Morgunblaðið - 23.01.1980, Blaðsíða 22

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. JANÚAR 1980
Minning:
Jón Guðmundsson
frá Brandagili
Fæddur 4. júlí 1907.
Dáinn 15. janúar 1980.
Jón Stefán Guðmundsson, eins
og fullt nafn hans var, var fæddur
4. júlí 1907 á Geithóli í Hrútafirði,
sem er í Húnavatnssýslu. Það ár
gerðust margir merkir atburðir á
Islandi. Þá kom Friðrik VIII
konungur Islands og Danmerkur
til landsins. Þá var almenn skóla-
skylda lögleidd hér. Skipuð var
sambandslaganefnd Dana og ís-
lendinga. Pétur Jónsson söng þá
inn á fyrstu grammófónplötuna á
íslensku. Þá fæddist Stefanó
Islandi óperusöngvari. Þá var af-
hjúpað hér líkneski af skáldinu
Jónasi Hallgrímssyni. Þá synti
Lárus rist yfir Oddeyrarál og þótti
mikið afrek. Þá hófst ungmenna-
hreyfingin á Islandi undir nafninu
Ungmennafélag íslands. Þeir
menn hafa síðan verið kallaðir
Vormenn Islands. Margir fleiri
atburðir gerðust í íslensku þjóðlífi
á fæðingarári Jóns frá Brandagili.
Ekki blés þó byrlega fyrir Jóni
sjálfum þá því móðir hans dó áður
en hann varð ársgamall, d. 16. okt.
1907 og var honum þá komið í
fóstur.
Foreldrar Jóns voru Guðmund-
ur Þórðarson bóndi í Gilhaga,
bróðir Gunnars í Grænumýrar-
tungu sem margir kannast við, og
fyrri kona hans Margrét Jónsdótt-
ir frá Tröðum í Staðarsveit Jóns-
sonar. Jón var því eina barn þeirra
hjóna. Guðmundur kvæntist svo
Ragnheiði Guðbjörgu Sigurðar-
dóttur frá Junkaragerði í Höfnum
og eignuðust þau hjón tíu börn
sem enn eru öll á lífi.
Jóni var komið í fóstur til
hjónanna Jóns Aðalsteins Jónas-
sonar er þá bjó í Jónsseli í
Bæjarhreppi og konu hans Krist-
ínar Jónasdóttur frá Lækjarskógi.
Þegar Jón er á fimmta ári deyr
fóstri hans Jón Aðalsteinn. Þá fer
Jón til föður síns og stjúpmóður
sinnar seinni konu Guðmundar.
Þau voru á Háreksstöðum í Borg-
arfirði eitt ár eða svo. Helgi bróðir
Guðmundar hafði reist að nýju
býli úr auðn í Gilhaga 1909 og bjó
þar til 1911 en þá tók þar við búi
Björn bróðir þeirra og settist
Guðmundur þá einnig þar að
annaðhvort sem bóndi eða hús-
maður. Þeir bræður bjuggu í
Gilhaga til 1924 er þeir fluttust til
Borðeyrar.
Um ættir Guðmundar og
bræðra hans er þetta helst: Þórður
faðir þeirra var sonur Sigurðar
bónda í Núpsseli í Miðfirði, Sig-
urðssonar frá Miðhópi, Pétursson-
ar. Móðir Sigurðar í Núpsseli var
Helga Tómasdóttir stúdents og
fræðimanns á Stóru-Ásgeirsá,
Tómassonar hreppstjóra Guð-
+
LÁRA MAGNÚSDÓTTIR,
Garöastræti 2,
er látin. Útförin hefur farið fram.
Aöstandendur.

Móöir okkar
SIGRÚN GUÐMUNDSDÓTTIR
Eskihlíö 6b
andaöist á Borgarspítalanum 22. janúar.
Alfheiöur Kjartansdóttir
Magnús Kjartansson.
t
Maðurinn minn og faöir okkar
SIGURÐUR J. HALLDÓRSSON
Hjaröarhaga 27
er látinn.
Sigríöur Jónasdóttir,
Lilja Siguróardóttir,
Jónas Sigurðsson.
+
Systir mín, móöir okkar, tengdamóöir og amma,
JÓHANNA INGIBJÖRG SIGURÐARDÓTTIR,
Reynimel 68,
sem lézt 11. janúar, veröur jarösungin frá Bústaðakirkju
fimmtudaginn 24. janúar kl. 13.30. Blóm afþökkuö. Þeir, sem vildu
minnast hennar láti líknarstofnanir njóta.
Siguröur Sigurósson,
Björn Ásgeirsson, Ósk Magnúsdóttir,
Jón Snorri Ásgeirsson, Þuríöur Magnúsdóttir,
Siguröur Ásgeirsson, Sigríöur Lárusdóttir,
og barnabörn.
