Morgunblaðið - 14.03.1980, Page 21

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 14. MARZ 1980
21
leiðslustjóra er að framleiða sem
mest og ódýrast af staðlaðri vöru.
Sölustjórinn vill hins vegar selja
sem mest og sér að til þess verður
hann að aðlaga vöruna sem mest
séróskum neytenda. Enginn viti
borinn stjórnandi lætur fram-
leiðslustjórann ráða heldur sam-
ræmir sjónarmið þeirra út frá
markmiðum heildarinnar.
Frumstæðir
arðsemis-
útreikningar
Samlíkingin við Kröflu styrkist
við að athuga útreikningana sem
borgarverkfræðingsembættiðlagði
fram til aðstoðar við ákvarðana-
tökuna. Er ekki aðeins að þar
skorti á samanburð við aðra
möguleika heldur eru þeir fræði-
lega alls ófullnægjandi, þar sem
þeir taka einungis tillit til fjár-
hagslegs kostnaðar annars vegar
og aksturssparnaðar hins vegar. í
siðuðum samfélögum tíðkast að
nota kostnaðar- og nytjagreiningu
í sama tilgangi, en hún tekur til
mun fleiri þátta í kostnaði og
nytjum eða hagsbótum. Auk fjár-
festingar- og rekstrarkostnaðar á
raunvirði teljast umhverfisspjöll
og velferðarrýrnun til kostnaðar-
liða, en til nytja eða hagsbóta
teljast ýmis óbein velferðaráhrif.
Olíkt hafast að embætti borgar-
verkfræðings og vegamálastjóra.
Hið fyrra leggur fram ómarktæka
arðsemisathugun en hið síðara
lætur kanna félagsleg áhrif hugs-
anlegrar Ölfusárbrúar á nærliggj-
andi byggð.
Óljóst vandamál
Vandinn sem leysa skal með
Höfðabakkabrunni er alls óljós.
Er hann að eyða þjóðvegafé í
þéttbýli? Er hann að leysa brýnan
vanda breiðhyltinga og sunnan-
manna við að komast austur
Elliðaár. Borgarverkfræðings-
embættið leggur aðeins stakan
valkost fram — einn möguleika.
Til geta verið aðrir kostir til
vegagerðar í þéttbýli og aðrir
kostir til að leysa vanda umferðar
yfír Elliðaár. Höfðabakkabrúin og
tenging hennar eru leifar af hug-
mynd um hraðbraut frá Sóleyj-
argötu, upp Fossvogsdal og Breið-
holt. Allar þessar hugmyndir hafa
verið lagðar til hliðar en borgar-
verkfræðingsembættið og 10 borg-
arfulltrúar verja nú síðasta spott-
ann og brúasporða eins og hug-
umstórum riddurum götunnar
sæmir.
Tveir starfsmenn borgarverk-
fræðingsembættisins brutust út
úr þrönginni og fluttu vandaða og
rökstudda gagnrýni á brúarhug-
myndina. Það er ekki auðvelt verk
að andmæla yfirmönnum sínum.
Hafi þeir þökk fyrir frumkvæði
sitt og framtak. Þeir hafa m.a.
bent á nýjar lausnir eins og
ofanbyggðaveg.
Skipulag í
endurskoðun
Staðreynd er að öll umferðar-
mál á höfuðborgarsvæðinu eru í
endurskoðun vegna þess að ekki
hefur verið ennþá skipulögð ný
byggð austan Elliðaár. Út frá
heildarhagsmunum Reykvíkinga
er því brýnt að stöðva byggingu
brúarinnar til að takmarka ekki
svigrúm skipulagsyfirvalda við út-
tekt á framtíðarþróun borgarinn-
ar.
Hverjir ráða
í Reykjavík?
Pukurpólitíkin vekur upp tvær
spurningar. Sú fyrri varðar tengsl
embættismanna og stjórnmála-
manna í borgarkerfinu. Hverjir
ráða í Reykjavík? Eru það kannski
eftir allt saman embættismenn?
Vald embættismanna nærist að
sjálfsögðu af sérþekkingu þeirra á
málefnum en stjórnmálamenn ýta
gjarnan til þeirra valdi, þegar
léleg ákvörðun er afsökuð með því
að segja: embættismennirnir vildu
þetta!
Eitt er þó víst: Grjóthaugurinn
mikli sem safnað var í vetur við
Elliðaárstíflu og nýtist ekki í
annað en undirstöðu undir brúna
er embættismannaákvörðun tekin
löngu áður en stjórnmálamenn
samþykktu brúna.
