Morgunblaðið - 23.01.1980, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. JANÚAR 1980
21
Dagrún, Bolungavík, i góðum afla á Vestfjarðarmiðum
57 togarar — 216 söluferðir:
Isfiskur verð-
meiri unnum
Þingmenn þrátta um fiskkaup
Á timabilinu frá 1. september 1978 til 20. desember 1979 fóru 57
togarar í 216 söluferðir með ferskfisk á erlendan markað. Söluverð
var samtals rúmir 11 milljarðar króna eða nærri 4 milljörðum króna
meira en útflutningsverð unninnar vöru úr sama fiskmagni sem orðið
hefði rúmlega 7 milljarðir króna að sögn Kjartans Jóhannssonar,
sjávarútvegsráðherra, á Alþingi í gær, er hann svaraði fyrirspurn frá
Stefáni Valgeirssyni (F) um togarakaup og fleira.
Fyrirspurn og svör á Alþingi:
Eftirlit með gjald-
töku tannlækna
MAGNÚS H. Magnússon, heilbrigðisráðherra, svaraði í gær fyrir-
spurn frá Alexander Stefánssyni (F) um. hvern veg háttað væri
eftirliti Tryggingastofnunar með gjaidtöku tannlækna. Ráðherra
vísaði til samnings milli Tryggingastofnunar og Tannlæknafélags
íslands, en sagði jafnframt, að þau gögn sem tryggingatannlæknir
hefði milli handa við eftirlitið væru „hvergi nærri nógu nákvæm“.
Hefðu því verið lagðar fram nýjar tillögur, sem miða að nákvæmari og
fljótvirkara eftirliti.
Togarakaup á
síðustu mánuðum
Fyrsta spurning fjallaði um
hverjir hefðu keypt togara hér á
landi frá því í september á fyrra
ári. Svarið var svohljóðandi:
A. Nýir:
1. Hraðfrystihús Tálknafjarðar
hf. Tálknafirði. Tálknfirðingur
BA 325, kom 14. apríl 1979,
smíðaður í Kristiansund Nor-
egi.
2. Magnús Gamalíelsson hf. Ól-
afsfirði. Sigurbjörg ÓF 1. Af-
hent 19. maí 1979, smíðuð í
Slippstöðinni hf. Akureyri.
3. Gunnvör hf. ísafirði. Július
Geirmundsson ÍS 270, kom 11.
júní 1979, smíðaður í Kristian-
sund í Noregi.
B. Notaðir:
1. Stálskip hf. Ilafnarfirði. Ýmir
HF 343, kom 21. nóv. 1978 frá
Aberdeen Skotlandi. (Hét áður
Ben Lui A-166).
2. Meitillinn hf. Þorlákshöfn.
Þorlákur ÁR 5 kom 6. apríl
1979 frá Frakklandi. (Lorient).
(Hét áður Le Verrier).
3. Síldarvinnslan hf. Neskaup-
stað. Barði NK 120, frá Frakk-
landi (Hét áður Boulomais).
Fisksölur
togara erlendis
Fyrirspurn um fisksölur togara
erlendis svaraði ráðherra á þá leið
að farnar hefðu verið 216 söluferð-
ir á þessu tímabili þ.e. frá 1. sept.
’78 — 20. des. ’79. Nafngreindi
hann 57 skip, sem siglt hefðu
þessara erinda. Heildarmagn
fisks, sem siglt hefði verið með,
var 30.074.146 kg. Söluverð var
samtals 11.218.061.342.- krónur.
11 Reykjavíkurtogarar fóru í 61
söluferð. Spurt var um, hvert
söluverð unninna afurða í íslenzk-
um frystihúsum úr þessum afla
hefði orðið, ef hér hefði verið upp
lagður. Svarið var 7.384.535.450
krónur eða verulega lægra en
freðfisksins.
Ráðherra tók fram að eftir-
greind matsatriði þyrfti að hafa í
huga við þennan samanburð:
I. Reiknað er með um 10% rýrnun
aflans í siglingu miðað við lönd-
un innanlands. Hinsvegar rýrn-
ar einnig nokkuð sá fiskur, sem
bíður vinnslu í fiskverkunarhúsi
miðað við innvigtaðan afla úr
skipi. Hér er ekki gert ráð fyrir
slíkri rýrnun.
