Morgunblaðið - 01.12.1978, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 1. DESEMBER 1978
55
muni leiða til þeirrar lífskjarabót-
ar, sem efni stóðu til.
Beinir skattar —
ráöstöfunartekjur
Þriðja atriðið, sem tvímælalaust
hefur áhrif á lífskjör manna, þótt
örðugra sé að mæla það í saman-
burði af þessu tagi, er hlutur
beinna skattgreiðslna í þjóðar-
framleiðslu, þ.e. hverjar eru ráð-
stöfunartekjur einstaklinganna án
tillits til launa- og kauptaxtahlut-
falla.
Það gefur auga leið, að
skattbyrðin getur verið svo ólík, að
hún orki annaðhvort til meiri eða
minni launamunar í reynd en þess
sem fram kemur við samanburð á
kauptöxtum eða tekjum einum
saman. Þótt samanburður á byrði
beinna skatta sérstaklega gefi ekki
alls kostar rétta mynd af heildar-
skattbyrðinni, vegna mismikils
vægis þeirra í hinum einstöku
löndum, fást þó ákveðnar vísbend-
ingar um raunverulegar ráðstöf-
unartekjur einstaklinganna. Þessi
samanburður er íslandi tvímæla-
laust í hag, þar sem beinu
skattarnir eru hér til muna lægri
en á öðrum Norðurlöndum og
raunar þótt víðar væri leitað. Af
þessu sýnist mega ráða, að ráð-
stöfunarfrelsi — valfrelsi ein-
staklinganna — er hér meira en á
öðrum Norðurlöndum. Og þá
vaknar jafnframt sú spurning,
hvort þetta atriði megi ekki teljast
verulegur kostur í lífskjörum.
Jafnvel þótt horft sé til þess, að
óbeinir skattar eru hér hlutfalls-
lega þyngri en á öðrum Norður-
löndum, þá er niðurstaðan engu að
síður sú, að samanburður á
heildarskattbyrðinni sé íslandi
fremur í hag.
ára. Því miður liggja ekki fyrir
upplýsingar um önnur ár.
Það sama gildir um verslun eins
og þjónustu og samgöngur. Erfið-
leikar eru á að staðvirða tekjurn-
ar, en sé vísitala neysluvöruverðs
notuð til að átaðvirða veltu
verslunarinnar virðist hafa verið
22% vöxtur í greininni árin
1971 — 1974 sem er um 5% á ári.
Hér er útflutningsverslun og
heildsöludreifing áfengis og
tóbaks og smásala áfengis undan-
skilin.
Niöurstöður
Helstu markmið í efnahags-
málum eru 1) full atvinna, 2)
stöðugt verðlag og 3) hagvöxtur.
Með stefnu í fjárfestingarmálum,
sem stuðlar að þriðja markmiðinu
verður auðveldara að ná hinum
tveimur, því með hagvexti eru
meiri líkur á að þörfum okkar til
lífsgæða verði fullnægt þ.e. brúað
það bil sem er á milli þjóðartekna
og ráðstöfunarhneigðar. Hagvöxt-
ur bætir einnig stöðu innlendra
atvinnuvega gagnvart erlendri
samkeppni og kemúr í veg fyrir að
grípa þurfi til samdráttaraðgerða
vegna óhagstæðrar stöðu landsins
út á við. Ef þetta eru þau markmið
sem við viljum keppa að, þá
verðum við áð viðurkenna takmörk
fjárfestingar í frumvinnslugrein-
unum til" hagvaxtar og örva
fjárfestingu í úrvinnslu. Fjárfest-
ingarmál landbúnaðar og sjávar-
útvegs eru afar viðkvæm. Sá vandi
sem nú er við að glíma í þessum
efnum væri ekki fyrir hendi ef hér
byggju 400 þúsund manns og
afrakstursgeta botnlægra fisk-
tegunda væri 2 millj. smálesta, en
því miðu ur er íbúatala landsins
aðeins 220 þús. inanns og óvarlegt
er að áætla að varanlegur botn-
fiskafli af miðunum við landið geti
orðið meiri en 800 þús. tonn. Enn
virðist iðnaðurinn hafa mikið
olnbogarými til aukinnar fram-
leiðslu, á meðan framleiðsla land-
búnaðarins er komin langt út fyrir
innanlandsmarkað á sviði
mjólkur- og kjötframleiðslu og
afkastageta fiskiskipaflotans er
orðin meiri en afrakstursgeta
fiskstofnanna.
Iðnaðarráðherra:
Vetni og tré-
spíritus f ram-
leitt hérlendis?
„IIUGSANLEGT er að við íslend-
ingar getum innan ekki mjög
langs tíma hagnýtt orkulindir
okkar til framleiðslu á eldsneyti.“
sagði Hjörleifur Guttorsmson.
orku- og iðnaðarráðherra. á fundi
sambands ísl. raíveitna
Sagði ráðherrann að við blöstu
mörg og heillandi verkefni á sviði
orkumálanna, ekki hvað síst tengd
nýtingu jarðvarmans, en þar
værum við framarlega á alþjóða-
mælikvarða hvað þekkingu varðar.
Sagði hann að nýlega hefðu komið
fram ábendingar frá íslenskum
vísindamönnum, um að við gætum
framleitt tréspíritus og vetni, og
þannig dregið úr innflutningi
eldsneytis til landsins, og hugsan-
lega orðið veitendur á þessu sviði.
„Frá víti
tileilífðar”
FRÁ VÍTI til eilífðar eftir
Edward S. Aarons er nú komin út
í annarri útgáfu hjá Bókaútgáf-
unni Ilildi.
Sagan styðst við sanna atburði
úr síðari heimsstyrjöldinni. Þar
segir frá ungum pilti, sem elst upp
í fátækrahverfi Los Angeles,
baráttu hans við að standa sig
meða! félaganna og verða viður-
kenndur í sínum hópi. Þá er einnig
sagt frá framgöngu hans og
afreksverkum í hinni óhugnanlegu
og mannskæðu landgöngu í Saipan
og sigri Bandaríkjamanna þar.
mw'
F^tsla
upp\a9'0
a\p\ö\u
L\ósanna
í bænum
etnú
uppseW
Viljum við óska þessari nyju hljomsveit hjartanlega til
hamingju með viötökurnar, sem hún hefur fengið.
Þaö fer ekki milli mala aö her er a feröinni hljomsveit sem
kveöur aö.
Með lögum skal land byggja
fcaÍAorhf
Símar 28155 og 19490.