Trúnaðarbrestur
Siðari spurningin er: Hvernig
eru tengsl borgarfuiltrúa við kjós-
endur? Hvergi eiga opin stjórnmál
og opin umræða betur við en í
sveitarstjórnarmálum. Við búum
við kerfi þar sem 15 fulltrúar eru
kosnir pólitískri kosningu. Þessa
fulltrúa geta kjósendur heimsótt,
suma í viðtalstíma og fengið
pólitíska fyrirgreiðslusprautu.
Þetta kerfi hefur nú gengið sér til
húðar.
Milli kjósenda í Árbæjarhverfi
og borgarfulltrúa þriggja flokka
er kominn trúnaðarbrestur. Við
undirbúning á ákvörðun um
Höfðabakkabrú var aldrei leitað
til kjósenda. Þegar félagasamtök í
Árbæjarhverfi, kvenfélagið,
bræðrafélagið og íþróttafélagið
Fylkir sendu inn hógværa beiðni
um frestun og fund var því í engu
sinnt. Nú kæra menn sig kollótta
um fundi og blíðmæli, því að málið
er komið á annað stig.
Eigin framboð
Þá ályktun má draga af trúnað-
arbrestinum að önnur mál en
stjórnmálaskoðanir skipta
mönnum í hópa þegar í hlut eiga
borgarmálefni. Sérstaklega eru
hagsmunir nýrri byggða eins og
Breiðholts og Árbæjar frábrugðn-
ir hagsmunum annarra hluta
borgarinnar. Með eigin framboði
meðal sjálfstæðismanna, fram-
sóknarmanna og alþýðuflokks-
manna gætu þessi hverfi eignast
sanna fulltrúa, sem hlusta á
umbjóðendur sína, og kæmust
jafnvel í oddaaðstöðu. Að því ber
að vinna ef brúin verður reist.
Viðtöl við menn síðustu daga hafa
fært mér heim sanninn um þetta.
Frekari
stigmögnun
deilunnar
Félagslíf í Árbæjarhverfi stend-
ur með miklum blóma. Menn hafa
skýrt það á ýmsan hátt. Hverfið er
fámennt og aflokað af Elliðaám og
Suðurlandsvegi. Friðsældin og
fortíðin sem streymir frá Elliða-
ánum og Árbæ hefur sín áhrif á
mannlífið. Fólk finnur til sam-
stöðu á sínum afmarkaða bletti.
Aðrir borgarhlutar heita í holt og
hæðir en okkar hverfi dregur nafn
af sýnilegum minjum Árbæjar,
sem er eins konar tákn þorpbrags-
ins, sem þar er að finna.
Allir sem þekkja viðbrögð sam-
stilltra hópa geta nú leikið sér að
því að prjóna framlengingu á
þessa deilu og ímynda sér hver
verða næstu skref í stigmögnun
hennar frá báðum aðilum. Eitt af
því sem ráðið getur úrslitum er
stuðningur annarra einstaklinga
og hópa í þjóðfélaginu, því að
mikið þarf til að breyta ákvörðun
sem þegar hefur verið tekin.
Undirskriftasöfnun er þegar haf-
in. Verum minnug þess að Seðla-
bankahúsið á Arnarhvoli var
aldrei reist og að borgarstjórn
samþykkti með 15 samhljóða at-
kvæðum fyrir mörgum árum að
reisa ráðhús í Tjörninni.
Árbæingar eru risnir úr rekkju.
Árvakur á Áttæringsvogi í Papey.
Ásgrímur S. Björnsson:
Afglöp á af glöp ofan
Því hefur verið fleygt, eða
ólyginn sagði mér, eins og stund-
um er sagt, að embættismanna-
og sérfræðingakerfið hafi fundið
út af sinni alkunnu speki og
ómissandi tölvuaðstoð, að það sé
helst til bjargar málefnum
Landhelgisgæslunnar, Vita- og
hafnarmálastofnunarinnar og
þar með ríkissjóðs að selja
vitaskipið v/s Árvakur fyrir 50
milljónir króna, svo óstjórn
þessara og annarra slíkra mála
geti haldið áfram óáreitt.
Á þeirri stundu, þegar Heró-
des og Pílatus urðu vinir, þurfti
að finna sökudólginn og hann
fannst, fyrirhafnarlítið.
Eina sérhannaða skipinu til
vitaþjónustu, útlagningar og við-
halds dufla, lagningar sækapla
og margra annarra starfa, sem
eyþjóð hlýtur öðrum fremur að
hafa þörf fyrir, skal fórnað á
altari vitleysunnar.
Enn einu sinni stöndum við
frammi fyrir þeirri staðreynd að
dýrkun íslensku þjóðarinnar á
sérfræðingum og óskeikulum
embættismönnum hefur leitt
þjóðarskútuna á almyrkvaða
siglingaleið sérviskusérfræðinga
og embættismannakerfis svo að
vandratað verður í fatsæla höfn.
