Morgunblaðið - 26.01.1978, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ. FIMMTUDAQUR 56. JANUAR 1978
21
breytzt til hins verra. Og hver
ætlar að axla þá ábyrgð, mér er
spurn?
Að nýting rúma á Fæðingar-
heimili Reykjavikur hefur dalað
nokkuð nú um tíma er mjög eðli-
Iegt, þar sem ný og endurbætt
stofnun tók til starfa eins og sagt
var i Visisfréttinni. Aðstaða til
fæðingarhjálpar batnaði til muna
sem betur fer, enda tími til kom-
inn. En það breytti þvi ekki að
aðstaða til góðrar fæðingarhjálp-
ar er einnig til staðar á Fæðingar-
heimili Reykjavíkur og hefur enn
batnað við stækkun heimilisins og
er einmitt sú sem alls staðar i
heiminum er talin hin ákjósanleg-
Fríða Einarsdóttir asta i sambandi við eðlilegar fæð-
ingar, þ.e. mannlegt og eðlilegt
umhverfi með öllum þeim tækj-
um, sem nútima tækni hefur upp
J á að bjóða. Vökudeild og skurð-
A að leggja
Fæðmgarheimili Reykja-
víkur niður?
Vegna skrifa i blöðunum
undanfarandi vikur um málefni
Fæðingarheimilis Reykjavikur
finnst mér nauðsynlegt að koma
eftirfarandi upplýsingum á fram-
færi, þvi oft hafa verið teknar
veigamiklar ákvarðanir án þess
að sjá fyrir um afleiðingarnar.
Sé það rétt haft eftir Birgi Is-
leifi Gunnarssyni í Vísi 5. jan. s.l.,
sem ég leyfi mér að draga stór-
lega í efa, „að borgarráð væri að
fjalla um greinargerð frá heil-
brigðismálaráði og stjórn sjúkra-
stofnana um málefni Fæðingar-
heimilis Reykjavíkur", vil ég taka
fram, að sú greinargerð var ekki
til fyrir örfáum dögum, svo kunn-
ugt sé, þó að búið væri að skipa
nefndina.
Varðandi tillögu Alberts Guð-
mundssonar um að leggja Fæð-
ingarheimili Reykjavikur niður
og gera að elliheimili, vil ég bara
spyrja: Myndu þessi 20 rúm, sem
þar fengjust, leysa einhvern
vanda?. Og kostar það ekki lika
peninga? Ég tala nú ekki um,
eftir fyrstu reynsluna af Hafnar-
búðum, sem kostaði tugi ef ekki
hundruð milljóna og komst ekki í
gagnið fyrr en seint á liðnu ári, og
þá aðeins að hluta.
Og hvaða sjúkrahús i Reykjavik
eða jafnvel á öllu landinu er ekki
rekið með halla?
Allir sem vilja vita það, vita þá
byltingu sem varð i fæðingar-
hjálp, þegar Fæðingarheimili
Reykjavikur tók til starfa. Það
varð brautryðjandi i ýmsu sem í
dag þykja sjálfsagðir liðir i góðri
fæðingarhjálp.
Við skulum hugsa okkur að
Fæðingarheimili Reykjavikur
yrði lokað og Fæðingardeild
Landspítalans yrði eini staðurinn
i borginni sem ætti að annast all-
ar fæðingar. Ekki aðeins i Reykja-
vík, heldur Kópavogi, Hafnar-
firði, Mosfellssveit, Seltjarnar-
nesi og þó nokkrar konur af
Snæfellsnesi. Einnig þarf Fæð-
ingardeildin að taka við konum
alls staðar að af landinu í þeim
tilfellum, sem erfiðleikar eru á
ferðinni. Það má kannski segja að
Fæðingardeildin gæti annað öll-
um fæðingum á þessu svæði, en
eitt er alveg ljóst að hún er ekki
þess umkomin að annast allar þær
konur í sængurlegu, sem með
þarf, með sin 34—35 rúm á
sængurkvennagangi. Þetta myndi
þýða i raun að senda yrði konurn-
ar heim mun fyrr en æskilegt
væri, jafnvel á öðrum degi eftir
fæðingu.
Við, sem höfum unnið við þetta
starf, vitum öll að miklar sveiflur
eru á tiðni fæðinga hér á landi,
stundum fjöldi fæðinga á dag, en
aðra tíma engin. Einnig er mikill
munur á milli mánáða og virðast
vormánuðurnir oft vinsælastir,
enda geta konur í dag ráðið þess-
um málum nokkuð sjálfar.
