Morgunblaðið - 29.10.1977, Page 29

Morgunblaðið - 29.10.1977, Page 29
MORGUNBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 29. OKTÓBER 1977 29 manns í þessum þremur greinum iðnaðar, eða rúm 9% af þeim sem störfuðu við iðnað á því ári, þ.e. við vöruframleiðslu og viðgerðar- starfsemi, en fiskiðnaður er þar undanskilinn. Mannafli þessara iðngreina hef- ur dregizt saman frá árinu 1972, en þá störfuðu 1698 manns i þess- um iðngreinum en 1976 störfuðu í þeim 1520. Hvað varðar mann- fjölda í útflutningsgrein fataiðn- aðar er erfitt að áætla þar sem nokkur stærstu fyrirtækin í iðn- greininni vinna bæði við fram- leiðslu fyrir innlendan markið og framleiðslu, sem að mestu fer á erlendan markað. Þó má ætla, að um 580 mannár hafi verið unnin í útflutningsgrein iðngreinarinnar á árinu 1976 og hafi aukizt jafnt og þétt á áðurnefndu timabili. Ofangreindar tölur byggjast á fjölda slysatryggðra vinnuvikna og fjöldi eiginlegra starfsmanna er því verulega miklu hærri, þar sem hlutastarf er unnið i heima- húsum og fer því aldrei á skrá yfir starfsmenn iðngreinarinnar. A árinu 1976 starfaði 101 fyrir- tæki í fatagerð og prjónastofur voru 34 víðs vegar um landið. Fyrirhuguð er nú stofnun stórrar prjónastofu á Höfn í Hornafirði, og þrjár saumastofur, sem munu framleiða til útflutnings, eru að hefja framleiðslu. Markaðurinn: Útflutningur ullarvara er að mestu i höndum þriggja fyrir- tækja, auk nokkurs fjölda smærri útflytjenda, sem liklegt er að flytji út fyrir yfir 100 milljónir króna á þessu ári. Ef litið er á ullarvöru í heild sinni og lopi og band meðtalið kemur í ljós að árið 1976 voru 7.4% flutt út til EFTA landa, 36.2% til EBE, 16.6% til Bandaríkjanna, 33.2% til Sovét- ríkjanna og 6.7% annað. Er hér miðað við hlutfallslega skiptingu verðmætis, en alls voru fluttar út ullarvörur fyrir 2047 milljónir króna árið 1976. Af ullarlopa og bandi fara nær 40% til Danmerkur, en langmest aukning hefur orðið 1977 á út- flutningi bands til Bandaríkj- anna. 1 prjónavörum hefur lang- mest aukning orðið á útflutningi til Bandaríkjanna og hafði í ágústlok verið fluttur þangað prjónafatnaður fyrir 260 milljón- ir, sem er þreföldun miðað við sama tímabil á siðasta ári. önnur helztu markaðslöndin fyrir prjónavöru eru, Sovétríkin, Þýzkaland, Bretland, Danmörk, Kanada, Noregur og Sviþjóð. Af ullarteppum hefur mest ver* ið flutt út til Sovétríkjanna, en útflutningur þangað hefur dreg- izt saman í ár. Staðan ð markaðnum: Sala íslenzks ullarfatnaðar hef- ur stóraukizt á undanförnum ár- um eins og áður hefur komið fram og er þar sjálfsagt margt, sem kemur til, og má telja þessar ástæður helztar: 1) Sölu- og kynningarstarfsemi hefur stóraukizt. 2) Tizkan hefur verið okkur hliðhoil og er nú i tízku grófur efnismikill fatnaður og gróft prjón. 3) Aukin eftirspurn eftir nátt- úrulegum efnum, og að í kjölfar olíukreppunnar urðu náttúruleg efni samkeppnishæfari við gervi- efni. 4) Aukin eftirspurn eftir þjóð- legum fatnaði, „folkklore". Þannig eru það margir utanað- komandi þættir sem hafa verið okkur hliðhollir. En jafnframt þvi, sem sala hef- ur aukizt og islenzka ullarvaran orðið þekktari erlendis, hefur Bandarísku flugvéla- verksmiöjurnar McDonn- ell Douglas hafa nú orðið til þess fyrstar framleið- enda að framleiða farþega- þotur mun hljóðlátari en þær, sem fyrir eru á mark- aðnum. Er hér um að ræða endurhönnun á eldri fram- leiðslu þeirra á hinni svo- kölluðu DC9 vél, sem notuð er um allan heim. Á alþjóðlegum