Morgunblaðið - 03.01.1978, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. JANUAR 1978
«■■■"■ *8 *
ib«r *88 ■
Vetrarstemning á Isafirði.
LJósm. C'lfar VKÚstsson.
ísfirðingar fjöl-
menntu í messur
hjá nýjaprestinum
JÓLIN á ísafirði voru að þessu
sinni óvenju veðursæl.
A aðfangadag var logn og
fjallabjart veður, með þunnri
snjóslæðu á jörðu.
Á jóladag gekk á með hægum
vestan snjóe lllum, sem sveip-
uðu fjöll og dali dúnmjúkum
jólasnjó.
Annar dagur jóla var bjartur,
svo bjarma sólar sló á himininn
yfir Kubbanum og Breiðadals-
heiði. Nýi sóknarpresturinn
séra Jakob Hjálmarsson kallaði
sóknarbörn sin til helgra tíða 7
sinnum yfir jólahelgina. A að-
fangadagskvöld var aftansöng-
ur i Hnífsdalskapellu kl. 8.
Hálfri stundu fyrir miðnætti
jólanætur var náttsöngur i Isa-
fjarðarkirkju, þar sem um 300
manns sóttu messu. Á jóladag
var aftur messað í Isafjarðar-
kirkju og var þá jafnframt
altarisganga.
Síðdegis á jóladag messaði
séra Jakob í Súðavikurkirkju
fyrir fullu húsi eins og við allar
fyrri messugjörðirnar, en þar
var einnig altarisganga.
Annan dag jóla var skirnar-
messa i ísafjarðarkirkju, þar
leik um fæðingu frelsarans.
Þá má geta þess að Hvita-
sunnufólk undir stjórn Sigfús-
ar Valdimarssonar hafa nú eins
og um fjöldamörg undanfarin
jól útbúið jólapakka til allra
sjómanna sem um Isafjarðar-
höfn fara i desember og ráð-
gera að eyða jólunum fjarri
heimilum sínum.
Jafnframt þvi að sitja messur
hafa Isfirðingar eins og aðrir
landsmenn borðað hátíðamat
og tekið upp jólagjafir, að öðru
leyti notuðu þeir helgina til að
heimsækja vini og ættingja i
nágrenninu og deila með þeim
hamingju og gleði þessarar
hátíðar.
Jólaskreytingar utan dyra
eru með allra mesta móti um
þessi jól. Auk fjölda margra
upplýstra jólatrjáa, sem bæjar-
yfirvöld hafa komið fyrir víðs-
vegar í hinu víðfeðma bæjar-
landi, hafa einstaklingar og at-
vinnufyrirtæki skreytt hús sín
að utan. Þá eru alfir þrír
kirkjugarðar bæjarins ljósum
prýddir og krönsum skreyttir,
enda er ást og virðing við minn-
ingu horfinna ástvina og geng-
Börn úr sunnudagaskóla Hjálpræðishersins sýndu á jólunurti
helgileik um fæðingu frelsarans.
sem skirð voru fimm börn. Þá
voru guðsþjónustur haldnar á
sjúkrahúsinu og i elliheimilinu,
en þar aðstoðuðu kór Hnífsdals-
sóknar og kirkjukór Isafjarðar-
kirkju.
I viðtali við séra Jakob
Hjálmarsson kom fram ánægja
hans með mjög góða kirkju-
sókn, en jafnframt gat hann
þess, að á aðventunni hefði
safnast 100 þúsund krónur til
Hjálparstofnunar kirkjunnar
hér I ísafjarðarprestakalli, þ.e.
í Hnífsdals- Isafjarðar- og Súða-
víkursóknum.
Vildi hann koma á framfæri
þakklæti til þeirra mörgu, sem
lögðu hönd á plóginn í söfnun-
inni Brauð handa hungruðum
heimi.
Næstu messur eru á gamlárs-
dag í Isafjarðarkirkju og nýárs-
dag í Hnífsdalskapellu.
Þá voru margar samkomur
haldnar hjá Hjálpræðishernum
og Hvítasunnusöfnuðinum hér
og skömmu fyrir jól fluttu
nokkur börn úr sunnudaga-
skóla Hjáipræðishersins helgi-
inna áa rík I þessum gamal-
gróna kaupstað.
Flugsamgöngur voru afleitar
í vikunni fyrir jól. Þó tókst að
flytja alla farþega fyrir jól, en
eitthvað :f jólavörum verslana
var að berast í gær og i dag.
Á lögreglustöðinni fékk ég
þær upplýsingar að jólin hefðu
verið mjög róleg, engin slys og
ölvun í algjöru lágmarki.
