Morgunblaðið - 20.03.1979, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. MARZ 1979
Sigurður Baldvin
Magnússon verk-
frœðingur-Minning
Fa-ddur 1. apríl 1923.
Dáinn 11. mars 1. mars 1979.
Þegar mér barst til eyrna lát
gamals bekkjarbróður okkar' um
síðustu helgi, ómuðu ósjálfrátt í
eyrum mér hendingar úr ljúfsáru
ljóði Jóns Sigurðssonar frá Kald-
aðarnesi um vin hans Jónas Ein-
arsson hagfræðing sem drukknaði
ungur í Kaupmannahöfn fyrir
tæpum 65 árum. Hann hafði verið
afbragðs námsmaður eins og
skólabróðir okkar, Sigurður Bald-
vin Magnússon, sem við kveðjum
nú, hinn fimmta úr stúdentaár-
ganginum 1943 frá Reykjavíkur-
skóla.
J>egar allt er yfirskygjft
og engin glæturönd,
orpnar þykkni allar vonir
ofan i sólarlönd,
dauöinn opnar dyrnar ok
drensrnum býöur hönd.
Við Sigurður kynntumst í 3. bekk í
+
Eiginkona mín
ANNA BLAKSTAD ÓLAFSSON,
Hverfisgötu 32,
Hafnarfiröi,
lést í St. Jósepsspítalanum laugardaginn 17. marz.
Björn Ólafaaon.
t
Móöir mín
ÁSTRÍDUR STEFÁNSDÓTTIR
Borgarholtabraut 72
lést aó heimili okkar þann 18. marz.
Margrót Þorateinadóttir
og aöatandendur.
+
Eiginkona mín
KRISTÍN LÁRUSDÓTTIR
Móvahlfö 38, Reykjavík
andaðist á Landspítalanum þann 16. marz s.l.
Helgi Jónaaon.
Eiginkona mín, + ROSHAN EGGERTSSON,
lífefnafrœöingur,
veröur jarösungin frá Dómkirkjunni þriöjudaginn 20. mars kl. 15.
Þráinn Eggertsaon.
+
Móöir okkar, tengdamóöir og amma,
MAGNEA Þ. ODDFRÍDSDÓTTIR,
Stóragerði 3,
veröur jarösunginn frá Fossvogskirkju miövikudaginn 21. marz kl. 13.30.
Friðrik L. Baldvinaaon, Margrót Sölvadóttir,
Louiae Landry, William Landry,
og barnabörn.
+
Maöurinn minn, faöir okkar, tengdafaöir og afi,
KARL DANÍEL PÉTURSSON,
Grýtubakka 12,
veröur jarösunginn frá Fossvogskirkju miövikudaginn 21. mars kl. 15.
Unnur Magnúadóttir
og börn, tengdabörn og barnabörn.
+
Þökkum þeim sem heiðruöu minningu fööursystur okkar
ÓLAFAR SIGUROARDÓTTUR
Sólheimum 28.
Innilegustu þakkir til allra sem veittu henni umönnun og hjúkrun.
Ragnheiöur Goldatein, Oddný S. Jónadóttir,
Áageir Jónaaon, Siguróur Jónaaon,
Guórún Steen-Hanaen, Brynjólfur Brynjólfason,
Sigríóur Bonnevie Haraldur Haraldason.
Kristín Skaug.
Menntaskólanum í Reykjavík vet-
urinn 1939—1940 í lok kreppu og
upphafi stríðs. Báðir synir
sjómannshjóna, sem hörðum
höndum börðust áfram með
barnahópinn sinn. Báðir höfðu
sopið af beiskum bikar atvinnu-
leysisára á viðkvæmum aldri.
Þessi reynsla tveggja drengja,
annars úr vesturbæ og hins austan
lækjar, sem aldrei höfðu sést áður,
batt okkur traustum böndum vin-
áttu þennan vetur og fram eftir
menntaskólaárum.
Ég man hve blá og falleg augu
þessa hægláta pilts leiftruðu, þeg-
ar hugsjónamál hans bar á góma.
Hann skrifaði grein um trúmál í
skólablaðið um þessar mundir og
nokkuð hvassa. Þá var um það
rætt hvort hann yrði að hverfa úr
skóla vegna skrifanna. Aldrei var
bilbug á Sigurði að finna. Heldur
burt en svíkja málstaðinn og það
sem honum fannst rétt og satt í
þessu efni. Sem betur fer kom
aldrei til þess að hann þyrfti að
hverfa frá námi. Hann var fá-
skiptinn og óáleitinn alla jafnan,
en harður í horn að taka ef þn var
að skipta. Fáan mann man ég jafn
óhnýsinn um hagi annarra manna
og að sama skapi dulan á sinn
eigin hag.
Hann var eins og Jónas sá, sem
drepið var á áðan, frábær náms-
maður og jafnvígur á allar náms-
greinar. Raungreinar jafnt sem
húmanísk fræði lágu opin fyrir
honum og skáldskapur og tónlist
veittu honum ómældan unað og
fullnægju alla tíð.
