Morgunblaðið - 11.02.1978, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 11. FEBRUAR 1978
33
Reykjaylkurskákmótið:
Miles efstur
og teflir við
Friðrik í dag
BERZKI stórmeistarinn Antony
Miles tók forystuna á Reykjavík-
ur skákmótinu í gærkvöldi er
hann sigraði Sovétmanninn
Kuzmin. Helztu keppinautar
Miles, þeir Bent Larsen, Dan-
mörku, og Walter Browne, Banda-
ríkjunum, eiga báðir biðskákir
frá 6. umferðinni í gærkvöldi.
L:rsen er líklega með unna skák
gegn Tékkanum Hort en Browne
á jafnteflislega biðskák gegn
Helga Ölafssyni.
Skák Miles og Kuzmins varð 59
leikir. Önnur úrslit í gærkvöldi
urðu þau, að Polugaevsky, Sovét-
ríkjunum, vann Margeir Péturs-
son í 29 leikjum, Friðrik Ölarsson
og Jón L. Arnason gerðu jafntefli
í 32 leikjum, Guðmundur Sigur-
jónsson og Smejkal, Tékkó-
slóvakíu, gerðu jafntefli í 35
leikjum, og Lombardy, Banda-
ríkjunum, og Ögaard, Noregi
gerðu jafntefli í 35 leikjum.
Staðan er sú eftir 6 umferðir, að
Miles er efstur með 5 vinninga,
Larsen og Browne hafa 4
vinninga og biðskák, Friðrik
hefur 4 vinninga, Hort 3V6
vinning og biðskák, Polugaevsky
3 V4 vinning, Guðmundur og
Ögaard 2'A vinning, Jón og Smej-
kal 2 vinninga, Helgi l'A vinning
og biðskák og Margeir l'A
vinning.
LÉK22 LEIKI
A 5 MlNÚTUM!
Þeir Polugaevsky og Margeir
urðu fyrstir til að Ijúka skák sinni
í gærkvöldi. Margeir stóð lengst
af höllum fæti og eftir mikil upp-
skipti stóð hann uppi með riddara
minna en andstæðingurinn og gaf
þá taflið.
I skák Smejkals og Guðmundar
vakti það mikla athygli, að
Smejkal lék 22 fyrstu leikina á 5
mínútum. Hins vegar lék hann
næstu leiki mjög hægt og
þrítugasta leikmanninum lék
hann nokkrum sekúndum fyrir 90
mínútna markið. Smejkal er
annálaður tímahraksmaður og
honum gengur illa að sætta sig við
nýja fyrirkomulagið á Reykja-
vikurmótinu, þar sem keppendur
þurfa að leika mun hraðar en á
venjulegum skákmótum. „Þetta
er eina leiðin til þess að sleppa í
gegnum þetta nýja kerfi, nefni-
lega að fara í gegnum teóríuna á
spretthlaupi," sagði Smejkal eftir
skákina. Þeir Guðmundur hafa
þrisvar teflt saman, fyrstu skák-
ina vann Guðmundur, Smejkal þá
næstu en sú i gærkvöldi varð jafn-
tefli.
FYRSTA SKAK
FRIÐRIKS OG JÓNS L.
Þótt undarlegt megi virðast
tefldu þeir í fyrsta skipti saman i
gærkvöldi Friðrik Ölafsson stór-
meistari og Jón L. Arnason,
heimsmeistari unglinga. Þeir
- Norska krónan
Framhald af bls. 1
Jónas taldi að áhrifa gengisfell-
ingarinnar kæmi til með að gæta i
óverulegum mæli hérlendis, en
gæti hins vegar haft afdrifaríkari
verkanir á Svía og Finna. Hann
sagði að ráðstöfunin kæmi sér
mjög í opna skjöldu þar eð Norð-
menn hefðu verið nefndir í hópi
þeirra þjóða er hefðu jafnan haft
góða stjórn á sínum málum. Bæri
þó að hafa í huga að frekar hefur
sigið á ógæfuhlið Norðmanna
bæði varðandi skipaiðnaðinn og
aðrar samkeppnisgreinar.