+ Innilegar þakkir fyrir auösýnda vináttu og samúö viö andlát og
útför GUÐNA HALLDÓRSSONAR
múrara
Jóhanna Jóhannsdóttir,
Vilfríöur Guönadóttir, Guóvaröur Elfasson, Lilja Guönadóttir, Hulda Guönadóttir, Þórir Guönason, Guörún Bjarnadóttir, Gísli Dagsson, Margrét Sigvaldadóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
mundssonar á Þóroddsstöðum.
Kona Tómasar Tómassonar var
Ljótunn Jónsdóttir stúdents á
Melum í Hrútafirði, Jónssonar.
Þórður Sigurðsson og Sigurbjörn
Sveinsson rithöfundur voru syst-
rasynir. Móðir Þórðar var Helga
Þórðardóttir frá Ytri-Knarrar-
tungu á Snæfellsnesi. Sigríður
kona Þórðar Sigurðssonar var
dóttir Jóns bónda á Bálkastöðum,
Magnússonar á Óspaksstöðum,
Magnússonar í Laxárdal Magnús-
sonar ríka á Kolbeinsá, Bjarna-
sonar. Móðir Sigríðar var Kristín
Jónsdóttir, Böðvarssonar og Sig-
ríðar Andrésdóttur ríka á Skrið-
nesenni,Sigmundssonar. Er það
Ennisætt og talin frá Andrési.
Jón var hjá föður sínum til 13
ára aldurs í Gilhaga syðsta bæ í
Strandasýslu. Á þessu heiðabýli
bjó faðir hans frostaveturinn 1918
og var sá vetur Jóni í fersku
minni, með allan sinn snjó og
kulda. En bændurnir tveir með
barnahópinn sinn urðu þó ekki
fyrir neinum verulegum áföllum,
enda báðir fyrirhyggjumenn og
aðgætnir. Jón var aðeins 13 ára
þegar hann var ráðinn til bóndans
Jóns Jóhannssonar og konu hans
Ólafíu Finnbogadóttur. Þar var
hann svo vinnumaður í 17 ár. Jón
var ágætur verkmaður og mikill
og farsæll fjármaður. Þar eignað-
ist hann nokkurn stofn í bú af
sauðfé, sem hann hafði þar á
fóðrum. Þótti jafnan gefast vel að
fjármenn ættu nokkuð í bústofn-
inum. Því góður fjármaður var
ekki á hverju strái. Að vetrinum
stóð Jón yfir fé á hálsinum fyrir
ofan Bálkastaði. Það líkaði honum
vel. Þá gat hann látið hugann
reika vítt og breitt og þar mun
hann hafa ort sínar fyrstu stökur.
Sumar þeirra skrifaði hann á blað
og geymdi í litlum læstum kassa
sem hann hafði sjálfur smíðað og
einnig læsingu fyrir hann. Mörg-
um árum síðar, þegar hann er
svartsýnn og niðurdreginn af
minnimáttarkennd, opnar hann
kassann sinn og tekur ljóðin sín
frá æskuárunum og eyðileggur
þau. Hann þykist sjá eftir að hafa
þá lesið ljóð lærðra manna og
viturra, að sín ljóð séu engum
manni bjóðandi. Það er svo fyrst á
eldri árum að ljóðadísin fer að
glettast við hann og ein og ein
staka kemur fram í hugann við
brosleg tækifæri og er víst um það
að Jón var vel hagmæltur og
hringhendumaður ágætur á
síðustu árum sínum. Mitt í véla-
gný verksmiðjunnar og þvargi
vinnustaðarins ultu hringhendur
af munni hans þó kominn væri á
áttræðisaldur.
Niður brekkuna skammt frá
Bálkastöðum fellur lítil á sem
heitir mjög fornu nafni, Býskál-
ará. Ofarlega í brekkunni fellur
snotur foss fram af flögubergs-
staili. Þar á stallinum öðrum
megin við fossinn hlóð Jón vörðu
um tveggja metra háa úr flögum
sem hann flísaði úr berginu við
fossinn með broddstaf sínum.
Margir munu hafa tekið eftir
vörðunni því hún sást af veginum.
Mönnum þótti ekki líklegt að hún
stæði lengi en fyrst eftir 40 ár féll
hún í einhverju mesta roki sem
menn muna eftir þar um slóðir.
Fram að þeim tíma sá ekki á
henni. Það getur sá um vitnað sem
þessar línur ritar.
4. júní 1939 kvæntist Jón Stefán
eftirlifandi konu sinni Sigrúnu
Sigurbjörnsdóttur frá Brandagili,
dóttur hjónanna Sigurbjörns
Jónssonar bónda á Brandagili og
víðar og konu hans Maríu Jóns-
dóttur frá Dönustöðum í Laxár-
dal. Einkadóttir þeirra er Aðal-
heiður Erla, gift ungverskum
manni, Lárusi Jónassyni strætis-
vagnabílstjóra í Reykjavík og eiga
þau tvö börn, dreng og stúlku,
Maríu Sigurbjört og Lárus Jón.
Fyrst eftir giftingu var Jón með
konu sinni í húsmennsku hjá
tengdaföður sínum er þá bjó á
Melum í Hrútafirði. Þar byggði
Jón sjálfur yfir sig og konu sína.
