Morgunblaðið - 23.04.1978, Blaðsíða 23

MORGtJNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 23. APRÍL 1978
55
Minning:
Magnús Helgason
bifreiðastjóri
Fæddur 30. september 1923.
Dáinn 1. febrúar 1978.
Þaö er vissulega engin bábilja
þegar sagt er að oft skiptist meö
skjótum hætti veður í lofti. Þessi
samlíking finnst mér að hafi átt
vel við þegar mér var skýrt frá svo
mjög óvæntu láti bróður míns,
Magnúsar Helgasonar, bifreiða-
stjóra, seint að kvöldi 1. febrúar
s.l.
Ég hafði þá rétt áður verið að
lesa yfir bráðskemmtilegt bréf
sem hann hafði skrifað mér frá
Kaupmannahöfn nokkrum dögum
áður, og nú var svarbréf mitt að
verða tilbúið. Bréfið sem aldrei var
sent, en þess í stað eru hér sett á
blað nokkur minningarorð sem
verður jafnframt hinsta sendibréf
mitt og kveðja til hans.
Magnús var fæddur hér í
Reykjavík 23. september 1923 og
var hann elstur okkar sex barna
hjónanna Magneu G. Magnúsdótt-
ur og Helga Kr. Helgasonar,
vélstjóra, er lést 15. febrúar 1975.
Það var að kvöldi 10. janúar sem
ég sá Magnús síðast, hressan og
kátan að venju, auk þess sem hann
var í þetta skiptið fullur tilhlökk-
unar og eftirvæntingar vegna
fyrirhugaðrar ferðar til Kaup-
mannahafnar sem hann var að
leggja upp í næsta morgun. Sonur
hans og nafni er þar búsettur með
fjölskyldu sinni og hafði hann
boðið föður sínum að dvelja hjá
sér um tíma, honum til hressingar
og upplyftingar. En að lokinni
þessari ferð var ætlunin að fara
ennþá einu sinni tii dvalar að
Reykjalundi til æfinga og með-
höndlunar, í þeirri von að það gæti
orðið honum til frekari hjálpar á
þeim erfiða sjúkdómi sem hann
hefur orðið að búa við á þriðja ár.
Þrátt fyrir það að Magnús væri
naumast meira en rólfær á slétt-
lendi var það oft með ólíkindum
hvað hugur hans, og að því er
virtist óbilandi viljaþrek gat
stundum skilað honum áleiðis að
því marki sem hann stefndi að
hverju sinni. Og með góðri aðstoð
skyldra sem óskyldra fór hann
þrátt fyrir allt oft á tiðum mun
lengra og meira en ætla mátti að
honum 1 væri með nokkru móti
mögulegt.
Akveðið hafði verið að hann
dveldi ytra í þrjár vikur og kæmi
aftur heim 31. janúar. En margt
fer öðru vísi en ætlað er, — og dag
skal að kvöldi lofa. Eftir að hafa
dvalið í Kaupmannahöfn tilskilinn
tíma — í miklum vellystingum,
skoðað sig um og notið framúr-
skarandi umhyggju og elskulegs
viðmóts allra þeirra sem hann
hitti eða umgpkkst, og komið var
fast að kveðjustund, varð hann
fyrir því óhappi að detta og brjóta
þann fótinn sem var lamaður
fyrir. Og því miður var fallið
stærra og meira áður en yfir lauk.
A sjúkrahúsinu þar sem gert var
að þessum meiðslum fékk hann
blóðtappa, sem þegar gerði út um
líf hans. Heimkoman var því
óvænt með öðrum hætti en til
hafði staðið við upphaf utanfarar-
innar, og í stað fagnaðar og gleði
sem allir áttu í vændum höfðu
örlögin snúið svo við blaði, að
sorgin og söknuðurinn var nú
kominn í fyrirrúm, sem í vissum
skilningi er erfitt að þurfa að
sætta sig við, en varð heldur ekki
umflúinn úr því sem komið var. En
dauðinn er heldur áreiðanlega ekki
alltaf það versta, og við verðum
einnig að reyna að sætta okkur við
þá staðreynd, að hann er líka
öllum búinn jafnt, en aðeins
tímamörkin eru okkur hulin.