Héðan frá Isafirði ganga út
36 skip til fiskveiða á þessum
vetri. Þau hafa öll verið bundin
I höfn yfir hátíðina og sjómenn
dvalið heima. Vegna þorsk-
veiðibanns sjávarútvegsráð-
herra róa línubátarnir ekki
milli jóla og nýárs og eru línu-
sjómenn þvi fegnir. En mér
hefur skilst að sjómenn skut-
togaranna, sem héldu til veiða í
eftirmiðdaginn í dag, hefðu
ekki grátið það þótt ráðherrann
hefði gefið öðrum fisktegund-
um lífið fram yfir áramótin
Iíka. Þeir koma þó aó landi á
gamlársdag og eiga þá sólar-
hrings frí samkvæmt samning-
um- Ulfar
V erkalýðshreyfingm
reiðubúin til samráðs
um efnahagsmálin
— en ekki til að skerða kjör fólkssegir Björn Jónsson
EFNAHAGSMÁLIN voru efst i blaSi I verður ekki leystur nema samkomulag Hefðbundnu vopnin eru fjögur.
áramótagreinum bæði Geirs Hall-
grtmssonar forsætisráðherra og Ól-
afs Jóhannessonar viSskiptaráB-
herra. sem birtust I Morgunblaðinu
og Tlmanum á gamlársdag. Hjá bá8-
um kom fram aS afkoma þjóSarinnar
hefur sjaldan verðj betri en á sl. ári
en margvislegur vandi væri óleystur.
Forsætisráðherra og viðskiptaráð
herra lögðu á það áherzlu að aSgerS-
ir gegn aSsteSjandi vanda þyrftu aS
vera i samráSi viS aSila vinnumark-
aSarins. ViSskiptaráSherra sagSi
raunar aS hann teldi rátt aS rikis-
stjórnin beitti sár fyrir viðeigandi
viSnámsaSgerSum þegar fyrir þessar
kosningar enda yrSi þeim ekki skotiS
á frest með góSu móti.
MorgunblaSiS bar ummæli forsœt-
isráSherra og viSskiptaráSherra und-
ir Bjöm Jónsson. forseta ASÍ. sem
kvaS verkalýSshreyfinguna jafnan
hafa veriS reiSubúna til samvinnu
um efnahagsmál viS hvaSa rikis-
stjórn sem vsrí, en AlþýSusamband-
iS gæti þó ekki unaS þvi aS vanda-
málin væru leyst meS almennri
skerSingu gildandi kjarasamninga.
í áramótagrein sinni i Morgunblað-
inu sagði Geir Hallgrimsson forsætis-
ráðherra m.a varðandi efnahagsmálin.
að álitaefnin væru margvisleg þegar
leitast væri við að svara þvi við þessi
áramót hvar islenzka þjóðín væri á vegi
stödd eða hvert skyldi haldið. Forsæt-
isráðherra benti á að afkoma þjóðar-
innar hefði sjaldan verið betri en á
árinu sem væri að liða, þar sem fram-
leiðslan hefði aukizt um 4—5%. við-
skiptakjör batnað um 9—10% og
þjóðartekjur vaxið um 7—8%
Viðskiptakjör væru þó ekki orðin jafn-
góð og þau voru 1973 Hagur lands-
manna hefði vænkazt að sama skapi og
kaupmáttur ráðstöfunartekna og einka-
neysla vaxið um 7—8% Þetta segði
þó ekki alla söguna. þvi að útflutnings-
verðmætin hefðu vaxið mun meira i
krónutölu en innflutningurinn hefði
aukizt a.m k. hlutfallslega jafnmikið.
þó að væntanlega yrði um tiltölulega
litinn halla á viðskiptajöfnuði að ræða
og sem næst jöfnuður héldist væntan-
lega i rikisfjármálum og einnig i útlán-
um og innlánum lánastofnana.
Siðan sagði forsætisráðherra:
„Allt er þetta af hinu góða, en hins
vegar verður augum ekki lokað fyrir
þeim vanda. sem óleystur er. Það er
auðvitað bæði umhugsunar- og
áhyggjuefni að kaup i krónutölu á
þessu ári hækkar um 60% samkvæmt
kauptöxtum, þegar kaupmáttur ráð-
stöfunartekna almennings eykst um
8% og samsvarandi tölur eru áætlaðar
á næsta ári, yfir 30% hækkun kaup-
taxta að öllu obreyttu en allt að 6%
kaupmáttaraukning.
Viðfangsefnið hlýtur að vera hvernig
unnt er að tryggja kaupmáttinn án þess
að kauptaxtar og launakostnaður
hækki svo mjög, að samkeppnisstöðu
atvinnuveganna sé stefnt i hættu
Vandi atvinnuveganna felst i verð-
bólguvextinum og auknum tilkostnaði.
sem afurðaverð erlendis stendur ekki
undir.
