Morgunblaðið - 10.05.1978, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 10. MAI 1978
29
Karl Guðmundsson í hlutverki
sínu í Saumastofunni.
Saumastofan
í síðasta sinn
LEIKRITIÐ Saumastofan eftir
Kjartan Ragnarsson, sem nú
hefur verið sýnt í þrjú ár á sviði
Iðnós, verður sýnt á föstudags-
kvöld í tvö hundruðasta og
jafnframt síðasta sinn.
Saumastofan hefur notið ein-
stakra vinsælda og söngvar úr
leikritinu hafa verið gefnir út á
plötu. Auk sýninga á Sauma-
stofunni í Iðnó, hefur Leikfélag
Reykjavíkur sýnt Saumastof-
una tvö undanfarin sumur í
leikferðum úti á landi. Og í
fréttatilkynningu frá Leikfé-
lagi Reykjavíkur segir, að verið
sé að undirbúa sýningu á
leikritinu hjá Sjónleikarhúsinu
í Færeyjum.
Orkustofnun um Kröfluframkvæmdir:
á
Þrír Finnar
sýna í Eden
ÞRÍR finnskir málarar opna
föstudaginn málverkasýningu í
Eden í Hveragerði. Málararnir eru
Elína 0. Sandström, Juhani Taivai-
jarvi og Liisa Urholin-Taivaljarvi.
Sýna þeir um 90 olíumálverk,
landslags og blómamyndir.
Sandström hefur haídið fjölmarg-
ar sýningar hér á landi og er þetta
í fjórða sinn sem hún sýnir í Eden
er Islendingum einnig kunnur en
hann sýndi m.a. í Norræna húsinu
1971. Kona Juhani, Liisa, sýnir hér
í annað sinn, en hún á um 20
blómamyndir á sýningunni. Sýning-
unni lýkur á sunnudaginn 21. maí.
©
INNLENT
Fjárvöntun um áramót
228 milljónir króna
RÉTT fyrir þinglausnir. sendi
Orkustofnun alþingismönnum
bréí, í tilefni umræðna. sem urðu
á Alþingi hinn 2. mai um fjármál
stofnunarinnar. Bréf þetta fer
hér á eftiri
3Varðari Fjármál
Orkustofnunar
I tilefni af umræðum á Alþingi
um fjármál stofnunarinnar í gær,
2. maí, þykir Orkustofnun nauð-
synlegt að upplýsa háttvirta al-
þingismenn um eftirfarandi:
1. Rannsóknir
Orkustofnuiíar
Á fjárlögum hvers árs er Orku-
stofnun veitt viss fjárhæð til
rannsókna þeirra og annarar
starfsemi, sem stofnuninni er
ætlað að sinna samkvæmt Orku-
lögum. Á fjárlögum ársins 1977
nam þessi fjárhæð 543,5 milljón-
um króna. Svo sem meðfylgjandi
yfirlit úr reikningum stofnunar-
innar fyrir árið 1977 ber með sér
var á árinu varið í þessu skyni
546,1 milljónum króna, sem er 2,6
milljónum kr. meira en fjárlaga-
talan eða 0,5%. Verður þetta að
teljast eins nálægt farið og með
sanngirni verður krafist í landi
með 30—40% verðbólgu á ári.
Iðnaðarráðuneyti og Fjármála-
ráðuneyti voru sendir reikningar
stofnunarinnar fyrir 1977 í mars
s.l.
2. Kröfluframkvæmdir
Orkustofnunar
Með bréfi dags. 21. júní 1974 fól
Iðnaðarráðuneytið Orkustofnun að
„undirbúa mannvirki til vinnslu
jarðgufu handa jarðgufuaflsstöð
við Kröflu eða Námafjall
Undirbúningur þessi skal unninn í
samráði við ráðuneytið eftir nán-
ari ákvörðun þess.“
Hér er um sérstakt, tímabundið
verkefni að ræða, sem Orkustofn-
un er sérstaklega falið af Iðnaðar-
ráðuneytinu, og er alveg óviðkom-
andi hinum almennu rannsóknum
hennar, enda ekki kostað eins og
þær af framlagi á fjárlögum skv.
