Morgunblaðið - 05.10.1978, Síða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. OKTÓBER 1978
Framkvæmdastjórar Tímans, Þjóðviljans og Alþýðublaðsins:
Tilkynning blaðanna um
20% hækkun var sanngjörn
Árekstrar í Reykjavík urðu aítur 20 í gær eins og í
fyrradag en ekki urðu nein slys. Sama daga í fyrra urðu
árekstrar heldur færri eða 11, en þá urðu slys í tveimur
tilvikum. Ljósm. Emilía.
Dagblaðið selur rík-
inu eintök með sömu
kjjörum og hin blöðin
segir stjórnarformaður útgáfufélags Vísis
UAÐ ER saradóma álit fram-
kvæmdastjóra Tímans. I>jóóvilj-
ans ok Alþýðuhlaðsins. aó til-
kynninií hlaðanna um 20% hækk-
un á áskriftarverði hafi verið
fyllilejía sanngjörn og verðlaKsyf-
irvöld hafi að ósekju skorið
ha'kkunina niður um helminx.
Ilins vejíar hafi þeir kosið að fara
að liÍKum með því að yirða
ákviirðun verðla^snefndar svo
ósanngjiirn sem hún væri. og
reyna að sa'kja á um leiðréttinxu.
Kristinn FinnboKason, fram-
kvæmdastjóri Tímans, sagði í
samtali við Mbl. að hann teldi 207Í
hækkunina hafá átt fyllilega rétt á
sér og mætti tína til mörg rök
fyrir henni. Allir vissu um þær
launahækkanir sem orðið hefðu,
en þó skipti enn meira máli að t.d.
hefði gengi ísl. krónu fallið um
DAGBLÖÐIN selja ríkinu 200
hliið í áskrift »g er greiðsla fyrir
þessi blöð sérstaklega ákveðin á
fjárlögum. Samkvæmt upplýsing-
um sem fram koma í annarri frétt
í Morgunblaðinu í dag mun
Daghlaðið keypt af ríkisstofnun-
um beint. Fyrir hálfu þriðja ári
var þessi hlaðafjiildi 150 blöð. en
hinn 16. marz 1976 var þannig
keyptum hlöðum fækkað í 200. A
síðustu diigum þingsins í vor
samþykktu þingmenn að fjölga
blöðunum aftur um 250. en sú
ákvörðun hefur ekki komizt í
framkvæmd. Því fá blöðin nú
25% gagnyart norskri krónu en
það atriði skipti aftur verulegu
máli fyrir blöðin vegna pappírs-
kaupa þeirra, sem væri einn
veigamesti kostnaðarliðurinn í
rekstri blaðanna.
Um stuðning ríkisvaldsins við
blaðaútgáfuna sagði Kristinn að
annars vegar væri um að ræða að
ríkið keypti 200 blöð af Tímanum
fyrir ýmsar stofnanir sínar, sem
reyndar væri alls ekki unnt að
kalla opinberan stuðning við
blöðin, þar sem einstakar stofnan-
ir hefðu keypt blöðin áður og auk
þess léti blaðið hinu opinbera
margvíslega þjónustu í té, svo sem
birtingu margs konar fréttatil-
kynninga og dagskrá útvarps og
sjónvarps án nokkurrar þóknunar.
Eina eiginlega framlagið sem
Tíminn fengi væri hluti af þeirri
greidda áskrift af 200 bliiðum.
Þau blöð, sem Morgunblaðið
selur með þessum hætti, dreifast
þannig: Sjúkrahús og dvalarheim-
ili innan heilbrigðisþjónustunnar
fá 155 eintök, Alþingi fær 8 eintök,
lögreglu- og dómaraembætti fá 9
eintök, menntaskólar úti á landi fá
6 eintök, sjómannastofur fá 8
eintök og eftirtaldir aðilar fá eitt
eintak: Örnefnastofnun, Ferða-
skrifstofa ríkisins og Helga Kress.
Samtals eru þetta 189 eintök. Það
er u því 11 eintök, sem ríkið nýtir
ekki af þeim eintakafjölda, sem
ríkissjóður greiðir fvrir.
fjárhæð sem þingflokkur Fram-
sóknarflokksins fengi af fjárlögum
til ráðstöfunar til útgáfustarfsemi
á vegum flokksins en hlutur
Tímans af þessari fjárhæð í ár
væri orðinn um -3,7 milljónir
króna, svo að allir mættu sjá að
þetta framlag skipti sáralitlu máli
fyrir rekstur blaðsins.
Kristinn sagði það þess vegna
vera skoðun sína, að blöðin hefðu
átt allan siðferðilegan rétt á að fá
þessa 20% hækkun á gjöldum
sínum en hins vegar væri ekki
stætt á öðru en að virða ákvörðun
verðlagsyfirvalda — „því við
förum að lögum hér á Tímanum,"
sagði Kristinn.
