Morgunblaðið - 03.10.1978, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. OKTÓBER 1978
Skytta skotin
í misgripum
Belfast — 2. október — AP.
BREZKIR öryggisliðs-
menn skutu í misgripum
fuglaskyttu skammt frá
Belfast á laugardaginn
var. Hermennirnir, sem
voru ekki einkennisklædd-
ir, töldu að þeir ættu í
höggi við skæruliða, en
skyldmenni hins látna, sem
hét James Taylor og var 23
ára að aldri, segja að
gripið hafi verið til skot-
vopna eftir deilur.
Lögreglan segir að her-
mennirnir verði yfirheyrðir
og muni skýrsla um málið
verða send yfirsaksóknara.
Sendiherrafrú
myrt á baðströnd
Ankara — 2. októhcr — Rcutor
EIGINKONA austurrí.ska scndi-
herrans í Tyrklandi var skotin til
hana á baðstað á suðurströndinni í
gær. dk dóttir hennar særðist
li'fshættuleRa. Morðinxinn hefur
ekki náðst en lögrcglan telur sig
vita hver hann cr. Byssa hans var
handsmiðuð, og er talið víst að
tíhrpurinn hafi ekki vcrið framinn
af pólitískum ástæðum.
Marurét prinsessa.
Margrét á
sjúkrahús
í Sidney
Funafuti. Tuvalueyjum
2. okt. Reuter.
MARGRÉT Bretaprinsessa hélt
fluRleiðis frá Funafuti í sérstak-
leKa úthúinni hervél frá fluKhcr
Nýja Sjálands. Eins or sagt hefur
verið var fyrirhuKað að Margrét
kæmi fram fyrir hönd systur
sinnar. Elísabetar drottningar,
við háti'ðahöld vegna sjálfstæðis-
tiiku Tuvalueyja sem áður hétu
Ellieeeyjar. Hún veiktist um
helRÍna á leið til Tuvalueyja or
var flutt í sjúkrahús í Sidney.
Búizt er við að hún verði þar í
þrjá daga að minnsta kosti.
Smith neitað um
vegabréfsáritun?
W ashington — 2. október — AP.
ENDANLEG ákvörðun un það
hvort Ian Smith, forsætisráð-
herra stjórnar hvíta minnihlut-
ans í Rhodesíu. far vegabréfs-
áritun til Bandarikjanna eða
ekki hefur enn ekki verið tekin,
að því er bandaríska utanríkis-
ráðuneytið sagði í dag. Erindi
Smiths til Bandarikjanna er að
flytja fyrirlestur um Rhodesíu-
deiluna og framti'ðarhorfur 1'
landinu í boði Ilayakawa
öldunRadeildarþingmanns
repúhlíkana frá Kaliforníu, en
ásamt Smith hefur hann boðið
leiðtoKum annarra deiðuaðila,
Jeremiah Chirau. Sithole og
Musorewa að koma og skýra
mál sitt. Ilayakawa nýtur
stuðninKs 26 annarra öldunga-
deildarþingmanna í málu
þessu, en hann heldur því fram
að stjórn Carters geti ekki
synjað um vegabréfsáritun án
þess að brjóta í bága við
yfirlýsta stefnu si'na í mannrétt-
indamálum.
Ian Smith.
Engin vandkvæði eru á því að
Muzorewa og Sithole fái vega-
bréfsáritun til Bandaríkjanna,
en Chirau býður enn eftir því að
niðurstaða fáist á sama hátt og
Ian Smith. .
Þetta gerðist
1977 — Indira Gandhi hand-
tekin fyrir spillingu í embætti.
1976 — Schmidt heldur
meirihluta sínum í þtngkosning-
um.
1952 — Bretar reyna fyrstu
kjarnorkusprengju sína við
Ástralíu.
1941 — Bandaríkjamenn
rjúfa Siegfried-línuna norðan
við Aachen — Kanadamenn
sækja að ánni Maas, Hollandi.
1935 — ítalir gera innrás í
Eþíópíu.
1929 — Nafni konungdæmis
Serba, Króata og Slóvena breytt
í Júgóslavíu — Bretar taka
aftur upp stjórnmálasamband
við Rússa.
1918 — Max prins af Baden
skipaður kanzlari. —
Orðsending Þjóðverja og
Austurríkismanna um vopnahlé
send til Bandaríkjanna um
Sviss.
1866 — Stríði Austurríkis-
manna og ítala iýkur með
Vínarsáttmálanum.