ákvörðun Alþingis, heldur með
lánsfé á sama hátt og hluti
Kröflunefndar í Kröfluvirkjun.
Stofnunin hefur ávallt látið Iðnað-
arráðuneytið fylgjast nákvæmlega
með þessu verki og fjármálum
þess. Með bréfi frá 10. des. 1977
gerði Orkustofnun Iðnaðarráðu-
neytinu ítarlega grein fyrir fjár-
hagsstöðu þessara framkvæmda.
Fylgir ljósrit af því bréfi hjálagt.
Samkvæmt því var fjárvöntun
vegna framkvæmda Orkustofnun-
ar við Kröflu 228 milljónir króna
um s.l. áramót. Ekkert fé hefur
síðan verið útvegað til að mæta
þessari fjárvöntun. Svo sem lýst er
í bréfinu hefur Orkustofnun gætt
þess að fylgja fyrirmælum Iðnað-
arráðune.vtisins í Kröflufram-
kvæmdum sínum, svo sem fyrir er
mælt í ofangreindu bréfi frá 21.
júní 1974.
3. Óheimilaðar
stöður
Samkvæmt starfsmannaskrá
ríkisins 1. janúar 1978, sem nú er
fullgerð hjá Fjárlaga- og hag-
sýslustofnun voru þann dag engar
óheimilaðar stöður hjá
Orkustofnun.
4. Ákvörðun
ríkisstjórnarinnar
11. apríl 1978
Með bréfi dags. 11. apríl 1978
tilkynnti Iðnaðarráðuneytið Orku-
stofnun að ríkisstjórnin hefði
þann dag ákveðið að „taka 150
millj. kr. af fjárveitingu Orku-
stofnunar á síðari hluta þessa árs
til að greiða skuldir þær, sem nú
eru í vanskilum. Jafnframt var
ákveðið að skipa nefnd er kanna
skal fjárhagslegan starfsgrundvöll
Orkustofnunar. Nefndin geri til-
lögur til úrbóta innan eins mánað-
Hinn 13. apríl ritaði Orkustofn-
un Iðnaðarráðuneytinu bréf þar
sem lýst er því áliti stofnunarinn-
ar að „framangreindar ráðstafanir
ríkisstjórnarinnar séu algerar
bráðabirgðaráðstafanir, meðan
leitað er varanlegri úrlausna. Hún
lítur svo á að eina varanlega
úrlausnin sé öflun lánsfjár til
þessa hluta af stofnkostnaði virkj-
unarinnar alveg eins og gert hefur
verið til Kröfluframkvænda yfir-
leitt. Að taka þetta fé til frambúð-
ar af fjárveitingu Orkustofnunar
kemur því ekki til álita að dómi
stofnunarinnar, enda samrýmist
það ekki tilgangi Alþingis með
þeirri fjárveitingu, sem er ætluð
til rannsóknarverkefna stofnunar-
innar.
Orkustofnun hlýtur því að telja
það meginverkefni væntanlegrar
úttektarnefndar að leita varan-
legrar úrlausnar skuldavandans
með lántöku, í samræmi við
framangreind sjónarmið. Hún
leyfir sér að vænta þess að hið háa
ráðuneyti sé sammála þessu sjón-
armiði og að fulltrúi þess í
nefndinni leggi áherslu á það
innan hennar þegar þar að kem-
ur.“
Virðingarfyllst,
Jakob Björnsson.
orkumálastjóri.