Sigurður Baldvin var fæddur 1.
apríl 1923 í Reykjavík, sonur
hjónanna Þóru Sigurbjargar Þórð-
ardóttur og Magnúsar Asmunds-
sonar sjómanns.
Hann kom úr Ingimarsskól-
anum í menntaskólann eins og
fleira ágætisfólk. Eftir stúdents-
próf úr stærðfræðideild hóf hann
nám í verkfræði hér heima og lauk
síðan prófi í vélaverkfræði frá
Verkfræðiháskólanum í Kaup-
mannahöfn árið 1951. Síðan starf-
ar hann í Höfn um hríð hjá
frystivélafyrirtækinu Atlas A/S
en hverfur svo heim og gerist
starfsmaður Landssmiðjunnar allt
fram til 1960.
A seinni hluta sjötta áratugar-
ins ber fundum okkar saman á ný
og er sem ekkert hafi breyst. Hann
er sami ljúfi og elskulegi drengur-
inn, hæglátur og prúður. Nú leiðir
hann tvo litla hnokka við hlið sér.
Við hittumst einkum á sunnudags-
morgnum. Báðir í sömu erindum
að viðra ungviðið og sjálfa okkur.
Hann segir mér af vinnu sinni og
eigin athugunum á hitakerfum og
kælitækjum, að ógleymdum þeim
bókum sem hann hefur lesið og
þær eru ekki af lakari endanum.
Þetta voru ekki síður andlegar en
líkamlegar hressingargöngur í
morgunkyrrðinni á götum .austur-
bæjarins í Reykjavík. Sigurður
hafði kvænst á háskólaárum sín-
um í Kaupmannahöfn ágætri
konu, Elsu Kristjánsdóttur,
Snorrasonar ■ símaverkstjóra.
Eignuðust þau þá tvo sonu sem
áður getur, Kristján f. 3Q. maí
1950, og Magnús, f. 9. okt. 1955, en
hann lést í bifreiðarslysi á Kefla-
víkurvegi í nóvember 1977.
I byrjun sjöunda tugar aldar-
innar hverfur Sigurður úr Lands-
smiðjunni. Um líkt leyti skilja þau
hjón samvistum. Tekur nú að
ágerast sjúkdómur Sigurðar
margvíslegum töfum og vanda í
lífi þessa mikla hæfileikamanns.
Dóttur eignast hann með Magneu
Steinunni Magnúsdóttúr, Maríu
Sólrúni, f. 1. ágúst 1965. Síðustu
árin bjó hann með Ólöfu Óskars-
dóttur, sem reyndist honum vel,
góð og umhyggjusöm.
Eftir að Sigurður hætti störfum
í Landssmiðjunni vinnur hann
aðallega að sérfræði sinni, frysti-
tækni, sem ráðgefandi verkfræð-
ingur bæði fyrir einkaaðila og
opinberar stofnanir.
Hann varð kennari í Fisk-
vinnsluskóla Islands strax og
kennsla hófst þar í frystitækni.
Það segja mér kunnugir að Sig-
urður hafi verið afburðagóður
kennari og kemur mér það ekki á
óvart, því að hann var mjög vel
máli farinn, nærgætinn og þolin-
móður í umgengni við fólk.
Sigurður samdi fyrstu bók um
kælitækni á íslensku: Kælikerfi og
frystitækni í fiskiðjuverum. Þykkt
og efnismikið rit, gefið út af
Fiskvinnsluskólanum, mjög vel
unnið, nákvæmt og skýrt í fram-
setningu og því ágætis kennslu- og
uppsláttarrit, segja mér sérfróðir.
Það kom ekki á óvart, að Sig-
urður var mikill hugsjónamaður í
sérgrein sinni. Brennandi áhugi
hans á varmadælum sem er kerfi
sem sparar orku og nýtir kælingu
til hitunar. I huga þeirra sem
hvergi til þekkja, hljómar þetta
sem þversögn, en sérfróðir vita
betur. Þeir sem til þekkja telja
furðu gegna hversu opinberir aðil-
ar ekki síður en einkaaðilar sýna
þessu merka máli lítinn áhuga og
olli það Sigurði miklum vonbrigð-
um.
Það hef ég fyrir satt að enginn
Islendingur hafi haft eins mikla
þekkingu á varmadælum og Sig-
urður. Hann hafði líka mikinn
áhuga á öðru kerfi þar sem kuldi
er framleiddur með beinni nýtingu
jarðhita. Þar telja menn að Sig-
urður hafi verið langt á undan
samtíð sinni og muni framtíðin
leiða það í ljós. En það fer sem
fyrr um spámenn í eigin föður-
landi.
I allri ráðgjöf hans voru það
málefnin sem sátu í fyrirrúmi. Það
sem mölur og ryð eyðir lék tak-
markaður hugur á. Oft fór svo að
hann næstum gleymdi greiðslunni
í áhuga sínum á málefninu.
Síðast hittumst við Sigurður á
25 ára stúdentsafmæli fyrir rúm-
um 10 árum glaðir og reifir og
sungum af hjarta sem forðum,
Sjung om studentens lyckliga dag.