- Svartur blettur
Framhald af bls. 1
Ogor Lobanov, blaðafulltrúi so-
vézka sendiráðsins í Ottawa, bar
því hins vegar við að njósnaákær-
urnar væru hlægilegar. Kom fram
hjá honum að sovézkum embætt-
ismönnum hefði ekki verið látið í
té neins konar sannanir til stuðn-
ings ásökununum. Annar blaða-
fulltrúi, Viktor Mikheev, sagði að
öll sendiráð viðuðu að sér upplýs-
ingum og væru njósnir því afstætt
tefldu hægt til að byrja með og
lentu báðir í miklu tímahraki.
Friðrik var kominn með vinnings-
stöðu en í tímahrakinu lék hann
Skák
af sér og kapparnir sömdu jafn-
tefli.
Helgi Ölafsson tefldi með hvítu
gegn Browne og fékk um tíma
verri stöðu en hann tefldi fram-
haldið mjög vel og að mati skák-
fræðinga á hann a.m.k. jafntefli í
biðstöðunni. Hún lítur svona út:
Browne lék biðleik í 51. leik.
Larsen og Hort lentu einnig i
mjög miklu tímahraki fyrir 30
leikja markið. Larsen vann stöð-
ugt á og þegar skákin fór í bið
eftir 57 leiki virtist staða Larsens
unnin. Biðstaðan er þessi:
Svart (Hort)
Hvítt (Larsen)
FRIÐRIK MÆTIR
MILESí DAG
Sjöunda umferð Reykjavikur-
skákmótsins verður tefld á Hótel
Loftleiðum i dag klukkan 14. Þá
tefla saman eftirtaldir menn
(þeir, sem nefndir eru á undan
hafa hvítt): Miles — Friðrik,
Ögaard — L:rsen, Browne —
Lombardy, Polugaevsky —
Kuzmin, Jón L. Arnason — Helgi,
Smejkal — Margeir, Hort — Guð-
mundur.
hugtak. Taldi hann orðið upplýs-
ingasöfnun betur við hæfi. I opin-
berri tilkynningu sovésku stjórn-
arinnar, sem fréttastofan Tass
birti, sagði að það væru kanadisk-
ir baráttumenn gegn „detente"
sem ábyrgð bæru á þessum at-
burðum og sennilega væri kana-
díska upplýsingaþjónustan viðrið-
in þá einnig. Ekki var vitað, þegar
síðast spurðist til hvaða aðgerða
Sovétstjórnin hyggst grípa sem
svar við brottrekstri þrettán-
menninganna.
— Sómalar
Framhald af bls. 1
unna lífi fjölda Sómala legðu þeir
niður vopn skilyrðislaust.
Sómalíustjórn kvaðst i gær
mundu tjalda öllu sem til er til að
hefta framrás Eþíópíumanna, er
hófst í síðustu viku. I viðtali, sem
birtist í v-þýzku blaði í gær,
kvaðst Barre Sómaliuforseti hafa
orðið fyrir miklum vonbrigðum
með linkind Bandarikjastjórnar
gagnvart yfirgangi Sovétmanna i
deilunni.
- Israelsleiðtogar
Framhald af bls. 1
Israelsmanna í Sinai skiptu öllu
máli fyrir Sadat Ehyptalandsfor-
seta. „Hið raunverulega vanda-
mál Sadats er að hann getur ekki
samið um sérfrið. Hann verður að
hafa Hussein Jórdaníukonung
með í ráðum,“ sagði hann.
Einnig var haft eftir Dayan að
hann hefði verið mjög ánægður
með friðarviðræðurnar allt fram
að þeim tíma að Sadat ákvað upp
á sitt eigið eindæmi að slita þeim.
Hann áleit liklegustu skýringuna
vera þá að Sadat gat ekki snúið
hinum Arabaþjóðunum til fylgis
við stefnu sina. Að sögn málsvara
Gyðinga í Bandaríkjunum er i
ráði að Carter eigi í næstu viku
viðræður við Dayan. Samkvæmt
frásögn ísraelska blaðsins „Jeru-
salem Post“ eru sömu heimildir
bornar fyrir þvi að Carter hafi
hug á að eiga sameiginlegan fund
með Begin og Sadat í Washington.
A þessu hefur þó ekki fengizt
staðfesting.