Árið 1943 fæðist dóttir þeirra, þá
flytjast þau ásamt Sigurbirni að
Brandagili og þar bjó Jón um
skeið á móti Sigurbirni. Til Borð-
eyrar fluttist Jón um 1954 en eftir
fá ár þar varð hann fyrir því
óhappi að slasa sig illa á fæti er
hann datt af reiðhjóli. Jón varð
aldrei jafngóður í fætinum og lá
um tveggja ára skeið á sjúkrahús-
um vegna meiðslanna, þá fluttust
þau til Reykjavíkur og hafa átt
þar heima síðan. Sína eigin íbúð
eignuðust þau hjón í stórhýsinu
Nóatúni 4, en áttu þó áður íbúð á
Rauðarárstígnum.
Árið 1957 hóf Jón svo vinnu í
Trésmiðjunni Víði við Laugaveg
og vann hjá því fyrirtæki eftir
það. Hann var listahagur í hönd-
um og smíðaði í frístundum
sínum, aðallega kaffi- og matar-
tímum marga fagra gripi úr tré.
Eru sumir þeirra nú heimilisprýði
langt úti í löndum bæði í Ameríku
og Evrópu og e.t.v. víðar.
Jón var mikill starfsmaður og
unni konu sinni mikið og dóttur.
Bæði hafa þau hjón átt við
heilsuleysi að stríða en í ást og
eindrægni hafa þau mætt öllu
mótlæti af stakri þolinmæði. Jón
var mjög hjálpsamur maður og
tók lítið fyrir gripi sína sem voru
mjög eftirsóttir. Á Iðnsýningu
Iðnkynningarnefndar haustið 1977
mátti sjá nokkra muni eftir hann
og vöktu þeir verðskuldaða athygli
þeirra er þá litu.
Sigmundur Sigurbjörnsson
mágur Jóns minnist Jóns með
sérstöku þakklæti fyrir marghátt-
aðan greiða fyrr og síðar.
Við sem um margra ára skeið
nutum þess að vera samstarfs-
menn hans í Víði þökkum honum
margar þægilegar samverustundir
og færum konu hans og vensla-
fólki, svo og hálfsystkinum hans,
dýpstu samúð við fráfall Jóns
Stefáns Guðmundssonar.
Svo mikið er víst að ekki efaðist
Jón um að hann lifði eftir líkams-
dauða sinn hér. Hann hafði oft
orðið þess var að látnir lifa. Bið ég
svo góðan guð að blessa sál hans
og varðveita.
Guðm. Guðni Guðmundsson
r D AÆITT \
K nUII
EFTIR I BILLY GRAHAM . - 11
Maðurinn minn dó fyrir nokkrum árum, og ég hef
verið einmana. Dásamlegur, kristinn maður hefur beðið
mín, en dóttir mín setur sig upp á móti honum og börnum
hans. Hvað ætti ég að gera?
Þrír, kannski fjórir, ættu að leggja hér orð í belg:
Þér, vinur yðar, dóttir yðar og börn hans.
Það væri óskynsamlegt að láta dóttur yðar ráða
úrslitum í þessu máli. Hún er auðsjáanlega óþroskuð,
og að líkindum lætur hún tilfinningarnar ráða. Lítið á
hennar sjónarmið, en ekki hennar einnar.
Þegar tvær fjölskyldur eiga hlut að máli, þarf oft að
leysa harða hnúta. En einhver hamingjusömustu
hjónabönd, sem ég þekki, urðu þannig til, að karl og
kona fólu sig á vald Guði og handleiðslu hans, sigldu
fram hjá hættulegum skerjum, sem ógnuðu þeim, og
komust í höfn, þar sem blessun og friður ríkir.
Setjizt niður í næði með dóttur yðar og útskýrið
fyrir henni að þörf yðar á félagsskap og ást
hjónabandsins. Leiðið henni fyrir sjónir, að þér
elskuðuð föður hennar, en að Biblían kenni, að öll
bönd séu leyst, þegar dauðinn skilur fólk að, enda
skyggi hið nýja samband á engan hátt á hið fyrra. Ég
er viss um, að hún áttar sig, ef hún er skynsöm.
Bæn getur líka breytt afstöðu hennar. Þegar um er
að ræða ákvörðun, sem hefur margar hliðar, eins og
þessi, ber yður að biðja Guð að leiða yður. Sé
teningunum kastað gegn vilja hans, gætu endalokin
orðið hörmuleg.
+
FRÚ LÁRA ÞORSTEINSDÓTTIR,
Karlagötu 16, Reykjavfk,
andaölst í Landspítalanum 10. þessa mánaöar. Útförin fór fram í
kyrrþey samkv. ósk hinnar látnu.
Fyrir hönd vina og vandamanna
Þorkell G. Sigurbjörnsson.
+
Eiginkona mfn
SVANHILD GUÐMUNDSSON
lést að heimili sínu Reynimel 43, 21. janúar. Jarðarförin fer fram
frá Fossvogskírkju miövikudaginn 30. janúar kl. 1.30 e.h.
Bjarni Guðmundsson.