Morgunblaðið - 12.04.1979, Blaðsíða 24

72
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. APRÍL 1979

Kapellan í prestaskólanum á Dau Fung Shan-fjallinu þar sem
vindurinn blæs. ÞangaÖ kom Astrid nú eftir 30 ár.
Kínverskan virtist
liggjatilreiðuá
tungunni í 30 ár
má sjá það, sem er svo sér-
kennandi fyrir Kínverja, bambus-
stengur er standa út frá svölunum
með þvotti á. Þeir eru svo ákaflega
hreinlegir, alltaf að þvo. Raunar er
ákaflega hreinlegt í þessari borg.
Aldrei bréfsneplar á götunum,
engin óhreinindi og fólkið vel til
fara.
— Þetta eðlislæga hreinlæti,
sem er miklu meira en okkar,
virðist fylgja Austur-Asíuþjóðun-
um. Er ekki þetta eins f Kina?
— Jú, hreinlæti er þjóðarein-
kenni á Kínverjum, svarar Astrid.
Og mér þótti svo gaman að sjá hve
öllu er vel við haldið, þrátt fyrir
erfiðleikana, sem þetta fólk á við
að búa.
Nú opnað
fyrir
Kóka kóla —
svo fyrir Jesú
— Þú hefur ekki farið inn í
Kína núna? Hittirðu einhverja,
sem höfðu verið á þeim slóðum,
þar sem þið voruð?
— Kristniboð hefur ekki verið
leyft í Kína síðan við vorum þar.
Það er fyrst nú, að Jesúítar fá að
koma inn í landið. Það gerir breytt
viðhorf til Bandaríkjamanna. Nú
er fyrst opnað fyrir Kóka kóla, svo
Hér tyllir Astrid sér á kfnverska, útskorna kistu, sem þau hjónin
höfðu með sér trá Kína.
eftir ELÍNU
PALMADOTTUR
fyrir Jesú, segir Astrid og brosir.
— Ég fór bara upp að landa-
mærunum núna, hélt hún áfram.
Þaðan getur maður séð varðturn-
ana hinum megin við fljótið. Þar
hafa margir flóttamenn reynt að
synda yfir, en drukknað eða verið
skotnir. En þarna hafa menn líka
synt yfir, eftir að hafa þjálfað sig í
kafs>’*’'í:, keypt biblíur og synt til
Unca með þær í plastumbúðum.
Sumir fóru margar ferðir. Þetta
kalla ég raunverulegt kristniboð
— að vera reiðubúinn til að láta
fyrir það lífið. Og það sýnir manni,
að kristin kirkja lifir enn
neðanjarðar, þótt ekki sé hún
leyfð.
Dóttir prestsins okkar í Huna
giftist til Ameríku, þar sem hún
hefur búið síðan. Hún fékk nú
vegabréfsáritun og leyfi til að fara
á sínar heimaslóðir, og hitta fólkið
sitt. Hún hafði komist til Sinhava.
Var fyrsti ferðamaðurinn sem
þangað kom, og hitti þar móður
sína. En faðirinn hafði látist
nýlega. Gamli presturinn hafði
ekki haldið guðsþjónustur síðan
enda kirkjur rifnar eða notaðar
sem vörugeymslur. Hann fékk
aldrei neitt starf, en synir hans
sáu um þau gömlu hjónin. Fjöl-
skylduböndin eru svo sterk í Kína.
Kínverjar hafa þá eldri í heiðri.
Það er svo ríkt í þeim, að ég hefi
ekki trú á að það hafi breyst. En ef
fólk játar kristna trú, þá fær það
ekki vinnu. Og því þegja menn og
láta það ekki uppi. En það mun
vera misjafnt eftir fylkjum, hve
þetta fólk á erfitt uppdráttar.
Sumir fylkisstjórar eru umburðar-
lyndari en aðrir. Ég hafði spurnir
af kristnu fólki í Shanghai, sem
kemur saman á heimilum eða úti í
skógi. Það verður að hvísla bænir
sínar og hvísla sálmana. En
kannski þetta fari nú líka að
breytast í Kína.
— Langar þig til að koma sjálf
á fornar slóðir og sjá hvað heíur
breyst?