Þessar sveiflur i tiðni fæðinga
mundu semsagt leiða til þess oft á
tiðum að senda yrði konurnar
heim mun fyrr en ella með öllum
þeim ófyrirsjáanlegu afleiðing-
um, sem það myndi hafa i för með
sér, bæði fyrir móður ob barn.
Hættan er ekki eingöngu fólgin í
fæðingunni sjálfri, heldur líka
eftir fæðinguna. Ég held að það
verði aldrei gert of mikið úr
þeirri hættu, sem þessar ótíma-
bæru útskriftir mundu hafa i för
með sér. Enda yrði það hrikaleg
afturför, sem býður miklum
vandamálum heim, sem við erum
alls ekki tilbúin til að takast á við
og mundi kosta samfélagið miklar
peningafúlgur, auk þess að kosta
einstaklingana allskonar erfið-
leika, sem aldrei verður metið til
fjár eða fært á skýrslur.
Við Islendingar höfum með
réttu lengi st.átað af góðu ung-
barnaeftirliti og mæðravernd, og
af einum minnsta ungbarna-
dauða, sem þekkist i heiminum i
dag. En dæmið gæti fljótlega
stofa er auðvitað ekki fyrir hendi.
sem getur ekki verið og á ekki að
vera nema á einum stað í borg-
inni, enda örstutt að fara ef eitt-
hvað kemur upp á, sem gerist
mjög sjaldan. Má ég einnig minna
á að stækkun kvennadeildár
Landspitalans, sem var mikið bar-
áttumál kvenna á sínum sima og
þær eiga miklar þakkir skildar
fyrir, var sannarlega ekki barátta
um að fjölga rúmum fyrir
sængurkonur, þvi þess var ekki
þörf eins og á stóð, heldur stóð
baráttan um að bæta aðstöðuna
fyrir fæðandi konur (sem var
fyrir neðan allar hellur á þeim
tíma, þegar konur fæddu á göng-
um og baðherbergjum eins og
Elin Pálmadóttir benti réttilega á
á borgarstjórnarfundi, þar sem
hún kvaðst algerlega mótfallin
þvi að Fæðingarheimilið yrði lagt
niður svona athugunarlaust og
áhætta tekin á sama ástandi). Én
þó sérstaklega til þess að fjölga
rúmum fyrir kvensjúkdóma, þar
sem rikti oft á tiðum neyðar-
ástand. Eftir því sem ég hefi feng-
ið upplýsingar um, hefur hlekkur-
inn brostið heldur betur þar, þvi
enn er biðlistinn langur, 6—8
mánuðir, sem er eðlileg afleiðing
af miklum fjölda fóstureyðinga,
sem eðlilega þarf að afgreiða
strax og þær hafa verið heimilað-
ar. En þetta stendur vonandi til
bóta, þegar loksins verður hafist
handa um endurnýjun gömlu
Fæðingardeildarinnar. Ég vil
undirstrika það, að sá hluti er
ekki ætlaður sængurkonum, enda
á ekki að vera nein þörf á þvi.
Mæður tökum höndum saman
og ýtum þessari bábilju á bug, við
eigum fullan rétt á að fá þá um-
önnun og aðhlynningu, sem við
þurfum á að halda i sængurleg-
unni. Ég vona að þeir sem úrslita-
valdið hafa i þessu máli, beri
gæfu til þess að meta aðstæðurn-
ar rétt, og beri meira fyrir brjósti
öryggi hinna nýju borgara þessa
lands og mæðranna heldur en ein-
hver annarleg sjónarmið. Ef á að
spara í rekstri borgarinnar, þá er
þetta ekki rétta leiðin.
Fríða Einarsdóttir
ljósmóðir
Fáum ekki gögn frá
Þróunarstofnuninni
- segja eigendur eignanna Adalstræti 8-16
Hafa haft aðgang að
málinu allan tímann
—segir forstödumadur t>róunarstofnunar
EFTIR að borgarstjórn sam-
þykkti frest á skipulagi um að-
eins hálfan mánuð, fór ég strax á
fund borgarstjóra á föstudags-
morgun 20. janúar sl. og bað um
öll gögn tafarlaust þessu máli við-
komandi, sagði Þorkell Valdi-
marsson einn eigenda húseign-
anna austan við Aðalstræti, sem
skipulagstillagan um Hallæris-
planið, ef samþykkt yrði, hlýtur
að hafa mikil áhrif á. Eigendur
þessara eigna telja að þeim hafi
ekki gefizt kostur á áður en málið
kom til lokaafgreiðslu I borgar-
stjórn að kynna sér málið til hlft-
ar, en þeir eiga þar mikilla hags-
muna að gæta.