Magnús kvæntist eftirlifandi
eiginkonu sinni, Ásu Snæbjörns-
dóttur frá Miðvelli í Þingvalla-
sveit, 14. apríl 1945, og hafa þau
hjónin eignast saman átta börn.
Tvær yngstu dæturnar eru enn í
heimahúsum, stúlkubarn dó rétt
eftir fæðingu og uppkominn
drengur þeirra hefur frá barns-
aldri dvalið í Skálatúni. Hin sem
uppkomin eru, eru farin að heiman
og hafa stofnað sín heimili, og eiga
hvert um sig eitt barn. Son átti
Magnús utan hjónabands, sem nú
er kvæntur maður og á tvö börn.
Ása var manni sínum mikill og
góður lífsförunautur, sem ekki
einasta skapaði honum heldur
fjölskyldunni allri vistlegt og gott
heimili, og var jafnan hin hægláta,
góða húsmóðir sem vinnur sín
störf án þess að fara um það
mörgum orðum. Eins og vænta
mátti þurfti Magnús mikillar
umönnunar við síðustu árin, sem
mest og best komu á Ásu að
annast, sem hún líka gerði með
sinni aðdáunarverðri hógværð, og
án þess að nokkurn tíma mætti sjá
eða finna að annað væri sjálf-
sagðára og eigin þreytu kannaðist
hún aldrei við, enda þótt svo hlyti
oft að vera.
Lengst af hafa þau Ása og
Magnús búið í Reykjavík, og
starfsvettvangur hans var alla tíð
hér við hin ýmsu störf. Lengi var
hann starfsmaður í verksm. Vífil-
felli og um tíma verksmiðjustjóri
þar. Síðan lá leiðin á sjóinn um
tíma, en mörg undanfarin ár vann
hann við bifreiðaakstur, fyrst hjá
Landleiðum h.f., á leiðinni Rvík —
Hafnarfjörður. En að því kom að
hann eignaðist sjálfur leigubifreið,
sem hann ók alla tíð síðan frá
BK.S.R.B. á meðan heilsan leyfði.
Allt frá unglingsárum var
Magnús mikill náttúruunnandi
sem gjarnan fór saman með
veiðiáráttu hans sem virðist hafa
verið honum sérstaklega í blóð
borin, því að báðir voru þeir, faðir
hans og föðurafi, mikið viðriðnir
ýmiskonar veiðar. Magnús var
heldur ekki gamall þegar hann fór
að sækja til lax- og silungsveiða.
Fyrst í stað hér í næsta nágrenni
en áður en lauk er mér næsta að
halda að naumast hafi verið til sá
vatnspollur sem hann hafði ekki
rennt í færi. I slíkum ferðum naut
hann sín líka vel og það var
löngum ánægjulegt og oft stór-
fróðlegt að njóta samvistar hans
og tilsagnar vegna kunnáttu hans
og mikillar reynslu. Hann var auk
þess alveg sérstakur ferða- og
veiðifélagi, því að þrátt fyrir oft
mikið kapp hans að ná „þeim
stóra" var hann svo blessunarlega
laus við það að ætla þeim sem með
honum var hverju sinni minni hlut
í afla og ánægju í slíkum ferðum,
og t.d. lét hann mér tíðum eftir
þann veiðistaðinn sem hann taldi
bestan og naut þá sjálfur aðeins
þeirrar ánægju að sjá góðan
árangur þess að félaga hans gengi
sem best. Síðasta laxveiðiferð
hans var 19. sept. s.l. er við fórum
veir saman austur í Sog. Sú ferð
verður mér áreiðanlega lengi
minnisstæð fyrir margra hluta
sakir, enda þótt veiðin væri ekki
mikil í þetta skiptið. Þarna skeði
það í eina skiptið á öllum okkar
veiðiferðum frá upphafi, að hann
snerti ekki á stönginni, en var því
ötulli við að leiðbeina mér við
veiðarnar og naut þess augsýni-
lega. Þegar ég svo undir lokin sá
á eftir mjög stórum laxi úr
fjöruborðinu aftur út í ána, brosti
Magnús aðeins og sagði, að þessi
yrði orðinn margfalt stærri þegar
við næðum honum næsta sumar.