Fyrst og fremst ber að leggja áherslu
á að auka framleiðslu, fjölbreytni og
framleiðni og draga úr kostnaði. hvar
sem þvi verður við komið. Stefna verð-
ur að meiri vörugæðum og markaðsöfl-
un, er leiði til hærra söluverðs fram-
leiðslunnar Nýta verður auðlindir til
lands og sjávar á sem hagkvæmastan
hátt með tilliti til afreksturs og vernd-
unar í bráð og lengd Dugi þessi ráð
ekki, eru auðvitað hin hefðbundnu úr-
ræði, sem öll hafa verið reynd: Að
hækka krónutölu i islenskri mynt, sem
fæst fyrir útflutningsvörur. með geng-
islækkun eða gengissigi; að draga úr
eða fresta kauphækkunum innanlands
og vöruverðshækkunum með sam-
komulagi — eða lögbindingu; að
styrkja útflutningsatvinnuvegina með
fjárframlögum af almannafé. sem feng-
íð er með skattlagningu á alla lands-
menn
Tekjuskiptingin i þjóðfélagmu hefur
löngum verið deiluefni. ekki eingöngu
milli vinnuveitenda og launþega heldur
og varðandi hlut hins opinbera annars
vegar og atvinnuvega og einkaneyslu
hins vegar Vandinn sem við blasir,
takist um tekjuskiptinguna i þjóðfélag-
inu, eða mðurstaða i þeim efnum sé
virt.
Siðar i grein sinni sagði forsætisráð-
herra ennfremur:
„Horfur um þróun verðlags eru
vissulega iskyggilegar, en þó er ekki
ástæða til þess að ýkja þær Þvi miður
má þó búast við, að verðhækkun á
næsta ári verði naumast minni en á
þessu ári eða nálega 30%. ef allt fer
fram sem horfir. Þetta þýðir, að sóknin
gegn verðbólguvágestinum hefur
stöðvast um sinn Hléið má ekki verða
til þess að gefist sé upp i baráttunni og
hörfað heldur ber að nýta það til þess
að undirbúa næstu sókn.
Tveir menn
brenndust
í Alverinu
TVEIR starfsmenn Alversins í
Straumsvfk hlutu 2. stigs
bruna á andliti og hálsi, þegar
sjóðandi heitt ál spýttist á
mennina, þegar þeir voru að
vinna við álsteypivél skömmu
eftir miðnætti á nýársdag.
Fjórir menn unnu við að móta
ál á sérstaka klumpa I þar til
gerðri vél þegar vatn komst í
álið með fyrrgreindum afleið-
ingum. Tveir mannanna
sluppu án teljandi meiðsla og
héldu þeir áfram vinnu eftir
læknisskoðun. Hinir voru
fluttir á slysadeildina en sfðan
heim.
Aðeins þrír
Belgar
ÞRÍR belgískir togarar voru að
veiðum innan fiskveiðitak-
markanna í gær, allir að lög-
legum veiðum. Fjórði belgíski
togarinn var á leið að landinu.
Engir Færeyingar voru að
veiðum við landið og Þjóðverj-
ar voru heldur ekki sjáanlegir.
Yfirnefndir
ræða fisk-
verðið
VFIRNEFNDIR Verðlagsráðs
sjávarútvegsins komu saman
til fundar I gær til að ræða um
ákvörðun loðnuverðs og al-
menns fiskverðs, sem átti að
taka gildi um s.I. áramót.
Árangur á þessum fundum
mun ekki hafa verið tiltakan-
lega mikill.
Antikmálið:
Dómarinn
neitar að
vikja sæti
ÞÖRIR Oddsson deildarstjóri í
Rannsóknarlögreglu ríkisins,
sem er settur dómari í antik-
málinu svokallaða, hefur synj-
að ósk lögmanns Björns Vil-
mundarsonar um að dómarinn
víki sæti í málinu. Lögmaður
Björns, Tómas Gunnarsson,
hefur kært úrskurð þennan til
Hæstaréttar og mun hann taka
málið til meðferðar innan
skamms.
Tveimur hefur verið beitt, ríkisfjármál-
unum og vaxtaákvörðuninni, en vextir
eru í tengslum við verðþróunina. Eftir
standa tekju- og launaákvarðanir og
gengisákvarðanir eða samsvarandi ráð-
stafanir, sem fyrr er á drepið
Launa- og tekjuákvarðanir hljóta
áfram að vera að meginreglu i höndum
samtaka launþega og vinnuveitenda,
en nauðsynlegt er að fyrir liggi ýtarleg
gögn um þjóðarhag, þegar ákvarðanir
eru teknar Öll vinnubrögð við gerð
kjarasamninga þurfa að breytast þann-
ig, að unnið sé að þeim stöðugt en ekki
eingöngu í spennu nokkurra vikna áð-
ur en samningar renna út. Og samráð
þarf að vera með aðilum vinnumarkað-
arins og stjórnvöldum.”