— Já, ég vildi gjarnan komast til
Hunanhéraðs. Nú mun vera að
verða miklu auðveldara að ferðast
til Kína. Meira að segja hægt að
fara með Globetrotterferðum hefi
ég heyrt. Ég frétti að húsið sem við
bjuggum í sé þarna ennþá. Spítali
trúboðsstöðvarinnar er þar líka,
en búið að byggja við hann, og
svefnskálarnir eru notaðir fyrir
skrifstofur. En garðurinn mun nú
allur hellulagður og ekki grænt
strá þar. Ég er orðin gömul og það
er dýrt að ferðast svo langt, en
gaman væri að fá að tala kín-
versku aftur.
— Er það ekki erfitt mál fyrir
útlendinga?
— Jú, það er erfitt að læra
kínversku. Líklega situr hún svona
föst í manni, af því að svo mikið
var fyrir henni haft. Til að ná
henni verður maður að vera svo-
lítið músikalskur, því tónfallið
skiptir svo miklu máli. Sama orðið
hefur mismunandi merkingu eftir
því hvaða tónhæð er notuð.
Talið berst að kristniboðinu,
sem að sjálfsögðu var þungamiðj-
an í lífi þeirra Jóhanns í Kína.
Astrid segir, að ef húrrværi 30
árum yngri og mætti byrja að
nýju, þá mundi hún vilja fara til
Kína og boða kristni. Þegar
kristniboðið hefur einu sinni tekið
mann, þá sleppir það manni ekki
aftur, segir hún. Ekki síst eftir að
hafa séð hváða breyting verður á
fólki við að taka kristna trú. Þegar
maður fer að kynnast daglegu lífi
þessa fólks, þá sést hve öryggis-
leysið er mikið. Það er síhrætt við
að gleyma einhverjum, forfeðrum
eða öndum. Óttast ávallt að hver
fái ekki sitt, og það komi svo niður
á þeim. Það var því oft mjög
áhrifaríkt að sjá, þegar fólk tók
alla sína húsguði ofan af hillu og
brenndi þá, án þess að óttast.
Þetta fólk hafði t.d. séð við jarðar-
farir okkar að ekki var svo
nauðsynlegt að friða andann og
senda hann í hinstu ferðina með
alls kyns farangur. Okkur var ekki
hegnt, þótt við létum það undir
höfuð leggjast. Það sá að þetta
kom ekki niður á okkur — ekkert
gerðist. En þess háttar er erfitt að
skilja hér í okkar velmegunar-
heimi. Og ég á raunar erfitt með
að skilja að þetta sé allt horfið í
Kína. Sjálfsagt er það hverfandi í
borgunum, þar sem innrætingin er
sterkust. En þetta er fjölmenn
þjóð, og upp til fjalla og úti um
sveitir breytast fornir siðir ekki
auðveldlega.
Austrið
og vestrið
eiga ítök
Þegar Kína lokaðist trúboðum keypti Lúterska trúboðið rústir priggja húsa, sem Japanir höfðu varpað á sprengjum á eyjunni
Chung Chau. Þar komu þau Jóhann og Astrid sér tyrir. Útsýnið frá húsinu þeirra.
Þegar rætt er við Astrid S.
Hannesson er auðheyrt, að bæði
austrið og vestrið eiga í henni
mikil ítök. Því er talinu vikið að
því hvaða þjóð henni finnist hún
sjálf mest tilheyra:
— Þó ég tali málið ekki nægilegal
vel, finnst mér ég vera íslending-
ur, svarar hún. Mér þykir vænt um
1 Island, Til dæmis voru árin okkar
sex á Þingvölium, þegar Jóhann
var þar þjóðgarðsvörður, dásam-
legur tími. Þar bar aldrei skugga
á. Þegar ég kom svo núna til
Austurlanda, þá fann ég hve
tengslin við Kína eru í rauninni
sterk. Guð hafði gefið okkur þar
annað föðurland. Nú, og þegar ég
kem til ættlands míns, Noregs, þá
finn ég að ég á þar heima. Ég er
svo heppin að kunna alltaf best við
mig þar sem ég er.
Hér á íslandi hefur Astrid S.
Hannesson líka átt langa starfs-
ævi. Síðast var hún í 15 ár for-
stöðukona dvalarheimilis aldraðra
á Hrafnistu, en hætti þar áður en
Jóhann dó.
Hún kvaðst hafa notið mjög
heimsóknarinnar á fornar slóðir í
Hong Kong. — Það er gaman að
finna að maður er ekki orðinn svo
gamall, að maður getur enn tekið á
móti og tileinkað sér það sem fyrir
ber, segir hún. — Það hlýtur að
vera dapurlegt þegar fer að slaka á
því. Það er gott að eldast, þegar
maður finnur að enn er talað við á
hverjum degi.