Einmitt svona var Magnús sem
félagi, oftast léttur í lund, orð-
heppinn og gerði gott úr öllu.
Það yrði langur listi ef nefna
ætti álla þá félaga og vini sem
Magnús hefur átt um ævina, þótt
ekki væri nema þeirra sem hann
hefur farið með í veiðiferðir, sem
voru margar. Hann var líka óvenju
félagslyndur og raungóður að því
er mér virtist hverjum svo sem í
hlut átti. Þó þykir mér verðugt að
nefna hér nafn aðeins eins manns,
sem allra síðustu árin var ekki
einasta venjulegur veiðifélagi
hans, heldur engu síður mikil
hjálparhella þegar undan fæti fór
að halla. Þessi maður er Þorlákur
Guðmundsson, bifreiðastjóri og
fyrrverandi vinnufélagi Magnúsar
á B.S.R., sem á skilið mikið
þakklæti og heiður fyrir alla þá
hjálpsemi, nærgætni og uppörvun
sem hann veitti Magnúsi í þeim
erfiðleikum sem óhjákvæmilega
voru samfara þeirri miklu lömun
og skertri hreyfigetu hans eftir
líkamslömunina sem hann varð
fyrir í desember 1975. Margur
hefði vafalaust lagt árar í bát
undir þvilíkum kringumstæðum.
En þessi maður var ekki við það
sáttur að veiðiferðum þeirra væri
þar með lokið og aflaði þeim
veiðileifya hingað og þangað og
jafnvel aldrei fleiri en einmitt nú,
í þeim tilgangi að sýna Magnúsi
það og sanna, að þessu sameigin-
lega hugðarefni þeirra skyldi
haldið áfram þrátt fyrir allt. Þetta
efast ég aldrei um að hafi m.a. átt
sinn þátt í því að gera annars
þungbæra daga í meðvitund
Magnúsar að fleiri hamingjudög-
um en annars hefði orðið.
En Magnús átti sér fleiri áhuga-
mál. Eins og fram hefur komið,
sótti hann eiginkonu sína austur í
Þingvallasveit, þar sem þau höfðu
nú komist yfir landskika á æsku-
stöðvum hennar, rétt við vatnið, og
dvöldu þau þar t.d. löngum s.l. tvö
sumur. Þarna undi Magnús sér vel
við gróðursetningu og umhirðu
trjáplanta sem þekja nú orðið
mestan hluta þessarar landskákar,
svo að naumast verður stigið niður
fæti fyrir smágróðri. Enda þótt
Magnús víldi alltaf gera sem
minnst úr því hvað hann legði
sjálfur af mörkum við þessa
uppbyggingu gróðurfarsins, heldur
væri þetta að mestu leyti verk
fjölskyldu hans og annarra en
hans sjálfs, þá verður því ekki
móti mælt, að með. fádæma
dugnaði og eljusemi tókst honum,
oft með óskiljanlegu móti að vinna
ýmis þau störf sem með öllu
virtust svo fötluðum manni sem
hann var óviðráðanleg. En sum-
part skríðandi eða á einhvern
annan hátt mjakaði hann sér
áfram og hélt sínu striki, — og
komst þótt hægt færi. Hann hafði
flautu í bandi um hálsinn sem
hann sagðist blása í til að láta vita
af sér „ef hann yrði afvelta". Að
sjálfsögðu varð ekki hjá því komist
að kaupa talsvert af öllum þessum
trjágróðri. En hann átti sér líka
hauk í horni þar sem var Jón
Magnússon, trjaræktarmaður í
Hafnarfirði, sem mér er kunnugt
um að oft lét meira fylgja en greitt
var fyrir og beinlínis gaf Magnúsi
mikið af góðum plöntum. Þannig
reyndist Jón í Skuld honum, þessi
sanni heiðursmaður.
Einn þáttur í fari Magnúsar var
sá, að hann vildi hvers manns
vanda leysa, með greiðvikni sinni
og fórnfýsi eða á einhvern annan
hátt ef hann gat með nokkru móti
komið slíku við, á meðan honum
entist til þess heilsa, og það svo að
stundum fannst manni nóg um.
Auk þess var hann mjög barngóð-
ur og t.d. fóru börn mín ekki
varhluta af þeim kostum hans.