II Oliukostnaður. Eins og kunugt
er, reynist olíuverð í íslenskum
höfnum mun hærra en erlendis.
í Þýzkalandi og Bretlandi
kaupa skipin ólíu á hagstæðu
verði miðað við verðlag hér.
Samkvæmt áreiðanlegum upp-
lýsingum nam hráolíuverð í
des. s.l. í Bretlandi kr. 92.13 —
98.11 eftir höfnum. í Þýzka-
landi var verðið ívið hærra —
losaði 100 krónur pr. lítra. Á
sama tíma var hráolíuverðið
hér í landi um 155 krónur pr.
lítra.
III. Erlendur kostnaður. Reiknað
er með tollum og löndunar-
kostnaði í erlendum höfnum
samkvæmt reikningum. Þess
ber að geta, að töluverður
erlendur kostnaður er innifal-
inn í vinnsluverðmæti hérlend-
is, svo sem orka, umbúðir o.fl.
IV. Á því tímabili, sem um ræðir,
hefur meðalverð pr. kg. á fiski
seldum erlendis hækkað tölu-
vert miðað við sterlingspund
eða þýzk mörk og raunar mun
meira en nemur hækkun á
frystum flökum og blokk. Með-
alverð tímabilsins í heild gefur
því ekki allskostar rétta mynd.
V. Ymsar ástæður virðast vera til
aukinna siglinga. Auk afla-
toppa, sem valdið hafa erfið-
leikum á að losna við aflann
innanlands, hagstæðs verðs á
ísfiski erlendis, er rétt að benda
á staðgreiðslu afla sem landað
er erlendis. í sumum tilfellum
a.m.k. verða útgerðarfyrirtæki,
sem selja aflann innanlands að
þola nokkurn greiðslufrest með
tilheyrandi vaxtakostnaði.
Miklar umræður
Miklar umræður urðu um tog-
arakaup bæði erlendis frá og milli
staða hérlendis. í umræðunni upp-
lýstí sjávarútvegsráðherra, að
skip væru frílistavara. Ef kaup-
andi þyrfti enga innlenda fyrir-
greiðslu (lán úr fiskveiðasjóði eða
heimild frá langlánanefnd) væri
að öllu óbreyttu ekki hægt að
standa gegn innflutningi skipa.
Reynt hefði verið um lánsfjárstýr-
ingu að hafa hemil á stærð
fiskiskipastólsins, með hliðsjón af
veiðiþoli fiskistofna.
Ráðherra sagði hinar nýju til-
lögur sniðnar eftir skipan mála á
Norðurlöndum. Fjalla þær m.a.
um breytt skipulag á taxta tann-
lækna, hönnun staðlaðrar sjúkra-
skrár fyrir tryggða sjúklinga og
nýja greiðslukvittun, þar sem
tannaðgerðir eru tilgreindar og
kostnaðarupphæð þeirra sundur-
liðuð. Þessar tillögur hafa verið
kynntar stjórn Tannlæknafélags
íslands.
Á árinu 1978 vóru greiddar
tæpar 845 milljónir króna vegna
tannlækninga tryggðra sjúklinga
(500 m. kr. árið 1977). Ekki liggja
ennþá fyrir niðurstöður fyrir árið
1979 en fjárlagaheimild til þess
arna hljóðaði upp á 790 m. kr.
Eftirlit með gjaldtöku
í heilsugæzlukerfi
Ráðherra sagði að Tryggingar-
stofnun fengi mánaðarlegar skila-
greinar frá flestum sjúkrasamlög-
um um fjárhæðir greiddar ein-
stökum heilsugæzlulæknum. Auk
þess færi sérstakur maður í heim-
sóknir til eftirlits ekki sjaldnar en
annað hvert ár. Stofnunin hefur
ekki eftirlit með greiðslum, er
sjúklingar inna sjálfir af hendi til
lækna í heilsugæzlukerfinu.