Börnunum, Kristjáni og Maríu
Sólrúnu, svo og Ólöfu og Ástu
systur hans og öðru venslafólki
færum við bekkjarsystkini Sigurð-
ar samúðarkveðjur um leið og
ómar síðustu vísunnar sem við
sungum saman fylgja kærum vini.
Vini kveð ég, þakka þeim
þessa sumarnætur viiku!
Úti tekur iírund ok geim
KÍaðasélskin mundum tveim.
Héðan flyt ég fémætt heim;
fagran söng og létta stoku.
Vale!
Iljálmar Ólafsson.
Kveðja:
Roshan Eggertsson
Fædd 18. febrúar 1944.
Dáin 13. marz 1979.
Stundum er erfitt að horfa til
vorsins. Meö hækkandi sól og
sunnangolu koma farfuglarnir til
þess að hafa sumardvöl. Þessir
langfleygu fulltrúar fjarlægra
stranda fylla loftið söng. Þeir eru
tákn um tengsl okkar við umheim-
inn. Án þessara tengsla væri
íslensk menning lítils virði nema
sem forvitnilegt fyrirbæri í sögu-
bókum.
Frá landnámi til þessa dags
hafa Islendingar sótt reynslu til
annarra þjóða. Auk þess hafa
útlendingar á öllum öldum sest
hér að og gert íslenska tungu og
siði að sínum. Hvort tveggja eru
dæmi um jákvæð samskipti við
aðrar þjóðir sem hafa rennt nýjum
stoðum undir íslenska menningu,
gert hana fjölþættari og sterkari.
Roshan Eggertsson lét ekki
mikið yfir sér, en bjó yfir hljóð-
látri fegurð í ríkum mæli.Viðmót
hennar einkenndist af hógværri
stillingu, einbeitni og alúð. Glað-
lyndi hennar og lífsþorsti truflaði
aldrei einlægan ásetning að semja
sig að háttum þessarar þjóðar án
þess að missa samband við eigin
uppruna.
Hún var af persnesku bergi
brotin, fædd og uppalin í Teheran
höfuðborg Irans. Hún var ein
þriggja systra og kom frá heimili
þar sem ríkti glaðværð og vakandi
áhugi á menningu og listum. Hún
gekk í menntaskóla jafnframt því
sem hún stundaði nám við
Konunglega ballettskólann. Þaðan
lauk hún námi og var síðan boðin
staða í listdansflokk höfuðborgar-
innar.
Móðurafi hennar er talinn höf-
undur nútímamálfræði persneskar
tungu og helsti túlkandi sígildra
bókmennta á því máli. Hann var
auk þess skáld og höfundur
íranska þjóðsöngsins. Faðir
hennar var um skeið fjárlaga- og
hagsýslustjóri íranska ríkisins.
Hann lést er hún var aðeins sextán
ára að aldri.
En það átti ekki fyrir Roshan að
liggja að verða dansstjarna í
heimalandi sínu. Móðir hennar
ákvað að fara í framhaldsnám til
Frakklands, en sendi dætur sínar í
nám til Englands. Hún varð síðar
prófessor í málfræði við Teheran-
háskóla og gegnir enn þeirri stöðu.
I Englandi kynntist Roshan
ungum, íslenskum námsmanni,
Þráni Eggertssyni og fóru þau
síðar saman til Bandaríkjanna og
gengu í hjónaband árið 1966.
í Bandaríkjunum stundaði hún
nám í lífefnafræði við Ohio State
University og lauk þaðan prófi
árið 1970. Jafnframt æfði hún
nútímalistdans með frægum dans-
flokki við sama skóla. Að námi
loknu vann hún að rannsóknar-
störfum. Það var einmitt um þetta
leyti sem hún kenndi fyrst þess
sjúkdóms sem síðar leiddi hana til
dauða.
Roshan og Þráinn komu til
íslands árið 1972. Hún hóf fljót-
lega nám í læknisfræði við
Háskóla Islands þrátt fyrir
minnkandi starfsþrek. En hana
var tekið að gruna hvert stefndi.
Hún hélt náminu áfram enn um
sinn en sneri sér í auknum mæli að
rannsóknarstörfum.
Það var á þessum árum að ég
kynntist Roshan. Kunningsskapur
okkar þróaðist í vináttu, ekki síst
eftir að við unnum saman að
rannsóknum við Raunvisinda-
stofnun Háskólans. Það var fyrst
nú í vikunni sem leið að mér varð
ljós sú innri barátta sem hún
hlýtur að hafa átt í á þessum árum
og síðar.
Maður kemur í manns stað,
segir máltækið. En í mínum huga
verður skarð hennar ekki fyllt.
Þessi geðþekki fulltrúi persneskar
menningar á íslenskri grund er
horfinn af sjónarsviðinu og kemur
ekki aftur. Ég votta eiginmanni
hennar og fjölskyldu sem er komin
um langan veg að kveðja hana
mínar dýpstu samúðarkveðjur.
Jón Óttar Ragnarsson