A fyrirhugaðri dagskrá Sadats
á morgun í ferð hans um Evrópu
hafði verið ákveðið að hann ætti
aðeins viðræður við Bruno
Kreisky í Vínarborg áður en hann
héldi til Rúmeníu. Það mun hins
vegar hafa verið kanslaripn sjálf-
ur sem stakk upp á því við Sadat
að hann hitti einnig Shimon
Peres, og kynntist viðhorfum ísra-
elsku stjórnarandstöðunnar til
ágreiningsmála þjóðanna. Skýrði
Kreisky svo frá að það, sem gert
hefði fund Sadats og Peresar
mögulegan, væri að svo hefði vilj-
að til að báðir voru á sama svæði í
V-Þýzkalandi samtimis. Sótti Per-
es alþjóðlegan fund jafnaðar-
manna í Hamborg.
Israelski forsætisráðherrann,
Begin, neitaði að svara spurn-
ingum fréttamanna við komu sína
til Jerúsalem frá Sviss i dag, en
las stutta yfirlýsingu áður en
hann steig upp í bíl sinn og hélt á
brott. Þar sagði hann að í för
sinni til Sviss hefði hann önglað
saman allt að 10 milljónum doll-
ara til að hjálpa ísraelskum fjöl-
skyldum í nauð. Einnig kvaðst
hann bjartsýnn um að samninga-.
viðræður hæfust aftur bæði í her-
málanefndinni og þeirri pólitísku.
Hann kvaðst þó ekki vilja tjá sig
meira um málið fyrr en hann
hefði rætt við bandaríska sendi-
herrann, Samuel Lewis, á morg-
un.
1 beinskeyttari yfirlýsingu en
heyrzt hefur um langt skeið frá
bandarískum yfirvöldum varð-
andi stefnu Israelsmanna sagði
Vance, utanríkisráðherra Banda-
ríkjanna, að bústaðir Israels-
manna í Sinai væru í andstöðu við
alþjóðalög og ættu þeir þar af
leiðandi ekki rétt á sér. Lét Vance
í fyrsta skipti á sér skilja að þetta
mál væri engu síður þrándur í
götu friðar en Palestínuvanda-
málið.
— Alþýðuflokk-
urinn . . .
Framhald af bls. 44.
þeir yrðu gerðir bókhaldsskyldir
og gerðu almenningi grein fyrir
fjárreiðum sínum, en ég tel mikla
nauðsyn bera til að flokkarnir
geri opinbera grein fyrir sínum
fjármálum. Við höfum tekið það
upp í Alþýðuflokknum ein og m.a.
kom fram þegar okkur bauðst að-
stoð erlendis frá til þess að leysa
fjárhagsleg vandamál sem voru
okkur ákaflega erfið, en þessi að-
stoð bauðst frá Alþýðuflokknum á
Norðurlöndum og verkalýðssam-
böndum.
Um þetta frumvarp hef ég
ekkert að segja. Það er þingnefnd
að vinna frumvarp um skyldur og
réttindi stjórnmáiaflokka og ég
tel eðlilegt að taka öll slík mál til
úrvinnslu í heild.
Það leynir sér ekki að þetta
frumvarp er ekki sett fram af
siðferðiskennd, heldur til þess að
koma pólitísku höggi á okkur
Alþýðuflokksmenn. Ég óttast það
ekki, því ég hef ekki leynt þjóðina
neinu i þessum efnum, en það
munu aðrir stjórnmálaflokkar
ekki hafa gert um fjárreiður
sínar. Það má nefna sem dæmi að
þjóðin fær engar upplýsingar um
það hvernig Alþýðubandalagið
hefur staðið undir 40 millj. kr.
halla á s.l. tveimur árum og byggt
á sama tíma glæsilegt blaðhús fyr-
ir tugi milljóna króna.“
Mbl. spurði Benedikt hvað
hann ,hefði um það að segja að
einn af flutningsmönnum frum-
varpsins væri þingmaður Alþýðu-
flokksins. Hann kvaðst ekkert
hafa um það að segja.
Þá spurði blaðið Benedikt um
þá styrki sem um væri að ræða
erlendis frá.