Eiður Bergmann, framkvæmda-
stjóri Þjóðviljans, hafði svipuð
sjónarmið á lofti. Hann taldi
tilkynningu blaðanna um hækkun
hafa verið eðlilega í alla staði en
hins vegar hefði ekki annað þótt
fært en virða úrskurð verðlags-
nefndar þegar hann lá fyrir. Hann
kvað hið eiginlega framlag ríkis-
ins, þ.e. fjárhæð þá er blaðið fengi
fyrir tilstilli þingflokksins, skipta
sáralitlu máli f.vrir rekstur blaðs-
ins en það sem af er árinu væri
blaðið búið að fá hálfa aðra
milljón króna með þessum hætti.
Eiður taldi einsýnt að blöðin yrðu
að sækja á um frekari hækkanir.
Jóhann Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri Alþýðublaðsins,
kvaðst eiga erfitt með að taka
afstöðu i þessu máli varðandi blað
sitt vegna sérstöðu þess, þar eð
það hefði verið smækkað og væri
nú aðeins fjórar síður. Hins vegar
veitti Alþýðublaðinu ekki síður af
auknum tekjum en öðrum blöðum
og sagði að tilkynning blaðanna
um 20% hækkun hefði verið
fyllilega sanngjörn. Hann kvað
Alþýðublaðið ekki fá annað fram-
lag af opinberu fé en fyrir þau 200
blöð sem ríkið keypti.
Á FJÁRLÖGUM er varið 10
milljónum króna „til blaðanna
samkvæmt nánari ákvörðun rík-
isstjórnarinnar að fengnum til-
lögum stjórnskipaðrar nefndar".
eins og það heitir í lögunum. Að
sögn Iliiskuldar Jónssonar. ráðu-
neytisstjóra í fjármálaráðuneyt-
inu. er hluta af þessum fjármun-
um varið til kaupa á 200 eintökum
fimm daghlaða en Dagblaðið er
þar undanskilið. og eftir útreikn-
ingum Mbl. nemur sú fjárhæð í ár
tæplega 23 milljónum króna en
það sem eftir er af hinu 40
milljón króna framlagi rennur til
þingflokkanna til styrktar út-
gáfustarfsemi á vegum flokk-
anna. Ilörður Einarsson. stjórn-
arformaður Reykjaprents, út-
gáfufélags Vísis. staðhæfir að
Dagblaðið selji ekki færri bliið til
ríkisins en hin dagblöðin.
„Morgunblaðið spurði Hörð
hvað hann ætti við í Mbl. í gaer
þegar hann segði þar að Dagblaðið
seldi ekki færri blöð til ríkisins en
hin blöðin í ljósi þess að Höskuld-
ur Jónsson, ráðuneytisstjóri upp-
lýsti að ríkið keypti ekki 200
eintök af Dagblaðinu í einu lagi
eins og tíðkaðist um hin blöðin.
„Eftir því sem ég veit bezt,“
svaraði Hörður, „þá er það rétt að
Dagblaðið selur ekki eintök sín í
einu lagi, en hins vegar selur það
ríkinu blöð með nákvæmlega sömu
kjörum og önnur blöð og það er
ekki til þess vitað, að það selji
ríkinu færri eintök en hin blöðin.
Munurinn er aðeins sá að þau selja
ríkinu blöðin í einu lagi en
Dagblaðið aftur á móti í mörgu
lagi.“
Hörður sagði að ætti hann að
segja skoðun sína á því hvor leiðin
væri eðlilegri, þá teldi hann
réttara að fjármálaráðuneytið
tæki ákvörðun um það hversu
mörg blöð væru keypt af ríkissjóði,
svo að það væri ekki komið undir
geðþótta og duttlungum forsvars-
manna einstakra ríkisstofnana
hvaða blöðum þeir vildu hygla og
hversu mörg þeir vildu kaupa.
„Mér finnst ekkert athugavert við
þaö að þessi viðskipti fari fram
gegnum fjármálaráðuneytið í einu
lagi. Hitt fyrirkomulagið býður
upp á misnotkun,“ sagði Hörður.
N ef ndarmenn
snerust gegn
formanninum
Á FUNDI verðlagsnefndar 31.
marz 1976 snerist nefndin á móti
formanni sínum er fjallað var um
verðha'kkunarbeiðni dagblað-
anna. er samþykkt var tillaga
fulltrúa launþega og atvinnurek-
enda en hafnaó tiilögu formanns-
ins.
Á fundinum lagði verðlagsstjóri
til að auglýsingaverðhækkunin
yrði látin áfskiptalaus, en mánað-
aráskrift og lausasöluverð hækk-
aði um 12,5%. Eftir umræður á
fundinum var samþykkt tillaga
Árna Árnasonar, sem lagði til að
hækkunarbeiðni dagblaðanna yrði
látin afskiptalaus, en formaður
nefndarinnar kvaðst sammála
verðlagsstjóra. Að fundarhléi
loknu urðu fullltrúar launþega og
atvinnurekenda sammála um að
láta hækkunarbeiðni dagblaðanna
afskiptalausa og var samþykkt
tillaga Árna Árnasonar þess efnis
með 7 atkvæðum, en formaður sat
hjá.