1574 — Vilhjálmur af Óraníu
leysir Leyden úr 11 mánaða
umsátri.
Afmadi dagsins. George
Gordon, jarl af Aberdeen,
skozkur stjórnmálamaður
(1637—1720) — Charles Camille
St. Saens, franskt tónskáld
(1835-1929).
Innlent.
Fiskveiðisamningnum við Breta
sagt upp 1949 — fellur úr gildi
1951 — Brezk herskip og
dráttarbátar út fyrir 50 mílurn-
ar 1973 — Konungur staðfestir
Benedikt Gröndal í viðtali við AP:
U tanríkisstefnan
breytist ekki með
þessari ríkisstjóm
Sameinuðu þjóðunum.
2. okt. AP.
„VALDAJAFNVÆGIÐ milli
hernaðarhandalaganna
tveggja í Austur- og Vest-
ur-Evrópu hefur leitt tii þess að
friður hefur ríkt í þessum
hluta heims frá því Atlants-
hafshandalagið var stofnað og
það er meira en hægt er að
segja um ýmsa aðra heims-
hluta.“ sagði Bencdikt Gröndal
utanríkisráðherra í viðtali við
AP-fréttastofuna í New York
um helgina. Hann bætti við að
engin brcyting yrði á aðildar-
hluta íslands að Atlantshafs-
handalaginu, þó svo að ný
stjórn hefði verið mynduð á
Islandi með þátttöku ráðherra
sem aðhyllast hugmyndir hins
svonefnda Euro-komm-
únisma.
I AP-skeytinu er talað um
hernaðarlegt mikilvægi Islands
vegna legu sinnar, fyrir varnir
vestrænna þjóða og að ísland
hafi frá upphafi átt aðild að
Atlantshafsbandalaginu en hafi
engan her.
Viðbúið sé að tilraunir verði
reyndar til aö mynda svipaðar
ríkisstjórnir í öðrum Vest-
ur-Evrópuríkjum ef Euro
kommúnisma vaxi enn fiskur
um hrygg, til dæmis á Spáni,
Ítalíu og víðar. Segja megi að
þeir sem aðhyllast Euro-komm-
únisma gagnrýni Sovétríkin
fyrir brot á mannréttindum en
styðji í meginatriðum utanríkis-
stefnu landsins.
I ske.vtinu segir að Gröndal
hafi lagt sterka áherzlu á að
hann væri fylgjandi áframhald-
andi aðild Islendinga að banda-
laginu og sama sé uppi á
teningnum innan flokks hans,
Alþýðuflokksins. Sá flokkur hafi
ekki haft styrk til að mynda
stjórn upp á eigin spýtur, og
reyndar hafi enginn annar
flokkur getað það að loknum
kosningunum í júnímánuði.
Benedikt Gröndal
Lyktir hafi verið þessi ríkis-
stjórn: Alþýðuflokks, Fram-
sóknarflokks og Alþýðubanda-
lags — sem komist einna næst
því af flokkunum á Islandi að
kallast kommúnistaflokkur.
Rakinn er aðdragandi að tilurð
flokksins og getið að 1938, hafi
kommúnistaflokkur Islands ver-
ið af lagður. Sumir félagar í
Alþýðubandalaginu séu komm-
únistar, aðrir ekki. Flokkurinn
vilji að íslendingar hætti aðild
að Atlantshafsbandalaginu og
stöð varnarliðsins í Keflavík
verði lögð niður.
Þá er tekið fram að forsvars-
maður flokksins, Ragnar Arn-
alds, sem gegni stöðu mennta-
málaráðherra, hafi tekið undir
þau fyrirheit stjórnarinnar að
engin breyting verði á utanríkis-
stefnunni. Hins vegar hafi
flokkurinn látið bóka það í
samstarfsyfirlýsingu að það
væri andsnúið aðild áð Atlants-
hafsbandalaginu og veru varn-
arliðsins á Islandi.
Benedikt Gröndal sagði í
viðtalinu við AP að hann treysti
sér ekki til að spá neinu um það
hvort aðrar þjóðir myndu fylgja
fordæmi Islands og bætti við að
Islendingum fyndust þeir sjálfir
harla sérstæðir í ýmsu tilliti.
Hann benti á að enda þótt einn
stjórnarflokkanna væri á móti
aðild að NATO styddi stjórnar-
andstöðuflokkurinn, Sjálfstæð-
isflokkurinn, aðild að bandalag-
inu. Þannig væri traustur þing-
meirihluti fyrir því í þinginu og
þessi ríkisstjórn gæti því aðeins
verið til ef hún viöurkenndi þá
staðreynd.