„Borgarstjóri taldi sjálfsagt að
taka beiðni mína til greina en ég
fór fram á að fá m.a. öll gögn frá
Þróunarstofnun Reykjavíkur-
borgar, sem skipta máli í þessu
sambandi."
„Nú er mér tjáð að borgarstjóri
sé erendis, en í gær, 25. janúar,
höfðum við enn ekki fengið nein
gögn sem skipta máli varðandi
þetta mál. Hafði ég þó komið á
borgarskrifstofurnar hvað eftir
annað og einn starfsmaður, sem
borgarstjóri hafði falið að sjá um
afhendingu gagnanna, hafði ekk-
ert orðið ágengt, þrátt fyrir marg-
ítrekaðar tilraunir til að fá gögn-
in. Getum við þvi ekkert tjáð okk-
ur um þetta mál að svo stöddu,
sagði Þorkell að lokum, þegar
hann var spurður um álit þeirra
eigenda Aðalstrætis 8—16 á til-
lögum um skipulagningu „Hall-
ærisplansins".
Hilmar Ólafsson forstöðumaður
Þróunarstofnunar Reykjavíkur
sagði þegar Morgunblaðið bar
þetta mál undir hann, að hug-
myndir að því skipulagi, sem nú
hefði verið lagt fram, hefðu fyrst
litið dagsins ljós haustið 1976 og
þeir feðgar Valdimar og Þorkell
hefðu fylgzt náið með málinu síð-
an. Sem dæmi mætti nefna, að
Þorkell Valdimarsson hefði verið
á fundi með sér og fleirum í sept.
s.l. þar sem þessar hugmyndir
hefðu verið ræddar og þá lýst því
yfir, að það bæri að byggja á
þessu urrírædda svæði, og hann
hefði þvi allan tfmann haft að-
gang að gögnum, er snertu þetta
mál.
Eirikur Sigfússon, Sílastöðum:
„Sölugreinar fyrir
erlenda fóðursala,,
Sflastöduni 11/1 ‘78.
Jón Ólafsson, Brautarholti,
skrifar grein í Morgunblaðið
30/12 ‘77, þar sem hann ræðst að
mér og telur mig vera að skrifa
sölugrein fyrir erlenda kjarn-
fóðursala í Morgunblaðið 18/12
‘77. Ég verð að segja að það eru
mér vonbrigði hvað Jón Ólafsson
virðist úti á þekju varðandi fóðr-
un mjólkurkúa, því að í Eyjafirði
þykir það lélegur bóndi sem ekki
fóðrar til hámarks afurða, enda
væri annað dauðadómur á þá
nautgripi, sem kynbótastarf
undanfarandi áratuga hefur fært
okkur. Ég lít svo á, að kjarnfóður-
iiðurinn sé svo lítill hluti af
heildarkostnaðinum, sem fylgir
hverjum grip, að heimskulegt sé
að hafa kúna hálfafurðalausa
vegna vanfóðrunar og þar að auki
öllum bændum til skammar að
fara svoleiðis með gripi.
Það ef til vill hryggir svo Jón
Ólafsson að vita að síðan það
kjarnfóðursölufyrirtæki, sem ég
er meðeigandi í, Bústólpi h/f, og
er eign bænda, tók til starfa hefur
kjarnfóðurverð hvergi verið
lægra á landinu en á þvi svæði
sem Bústólpi nær til, enda var
það tilgangur með starfsemi Bú-
stólpa h/f að koma í veg fyrir að
kjarnfóðurverzlun væri rekin í
gróðaskyni á kostnað bænda og
neytenda.
Þó að það flokkist af sumum
undir þjónkun við erlenda fóður-
sala að hvetja bændur til að fóðra
vel gripi sína, þeim til mikils fjár-
hagslegs vinnings og sóma er
varðar gripina sjálfa, þá er ég fús
til að halda slíku áfram.
Og af þvi að Jóni Ólafssyni er
það svo mikið í mun að sverta þá
aðila sem selja okkur erlent
kjarnfóður, má benda honum á,
að fóðurfræðingur sem komið
hefur upp til íslands á vegum
danska fóðursölufyrirtækisins
K.F.K. hefur alltaf hvatt okkur
bændurna til að ná sem bestri
verkun á grasi okkar, þá sérstak-
lega með votheysverkun, þá hann
telur íslenska grasið sérstakiega
gott og okkur beri að nýta það til
hins ýtrasta, því betra fóður verði
ekki fengið handa jórturdýrum
okkar
Eiríkur Sigfússon,
Sílastöðum,
Eyjafirði.