Morgunblaðið - 01.03.1979, Page 1

50. tbl. 66. árg.
FIMMTUDAGUR 1. MARZ 1979
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Nairobi, 28. febrúar. Reuter. AP.
ÚTLAGAR í Uganda sögðu í
Nairobi í dag, að bærinn Maska,
mikilvæg svæðismiðstöð í Sttð-
ur-Uganda, væri fallin í hendur
innrásariiði frá Tanzanfu þótt
Idi Amin forseti héldi hinu gagn-
stæða fram.
Innrásarliðið hefur líka náð á
sitt vald setuliðsbænum Mbarara
vestan við Masaka að sögn útlag-
anna. Samkvæmt óstaðfestum
fréttum hefur innrásarliðið hafið
sókn í norður til höfuðborgarinnar
Kampala, sem er 140 km frá
Masaka.
Sumar heimildir herma að yfir-
menn tveggja sóknararma innrás-
Idi Amin
Innrásarher í
átt tíl Kampala
arliðsins hafi farið til Mbarara og
Masaka og hitzt í bænum Lyan-
tonde sem er miðja vegu milli
bæjanna til að ræða baráttuað-
ferðir.
Uganda-útvarpið hefur haldið
því fram að sjálfsmorðssveit Am-
ins forseta hafi náð Masaka aftur
á sitt vald. En útlagarnir í Nairobi
segja að sjálfsmorðssveitin hafi
gert uppreisn og gengið í lið með
innrásarliðinu.
Julius Nyerere, forseti Tanzan-
íu, sagði í Dar Es Salaam að
stríðinu gæti lokið á morgun ef
Uganda gengi að fjórum skilyrð-
Suarez enn
sigri
Madrid, 28. febrúar. AP.
MIÐFLOKKUR Adolfo Suarez
forsætisráðherra var enn talinn
sigurstranglegastur í dag í þing-
kosningunum á morgun.
Sósíalistar hafa lítið eitt meira
fylgi samkvæmt skoðanakönnun-
um, en gert er ráð fyrir því að
Suarez fái flest þingsæti. Svo
mjótt er á munum að svo getur
farið að Suarez verði að mynda
samsteypustjórn ásamt sósíalista-
leiðtoganum Felipe Gonzales.
Strangar öryggisráðstafanir
hafa verið gerðar til að koma í veg
fyrir ofbeldi við kosningarnar.
Sjá grein á bls.: 25.
um Tanzaníu. Þau eru að Ein-
ingarsamtök Afríku (OAU) for-
dæmi Amin fyrir að gera innrás í
Tanzaníu í október, að Amin afsali
sér tilkalli til hluta Tanzaníu, að
hann lofi að gera aldrei aftur
innrás í Tanzaníu og hann sam-
þykki að greiða skaðabætur fyrir
tjón af völdum innrásarinnar.
Uganda-útvarpið sagði í dag, að
Amin forseti hefði beðið stjórnir
Kenya, Zaire, Súdans, Rwanda og
Burundi að reyna að fá Nyerere til
að fallast á friðartilraunir OAU.
Utvarpið neitaði því að Ai lin væri
flúinn úr iandi.
Stórorrusta hafirt í
nándviðLang Son
Ra n irlrnlr fnhrúar _ Routor _ A P
Bangkok, 28. febrúar — Reuter — AP
VÍETNAMAR sögðu í dag að þeir hefðu
hrundið árásum þriggja brynvæddra
kínverskra herdeilda í hörðum bardög-
um umhverfis Lang Son, mikilvæga
Hanoi-útvarpið sagði að 1.600
Kínverjar hefðu fallið og særzt við
bæinn og umhverfis hann og það
staðfestir vestrænar og japanskar
fréttir. ifm að orrustan hafi byrjað í
gær. Útvarpið sagði seinna, að barizt
hefði verið um tvær hæðir (417 og
608) sem Kínverjum hefði ekki tekizt
að ná. Útvarpið sagði að Kínverjar
hefðu einnig misst þrjá skriðdreka í
áhlaupinu, sem þeir gerðu með skrið-
drekaliði, fótgönguliði og stórskota-
liði.