Fjármálaráðuneytið um Kröfluframkvæmdir Orkustofnunar:
TJtgjöld 250 miUjónir um-
fram heimild fjárlaga
MORGUNBLAÐINU barst í gær
fréttatilkynning frá fjármála-
ráðuneytinu, sem er svar við bréfi
Orkustofnunar til alþingismanna
frá 3. maí síðastliðnum. Bréf
ráðuneytisins er svohljóðandii
Vegna þeirra umræðna, sem
fram hafa farið á opinberum
vettvangi nú að undanförnu um
fjármál og starfsemi Orkustofnun-
ar, vill fjármálaráðuneytið taka
fram eftirfarandi:
Fjármál
Orkustofnunar
Á fjárlögum ársins 1978 eru
heildargjöld Orkustofnunar 832
milljónir kr., en þessari fjárhæð
hefur Alþingi ákveðið að stofnunin
verji til þeirrar starfsemi sem
orkulög kveða á um að Orkustofn-
un sinni og til viðfangsefna á sviði
rannsókna. Við afgreiðslu fjárlaga
ársins 1978 var samþykkt á
Alþingi að draga skyldi úr um-
fangi starfsemi Orkustofnunar á
þessu ári og voru áætlanir frá
frumvarpi lækkaðar um 50 millj-
ónir kr. við lokaafgreiðslu fjár-
laga.
Samkvæmt endurskoðaðri fjár-
hagsáætlun Orkustofnunar fyrir
árið 1978, dags. 14. mars s.l., gerir
stofnunin ráð fyrir heildargjöldum
að fjárhæð 1.000 milljónir kr., sem
er um 170 milljónum kr. hærri
fjárhæð en fram kemur á
fjárlögum. I þessum tölum eru
ekki hækkanir sem til falla á árinu
vegna verðbóta launa. Af framan-
sögðu er ljóst, að áætlanir Orku-
stofnunar á þessu ári gefa ekki til
kynna, að stofnunin hyggist draga
saman starfsemi sína, eins og
Alþingi ákvað við afgreiðslu fjár-
laga, heldur þvert á móti eru uppi
áform um aukna starfsemi. Fjár-
málaráðuneytið hefur óskað eftir
því, að Orkustofnun geri grein
fyrir hvaða viðfangsefnum stofn-
unin ætli að sinna, miðað við
endurskoðaðar áætlanir, þannig að
hægt sé að bera þessar fyrirætlan-
ir saman við þær verkefnaáætlan-
Bandarískír dómarar
halda hér ráðstefnu
Á FIMMTUDAGINN eru væntan-
legir til landsins bandarískir
dómarar ásamt mökum. 32
manna hópur. Dómararnir eru
allir meðlimir í handaríska dóm-
arasambandinu, „American
Judges Association." Erindi
þeirra hingað til lands er að
halda áfram 4. alþjóðlegu ráð-
stefnunni. sem þeir gangast fyrir,
en þessi ráðstefna hófst 6. maí s.l.
í Luxembourg.
Á föstudag munu dómararnir
heimsækja Hæstarétt og hlýða þar
á ávarp dr. Ármanns Snævarrs
hæstaréttardómara. Þá um kvöld-
ið munu þeir sitja boð dómsmála-
ráðherra í Ráðherrabústaðnum. Á
laugardagsmorgun fara dómar-
arnir til Þingvalla ásamt mökum
undir leiðsögn Sigurðar Líndals
prófessors. Heim heldur hópurinn
síðdegis á laugardag.
Bandarísku dómararnir leituðu
til Dómarafélags íslands varðandi
fyrirgreiðslu hér á landi, en
formaður félagsins er dr. Ármann
Snævarr. Stjórn Dómarafélagsins
skipaði þriggja manna undirbún-
ingsnefnd og eiga sæti í henni
Magnús Thoroddsen borgardóm-
ari, sem er formaður, Ásgeir
Pétursson sýslumaður og Björn Þ.
