Morgunblaðið - 31.07.1977, Page 11
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 31. JCLl 1977
11
Gönguferðir og
fjallaferðir hafa
aukist mikið
t Skátabúðinni við Snorrabraut
hittum við verslunarstjórann, Pál
Guðmundsson, sem bauð okkur
inn á skrifstofu inn af búðinni.
F.vrst spurðum við Pál hver ætti
og ræki búðina.
— Iljálparsveit skáta í Reykja-
vfk er eigandi og sá aðili sem
rekur búðina, en hún ke.vpti hana
af skátunum um áramótin
1970—1971 og þá hóf ég störf hér
sagði Páll. En áður fyrr þegar
skátarnir ráku búðina miðaðist
hún að mestu við þeirra þarfir.
Þá spurðum við Pál hvort ekki
hefði orðið mikil breyting á
rekstrinum frá þvi að hann tók
við verslunarstjórninni.
Það hafa orðið gífurlegar breyt-
Páll Guðmundsson verzlunar-
stjóri f Skátabúðinni.
ingar á vöruvali verslunarinnar
siðustu árin og kemur þar greini-
lega fram mikill aukinn áhugi
íslendinga á göngu og fjallaferð-
um, en vörur fyrir þá hópa eru nú
orðnar snar þáttur í öllum rekstri
búðarinnar. Einnig hefur skiða-
menning Reykvikinga aukist
mjög hin seinni ár.
Áður en Páll gerðist verslunar-
maður var hann sölumaður hjá
heildsölufyrirtæki, svo við spurð-
um hann þvi næst hvernig honum
hefði likað umskiptin og almennt
hvernig honum þætti að starfa í
verslun.
Það var gífurlegur munur að
skipta þar sem maður var miklu
frjálsari og að vinna i verslun er
mjög gott, skemmtilegasta starf
sem ég hef unnið, sagði Páll.
Þá spurðum við Pál hvort allur
gangur búðarinnar væri ekki árs-
tiðabundinn.
— Viðskipti verslana með þess-
ar vörur eru alltaf mjög árstíða-
bundin. Sumarið er best, en veðr-
ið ræður auðvitað mestu um
þetta. Ef slæmt veður er, selst
bókstaflega ekki neitt og svo er
allt á hvolfi ef gott veður er.
Þá spurðum við Pál um álit
hans á þeim deilum sem standa
um opnunartíma sölubúða.
— Ég er fylgjandi ákveðnum
reglum þar að lútandi, annað gæti
leitt til ofnotkunar á starfsfólk-
inu.
Að lokum spurðum við Pál,
hvernig hann ætlaði að eyða
verslunarmannaherlginni.
— Eg ætla í tjald upp i Húsafell
sagði Páll að lokum.
Hækkandi
kostnaður
og verðbólg-
an helztu
vandamálin
RAFIÐJAN er verzlunar- og
þjónustufyrirtæki í Kirkjustræt-
inu f Reykjavfk og þar hittum við
að máli Höskuld Stefánsson þar
sem hann var á leið út f bæ en
svaraði nokkrum spurningum áð-
ur en hann fór af stað:
Já, það eru margir snúningar í
kringum þetta, sagði Höskuldur
við keyrum öllum vörum út og má
eiginlega segja að við þurfum að
sinna vörunum næstu 10 árin eft-
ir að við seljum þær þvi viðgerðir
og varahlutaþjónusta er alltaf
nokkuð mikil. Það fer mestur tím-
inn i þau störf.
Eru mörg vandamál sem steðja
að verzluninni?
— Helztu vandamál sem ég
held að steðji að verzlun i dag eru
hækkanir á alls kyns opinberri
þjónustu, t.d. sima og rafmagni.
Svo má nefna að telex þjónusta
hefur á tiltölulega skömmum
tima hækkað úr um það bil 100
þúsund krónur á ári i rúmlega
700 þúsund krónur og þetta er
vissulega mjög erfitt fyrir verzl-
arirnar að bera þessa hækkuðu
liði án þess að mega gera tilraun
til að ná þeim inn aftur.