En við treystum því að öll él
birti upp um síðir og gæfa
núverandi rikisstjórnar og fjár-
veitingarvalds verði svo mikið að
þeir verði ekki dregnir lengur á
asnaeyrunum í þessu máli af
misvitrum augnþjónum sínum.
Áður en þetta glappaskot
glappaskotanna verður að veru-
leika ættu þeir að leita ráða og
leiðsagnar út fyrir kerfið og
sérfræðingana. Þó að brjóstvit
og reynsla séu stærstu skamm-
aryrði íslenskrar tungu í dag, er
ekki víst að svo verði talið, þegar
fram líða stundir.
Ásgrímur S. Björnsson
stýrimaður.
Mikið um dýrðir á árlegri
sæluviku Skagfirðinga
SauAárkróki 12. marz
HIN árlcga Sæluvika Skagfirð-
inga hefst hér á Sauðárkróki um
næstu helgi og að venju verður
margt til skemmtunar og íróð-
leiks. Dagskráin hefst laugardag-
inn 15. marz klukkan 14 með
skemmtidagskrá Karlakórsins
Heimis. Þar verður margt til
skemmtunar, kórsöngur, töfra-
brögð Baldurs Brjánssonar og
fleira, en þessi skemmtun verður
endurtekin um kvöldið.
Sqma dag hefjast kvikmynda-
sýningar Sauðárkróksbíós og verða
bær alla daga Sæluvikunnar.
Dansleikur verður á laugardags-
kvöldið í Bifröst, þar leikur
hljómsveit Geirmundar Valtýsson-
ar eins og á öðrum dansleikjum
vikunnar, að undanskildu fimmtu-
dagskvöldinu, en þá leikur sextett
skipaður gömlum kempum í
„bransanum". Leika þeir eingöngu
gömlu dansana og má ætla að
margir yngist upp við að fá sér
snúning undir dillandi hljómfall-
inu. Stjórnandi gömlu dansanna
verður Óskar Magnússon frá
Brekku.
Á sunnudag klukkan 14 verðu
guðsþjónusta í Sauðárkrókskirkju
þar sem sóknarpresturinn, séra
Sigfús J. Árnason, prédikar. Tón-
Kjartan á
ný ritstjóri
Þjóðviljans
KJARTAN ólafsson verður á ný
ritstjóri við Þjóðviljann frá og
með næstu mánaðamótum.
Kjartan var ritstjóri blaðsins á
árunum 1972 til 1978 er hann var
kjörinn á þing. Hann hefur að
undanförnu verið stjórnarfor-
maður Útgáfufélags Þjóðviljans.
listarfélagið á Sauðárkróki efnir
til tónleika í Safnahúsinu klukkan
16. Þar koma fram Sigríður Ella
Magnúsdóttir og Jónas Ingimund-
arson píanóleikari. Að tónleikun-
um loknum verður opnuð mál-
verkasýning í Safnahúsinu. Þar
sýnir Gísli Guðmann frá Akureyri.
Um kvöldið frumsýnir Leikfélag
Sauðárkróks Týndu teskeiðina eft-
ir Kjartan Ragnarsson, leikstjóri
Ásdís Skúladóttir. Leikurinn verð-
ur sýndur alla daga vikunnar.
Á mánudag og þriðjudag verða
kirkjukvöld í Sauðárkrókskirkju.
Þar flytur Gísli Magnússon í
Eyvindarholti ræðu. Snæbjörg
Snæbjarnardóttir syngur við und-
irleik Ólafs Vignis Albertssonar,
kirkjukór Sauðárkróks syngur
undir stjórn Jóns Björnssonar
tónskálds, einsöngvarar Ragnhild-
ur Óskarsdóttir og Þorbergur Jós-
epsson, undirleikari með kórnum
er Maía Ásbjörnsdóttir.
Fjölmargt fleira verður á dag-
skrá Sæluvikunnar, t.d. verður
Gagnfræðaskóli Sauðárkróks með
söng- og leikþætti, Leikfélag Skag-
firðinga í Varmahlíð sýnir gaman-
leikinn „Borðdans og bíómyndir" á
skemmtunum, sem Verkakvenna-
félagið Aldan gengst fyrir. Þar
syngur einnig blandaður kór og
Ómar Ragnarsson lætur að sér
kveða. Á lokadegi Sæluvikunnar,
laugardaginn 22. marz, syngur
Samkór Sauðárkróks, stjórnandi
Lárus Sighvatsson, undirleikari
Rögnvaldur Valbergsson. Gefin
hefur verið út prentuð, vönduð
dagskrá fyrir Sæluvikuna þar sem
kynntir eru helztu dagskrárliðir.
Félagsheimilið Bifröst annast
framkvæmd vikunnar eins og und-
anfarin ár og framkvæmdastjóri
þess er Helgi Gunnarsson.
— Kári