Morgunblaðið - 30.11.1978, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 30. NÓVEMBER 1978
Jóhann D. Jónsson:
Flugvallamál
á Egnsstöðum
P’ramtíö EífilsstaðafluKvallar
hefur oft verið til umræðu manna
á meðal nú undanfarin ár. Því
miður hefur öll umræða raunveru-
le;;a kafnað í fæðin(íu vegna
undirtekta flujímálastjórnar við
málaleitan heimamanna. FIuk-
málastjórn hefur nánast farið með
þetta mál eins ofí um ríkisleyndar-
mál væri að ræða. Embættismenn
stofnunarinnar hafa altént ekki
viljað ræða opinberlesa um fram-
tíðarstaðsetninnu Eiíilsstaðaflu^-
vallar.
Nýtt flugvallarstæði
í jólablað Þinfjmúla 1977 ritaði
Inf;iniar Sveinbjörnsson fluf;stjóri
f;rein um fluf;vallarmál. Kom hann
ar víða við Of; f;erði Etfilsstaðafluf;-
völl að sérstöku umræðuefni oj;
sef;ir meðal annars: „Töluverðar
umræður hafa farið fram um
framtíðarlausn Egilsstaðafluf;-
vallar á Snjóholti of; einnif; að
færa fluf;braut frá núveraandi
staðsetninf;u vestur fyrir fluf;-
stöðvarbyKKÍnKU út að Lef;inum.“
Síðan segir Ingimar: „Mín skoðun
er sú, að nauðsynlegt sé að flytja
flugvallarstæði frá núverandi
staðsetningu vegna þess að við
núverandi aðstæður eru ekki
möguleikar á eins góðu blindað-
flugi til norðurs eins og yrði ef ný
flugbraut yrði b.vggð á áðurnefnd-
um tveim stöðum, við Löginn eða á
Snjóholti."
Síðar í grein sinni kemst Ingi-
mar að þeirri niðurstöðu að
veðurskilyrði við Snjóholt séu mun
verri en á Egilsstöðum. Telur hann
að aðstæður fyrir blindflug að
flugbraut við fljótið séu mjög
góðar. Þá er rétt að benda á, að
flug um Egilsstaðaflugvöll, sem
aukist hefur gífurlega undanfarin
ár og áætlað yfir 30% aukning í ár,
raskast ekki á nokkurn hátt á
meðan framkvæmdir standa yfir
við flugbrautargerð við fljótið.
Flugstöðin, sem í dag er orðin of
lítil, og öll starfsaðstaða mjög
erfið, þarfnast stækkunar og
breytingar sem auðvelt væri að
tengja braut við fljótið. Einhverjir
kunna nú að segja að það sé
vafasamt að flytja brautina nær
fljótinu vegna vatnsmettaðs jarð-
vegs. Þar vil ég benda mönnum á
nýlega vegargerð milli Egilsstað
og Hlaða í Fellum. Sú vegarlagn-
ing hefur tekist mjög vel og styður
álit flugvallarnefndar Egilsstaða-
hrepps, sem nánar verður komið
að síðar.
Hvað verður gert?
Öll hre.vfing, sem komin er á
þetta mál, varð til þegar flugmála-
stjórn lét gera áætlun um jarð-
vegsskipti og malbikun núverandi
flugbrautar. Eðlilegt var, að
heimamenn skoðuðu málið mjög
náið og færu að velta fyrir sér
gömlum hugmyndum um flugvall-
argerð á Héraði. Flugmálastjóri
setti fram hugmynd um stóran
varaflugvöll fyrir millilandaflug á
Snjóholti og lét framkvæma gerð
að frumdrögum fyrir þá flugbraut.
Það kom fljótlega í ljós að
mönnum hraus hugur við kostnaði
við gerð þessarar flugbrautar, þó
hann hafi ekki verið stórkostlegur
miðað við þær framkvæmdir sem
þar stóðu til. En víst verður að
segja að hér var ekki um rétta
tímasetningu á þessu verki að
ræða þó hugsanleg á næstu öld, en
vandamáliö var okkur nær. Hug-
mynd var uppi hjá flugmálastjórn-
armönnum um lengingu núverandi
flugbrautar með færslu á Eyvind-
ará í eldri farveg. En eins og títt er
um fyrirtæki, sem ekkert fé hafa í
framkvæmdir, má framkvæmdin
helst ekki kosta krónu og verður
að segja að ýmsar framkvæmdir
stofnunarinnar bera þess greini-
lega merki.