„Það er um að ræða styrk
varðandi flokkinn sjálfan og hef-
ur sá styrkur verið veittur um
eins árs skeið og peningarnir
lagðir inn á reikning í Lands-
bankanum." Aðspurður um upp-
hæðina kvaðst Benedikt ekki hafa
töluna á reiðum höndum.
„Erlendir styrkir til Alþýðu-
blaðsins komu hins vegar til tals
nýlega," sagði Benedikt, „og það
er von á þeim innan skamms, en
ekki er ljóst um upphæðir ennþá.
Þó hefur verið rætt um að
styrkurinn verði í formi fyrir-
greiðslu i sambandi við pappirs-
kaup, en þetta er þó ekki ljóst
ennþá, enda kostnaður við blaða-
útgáfu fjölþættur og mikill."
— Miðar að
tekjujöfnuði
Framhald af bls. 44.
Framkvæmd ákvæða 2. greinar
verður ýmsum erfiðleikum háð,
þar sem lágmarksbætur tengj-
ast ekki ákveðnum kauptöxtum
heldur ráðast einnig af yfir-
vinnu- og álagsgreiðslum. Um
framkvæmd þessa ákvæðis þarf
að setja reglugerð."
Þá eru i frumvarpinu tillögur
um ráðstafanir til þess að milda
áhrif helmingunar verðbóta á
kaupmátt og lifskjör almenn-
ings og lækka verðlag með
nokkurri lækkun skatta og
aukningu niðurgreiðslna.
Barnabætur eru hækkaðar um
5%, en það léttir skattbyrði
barnmargra fjölskyldna og gert
er ráð fyrir lækkun sérstaks
vörugjalds úr 18% í 16%. Þá er
gert ráð fyrir að bætur al-
mannatrygginga hækki með
launum, og á sömu dögum, og
auk þess er gert ráð fyrir sér-
stakri hækkun tekjutryggingar
og heimilisuppbótar umfram
launahækkun hinn 1. marz
næstkomandi. Loks hyggst
ríkisstjórnin auka niður-
greiðslu landbúnaðarvöruverðs
um 1.300 milljónir króna, en
það jafngildir 1% í kaupmætti
ráðstöfunartekna.
Kaupmáttaráhrif þeirra ráð-
stafana, sem hér hafa verið
nefndar, jafngilda, þegar allt er
talið saman, tæplega l'A%
aukningu kaupmáttar ráðstöf-
unartekna frá því sem ella
hefði orðið. Með þessu gæti
kaupmattur ráðstöfunartekna a
mann árið 1978 orðið nálægt
þvi sá sami og á árinu 1977, en
þá var hann u.þ.b. jafn mikill
og hann hefur mestur orðið áð-
ur, á árinu 1974. Hér er að vísu
um að ræða nokkra kaupmátt-
arfórn frá því, sem að var
stefnt með kjarasamningunum
en sá kaupmáttur var sýnd
veiði en ekki gefin — eins og
Geir Hallgrímsson komst að
orði í ræðu sinni. Hins vegar
kvað hann nú von til þess að
takast mætti að treysta þann
kaupmátt, sem náðist á síðasta
ári.
Vegna reglna um skerðingu
verðbótaákvæða, sem getið var
hér að framan má bæta því við,
að um eins konar verndunar-
ákvæði láglauna er að ræða.
Ætti því nú að takast að trýggja
þessi ákvæði, en í síðastliðnum
kjarasamningum, 1974 til 1977,
hefur hin opinbera stefna
verkalýðshreyfingarinnar verið
að gera láglaunasamninga, en
klókir samningamenn hafa
jafnan komizt undan þeirri
stefnu, og tryggt hátekjumönn-
um í launþegasamtökunum
meir hækkanir en lágtekju-
fólki.
— Enn barizt
Framhald af bls. 1
Beirut. A hinn bóginn var hvorki
um jafn víðtæk né alvarleg átök
að ræða og blossað hafa upp á
þremur siðastliðnum dögum, en
eftir þau átök liggja um 150 í
vainum. Eftir að húma tók komst
kyrrð á og skiptust sýrlenskir og
líbanskir herforingjar úr röðum
kristinna á orðsendingum þess
efnis að semja frið. Fór leiðtogi
kristinna, Camille Chamoun, fögr-
um orðum um frumkvæði Sýr-
landsforseta, Hafez Assad, er kom
því til leiðar að borgarastríðið var
ráðið til lykta fyrir 15 mánuðum.