Guðmundsson borgardómari.
ir sem lagðar voru til grundvallar
við afgreiðslu fjárlaga, og tryggja,
að stofnunin starfi innan þess
ramma sem Alþingi og ríkisstjórn
hefur ákveðið.*
Á miðju ári 1974 fól iðnaðar-
ráðuneytið Orkustofnun að undir-
búa mannvirki til vinnslu jarðgufu
vegna Kröfluvirkjunar. Fjármála-
ráðuneytið telur ekki ástæðu til að
rekja sögu þessa máls hér, þar sem
miklar og almennar umræður um
málefni Kröfluvirkjunar hafa átt
sér stað á opinberum vettvangi, en
ljóst er að Orkustofnun hefur
stofnað til útgjalda vegna þessa
verkefnis við Kröflu sem nemur
um 250 milljónum kr. umfram
heimildir fjárlaga og lánsfjáráætl-
ana. Ennfremur á stofnunin við að
glima fjárhagsvandamál að fjár-
hæð 75 milljónir kr. vegna rekstr-
ar B-hluta stofnana í umsjá
Orkustofnunar.
Hinn 11. apríl s.l. ákvað ríkis-
stjórnin að skipa nefnd sem kanna
skuli fjárhagslegan starfsgrund-
völl Orkustofnunar og gera tillög-
ur til úrbóta.
Fjármálaráðuneytið telur ekki
rétt, þar sem hin stjórnskipaða
nefnd hefur ekki ennþá skilað
niðurstöðu, að gera grein fyrir á
hvern hátt ráðuneytið telur að
leysa beri fjárhagsvanda nefndra
aðila, en telur þó rétt að benda á,
við við úrlausnir þessara vanda-
mála komi fleiri leiðir til greina en
öflun lánsfjár.
Starfsmannamál
Orkustofnunar
í bréfi Orkustofnunar 3. maí s.l.
til alþingismanna segir m.a., „að
samkvæmt starfsmannaskrá ríkis-
ins 1. janúar 1978, sem nú er
fullgerð hjá fjárlaga- og hagsýslu-
stofnun, voru þann dag engar
óheimilar stöður hjá Orkustofn-
un“.
Samkvæmt starfsmannaskrá 1.
janúar 1978 voru 113,2 stöðugildi
hjá Orkustofnun, þar af voru 32
stöður setnar samkvæmt sérstakri
fjárveitingu og fastar stöður því
81,2. Fjöldi heimilla staða við
Orkustofnun er 90, þannig að um
síðustu áramót voru við Orku-
stofnun 23,2 stöðugildi samkvæmt
sérstakri fjárveitingu, en 8,8
fastar stöður voru nýttar af
lausráðnum starfsmönnum.
Um starfsmannahald Orku-
stofnunar um síðustu áramót er
enginn ágreiningur á milli fjár-
málaráðuneytisins og
Orkustofnunar. Ágreiningurinn
er um fyrirhugað starfsmanna-
hald á árinu 1978.
Samkvæmt endurskoðaðri fjár-
hagsáætlun Orkustofnunar dags.
14. niars s.l. er gert ráð fyrir, að
starfandi verði við stofnunina 128
starfsmenn á árinu 1978, sem er
fjölgun unt 15 starfsmenn frá
niðurstöðu starfsmannaskrár 1.
jan. s.l.
M.t.t. þess að dregið var úr
fjárveitingum til Orkustofnunar á
fjárlögum 1978, var að öllu
óbreyttu gert ráð fyrir fækkun
þeirra starfsmanna er starfa skv.
sérstakri fjárveitingu. Þegar
Orkustofnun aftur á móti lagði til
fjölgun starfsmanna, óskaði fjár-
málaráðunevtið eftir greinargerð
stofnunarinnar um það með hvaða
hætti þessi starfsmannafjöldi
rúmaðist innan fjárveitinga. Þar
sem Orkustofnun hefur enn ekki
skilað untbeðinni greinargerð hef-
ur fjármálaráðuneytið ekki getað
staðfest ráðningarsamninga við-
komandi starfsmanna. Þó hefur
fjármálaráðuneytið boðið að gera
ráðningarsamning við viðkomandi
starfsmenn til þriggja mánaða.
Fjármálaráðuneytið, 9. maí
1978.