NOKKRAR umræður urðu í sam-
einuðu þingi í gær vegna íyrir-
spurnar Stefáns Valgeirssonar
(F) um störf hafísnefndar. Taldi
fyrirspyrjandi að nefndin hefði
verið látin hætta störfum áður en
þeim var að fullu lokið og hefðu
sér borizt nokkur bréf úr kjör-
dæmi sinu vegna óafgreiddra
mála.
Magnús H. Magnússon, félags-
málaráðherra, sagði fáar þing-
Ráðherra sagði að strax og lög
um heilbrigðisþjónustu komu til
framkvæmda hefðu komið út tvær
reglugerðir um framkvæmd, þ.e.
reglugerð um embætti landlæknis
og önnur um starfsmannaráð
sjúkrahúsa. Þá hefur verið sett
reglugerð um starfsháttu heil-
brigðismálaráða og ráðherra hef-
ur fengið tillögur landlæknis um
erindisbréf héraðslækna og
heilsugæzlulækna og er að vænta
að gengið verði frá þeim næstu
daga. Þá hefur verið sett erindis-
bréf fyrir hjúkrunarforstjóra.
Setja þurfi og reglugerðir um
flokkun sjúkrahúsa og stærð
heilsugæzlustöðva, fyrirkomulag,
læknafjölda og annað því tengt, en
talið hefði verið hyggilegt að bíða
um sinn unz meiri reynsla væri til
staðar af starfrækslu heilsugæzlu-
stöðva.
Alexander Stefánsson (F) taldi
nauðsynlegt að koma á virkara
eftirliti með gjaldtöku tannlækna
og gera þyrfti ráðstafanir til að
jafna þann mikla aðstöðumun
milli sveitarfélaga varðandi
kostnað við rekstur heilsugæzlu-
stöðva, sem ekki eru rekin í
tengslum við sjúkrahús. Miklar
umræður urðu um málið.
nefndir hafa skilað meira verki á
jafn skömmum tíma og hafís-
nefndina undir formennsku Árna
Gunnarssonar. Hefði hún fulllokið
þeim störfum er henni voru falin í
erindisbréfi. Annað mál væri að
stofnanir, sem fylgja hefðu átt
störfum nefndarinnar eftir, ættu
ýmsu ólokið. í umræðum kom
fram að hafísnefnd hefði haldið 50
fundi á rúmlega 2ja mánaða
raunverulegum starfstíma.
Frumvarp um olíugjald væntanlegt:
Fiskverð ekki síð-
ar en á föstudag
FRUMVÖRP sjávarútvegsráðherra um útflutningsgjaid sjávar-
afurða og aflatryggingasjóð sjávarútvegsins (afiajöfnunardeild)
komu til fyrstu umræðu í neðri deild Alþingis í gær.
Matthías Bjarnason (S) sagði sjómanna, myndi fylgja gengis-
sjálfstæðismenn efnislega sam-
mála þessum frumvörpum að
meginefni, þó æskilegt væri að
fá fram nokkrar leiðréttingar.
Sagðist M.Bj. sakna þess, að
ekki lægi fyrir jafnframt frum-
varp um tímabundið olíugjald,
þann veg, að meiri heildarsýn
fengist yfir málið, en öll tengd-
ust þessi mál ákvörðun fisk-
verðs, sem hefði dregizt úr
hömlu. M.Bj. taldi og rétt að
ráðherra gæfi upplýsingar um,
hvort nýju fiskverði sem vænt-
anlega fæli í sér einhverja
hækkun, bæði til útgerðar og
lækkun eða gengissig. Þá sagði
M.Bj. að hann teldi aflajöfnun-
argjald rétt við ríkjandi aðstæð-
ur, en spurning væri hins vegar,
hvort það ætti ekki að vera
tímabundið. Stefnt væri að því
að slík tilfærsla mijli fiskveiði-
greina yrði ekki nauðsynleg.
Kjartan Jóhannsson, sjávar-
útvegsráðherra, sagði frumvarp
um olíugjald væntanlegt, jafnvel
á morgun (þ.e. í dag) en hann
vonaðist hins vegar til að ekki
þyrfti að grípa til mikils geng-
issigs. Hann sagðist vænta fisk-
verðs ekki siðar en á föstudag.
Hafísnefnd:
Hætti hún störf-
um of snemma?