í skeytinu segir að enda þótt
Benedikt Gröndal styðji
Atlantshafsbandalagið sjálfur
hafi hann þó fyrirvara á. Hann
hefði sagt aðspurður að hann
teldi ekki fært að líta svo á að
þessari spurningu hefði verið
svarað í eitt skipti fyrir öll.
Hann benti á að enginn flokkur
á Islandi vildi til dæmis viður-
kenna að vera erlends hers um
alla eilífð væri æskileg á íslandi.
Hann sagði einnig að Atlants-
hafsbandalagið hlyti óhjá-
kvæmilega að breytast með
breyttum aðstæðum en hann
teldi að nauðsynlegt væri að
fara að öllu með gát varðandi að
gefa bandalagið upp á bátinn
þar til aðilar væru sannfærðir
um að þeir hefðu fengið jafn
gott eða betra fyrirkomulag í
staðinn.
Heimildir Atlantshafsbanda-
lagsins í Brússel sem ekki voru
tilgreindar nánar bættu -við að
íslendingar fengju enn allar
upplýsingar sem fyrrum, en að
Atlantshafsbandalagið krefðist
þess að þeim væri dreift innan
stjórnarinnar eftir metnum
þörfum á þeim. Þetta myndi
verða til að ráðherrar kommún-
ista yrðu afskiptir. I fréttum
annarra heimilda segir að venj-
an sé sú á Islandi að leyndarmál
Atlantshafsbandalagsins séu
auk utanríkisráðherra afhent
forsætisráðherranum og hann
sé ekki heldur kommúnisti.
Milljón manns í neyð
vegna flóða í Kalkútta
Nýju Delhi, 2. okt. Reuter. AP.
MIKIÐ hörmungiarástand
er nú í Vestur-Bengal á
lög um breytingar á stjórriar-
skránni 1903 — Skjaldarmerki
íslands hvítur íslenzkur fálki
1903 — Oddgeirshólareið 1473
— Jón biskup Vilhjálmsson
hrindir árás Skagfirðinga á
Hólum 1431 — Bretar hefja
útvarp hér 1940 — Brezkur
togari siglir á „Ægi“ 1958 —
Reglur um aðstoð við sjúka
menn af brezkum togurum 1958
— „Gná“ hrapar í Skálafelli
1973 — F. Pétur Pétursson
biskup 1808.
Orð dagsinsi Forlögin reyndu
að fela hann og kölluðu hann
Smith — Oliver Wendell
Holmes, bandarískur rit-
höfundur (1809-1894).
Indlandi vegna flóða og í
Kalkútta hefur ein milljón
manns orðið fyrir meira og
minna tjóni eða erfiðleik-
um og orðið að flýja heimili
sín. Þar er að minnsta
kosti 200 manna saknað og
óttast að sú tala sé óraun-
hæf með öllu og hundruð
manna ef ekki þúsundir
hafi farizt í þessum verstu
og hræðilegustu flóðum
sem yfir Indland hafa
gengið á þessari öld. í
fréttum í dag segir að
indverski herinn herði enn
björgunarstarf á flóða-
svæðunum, en eigi við
mikla örðugleika að glíma,
þar sem víða færist flóð
enn í aukana. Sömuleiðis
er matarskortur og
hjúkrunargagnaskortur er
farinn að gera vart við sig
víða, einkum þó í úthverf-
um Kalkútta.
Jyoti Basi, forsætisráðherra
Vestur-Bengal, skoraði í dag á
stjórnina í Delhi að leggja þegar
fram um 300 milljónir rúpa
(jafnvirði um 12 milljarða ísl.
króna) til að hægt yrði að bæta úr
allra brýnustu þörfinni. Basu
staðfesti að um milljón manns í
Kalkútta og næsta nágrenni væru
innikróaðir vegna flóðanna og biðu
björgunar. Hann sagði að ef takast
ætti að koma í veg fyrir algerlega
ólýsanlegar hörmungar yrði
Delhistjórnin að leggja tafarlaust
fram 200 hraðbáta og mjög mikið
magn af matvælum og lyfjum.
Basu sagði að sums staðar væri
sulturinn svo mjög farinn að
sverfa að fólki að ekki mætti
dragast lengur en nokkrar klukku-
stundir að koma matvælum til
þurfandi.
Sums staðar á þeim svæðum í
Kalkútta þar sem ástandið er
skárra er þó vatnselgurinn svo
mikill að sums staðar er um 4,5 m
dýpi.