I þeim átökum sem alvarlegust
hafa orðið nýlega beindu Sýr-
lendingar skothrið að þéttbýlum
svæðum í Ein Rummaneh og
Ashrafiyeh nærri höfuðborginni
miðri. Svöruðu hersveitir
Chamouns með vélbyssuskothríð,
en notuðu hvorki þungavopn né
eldflaugar.
Leiðtogi þjóðfrelsishreyfingar
kristinna, Raymond Edde, sem nú
er búsettur í París, gagnrýndi
Sýrlendinga harðlega í dag og
sagði að átökin gætu orðið til þess
að ísraelsmenn færu að láta til sín
taka að nýju í S-Libanon.
— Lágmarksverðbætur
Framhald af bls. 25.
nefnd stjórnvalda og hagsmunasamtaka, sem fjalli um
þessa stefnumótun.
Allar þessar ábendingar nefndarinnar tel ég mikillar
athygli verðar, en í skýrslunni segir með leyfi hæstvirts
forseta:
„Reynsla undanfarinna ára og áratuga sýnir glöggt
þörfina fyrir samræmda efnahagsstefnu, sem ekki
styðst aðeins við þingfylgi rikisstjórna, en nýtur einnig
viðurkenningar og skilningshagsmunasamtaka almenn-
ings. Meginforsenda fyrir árangursríkri hagstjórn, þar
sem komist sé nálægt viðunandi niðurstöðu að því er
varðar helstu markmið efnahagsstefnu — að verðlags-
þróuninni meðtalinni — er eins konar málamiðlun milli
þeirra, sem taka mikilvægustu ákvarðanir í efna-
hagsmálum þjóðarinnar af hálfu stjórnvalda annars
vegar og aðila vinnumarkaðarins hins vegar.“
Eg tel nauðsynlegt að stofnað verði til skipulegs
samráðs af því tagi, sem þarna er gert ráð fyrir, i kjölfar
þeirra ráðstafana, sem nú hafa verið gerðar til þess að
stuðla að þjóðhagslegu jafnvægi og draga úr verðbólgu í
bráð. Fyrsta verkið ætti að vera að vinna úr ábending-
um Verðbólgunefndar um umbætur í stjórn efnahags-
mála, á þeim sex sviðum, sem ég taldi upp áðan. Það er
þjóðarnauðsyn, að allir áhrifaaðilar í efnahagsmálum,
bæði ríkisvaldið og hagsmunasamtökin, reyni að nálgast
sameiginlegt mat á framleiðslugetu þjóðarbúsins, sjálf-
um grundvellinum fyrir varanlegum kjarabótum, til
viðmiðunar við gerð næstu fjárlaga, lánsfjáráætlunar
og kjarasamninga.
Á þessu ári hefur ríkisstjórnin beitt sér fyrir nokkr-
um samdrætti í opinberum framkvæmdum í heild, en
slík stefna skilar ekki árangri nema henni sé franlfylgt
á öllum sviðum efnahagslífsins og samfellt yfir alllang-
an tima. Að þvi verður að stefna á næstu árum, að ná
enn betri tökum á heildareftirspurninni í landinu til að
tryggja jafnar framfarir og sem hægastar verðbreyting-
ar.
Jafnan skyldu menn þó gæta þess, að hversu góðar
aðferðir, sem fundnar verða til þess að stjórna þjóðar-
búskapnum, og hversu hyggilega sem þeim væri beitt,
verður ekki úr verðbólgunni dregið til lengdar nema
með miklu aðhaldi í útlánum og rikisfjármálum, það
hefur verið okkar veikleiki, að vilja gera of margt i
senn.
Þjóðin er orðin þreytt á yfirboðum og sprengihækk-
unum í útgjöldum, útlánum og launum, sem ekki skila
raunverulegum árangri. Nú þurfum við að bregða á
betri ráð. Vandi verðbólgunnar verður aldrei farsæl-
lega leystur nema með sameiginlegu átaki áhrifaaðil-
anna í efnahagsmálum og reyndar þjóðarinnar allrar.