Enda hafa tilvitnanir í Magga
frænda löngum verið viðhafðar
meðal þeirra. Öll vildu þau gera —
eða vera eins og hann í einu og
öllu. Ég á heldur ekki von á því,
að öll þau miklu og góðu kynni sem
þau hafa alltaf haft af honum
gleymist þeim í bráð, frekar en
okkur hinum sem eldri erum orðin
og höfðum af honum enn nánari
kynni.
Nú eru fyrir nokkru liðin
leiðarlok á þessu tilverustigi, en
hann mun ennþá um ókomin ár
lifa í minningum okkar sem
þekktum hann best og fengum að
njóta mannkosta hans í einu og
öllu, eins og væri hann enn á
meðal okkar.
Lát ástvinar hlýtur alltaf að
vera sárt og sárast þeim er
næstir standa. Fyrir stuttu síðan
missti Ása eina af systrum sínum
— á besta aldri — og nú er
eiginmaður hennar og faðir sjö
barna þeirra einnig fallinn frá.
Þetta er mikHl missir sem lagður
hefur cerið á herðar þessari konú.
En mágkona mín sem bæði er vel
greind kona og sterk, og hefur ekki
til þessa látið bilbug á sér sjást —
eða finna þrátt fyrir þetta mikla
mótlæti sem hún hefur óneitan-
lega ekki farið - varhluta af á
lífsleiðinni, og það er einlæg von
mín og rú, að ennþá einu sinni eigi
hún eftir að sýna sama óbifanlega
dugnaðinn og festuna sem ég veit
að hún á ennþá yfir að ráða. Og
ég bið þess að svo megi áfram
verða. Þessi kona er alveg einstök,
— það hefur hún svo oft sannað
mér og öðrum sem til hennar
þekkja.
Ekki skal heldur gleymt þeim
missi sem móðir okkar hefurorðið
fyrir. Á s.l. fimm árum hefur hún
orðið að sjá á eftir föður sínum,
eiginmanni og nú síðast frumburði
sínum. Þetta er %issulega mikill
og sár missir á svo skönmum tíma.
En hún hefur eins og tengdadóttir
hennar tekið því með stillingu,
sem enni hefur verið ætlað af
þeim er öllu ræður — og yfir okkur
vakir. Stillingu sem aðeins þeirra
líkar hafa til að bera, að mæta
slíku mótlæti sem ástvinamissi
þeirra beggja, eins og hér hefur
orðið.
Ég votta aðstandendum
Magnúsar öllum mína innilegustu
samúð, og ekki hvað síst börnum
hans, sem ég vildi vona að
heiðruðu minningu síns góða föður
með heitstrengingu um það að
reyna að temja sér sem flesta af
öllum þeim góðu kostum sem í
honum bjuggu. Þá á ég von á því,
að þeim muni vel farnast.
Líkamsleifar Magnúsar voru
jarðsettar við hlið föður hans í
Fossvogskirkjugarði, í sama graf-
reit og móðurforeldrar hans hvíla.
Kveðjuathöfn fór fram í Kaup-
mannahöfn 9. febrúar, og síðan
bálför. Og minningarathöfn var
síðan gerð frá Bústaðakirkju 17.
febrúar, að viðstöddu miklu fjöl-
menni, eins og vænta mátti.
Blessuð veri minning míns góða
bróður. Helgi Helgason.
Til afgreiðslu strax,
sambyggðar trésmíðavélar.
G. Þorsteinsson & Johnson h.f.
Ármúla 1. — Sími 8 55 33.
Á sýningunni kynnum við:
V ÖRULIST ANN
okkar en með þvi sýnum við
fleiri hluti en nokkur annar,
auk þess erum við til viðtals og
svörum fyrirspurnum eftir
bestu getu.
Gjörið svo vel að líta við, slappa af og kvnnast starf-
seminni.
VERIÐ ÖLL VELKOMIN í
SÝNINGARDEILD OKKAR,
húsi 2, neðri sal.
Vörulistinn er til afgreiðslu ásamt ókeypis happdrættis-
miða, vinninguri sólarlandaferð með Samvinnuferðum.
^ ifflwnaust kt
VHr SlÐUMULA - SlMI 82722
REYKJAVlK______
'tlA
,(\V