
blaðsmanna um Barðaströnd
fyrir nokkru hittum við þá
bræður að máli og röbbuðum
við þá dagstund og fer það
viðtal hér á eftir. Áður en
lengra er haldið er þó rétt að
geta þess, að einmitt I dag
eiga þau sæmdarhjónin í
Innri-Múla, Þórður og Stein-
unn Björg JúlSusardóttir kona
hans, 60 ára brúðkaupsaf-
mæli. Þess má einnig geta,
að Þorsteinn og Guðrún Finn-
bogadóttir kona hans S Litlu-
Hlíð áttu 60 ára brúðkaupsaf-
mæli fyrir þremur árum.
Á sínum yngri árum reri
Þórður frá Brunnum í Patreks-
firði og báðum við hann til að
byrja með að segja okkur frá
þessari gömlu verstöð. — Ég
var 1 1 ára þegar ég reri frá
Brunnum og fróðir menn segja
mér, að ég sé eini eftirlifandi
maðurinn, sem þaðan reri, seg-
ir Þórður. — Ég var hálfdrætt-
ingur á bát frá Hreggstöðum
og var eina vorvertíð við stein-
bítsveiðar frá Brunnum. Mig
minnir að ég hafi fengið 60
steinbíta, en ekki var ég meiri
bógur en það, að fyrst í stað
þurfti ég hjálp til að rota stein-
bítinn. Ég fékk helminginn af
því sem ég veiddi, en aðrir í
áhöfninni skiptu hinum helm-
ingnum á milli sín. Steinbítur-
inn var hertur og síðan farið
með hann heim þar sem svo
sannarlega voru nóg not fyrir
góðan mat.
Þeir bræður Þórður og Þor-
steinn stunduðu sjóinn frá fleiri
stöðum en Brunnum á slnum
yngri árum. Frá Bíldudal var
Þórður á skakskútum nokkur
vor og reri þá hjá Hannesi
Þorsteinssyni. Þorsteinn var
eitt ár vinnumaður í Sauðeyj-
um og reri síðan frá Oddbjarn-
arskeri. — Við fengum 40
sprökur man ég þessa vertíð
segir Þorsteinn og bætir því
við, að útræði hafi verið mikið
frá Oddbjarnarskeri um miðja
síðustu öld, en síðan farið
minnkandi og lagzt niður upp
úr aldamótunum.
— Menn urðu að sækja sjó-
inn hér áður til að drýgja bú-
skapinn því ekki voru búin stór
I þá daga, segja þeir bræður.
— Það var allt hirt í þá daga,
meira að segja hryggirnir úr
steinbítnum, sem voru barðir
fyrir blessaðar kýrnar. Núna er
ýmsu kastað, sem nýtt var hér
áður fyrr. En þá var þó grá-
sleppuhrognum hent, enda
ekki mikið um grásleppu, en
núna er þetta breytt og grá-
sleppuhrognin þykja dýrindis-
matur og gefa talsvert I aðra
hönd.
ALLS STAÐAR
FÁTÆKT NEMA
í EYJUNUM
Þó að sjórinn hafi verið sótt-
ur af Barðstrendingum hér áð-
ur eins og gert er enn þann dag
I dag þá var búskapurinn aðal-
atvinna fólksins eins og nú.
Búin voru minni, 1—2 beljur
og 40 kindur segja þeir bræður
að hafi verið stærð á meðalbúi
á Barðaströnd. — Það var fá-
tækt hérna segja þeir. — Það
var reyndar alls staðar fátækt,
ekkert meiri hér en annars
staðar. Fjölskyldurnar voru
stórar og erfitt með alla að-
drætti. Það var helzt í eyjunum
hér á Breiðafirði að menn
hefðu nóg að éta.
Fyrir Barðstrendinga var yfir
erfiða fjallvegi að fara ef draga
þurfti björg í bú, eða þá að
þurfti að glima við hafið í mis-
jöfnum ham. Þórður segir okk-
ur tvær sögur af svaðilförum á
sjó og landi.
— Einu sinni vorum við 7
saman að koma yfir Fossheiði
frá Arnarfirði með mikla bagga
og vorum við þrír bræðurnir í
þessum hópi. Þetta var um
hávetur og eins og hendi væri
veifað skall á blindbylur þannig
að ekki var nokkur vegur að
halda áfram. Var einn úr hópn-
um reyndar orðinn veikur og
þurftum við að draga hann upp
til okkar þar sem við lágum um
nóttina. Við lágum síðan úti
undir hjalla þarna á heiðinni í
11 tíma og þegar birti með
morgninum lægði veðrið og
sólin skein. Við komumst á
leiðarenda heilu og höldnu, en
ekki mátti tæpara standa. Þar
sem við bjuggum okkur nætur-
stað voru aðeins um 1 0 metrar
fram á bjargbrún og þarf ekki
að ræða það frekar ef við hefð-
um haldið áfram lengra í sömu
stefnu.
— Einu sinni man ég eftir
því að ég hafði verið á selveið-
um með Hákoni í Haga, þeim
ágætismanni og höfðum við
rotað 9 útseli I ferðinni, en
útselir voru gífurleg búbót. Á
leið okkar til lands með aflann
utan úr skerjunum hvessti
skyndilega af vestan og mátti
engu muna að báturinn færi
niður. Urðum við að skilja fjóra
seli eftir og Hákon hét á Ingi-
mund þurrabúðarmann á
Sunnuhvoli að gefa honum sel
Þau hjónin Steinunn Biorg
Júlíusardóttir og Þórður Ólafs-
son \ Innri Múla á Barðaströnd
eiga sextlu ára brúðkaupsaf-
li í dag. Eiga þau 9 börn,
sem öll eru á lifi. Gamla mynd-
in er tekin á tyllidegi fyrir
nokkrum árum, en sú nýrri síð-
astliðinn sunnudag.
ef við næðum landi. Við kom-
umst heilu og höldnu í land og
Ingimundur fékk sinn sel. Það
gekk þó ekki þrautalaust að ná
landi því við vorum þrjá tíma á
leiðinni, en vorum venjulega
einn tíma.
LAUNAÐUR AF
HINU OPINBERA
Lífshlaup þeirra bræðra er
orðið langt og þeir eiga orðið
70 afkomendur og myndu
varla þekkja allan hópinn væri
hann samankominn á einum
stað. Barnabörnin þeirra eru
orðin fullorðin, en þeir eru þó
sammála, að þeir séu á bezta
*
aldri enn þá. Margt hefur
breytzt frá því að þeir bræður
hófu búskap á Barðaströnd, en
enn sýsla þeir þó við búskapinn
og báðir hafa þeir rollur. — Ég
er með 30 fjár segir Þorsteinn,
en ég held að ég sé bara bóndi
að nafninu til nú orðið. Þórður
segir hins vegar að hann þurfi
varla að hafa áhyggjur af bú-
smalanum lengur, hann sé
maður launaður af hinu opin-
bera og á hann þar við ellistyrk-
inn.
Margt hefur breytzt og við
spyrjum þá bræður hvað þeim
finnist um nútímann og unga
fólkið, sem er að alast upp. —
Unga fólkið er skínandi fólk, að
Þeir tylltu sér á vegg hrútakofans gamla I túninu I Innri-Múla, ÞórSur snússaði sig hressilega, en Þorsteinn brosti slnu blFSasta.