Jafnframt settu Víetnamar fram
kröfu um tafarlausan og skilyrðis-
lausan brottflutning Kínverja og Le
Duan, aðalritari víetnamska
kommúnistaflokksins, sagði: „Við
erum öruggari en nokkru sinni um
sigur." Hanoi-útvarpið hafnaði
áskorun Kínverja um viðræður og
sagði að Kínverjar hefðu hafið stríð-
ið einhliða og yrðu að stöðva það.
Rússar tóku undir áskorun Víet-
nama um brottflutning Kínverja í
samgöngumiðstöð 135 km norðvestan við
Hanoi, og baráttan um bæinn getur verið
meiriháttar orrusta, hin mesta í landa-
mærastríðinu, sem hófst fyrir 12 dögum.
dag og bæði löndin vöruðu við því í
fyrsta skipti að átökin gætu breiðzt
út. Afstaða Rússa kom fram í
Pravda, en þar kom ekki fram hvort
eða hvernig Rússar mundu- grípa til
beinna aðgerða.
Japanska fréttastofan Kyodo
hefur eftir heimildum í Hanoi að
snarpir bardagar geisi á Lang
Son-svæðinu og að ekkert bendi til
að Kínverjar hyggi á undanhald á
þessum slóðum. Fyrr var sagt að
Kínverjar hefðu hörfað úr bænum
Lang Son og búið um sig á hæðum
umhverfis hann.
Haft var eftir víetnömskum yfir-
manni að Kínverjar réðust fram með
lúðrablæstri í bylgju eftir bylgju og
Víetnamar væru vanir slíkum
aðferðum sem væru auðveldar við-
fangs. Kínverjar reka hesta yfir
jarðsprengjusvæði á sumum stöðum
til að ryðja hermönnum sínum braut
að sögn víetnamsks sendiráðsmanns
í Nýju Delhi. Kyrrt er í Hanoi og
spáð
A hjóli
umhverfis
jörðina
London, 28. febrúar. Reuter.
TVEIR Norðmenn, annar þeirra
blindur, lögðu í dag af stað í ferð
á einu reiðhjóli umhverfis jörðina
á 79 dögum.
Tore Naerland, sem er blindur,
og Marit Voster, ætla að fara
sömu leið og Phileas Fogg í bók
Jules Verne „Umhverfis jörðina á
80 dögum".
Þau eru kölluð „hjólandi
víkingarnir" og ætla að „hjóla
fyrir friðinn“ í þágu bæklaðra og
þroskaheftra.
Yfir hafið
í vatnsámu
London 28. febrúar. Reuter.
TÆPLEGA sextugur maður,
Edward McNamara, sagði í dag
að hann ætlaði að sigla yfir
Atlantshaf í stórri vatnsámu.
Hann sagði að ferðin frá Las
Palmas á Kanaríeyjum til Miami
í Florida, sem er 6.400 km, tæki
um fjóra mánuði.
Vatnsáman er með kili, mastri
og stýri. Hún heitir „Marmaduke
Jinks" í höfuðið á hesti sem
sigraði í veðreiðum í Lincolnshire
1936.
LANG SON — Víétnamskir hermenn bjarga særðum félögum frá aðalvíglínunni á
svæðinu þar sem harðast er barizt við Lang Son.
Teheran, 28. febrúar. AP. Reuter.
BYLTINGARSTJÓRNIN í íran tilkynnti í dag að hún
ætlaði að hætta að selja samsteypu milliliða olíu landsins
og selja hana hæstbjóðanda. Nýju leiðtogarnir sögðu, að
þegar olíuútílutningur hæfist aftur á mánudag kæmi til
framkvæmda ný þjóðnýting olíunnar.
Trúarleiðtoginn Ayatollah
Khomeini talaði í yfirlýsingu um
að krumlum útlendinga yrði bægt í
burtu og hinn nýi yfirmaður ír-
anska olíufélagsins, Hassan Nazih,
sakaði olíufélög um ræningjastarf-
semi í Irán.
Khomeini sagði að byltingin
gæti aðeins tekizt ef öllum erlend-
um áhrifum í landinu yrði útrýmt.