í dag hefur ekki aukist hagur
stofnunarinnar, en ýmsar blikur
eru á lofti, sem gætu auðveldað
möguleika á stækkun flugvallar-
svæðis til norðurs vegna fram-
kvæmda sem hugsanlegar eru til
varna landbroti Eyvindarár. Þrátt
fyrir þetta stendur óhaggað það
sem Ingimar segir um blindaðflug •
að núverandi braut. Hér vil ég
leggja á vogarskálina þungt ióð
sem nefnist öryggi í flugi. Til að
tryggja það má ekki spara, eða
fara í framkvæmdir sem aðeins
munu tefja sjálfsagða lausn máls-
ins. Þau mistök verða aldrei metin
til fjár. í-dag takmarkast lengd
flugbrauar við fljótið af nýjum
vegi á Egilsstaðanesi. En því
miður var þar lítið eða ekkert
samstarf svo ég viti milli vega-
gerðarinnar og flugmálastjórnar
um framkvæmd þeirrar vegar-
lagningar að því undanskildu, sem
snertir fjarlægð vegar frá flug-
brautarenda. Af hverju? Yfirvöld
höfðu ekki mótað endanlega af-
stöðu til staðsetningar nýs Egils-
staðaflugvallar og vegagerðin
(undir sama ráðuneyti) flýtti sér í
framkvæmdir ... Eða hafði flug-
málastjórn ekki áhuga á flug-
brautarstæði við fljótið?
Vilji heimamanna
Við breytingu á farvegi Eyvind-
arár má koma fyrir flugbraut frá
Eyvindará 'í norðri að „Nesvegi"
sem væri rúmlega 1500 m eða
aðeins lengri en núverandi flug-
braut. Þá er spurningin, hefur
vegurinn nokkur áhrif á lengd
flugbrautarinnar? Má ekki vegur-
inn liggja yfir hana rétt eins og á
sér stað við járnbrautateina, eða
grafa hann í göng undir brautina?
Er nokkuð óeðlilegt að leggja eitt
verð Oddskarðsganga og Fjarðar-
heiðarvegar í aðalflugvöll Austur-
lands, sem gæti verið um leið
varavöllur fyrir minni þotur á
Atlantshafsleiðinni? Þessi flug-
braut gæti verið allt að 2400 m
löng. Ingimar Sveinbjörnsson seg-
ir í grein sínni: „Þetta yrði einnig
mikið hagkvæmismál fyrir Flug-
leiðir, vegna minni frátafa í flugi,
og ef þessi flugbraut yrði nógu
löng til þess að t.d. þær flugvélar
sem við notum á Evrópuleiðum
gætu notað flugvöllinn sem vara-
flugvöll, til þess þarf hann varla
að vera iengri en 2000 m.“
Framkvæmdum við þessa flug-
braut væri hagað á sama hátt og
flugmálastjórn hugsar sér fram-
kvæmd við lagningu malbiks á
núverandi flugbraut. Sem sé, ekið
verði undirlagi beint á nesið, það
látið síga og síðan ákveðin viðbót
eftir verkfræðilegri úttekt, sem
mér er tjáð tækni- og fram-
kvæmdalega möguleg. Síðan sett
slitlag þar á. Varla er þar um
verulegan kostnaðarmun að ræða
á framkvæmdum þessum miðað
við það öryggi sem hlýst þar til
viðbótar. Á fundi, óformlegum,
sem ég lenti á fyrir slysni, spurði
fulltrúi hjá flugmálastjórn hvað
við vildum láta gera á Egilsstöðum
í sumar sem leið. Svaraði ég
honum því til, að mál númer, 1, 2
og 3 fyrir okkur væri að láta
framkvæma rannsókn á flugbraut-
arstæði við fljótið samkvæmt
tillögu flugvallarnefndar Egils-
staða.
í dag, 22/11 1978, hefur ekkert
borist frá flugmálastjórn um
niðurstöðu þessarar rannsóknar
eða hvort hún var framkvæmd
samkvæmt tillögu áðurnefndrar
flugvallarnefndar.
Nú skal ég greina frá áliti
flugvallarnefndar Egilsstaða, sem
áður hefur verið lauslega getið um:
„Flugvallarnefnd Egilsstaða-
hrepps hefur .starfað að upplýs-
ingasöfnun í sumar eða frá 1. maí
s.l. (1977) er nefndin var skipuð.