— Annað, sem hefur mikil
áhrif á t.d. þessa grein verzlunar
eru hvers kyns áveiflur i efna-
hagslifi og við getur t.d. þurft að
láta vinna mjög mikla yfirvinnu
um tíma, en svo koma dauðir tim-
ar þar sem ekkert er að gera og þá
nýtist starfskrafturinn illa. Líka
má ilefna að það liggur við að
Höskuldur Stefánsson verzlunar-
stjóri f Rafiðjunni. Ljósm.
Emilfa.
búið sé að koma því viðhorfi inn
hjá sumu fólki að verzlunarmenn
séu alltaf að stela af þvi og allt
þetta gerir verzlunum erfitt fyrir.
Álagning er lögboðin hjá okkur
rúmlega 14% og hún á að vera
nóg til að greiða allan kostnað við
þessa grein, en það stendur allt í
járnum með það, ekki sízt ef ekki
er leyfilegt að reikna hækkaðan
kostnað inn i okkar vöruverð, eins
og við þyrftum að gera.
En hvað með verðbólguna?
— Verðbólgan hefur rýrt allt
fjármagn nema náttúrlega hjá
þeim sem eiga einhverjar eignir.
Nú þetta eru stór og mikil vanda-
mál sem þarf að leysa og þetta
þykir kannski dálitið dökk hlið á
málunum, en það verður samt
sem áður að segja þetta eins og
það er.
— En það er gott fólk sem
verzlar hér, allt saman gott fólk
og ánægjulegt að eiga samskipti
við það. Hvað á að gera um helg-
ina? Jú, það á að fara út úr bæn-
um, rétt eins og aðrir, sagði
Höskuldur Stefánsson að lokum.
I
I
I
I
I
I
I
Jóhannes Jónsson verzlunarstjóri er hér hjá ávaxtadeildinni.
Ljósm. Rax.
Þar verzla nærri tíu
þúsund manns á viku
Rætt við Jóhannes Jónsson í SS-Austurveri
1 kjörbúð Sláturfélags Suður-
lands í Austurveri hittum við að
máli verzlunarstjórann, Jóhannes
Jónsson, en þar hefur hann verið
við verzlunarstjórn í tæp 3 ár.
Áður var hann verzlunarstjóri f
Matardeildinni f Ilafnarstræti og
ekki er hann alveg nýr af nálinni
í verzlunarstéttinni, þvf við þessi
störf hefur hann unnið f um 14 ár.
— Já, ég fór úr prentinu yfir i
verzlunarstörfin og ég verð að
segja að mér finnst það mun líf-
legra. Annars má segja að ég sé að
hálfu leyti aiinn upp með Slátur-
félaginu þvi faðir minn var verzl-
unarstjóri i Hafnarstrætinu áður
og hann vann í 46 ár hjá félaginu,
svo ekki var nú farið illa með
hann.
Er mikill munur á verzlunun-
um í Hafnarstræti og hér?
— Já, starfsaðstaðan er mun
betri hér, þetta hús er byggt sem
verzlunarhús, en Matardeildinni
þurftum við alltaf að vera að
breyta, nú og svo er þessi verzlun
mun stærri. Hjá okkur vinna
núna 35—37 manns og ef við telj-
um þetta saman í heilsdagsstörf
eingöngu þá eru það um 25.
— Langflestir koma hingað á
föstudögum til að gera innkaupin
til helgarinnar og við erum nú
þegar í dag, fimmtudag, farin að
finna að fólk er að byrja helgar-
innkaupin og nestiskaup til ferða-
laga. Að meðaltali korna hér milli
14 og 16 hundruð manns á dag en
á föstudögum allt upp i 2500
manns. Annars er alltaf nóg að
gera, það þarf að panta inn vörur
og koma þeim fyrir.
Hefur vinnutiminn ekki breytzt
þessi ár sem þú hefur verið við
verzlunarstörf?