Hann hvatti til þess að liðsforingj-
ar hliðhollir keisaranum sem sitja
í fangelsi fengju mannúðlega með-
ferð. Hann sagði að þeir yrðu að fá
heiðarleg réttarhöld fyrir opnum
byltingardómstólum. Ummæli
Khomeinis virðast marka endalok
leyniréttarhalda sem hafa haft
aftökur í för með sér.
Svissneski landsbankinn skýrði
frá því að hann hefði hafið ein-
stæða rannsókn á írönskum inn-
stæðum í svissneskum bönkum til
fréttir herma að rússneskar
flutningaflugvélar haldi áfram her-
gagna- og birgðaflutningum til
borgarinnar.
Víetnamar segjast þegar hafa
stöðvað kínverskt herlið á tveimur
svæðum í strandfylkingu Quang
Ninh og fellt 400 Kínverja í bardög-
um fimm til 12 km frá landamærun-
um. Þriðja bardagasvæðið er að sögn
Víetnama í Cao Bing-fylki norðan
við Hanoi, þar sem sagt er að 360
Kínverjar hafi fallið eða særzt.
Hundruð þúsunda ungra manna
hafa boðið sig fram til herþjónustu
að sögn Víetnama, þar á meðal tugir
þúsunda ættflokkamanna frá mið-
hálendinu. Sérfræðingar segja að
meginher Víetnama virðist hafa
verið færður nær landamærunum,
en hingað til hefur heimavarnarlið
borið hita og þunga dagsins.
Jafnframt bendir margt til vax-
andi óánægju í Peking með gagnrýni
Bandaríkjamanna á stríðinu. Það
aftraði þó ekki Michael Blumenthal
fjármálaráðherra frá því að ítreka
afstöðu stjórnar sinnar á fundi með
Hua Kuol-feng forsætisráðherra.
Blumenthal var látinn bíða í 45
mínútur áður en hann gat hitt Hua,
en engin skýring var gefin á því.
íran hættir við
sðlu til milliliða
að vega upp á móti óraunhæfum
ágizkunum um það peningamagn
sem íranskeisari tók með sér frá
íran.
Mehdi Bazargan forsætisráð-
herra veittist harkalega að aðstoð-
armönnum Khomeinis og gagn-
rýndi starfsemi róttækra stjórn-
málahópa. Hann sagði í útvarpi að
stjórn sín neyddist til að segja af
sér ef þessi starfsemi héldi áfram.
Khomeini spáði því að kjósendur
mundu styðja islamskt lýðveldi í
þjóðaratkvæði sem er ráðgert
bráðlega. Hann varaði líka þjóðina
við því að misnota nýfengið frelsi
og sagði að ekki mætti „eitra
andrúmsloftið gegn vilja þjóðar-
innar.“
Neitar að
ræða við
Khalil
Jerúsalem, 28. febrúar. AP.
Reuter.
ÍSRAELSKA stjórnin sam-
þykkti í dag að Menachem
Begin forsætisráðherra færi
til fundar við Jimmy Carter
forseta í Washington og Begin
sagði að hann ætlaði ekki að
hitta Mustafa Khaiil, forsætis-
ráðherra Egyptalands. eins og
Carter hefur lagt til.
En Begin útilokaði ekki að
hann kynni að hitta Anwar
Sadat forseta ef Carter byði
honum til viðræðna síðar.
Begin kvaðst ekkert hafa á
móti Khalil, en sagði að það
væri Sadat sem færi með völdin
í Kaíró.
Khalil ítrekaði í dag að friður
væri mögulegur ef Begin sýndi
sanngirni. Hann lagði á það
áherzlu, að mikið hefði orðið
ágengt í viðræðum hans og
Carters í Camp David í síðustu
viku og sagðist ósammála mati
ísraelsmanna á árangrinum.
Aðstoðarmenn Moshe
Dayans utanríkisráðherra
höfðu eftir Carter í dag, að
hann mundi endurskoða stefnu
Bandaríkjanna í Miðaustur-
löndum ef ísraelsmenn og
Egyptar næðu ekki samkomu-
lagi innan tíu daga. Dayan
ræddi við Khalil í Camp David í
síðustu viku.
í Washington neitaði Carter
forseti því að hann mundi
endurskoða stefnu sína innan
tíu daga ef samkomulag tækist
ekki.