Nefndin heur skipst á skoðunum
við yfirmenn flugmálastjórnar og
verkfræðinga stofnunarinnar á
fundum og bréflega. Þá hafa
nefndarmenn fengið upplýsingar
frá flugmönnum hvað viðvíkur
núverandi flugbraut og aðflugi þar
að. Jafnframt hefur nefndin kynnt
sér afstöðu flugmanna til flug-
Dr. Ármann Snævarr endurkjör-
inn formaður Dómarafélags ísl.
•AÐALFUNDUR Dómarafélags
íslands 1978 var haldinn dagana
10. og 17. nóvember s.l. í
Tollhúsinu í Re.vkjavík.
Formaður félagsins, dr. Ár-
mann Snævarr hæstaréttar-
dómari, flutti skýrslu um starf-
semina undanfarið ár. Gat hann
þess m.a., að félagiö hefði
gengist fyrir málþingi um
samningu dóma síðastliðið vor,
tengsl við samtök dómara á
Norðurlöndum efld og stjórnin
hefði sent dómsmálaráðuneyt-
inu erindi um endurmenntun
dómara, starfsleyfi og starfs-
þjálfun. Þá hefði verið tekið á
móti hópi bandarískra dómara
sem staðið hefðu við hér á landi
dagana 11.—13. maí s.l. á
heimleið frá Evrópu.
Fyrri dagurinn var að mestu
heigaður málþingi um þing-
lýsingalögin nýju sem taka gildi
1. janúar 1979. Aðalframsögu-
maður var dr. Gaukur Jörunds-
son prófessor. Aðrir frummæl-
endur þeir Þorleifur Pálsson
deildarstjóri, Bogi Nílsson
sýslumaður og Sigurður Sv^ins-
son borgarfógeti.
Að loknum aðalfundarstörf-
um seinni daginn, gerði Harald-
ur Henrýsson sakadómari grein
fyrir störfum néfndar sem
fjallað hefur um úrræði til að
skapa skilyrði fjölþættari og
breiðari starfsþjálfunar dóm-
ara.
Þá fluttu framsöguerindi, um
úrbætur til að hraða meðferð
dómsmála, þeir Björn Ingvars-
son yfirborgardómari og
Halldór Þorbjörnsson yfirsaka-
dómari.
Fundinn sóttu dómarar
hvaðanæva að af landinu og
fjölluðu þeir um hin ýmsu
hagsmuna- og sérmál dómara-
stéttarinnar.
Dr. Ármann Snævarr
hæstaréttardómari var endur-
kjörinn formaður. Aðrir í stjórn
eru Jón Isberg sýslumaður,
varaformaður, Olafur Stefán
Sigurðsson héraðsdómari, ritari,
Jón Eysteinsson bæjarfógeti,
gjaldkeri, og Hrafn Bragason
borgardómari, meðstjórnandi.
brautarstæðis vestan flugstöðvar-
byggingar og viðhorf verkfræð-
inga til framkvæmda þar. Fer hér
á eftir niðurstaða nefndarinnar.
Nefndin hefur lítið kannað
möguleika á flugvallargerð við
Snjóholt vegna þess að flugvallar-
gerð þar sýnist svo kostnaðarsöm,
auk þess sem óvissa um veðurfar
þar og fjarlægð frá Egilsstaða-
þorpi gerir Snjóholtsmöguleikann
óraunhæfan ef unnt er að fá
flugbraut með góðu aðflugi nær,
eins og bent er á síðar.
Nefndin telur nauðsynlegt að
flugbrautin á Egilsstöðum verði
a.m.k. 1800 m í fyrsta áfanga.
Þegar borin er saman núverandi
flugbraut og braut vestan flug-
stöðvarbyggingar er Ijóst að að-
flugsskilyrði yrðu mun betri á
nýja braut við fljótið, bæði vegna
hagstæðari veðurskilyrða og af
flugtæknilegum ástæðum. Hins
vegar telur verkfræðingur flug-
málastjórnar sjálfrar flugbrautar-
gerðina á þeim stað miklu örðugri
og nánast ómögulega ef gert er ráð
fyrir jarðvegsskiptum. Samkvæmt
samtölum við aðra verkfræðinga
er möguleiki á flugbrautargerð án
þess að skipt sé um jarðveg á
vestursvæðinu.
Nefndin leggur því til að þessi
möguleiki verði athugaður nánar
hið allra fyrsta og reynt að hafa
not af reynslu Vegagerðar ríkisins
við vegagerð í mýrlendi almennt
og þá vegagerð sem fram hefúr
farið á Egilsstaðanesi nú í haust.“
Flugvallarnefndina skipuðu
eftirtaldir: Jóhann D. Jónsson,
Gunnar Egilsson, Guðmundur
Sigurðsson og Garðar Stefánsson.
