Morgunblaðið - 21.10.1979, Blaðsíða 20

52
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 21. OKTÓBER 1979
Umsjón: Séra Jón Dulbú Hróbjaiisson
Séra Karl Siynrbjörnsson
Siyuríntr Pólsson
DROTnNSDBGI
Vertu
19. sunnudagur eftir trinitatis
tákn þetta minnir á þrá
mannsins eftir fyrirgefningu
og náö Guös.
hughraustur
Pistillinn
Ef. b, 17—28:... vitiö, aö í Jesú hafiö
þér... Aklæöst hinum nýja manni, sem
skapaöur er eftir GuÖi i réttlæti og heilagleik
sannleikans.
Guöspjalliö
Matt. 9, 1—8: Menn færöu til Jesú lama mann,
sem lá í rekkju og er Jesú sá trú þeirra, sagöi
hann viö lama manninn: Vertu hughraustur,
bamiö mitt, syndir þínar eru fyrirgefnar.
Biblíul Vikuna 21. — 27 okt. estur
Sunnudagur 21. okt. Matt. 9:1—8
Mánudagur 22. okt'. Luk. 9: 10-17
Þriðjudagur 23. okt. Lúk. 9: 18-27
Miðvikudagur 24. okt. Lúk. 9: 28-36
Fimmtudagur 25. okt. Lúk. 9: 37-42
Föstudagur 26. okt. Lúk. 9: 43-48
Laugardagur 27. okt. Lúk. 9: 49-56
Nýtt námsefni í
kristnum fræðum
Áhugafólk um skólamál og
þeir sem eiga börn og unglinga
sem stunda nám á grunnskóla-
stigi hafa tæpast komist hjá að
taka eftir þvi að allmiklar
breytingar hafa orðið á síðustu
árum á námsefni og kennslu-
háttum í grunnskóla. Enda þótt
umræða síðustu ára hafi mikið
snúist um „nýju stærðfræðina“
eða „mengin“ fer fjarri að
stærðfræðin sé eina námsgrein-
in sem i deiglunni er. Nægir þar
m.a. að nefna giæsilega
kennslubókasamstæðu í eðlis-
og efnafræði fyrir grunnskóla
sem komin er út fyrir nokkrum
árum.
Ekki er það hugmyndin að
gera hér á siðunni grein fyrir
skólastarfi almennt, heldur
kynna hér litillega það sem
gerst hefur og er að gerast í
kennslu kristinna fræða á
grunnskóiastigi.
Ný númskrá
Árið 1973 setti þáverandi
menntamálráðherra á laggirnar
nefnd manna er hafa skyldi það
hlutverk að endurskoða náms-
efni og kennslu í kristnum fræð-
um á grunnskólastigi og gera
tillögur um úrbætur. Nefndin
lauk störfum á árinu 1976 og
sama ár kom út ný námskrá í
greininni, grundvölluð á áliti
nefndarinnar. Helstu breytingar
sem námskráin fól í sér voru
þær að nú skyldi kenna kristin
fræði frá 2. til 9. bekkjar
grunnskóla að báðum meðtöld-
um, námsefnið skyldi í ríkara
mæli en áður tengt daglegu lífi
og umhverfi nemendanna, aukin
skyldi umfjöliun ýmissa sið-
rænna viðfangsefna, fjallað
verði í ríkara mæli en áður um
kirkjuna sem stofnun, starf
hennar í samtímanum unnið af
leikum og lærðum, trúfræðileg
viðfangsefni skyldu tekin til
meðferðar í ríkara mæli en áður,
frætt verði um aðrar kirkju-
deildir og sértrúarflokka, helstu
trúarbrögð heims verði kynnt,
fræðsla um Biblíuna sem ritsafn
verði aukin, ýtarlega verði fjall-
að um Gyðingaland fortíðar og
nútíðar, kristin siðfræði verði
megin viðfangsefni greinarinnar
í 8. bekk og kristin trúfræði í 9.
bekk. Áhersla er lögð á, að við
val á kennsluaðferðum og skipu-
lag kennslunnar sé tillit tekið til
nemandans og gildis efnisins
fyrir hann og þá einnig áhuga-
sviðs hans og spurninga.
Jafnframt að tillit sé tekið til
fræðigreinarinnar — guðfræð-
innar — og skilnings hennar á
sjálfri sér. Markmiðum og til-
gangi kennslunnar er lýst all
ýtarlega og eru áhugamenn
hvattir til að kynna sér nám-
skrána.
í ársbyrjun 1977 var námstjóri
í greininni ráðinn að skólarann-
sóknadeild Menntamálaráðu-
neytisins og skyldi hann hafa
það meginhlutverk að stýra út-
gáfu nýs námsefnis í samræmi
við hina nýju námskrá auk þess
að vera kennurum innan handar
varðandi kennslu í greininni.