— Nokkuð er það og lika ef
litið er lengra aftur í timann og
man ég t.d. eftir því að unnið var
til kl. 10 á kvöldin við að úrbeina
kjöt án yfirvinnugreiðslu og á
laugardögum var opið til kl. 4,
enginn sagði neitt og „mórallinn"
var góður. Þetta hefur síðan verið
að breytast smám saman og nú er
öll eftirvinna greidd og þessi
aukni kostnaður kemur niður á
viðskiptavininum i minni þjón-
ustu.
Eru einhver sérstök vandamál
sem að ykkur steðja um þessar
mundir?
— Raforkuverðið er á oddinum
hjá okkur núna og er Félag mat-
vörukaupmanna að vinna að því
að fá það mál lagfært. Þetta hefur
verið að siga á ógæfuhliðina allt
frá áramótum og t.d. greiddi ég
nýlega rafmagnsreikning fyrir 65
daga uppá 1201 þúsund krónur
sem mér finnst orðið all hátt. Nú,
álagning á landbúnaðarvörur er
ekki raunsæ samanborið við það
umstang sem þær krefjast og það
er t.d. undarleg pólitik að það
þurfi jafnvel að nota álagningu á
grænar baunir til að greiða niður
smjörið. Hér vantar þvi einhverja
raunhæfa verzlunarálagningu.
Svo kemur e.t.v. einhver keppi-
nauturinn og fer að bjóða grænar
baunir á mun lægra verði og stel-
ur þar með frá okkur lifibrauð-
inu.
— Það er þessi „hönd-í-hönd“
afgreiðsla sem er orðin of dýr
miðað við þá álagningu sem við
fáum á hana. Við erum að reyna
að mæta aukinni samkeppni en
það er erfitt, sérstaklega vegna
þessarar dýru afgreiðslu. En við
höfum reynt að halda þessari
þjónustu óbreyttri og t.d. sendum
við vörur heim, uppí Breiðholt ef
vill, en það er dýrt að gera það og
fá 100 kr. fyrir meðan leigubill
sömu leið kostar kannski um 1500
kr. En margir kjósa fremur að
verzla í þessum búðum heldur en
stórmörkuðum þar sem vöruúrval
er minna. Hins vegar er ekki þar
með sagt að við munum sitja auð-
um höndum og við höfum t.d.
keypt húsnæði hér við hliðina þar
sem við hyggjumst reyna eitthvað
nýtt.
— Nú, kjarasamningarnir síð-
ustu eru þannig gagnvart verzlun-
unum að þær hafa ekki séð neinar
kjarabætur og það hlýtur að
verða erfiður róður að mæta
auknum launakostnaði án breyt-
inga i álagningu. Okkur finnst
það einnig undarleg pólitík að
hækka allt varðandi húseignir
o.fl. en svo eru sífellt yfir okkur
eftirlitsmenn til að gæta þess að
við seljum ekki haframjölspakk-
ann einni krónu of dýrt. En við
höfum nú verið blessunarlega
lausir við allar ákærur úr þeirri
átt.
Heldurðu að minni búðirnar
hverfi?
— Þær mega ekki hverfa, fólk-
ið verður að hafa þær og það yrði
t.d. mikill sjónarsviptir af því ef
t.d. þessar litlu búðir sem margar
eru i Vesturbæhum ættu eftir að
hverfa og þar yrði varla búandi ef
þær færu. En viðst eru mennirnir
orðnir einir með þessar búðir,
fjölskyldurnar aðstoða og þar
mega mennirnir ekki fara i frí og
þeir mega ekki vera veikir. Þeim
á sjálfsagt eftir að fækka, þessir
kaupmenn kjósa frekar að vinna
annars staðar og njóta réttinda
launþega, en það væri vissulega
synd ef þær hættu.
Að lokum sýndi Jóhannes okk-
ur ávaxtadeildina, sem hann sagði
að væri sitt uppáhald og hann gat
þess í leiðinni að yfirleitt væri
það gott fólk sem þarna kæmi til
að verzla, litið urn vandamál og
hann væri heppinn með starfs-
fólk.