Ólafur Jóhannesson viðskiptaráð-
herra, segir m.a um þetta efni i grein
sinni í Tímanum á gamlársdag, að við
þessi áramót séu efnahagsmál efst á
baugi; verðbólga, erlendar skuldir, við-
skipti út á við, rikisfjármál og rekstrar-
vandi atvinnuvega séu þau vandamál,
sem hæst beri og mönnum verði tíð-
ræddast um. Hin hraðvaxandi verð-
bólga seinnihluta árs sé að mestu
sprottin úr islenzkum jarðvegi og stafi
af kostnaðarhækkunum innanlands
Útflutningi sé svo reynt að halda á floti
með gengissigi. en það hafi aftur i för
með sér hækka verðlag og fjölgun
vísitölustiga Þessar alkunnu vixlverk-
anir verðlags og kaupgjalds leiði menn
inn í þann vitahring, sem seint virðist
ratað út úr. Rikisfjármál og viðskipta
jöfnuður megi ekki tæpara standa og
sifellt gengissig grafi smám saman
undan því trausti á gjaldmiðlinum,
sem sé öðru fremur nauðsynleg for-
senda heilbrigðs efnahagslífs. Siðar í
grein sinni segir þó viðskiptaráðherra,
að engu að síður telji hann siður en
svo ástæðu til nokkurrar skelfingar
„Það er sjáJfsagt að viðurkenna vanda-
málin og játa að þau eru alvarlegs
eðlis." segir hann. „En hitt er jafn
fráleitt að mikla þau fyrir sér um of,
gefast upp og telja þau óleysanleg."
Siðan sagði Ólafur Jóhannesson við-
skiptaráðherra orðrétt:
„Ég tel rétt, að ríkisstjórnin beiti sér
fyrir viðeigandi viðnámsaðgerðum fyrir
kosningar, enda verður þeim ekki með
góðu móti skotið á frest. Þá geta kjós-
endur kosið um þær, fellt sinn dóm um
þær. Það er miklu eðlilegra, að slikar
ráðstafanir liggi á borðinu fyrir kosn-
ingar. Kjósendur vita þá að hverju þeir
ganga og geta vottað mönnum traust
sitt eða vantraust miðað við verkin.
Það má segja, að nú þegar hafi nokkrar
ákvarðanir verið teknar, sem miða að
þvi að koma málum i lag. Má þar til
nefna, að ákveðið hefur verið að stöðva
frekari skuldasöfnun erlendis Enn-
fremur má nefna skyldusparnað og
ákvörðun um, að lausafjármagni lif-
eyrissjóða skuli veitt í ákveðna farvegi.
Þvilikar ákvarðanir eru stundum óvin-
sælar, a.m.k. fyrst i stað og sæta
andmælum úr þessan eða hinni átt-
ínni. Það þýðir ekki að kippa sér upp
við það Það verður að gera þær ráð-
stafanir, sem þjóðarhagur krefst að
mati þeirra, sem ábyrgð bera. og án
þess að menn séu sifellt með augun á
óábyggilegri kosningaloftvog eða með
einlægar bollaleggingar um það, að
þessi eða hin ráðstöfunin hafi i för með
sér, að einhver atkvæði tapist.
Þær ráðstafanir, sem þegar hafa ver-
ið gerðar, eru auðvitað hvergi nærri
fullnægjandi, hvorki til að veita viðnám
gegn verðbólgu né til að leysa rekstrar-
vandamál atvinnuveganna. Það er þörf
frekari og skilvirkari aðgerða Þó að
það sé að mínu mati hlutverk ríkis-
stjórnar að veita sér fyrir nauðsynleg-
um ráðstöfunum, er hitt jafn sjálfsagt
að leita eftir sem víðtækustu samstarfi
um þær, t.d. við aðila vinnumarkaðar-
ins og aðra þá, sem sérstaklega eiga
hlut að máli En vitaskuld verður vald
og ábyrgð að vera endanlega í höndum
Alþingis og Þingræðilegrar stjórnar.
Dómsorði kosninga verða menn svo að
hlíta."
„Það hefur aldrei staðið á okkur að
hafa samráð við hvaða rikisstjórn sem
er um efnahagsmál að þvi leyti sem
þau koma við kjörum okkar fólks,"
sagði Björn Jónsson, forseti Alþýðu-
Framhald á bls. 24.