Nýtt námseini
Um tvær leiðir var að velja
þegar gefa skyldi út nýtt náms-
efni. Annars vegar var að koma
á laggirnar hópi manna er hefði
það hlutverk að semja nýjar
kennslubækur, hins vegar að
leita fyrir sér í nágrannalöndun-
um þar sem hefðir í kennslu
kristinna fræða væru svipaðar
og sjá hvort þar væri að finna
námsefni sem svaraði kröfum
námskrárinnar bæði guðfræði-
lega og kennslufræðilega. Fyrir
valinu varð seinni kosturinn og
er nú verið að þýða og staðfæra
fyrir barnastigið, norskan
kennslubókaflokk sem talinn var
uppfylla nefnd skilyrði og auð-
velt er að aðhæfa íslenskum
aðstæðum. Áður en í það verk
var ráðist voru bækurnar sendar
Sambandi grunnskólakennara,
Kennaraháskóla íslands, Há-
skóla íslands (guðfræðideild),
Biskupsembættinu og Prestafé-
lagi Islands til umsagnar. Að
fengnum meðmælum þessara að-
ila var verkið hafið.
Lífið
Nú í haust kom út hjá Ríkisút-
gáfu námsbóka í samvinnu við
Menntamálaráðuneytið, skóla-
rannsóknadeild fyrsta bókin í
þessum bókaflokki og nefnist
hún Lífið. Bókin er ætluð yngstu
nemendum grunnskólans og
byggist að mestu á myndaefni
sem ætlað er að vera grundvöll-
ur umræðna og frásagnar kenn-
arans. Sáralítill lestexti er í
bókinni þar sem ekki er gert ráð
fyrir að nemendur geti á þessu
stigi máls lesið sér að gagni.
Áhersla er lögð á að undirbyggja
miðlæg orð og hugtök og er
framvinda öll fremur hæg svo
tryggt sé að allir geti fylgst með.
Helstu efnisatriði á þessu fyrsta
ári eru: Lífið, sköpun, Guð —
faðir og skapari. Gætum þess
sem Guð hefur skapað, Fæðing
Jesú, Jesús sem barn (lífshættir
í Gyðingalandi fortíðar), Þættir
úr lífi og starfi Jesú, Kirkjan
(heimsókn í kirkju), Ég og hinir.
Bókin er litprentuð og er alls 80
bls. að stærð.
Kennsluleiðbeiningar
Kennslubókinni fylgja ítar-
legar kennsluleiðbeiningar (170
bls.) með ábendingum um vinnu-
aðferðir, guðfræðilegum og
kennslufræðilegum athugasemd-
um, sálma og söngvasafni,
ábendingum um fræðibækur og
hjálpargögn við kennsluna o.fl.
Kennsluleiðbeiningarnar eru
ekki þannig byggðar að ætlast sé
til að hver kennari fylgi þeim lið
fyrir lið, heldur ber að líta á þær
sem sjóð sem kennarar geta sótt
í það sem hentar þeim sjálfum
og nemendum þeirra. Ástæða er
til að ætla að jafnt reyndir sem
óreyndir kennarar geti gert sér
gott af því sem þar er boðið,
enda gert ráð fyrir hinum fjöl-
breytilegustu vinnubrögðum.
Skólavörubúðin hefur til sölu
ýmis gögn og hjálparbækur sem
vísað er til í kennsluleiðbeining-
unum.
Foreldrahefti
Bryddað hefur verið á þeirri
nýjung að gefa út foreldrahefti
með kennslubókinni. Tilgangur-
inn með þeirri útgáfu er að
kynna fyrir foreldrum tilgang og
markmið kennslunnar, námsefn-
ið og meðferð þess, auk þess sem
stutt ritgerð er um réttindi og
skyldu foreldra að því er varðar
áhrifamótun barna þeirra. Hefti
þetta verður selt í Skólavörubúð-
inni og væntanlega víðar.
Ástæða er til að hvetja foreldra
til að kaupa heftið og kynna sér
efni þess og taka með þeim hætti
þátt í skólastarfinu og fylgjast
með hinni trúarlegu uppfræðslu
barna sinna.
Námskeið
I ágúst síðastliðnum var hald-
ið námskeið fyrir kennara í
kristnum fræðum. Námskeiðið
var haldið af Kennaraháskóla
Islands í samvinnu við nám-
stjóra í kristnum fræðum. Alls
tóku 40 kennarar þátt í þessu
námskeiði. Meginefni nám-
skeiðsins var kynning á hinu
nýja námsefni, sem þegar er
komið út og því sem væntanlegt
er á næstunni. Aðalleiðbeinandi
á námskeiðinu var Liv Södal
Alfsen, einn af höfundum efnis-
ins. Auk þess var kynnt á
námskeiðinu tilraunanámsefni í
kristinni siðfræði handa 8. bekk
sem unnið hefur verið undir
stjórn dr. Björns Björnssonar
próf. Luku þátttakendur upp
einum munni um að námskeiðið
hefði verið hið gagnlegasta.
Hvað er framundan?
Á næstu mánuðum er væntan-
legt næsta hefti í þessari sam-
stæðu og unnið er að þýðingu og
staðfærslu námsefnis handa 4.
bekk grunnskólans. í vetur verð-
ur tilraunakennt það námsefni í
kristinni siðfræði sem kynnt var
á námskeiðinu í haust og er gert
ráð fyrir að það verði kennt til
reynslu í 2—3 ár. Fyrir dyrum
stendur svo að taka saman hefti
um önnur helstu trúarbrögð
heims.