Morgunblaðið - 12.04.1979, Blaðsíða 12

60
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. APRIL 1979
Páskar
eftir RANNVEIGU
MARÍU NÍELS-
DÓTTUR
Líkt og jólin eru orðin hátíð
gjafa og matar eru páskar orðnir
hátíð skíða- og sólarlandaferða,
auk þess sem fólk borðar kynstr-
in öll hæði af súkkulaði og öðrum
mat. Fáir hugsa um það hvers
vegna hátiðin er haldin nema ef
vera kynni þegar útvarps- eða
sjónvarpsmessan er send út. Þá
er ef til vill þurrkað rykið af
Hátíð skíða-
ferða og
súkkulaði-
áts?
heilabúinu og atburðum þeim
sem urðu upphaf páskanna gef-
inn örlítill gaumur.
Orðið páskar er hebreskt að
uppruna, af „passach", sem merk-
ir að ganga fram hjá og er þessi
uppruni orðsins rakinn til þess er
Drottinn gekk fram hjá húsum
ísraelsmanna þegar hann laust
frumburði Egypta. í yfirfærðri
merkingu tekur orðið þá til þess
að Drottinn gangi hjá til að veita
fólki sínu vernd og frelsun sem
burtförin frá Egyptalandi er
ævarandi tákn um.
Gyðingar halda páska í minn-
ingu þess atburðar er Drottinn
frelsaði Israelsmenn úr þrælahús-
inu á Egyptalandi.
Hátíðin er haldin við sólsetur
hinn 14. dag nisanmánaðar sem er
fyrsti mánuður ársins og fellur
dagurinn í lok mars eða í byrjun
apríl. Uppistaða hátíðarinnar er
páskamáltíðin sem fer fram með
viðhöfn í heimahúsum. Þá eru
lesnar frásögur af frelsuninni frá
Egyptalandi með ákveðinni við-
höfn og er höfuðinntak þess sem
fram fer þakkargjörð fyrir fengna
frelsun og stöðuga vernd.
Kristnir páskar eiga rót sína að
rekja til páskahalds Gyðinga.
Jesús var staddur í Jerúsalem til
að eiga páskamáltíð með læri-
sveinum sínum. Meðan á máltíð-
inni stóð boðaði hann að ný
frelsun væri í vændum og sýndi
með atferli sínu með hvaða hætti
sú frelsun yrði, þegar hann braut
brauðið og útdeildi bikar með víni.
Þannig verður líkami minn brot-
inn niður í dauðann, sagði hann,
og blóði mínu úthellt, það mun
verða til fyrirgefningar syndanna.
Þar með stofnsetti hann nýja
páskamáltíð í minningu sína og er
sú máltíð altarisgangan sem fram
fer innan kristins safnaðar.
Kristnir menn halda páska ár-
lega í minningu þess atburðar er
Jesús reis upp frá dauðum. Hátíð-
ina halda þeir fyrsta sunnudaginn
eftir fyrsta fullt tungl eftir jafn-
dægur á vori. Vikuna á undan
minnast kristnir menn þess sem
gerðist í Jerúsalem síðustu vik-
una, sem Jesús lifði en þeir at-
burðir eru í kristnum skilningi
afgerandi fyrir hag manna og
heims. Kall þeirra er þetta: Guð
hefur gengið hjá og veitt mann-
kyni frelsun og fyrirgefningu með
því að láta dóminn yfir ranglæti,
misrétti og hvers konar harðýðgi
bitna á syni sínum.
Tæplega 2 þúsund ár eru nú
liðin síðan Kristur var krossfestur
og enn minnast menn þess atburð-
ar. Þess er einnig minnst er
Kristur reis upp frá dauðum en
það eru hins vegar ekki allir menn
sem teljast kristnir sem meðtaka
þann boðskap.
Eins og greint var frá í upphafi
hefur páskahald nútímans tekið á
sig aðra mynd en Kristur lagði
fyrir áður en hann var negldur á
krossinn. Hann sagði ekki að við
ættum að borða súkkulaði og fara
á skíði — við áttum að minnast
brotningar líkama hans í dauðan-
um.
Hvers vegna heldur þú páska?
Yrsa Þórðardóttir
nemi í M.R:
„Ég held páska til að minn-
ast upprisu frelsara míns,
Jesú Krists. Þetta er aðal-
gleðiefni kristinna manna, að
á páskadagsmorgun var gröf-
in tóm, Jesús var upprisinn.
Páll postuli segir í 15. kafla
bréfs síns til Korintumanna:
„Ef Kristur er ekki upprisinn
er trú yðar fánýt, þér eruð þá
enn í syndum yðar.“
Ólafur Guðmundsson
nemi í M.R:
„Ég held ekki páska. Ég sé
enga ástæðu til þess þar sem
ég trúi því ekki sem sagt er
að hafi gerst á páskunum. Ég
sé heldur ekki neina ástæðu
til að styðja súkkulaðifram-
leiðendur. Samt sem áður er
ágætt að fá frí á þessum
árstíma.
Tveir leiðinlegustu dagar
ársins eru á páskahátíðinni.
Það er föstudagurinn sem
menn kalla langan og páska-
dagur. Eina góða við páskana
er að þorskurinn fær frið
fyrir okkur mönnunum.
Fólk ætti að hugsa sig um
núna, öll hræsnin sem ríkir í
kringum páskana er yfir-
þyrmandi. Hér á landi er fólk
að éta yfir sig en viða erlend-
is fellur fólk úr hor á sama
tíma.“
Jóhanna Kristjónsdóttir,
blaðamaður:
„Páska held ég af ýmsum
ástæðum. Meðal annars
vegna þess að þjóðfélagið
ætlast til þess af mér og
öðrum: okkur eru gefnir
fimm frídagar og það eru
skipulögð handa okkur ferða-
lög og búin til handa okkur
páskaegg og það er tæknilega
óframkvæmanlegt að láta
eins og maður taki ekki eftir
þessu. Fríið um páskana er
mér kærkomið til hvíldar og
afþreyingar og meiri sam-
vista fjölskyldu. Auk þess er
ég að upplagi trúhneigð og
því hugnast mér hinn kristi-
legi boðskapur hátíðarinnar
mæta vel.“
Kristján Hansson
nemi í M.R:
„Ég held páska fyrst og
fremst vegna þess, að það er
gömul og góð hefð. Tilbreyt-
ing frá daglegu lífi er kær-
komin á þessum árstíma. Ég
sæki ekki kirkjur um páska
en þó hugleiði ég trúmál
fneira en að öllu jöfnu.“
Björg Kristjánsdóttir,
húsmóðir:
„Það er gamall siður frá
minni heimabyggð, ísafirði,
að halda páska og fara í
kirkju um hátíðina. Það voru
mjög mikil hátíðahöld í
kringum páskana þegar ég
var ung kona.“
Magnús Sverrisson:
„Er það ekki bara gömul
hefð? Páskarnir eru, eins og
flestar aðrar hátíðir, fyrst og
fremst hátíð barnanna. Pásk-
arnir eru trúarhátíð og eigin-
lega ætti maður að hugsa
meira um hvað þá gerðist og
sækja kirkjur meira.
Ég býst hins vegar við því,
að ég sleppti því að halda
páska ef það væri ekki gömul
hefð. Þetta snertir mann ekki
svo mikið.“