fundi 72 sykur- útflutningsríkja, sem haldinn var f Genf 5. október s.l., var rætt um þann mikla vanda, sem aó þem steðjar vegna offramboðs á sykri, sem aftur hefur leitt af sér að sykurverð hefur farið stöðugt lækkandi síðustu mánuði. Á fundinum var einróma sam- þykkt að þjóðirnar skyldu draga úr framleiðslu sinni um 15%, til þess að reyna að halda verðlagi stöðugra. Þá var ákveðið að þessi takmörkun á sykurframleiðslunni vörum sem líkjast ullarvörunum íslenzku fjölgað á mörkuðunum. Þarf raunar ekki að undra það með hliðsjón af þeim þáttum, sem að framan er talið, að hafi aukið söluna á íslenzkum ullarfatnaði. Gegn þessum eftirlíkingum virð- ist þó vera lítið sem ekkert hægt að gera, nema rangar upplýsingar séu jafnframt gefnar, t.d. að framleiðsluland sé ranglega til- greint eða varan sé úr öðru efni en hún er sögð vera úr, sem þó ekki alltaí er einhlítt. En af aðgerðum, sem beitt er gegn þessu, er eins og sagði hér á síðunni í siðustu viku útgáfa bæklings um sereinkenni ís- lenzku ullarinnar, sem dreift verður í allt að 18000 eintökum. Hefur þessari framleiðslu verið tekið mjög vel af flugfélögum víðs vegar og hafa þegar borizt tæplega 40 pantanir. Af þeim hef- ur svissneska flugfélagið SWISSAIR pantað 15 og segjast forráðamenn fyrirtækisins hafa beðið eftir slíkri vél nokkuð lengi og telja vel þess virði að skipta þó svo að verð á slíkri vél sé einar litlar 400 milljónir dollarar. En vélin tekur hámark 172 farþega. skyldi taka gildi 1. janúar á næsta ári. Það verð sem talið er vera eðli- légt heimsmarkaðsverð er 11—12 cent á hver 455 grömm, en í síð- asta mánuði fór heimsmarkaðs- verð niður í 7 cent, sem sykur- framleiðendur telja algerlega óviðunandi. Þá var á fundinum rætt um að ef þessi 15% minnkun á framleiðslu dygði ekki á þessu tveggja ára tímabili, myndu ríkin sameinast um einhverjar róttæk- ari aðgerðir að þessum tíma lokn- um. Flug: Nýjar hljóðlátari farþegaþotur að koma á markað Sykurútflutningsríki minnka útflutning um 15% HAPPDRÆTTISSKULDABRÉF RÍKISSJÓÐS UPPLÝSINGATAFLA FLOKKUR HAMARKSLANS ÚTDRÁTT VINN ÁRLEGUR VÍSITALA VERO PR.KR MEÐALVIRK TÍMI = INN- ARDAGUR INGS % FJOLDI 0.1.08.1977 100 MIOAÐ VIÐ IR VEXTIR F. LEYSANLEGí **> VINNINGA 766 STIG VÍSITÖLU TEKJUSKATT SEÐLABANKA HÆKKUN í % 01.08 1977 FRA ÚTG D FRÁ OG MEÐ ”) "*> **.*> 1972 A 15.03.1982 15.06 7 255 387.90% 487.90 34.3% 1973 B 01.04 1983 30.06 7 344 318.58% 418.58 39.4% 1973 C 01.10.1983 20.12 7 273 264.76% 364.76 39.8% 1974-D 20.03.1984 12.07 9 965 216.53% 316.53 40.9% 1974 E 01.12.1984 27.12 10 373 123 98% 223 98 33.8% 1974-F 01.12.1984 27.12 10 646 123.98% 223.98 34.9% 1975 G 01.12.1985 23.01 10 942 56.01% 156.01 29.6% 1976-H 30.03.1986 20.05 10 942 51.08% 151.08 36.3% 1976-1 30.11.1986 10.02 10 598 18.76% 118.76 29.4% 1977-J 01.04.1987 15.06 10 860 12 32% 112.32 41.7% * ) llappdræltisskuldabréfin t*ru ekki innleysanlt'g, fyrr cn hámarkslánstfma er ná«V :S:*) lleildaruppha*ð vinninga í hvcrt sinn. miðast við ákveðna % af hfildarnafnvorði hvors úthoðs. Vinningarnir t*ru þ\í óvcrðtryggðir. ***) Verð happdra*ttisskuldahr<*fa miðað við framfærsluvfsitölu 01.08.1977 reiknast þannig: llappdrættisskuldabréf. flokkur 1974-1) að nafnverði kr. 2.000,- hefur verð pr.kr. 100.- = .*M6.5.‘I. Verð happdrættisbréfsins er þ\ í 2.000 x :{10.5.1/100 = kr. 6.331.