„Það er þessum mönnum sam-
eiginlegt," eins og segir í bréfi
hreppsnefndar, sem fylgdi álitinu
til SSA, þingmanna og flugmála-
stjórnar, „að þeir starfa allir
meira eða minna að flugmálum og
hafa sumir fylgst með flugi hér
um langt árabil."
Á aðalfundi SSA á Eiðum s.l.
haust lagði ég fram eftirfarandi
tillögu: „Aðalfundur SSA, haldinn
á Eiðum 1. og 2. september 1978,
skorar á flugmálastjórn og yfir-
stjórn flugmála að fresta ekki
lengur að taka ákvörðun um
staðsetningu og uppbyggingu nýs
framtíðarflugvallar á Fljótsdals-
héraði." Þessu var komið á fram-
færi við flugmálastjórn 28/9 s.l:
Þann 3/10 ritar flugmálastjóri
SSA svarbréf og segir maðal
annars: „Flugráð og flugmála-
stjórnin hafa fyrir mörgum árum
tekið ákveðna afstöðu til flugvall-
armálsins á Egilsstöðum og leggja
eindregið til að framtíðarflugvöll-
urinn fyrir Egilsstaðakauptún
verði við Snjóholt. Hönnun á þessu
svæði hefur þegar verið fram-
kvæmd og varið til þess umtals-
verðum fjármunum. Færasti núlif-
andi flugvallarsérfræðingur
heims, Birtil Hellman, hefur
sömuleiðis kannað þetta svæði og
telur það fullnægja alþjóðlegum
kröfum."
Eg efast ekki um álit Hellmans
á Snjóholtsmöguleikanum. En
honum leist líka mjög vel á
flugbrautarstæðið nær fljótinu,
hann var því miður ekki beðinn
um að kanna það svæði.
Og nú leitar sú spurning á mig,
sem ég vil hér með leggja fyrir
flugráð og flugmálastjórn. Ef fyrir
löngu er búið að ákveða framtíðar-
staðsetningu Egilsstaðaflugvallar,
af hverju fjallar flugvallarskýrsl-
an svonefnda jafn feimnislega um
framtíð Egilsstaðaflugvallar og
raun ber vitni?
Sameiginlegt hagsmunamál
Að lokum vil ég óska þess, að
flugmálastjórn opni sig nú fyrir
heimamönnum og hefji fastmótað
samstarf við þá. Farsæl lausn á
þessu máli sem og svo mörgum
öðrum geta þessir tveir aðilar náð
með samstiltu átaki.
Til þingmanna:
Flugsamgöngur gerast með
hverju ári æ ríkari þáttur í lífi
Islendinga. Traustar samgöngur á
láði, í lofti og á legi tengja okkur
alla sman félagslega og menning-
arlega. Þar er flugið einn mikil-
vægasti þátturinn. Það er svo
sannarlega tími til kominn eftir 50
ára sögu flugsins á Islandi, að
fjárveitingavaldið fari að veita
þessum snara þætti í lífi lands-
manna fullkomna viðurkenningu.
Hobbit eftir Tolkien
þýdd á íslenzku
ALMENNA bókafélagið hefur sent
frá sér bókina HOBBIT eftir J.R.R
Tolkien í þýðingu þeirra Úlfs
Ragnarssonar og Karls Ágústs
Úlfssonar. Um Hobbit segir á
bókarkápu hinnar íslenzku útgáfu:
„Hobbit er saga um ævintýri sem
dvergarnir steypa sér út í. Þarna
kemur fyrir dvergagull og dreki
sem liggur á því eins og í
íslenzkum goðsögum. Bilbó Bagga-
son er félagi dverganna í þessum
háskalegu tiltektum þeirra og eru
þær honum þó þvert um geð. Hann
er í eðli sínu makráður og
værukær hobbi, sem langar alls
ekki til að drýgja neinar dáðir, og
hann verður jafnvel undrandi
þegar hann kemst að því hversu
ráðagóður hann er og slyngur ...
Hobbit fjallar um ævintýri. En
sagan fjallar einnig um vináttu og
lífsgleði, sigur góðra afla yfir
illum öflum og umfram allt sigur
vits og réttlætis yfir blindum
þjösnahætti og ofbeldi."
Hobbit er 302 bls. að stærð og er
bæði gefin út í bandi og sem
pappírskilja. Bókin er unnin í
Prentstofu G. Benediktssonar.