Fjölmenni hlýddi á
Graham hvert kvöld
Er uppörvun og hvatning segir Sigurður Pálsson
SÍÐASTA samkoma í Nes-
kirkju. þar sem sýndar voru
myndsegulbandsupptökur frá
herferð Billy Grahams í Stokk-
hólmi. var á þriðjudagskvöld
og var húsfyllir eða um 800
manns. Á mánudagskvöld var
einnig álíka margt fólk eða
milli 7 og 8 hundruð manna og
var þá hvert sæti skipað og
staðið í göngum. Sigurður
Pálsson. formaður KFUM. sem
stjórnaði samkomunum. sagði í
samtali við Mbl. í gærkvöldi að
aðsóknin hefði vcrið vonum
betri. kirkjan full á hverju
kvöldi og margir setið í sal í
kjallara. en þar voru einnig
sjónvörp.
— Það sem dregur fólk til að
hlusta á predikun Billy
Grahams af myndsegulbandi er
m.a., að hér er um að ræða vel
þekktan mann og mikið auglýst-
an og hitt að hann hefur
boðskap að flytja sem skírskotar
til áheyrenda og því koma menn
hér kvöld eftir kvöld, en hér er
mikið sama fólkið þótt nokkur
skipti séu einnig, sagði Sigurð-
ur.
í upphafi síðustu samkom-
unnar gat Sigurður þess að þótt
samkomuherferðinni lyki nú
héldu félögin, sem að henni
stæðu, KFUM og K, KSS, KSF
og Samband ísl. kristniboðs-
félaga, áfram starfi sínu og
kynnti hvað á dagskrá þeirra
væri. Jafnframt sagði hann að
ákveðið hefði verið að efna til
tveggja samkoma, með venju-
legum hætti, á föstudagskvöld í
Neskirkju og laugardagskvöld í
húsi KFUM og K við Amt-
mannsstíg. Sigurður sagði að
samkomuhald þetta kostaði
nálægt 3 milljónum króna og
hefði þegar safnast nálega
helmingur þeirrar upphæðar
með samskotum.
í grein í Þjóðviljanum í gær,
„Sálnaveiði af skerminum", var
m.a. talað um „Sirkus Billy
Graham í Neskirkju" og var
Sigurður spurður hvort hann
vildi eitthvað segja um frásögn
Þjóðviljans af samkomunni:
— Viðtalinu við mig sem birt
var á 3. síðu blaðsins var mjög
skilmerkilega til skila komið en
frásögnin af samkomunni sem
birt er í opnu finnst mér
skóiadæmi um vonda blaða-
mennsku. Það er ekki óeðlilegt
áð fram komi gagnrýni á svona
samkomuhald einkum ef það
hefur mikil áhrif og síður en svo
óalgengt að menn séu neikvæðir
gagnvart slíku. Hins vegar geta
menn gagnrýnt og meira að
segja gagnrýnt mjög harkalega
ákveðna hluti á heiðarlegan
hátt. En það er ekki gerð tjlraun
til þess í grein Þjóðviljans, því
þar ægir saman misskilningi
sem virðist stafa af takmarkaðri
málakunnáttu, rangtúlkunum,
útúrsnúningum og hálfsann-
leika, auk þess sem rétt er lýst.
Sem dæmi má nefna þar sem
blaðamaðurinn talar um að
menn hafi verið boðnir
velkomnir til the closing circus
sem hann þýðir sem lokasirkus-
inn, en á samkomunni voru þeir
m.a. boðnir velkomnir sem
horfðu á closed servicc.
eða lokasamkomuna, en
hvergi var talað um sirkus.
Annað dæmi um takmarkaða
málakunnáttu er það sem haft
er eftir söngkonunni Evie Torn-
quist, en í þeirri endursögn er
ekki heil brú, eins og þeir vita
sem voru í Neskirkju og skildu
það sem fram fór. Undir einni
myndinni er þessi texti: Kirkju-
gestir létu fúslega af hendi
peninga til styrktar Billy
Graham, enda þótt það hafi
komið skýrt fram á samkom-
unni og í viðtali á 3. síðu
Þjóðviljans þennan sama dag,
að Billy Graham og samtök
hans hafi engan fjárhagslegan
hagnað af fyrirtækinu, heldur
renni samskotin til greiðslu
kostnaðar við samkomuhöldin í
Neskirkju.
Sigurður var að síðustu spurð-
ur hvort samkomurnar hefðu
einhver áhrif á starf félaganna
er að þeim stóðu og hvernig þær
hefðu gengið:
— Það skilur alltaf eftir sig
spor þegar fagnaðarerindið er
boðað með þeim hætti að menn
taki afturhvarfi. Starf sem ber
árangur uppörvar og hvetur
hlýtur með þeim hætti að hafa
áhrif á starf þessara félaga.
— Við höfum aldrei gert neitt
þessu líkt áður og þessi boð-
unaraðferð var eins framandi
fyrir okkur og öðrum. Við vorum
uggandi yfir því hvernig tækni-
lega hliðin myndi ganga, en
ánægðir með hvernig til tókst á
því sviði. Við erum hins vegar
enn ánægðari með aðsóknina og
viðtökur fólks.
Hvert fara þau 200
eintök Mbl,. sem
ríkissjóður kaupir?