- miðað við framfærsluvfsitöluna 01.08.1977. ****) Meðalvirkir vextÍT p.a. fyrir tekjuskatt frá útgáfudcgi. sýna upphæð þeirra vaxta. sem rfkissjóður hefur skuldhundið sig að greiða fram að þcssu. Meðalvirkir vextir segja hins vegar ekkert um vexti þá. sem bréfin koma til með að hera frá 01.08.1977. Þeir segja heldur ekkert um ágæti cinstakra flokka. þannig að flokkur 1974-F er t.d. alls ekki lakari en flokkur 1974-1). Auk þessa greiðir ríkissjóður út ár hvert vinninga í ákveðinni % af hcildarnafnvcrði flokkanna. „Endurskins- merkjadagur” RÁÐGERT er að efna til sérstaks endurskins- merkjadags í öllum grunnskólum landsins, þ.e. á barnastigi. í bréfi til allra skólastjóra grunnskóla á barnastigi hafa verið send tilmæli frá menntamálaráðu- neytinu í samvinnu við umferðarráð um að gera einhvern fyrstu dagana í nóvember að „Endur- skinsmerkjadegi". Geta skólastjórar sjálfir ráðið hvaða dag þeir velja þar Þetta cnduiskinsnicrki cr frá Hlfðaskólanuni í Rcykjavík og var það nemandi þar, sem teiknaði merkið. sem ekki er vfst að öllum henti sami dagurinn. Bent er á nokkrar hugmynd- ir, sem mætti taka til meðferðar á slíkum degi svo sem að gera könnun á notkun endurskins- merkja meðal nemenda, hafa fræðslu urn gildi endurskins- rnerkja og minna á umferð í myrkri og slæmu skyggni og ýta með þessu á að nemendur noti endurskinsmerkin. Þá er nefnd sú hugmynd að ltafa keppni milli bekkja eða deilda um hverjir noli mest endurskins- merki og hægt væri að veita smá verðlaun fyrir bezlan árangur. Sams konar könnun éða keppni væri æskilegt að hafa l.d. fyrri hiuta janúar. Sjáið og sjáizt Sem dæmi um hversu mun betur vegfarandi sésl ef hann ber endurskinsmerki má ncfna að gangandi vegfarandi án merkis sést í 20—30 m fjarlægð við geisla lágu bílljósanna, en í alli að 125 m fjailægð ef notað er endurskinsmerki. Stöðv- únarvegalengd bils á 40 km hraða er um 26 m við beztu Endurskinsnierkin eru ýmist liTnniiðar, sauiumerki eða þau eru næld í flíkurnar. Mikilvægt er að festa þau á þá staði sem blasa bezt við augum bílstjóra. aðstæður svo sjá má hversu miklu getur munað við að bera endurskinsmerkið. Á undanförnum vikum hefur verið dreift mörgum tegundum endurskinsmerkja t.d. i skól- um, en hægt er að fá gerð merki með nafni og/eða merki skóla eða sveitarfélags hjá umferðar- ráði. Einnig fásl merkin keypt i ýmsum verzlununt. Að lokum þetta: Ökumönnum getur reynzi erfilt að koma auga á gangandi fólk þrátt fyrir ökuljósin. Endurskinsmerkin geta átt stóran þátt í að auka öryggi hinna gangandi hvað þetta varðar. Hver vill ekki leggja sitt af mörkum til aukins umferðaröryggis? Höfum kaupendur að eftirtöldum verðbréfum: VEÐSKULDABRÉF: Kaupgengi pr. kr. 100 - 1 ár Nafnvextir: 1 2% — 20% p.a. 75.00—80.00 2 ár Nafnvextir: 1 2% — 20% p.a. 64.00 — 70.00 3 ár Nafnvextir: 20% p.a. x) Miðað er við fasteignatryggð veðskuldabréf. 63.00—64.00 Höfum seljendur að eftirtöldum verðbréfum: VERÐTRYGGÐ SPARISKÍRTEINI RÍKISSJÓÐS: Yfirgengi miðað við Sölugengi innlausnarverð pr. kr. 100. Seðlabankans 1972 1. flokkur 626.20 29.7% 1972 2. flokkur 535.77 1973 1. flokkur A 415.88 1973 2. flokkur 384.46 1974 1. flokkur 266.99 15.3% 1977 2. flokkur. Nýtt útboð 100.00 + dagvextir HAPPDRÆTTISSKULDABRÉF RÍKISSJÓÐS: Sölugengi pr. kr. 1 00. — í 9 72 — A 439.1 1 (10% afföll) 1973 — B 376.72 (10% afföll) 1973 — B 384.28 (10% afföll) 1974 — D 284.88 (10% afföll) HLUTABRÉF Eimskipafélag íslands Kauptilboð óskast. PiÁRMfTinCARPÉIAti InARDf HP. VERÐBRÉFAMARKAÐUR Lækjargötu 12 - R (Iðnaðarbankahúsiriu) Sími20580 Opið frá kl. 13.00 til 16.00 alla virka daga

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.