Morgunblaðið - 22.08.1980, Blaðsíða 1

40 SÍÐUR MEÐ MYNDASÖGUM
188. tbl. 68. árg.
FÖSTUDAGUR 22. ÁGÚST 1980
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Aíganistan:
Fjöldamorð sovéskra
hersveita í hefndarárás
Hundruð ættingja og vina verk-
fallsmanna hafa stöðuKt staðið
fyrir utan Lenin-skipa-
smíðastöðina. Hlið Lenin-skipa-
smíðastöðvarinnar hafa verið
blómum skreytt on myndum af
Jóhannesi Páli II páfa hefur
verið komið fyrir á hliðunum.
Nú hefur lögregla meinað flutn-
in(? matvæla til verkfalls-
manna. Ættingjar hafa i þess
stað fært þeim mat yfir hliðin.
Nýju Dehli. 21. áKiíst. AP.
UM 400 afganir, einkum konur,
börn ok gamalmenni féllu i stór-
sókn sovéska hersins i Paghman-
hæðum. vestur af Kabúl síðastlið-
inn sunnudag að því er fréttir
herma, sem bárust til Nýju Delhí
í dag. Sovétmenn beittu stór-
skotaliði og skriðdrekum gegn
varnarlausu fólkinu. Árásinni i
Paghmanhæðum er lýst af sjón-
arvottum, sem „fjöldamorði“.
Árásin stóð yfir i 7 klukkustund-
ir og varnarlaust fólkið átti sér
engrar undankomu auðið i stór-
skotahrið sovéska hersins.
Þúsundir flóttamanna streymdu
frá Paghmanhæðum til Kabúl —
hundruð þeirra voru illa sárir.
Árásin er sögð í hefndarskyni
vegna árása frelsissveita á sovéskt
herlið á svæðinu.
Að sögn komust flestir her-
manna frelsissveitanna undan
stórskotahríð Sovétmanna. En
eins og einatt gerist í styrjöldum
urðu konur, börn og gamalmenni
fórnarlömb vítisvélanna.
Blóðbaðið í Paghmanhæðum er
eitt hið mannskæðasta frá því að
styrjöld braust út í Afganistan.
Mannfall svipað og átti sér stað í
bardögum í Kandahar og Herat,
tveimur af þremur stærstu borg-
um landsins auk mannfalls í
uppreisnartilraununum í Kabúl.
Mannfall hefur hins vegar mest
orðið, þegar stjórnarhermenn
Kabúlstjórnarinnar myrtu með
köldu blóði 640 karlmenn og pilta í
Kerala, skammt frá pakistönsku
landamærunum þann 20. apríl
1979.
Elliot Richardson:
Samkomulag inn-
an seilingar í Genf
Pólska lögreglan handtók tvo
erlenda fréttamenn í dag,
fréttamann Aftonbladet og ljós-
myndara frá Svíþjóðardeild AP.
Þeir voru í haldi í fjórar klukku-
stundir og yfirheyrðir. Lögreglu-
yfirvöld meinuðu þeim að flytja
fréttir af verkföllum. Sögðu þá
ekki hafa nauðsynleg gögn.
Fréttamaðurinn, Mika Larsson
frá Svenska Dagbladet var stöðv-
aður á leið til flugvallar og
lögreglan tók 12 segulbandsspólur
af honum. Á spólunum voru viðtöl
Larson við íbúa í Gdansk og
verkfallsmenn.
- níu sovéskir sjó-
menn að minnsta
kosti biðu bana
Tokyo, 21. ágúst AP.
AÐ MINNSTA kosti níu sovéskir
sjómenn biðu bana þegar eldur
kom upp í sovéskum kjarnorku-
kafbáti um 140 kilómetra austur
af japönsku eyjunni Okinawa.
Kafbátinn rak í dag vélvana á
öldum Kyrrahafsins. óttast er,
að geislavirk efni kunni að hafa
lekið út i andrúmsloftið og eins i
sjóinn. Hins vegar hafði japönsk-
um rannsóknarmönnum ekki
tekist að finna nein merki geisla-
virkni.
Kafbáturinn sendi út neyðar-
kall og var brezkt flutningaskip
fyrst á vettvang. Síðdegis í dag
kom sovéskt skip á vettvang en
skipverjar um borð í kafbátnum,
neituðu aðstoð brezka skipsins.
Gent, 21. ágúst. AP.
ELLIOT Richardson, formaður
bandarísku sendinefndarinnar
Um 50 sjómenn, margir slasaðir,
voru fluttir um borð í sovéska
skipið Merydan. Svo virtist sem
tekist hefði að slökkva eldinn.
Það sem vakti einkum athygli
og ýtti undir orðróm um geisla-
virkni var, að margir sovésku
sjómannanna, sem söfnuðust á
dekki kafbátsins, voru klæddir
hvítum hlífðarfötum og voru að-
skildir frá öðrum sjómönnum.
Japanska fréttastofan hafði eftir
ónafngreindum heimildum, að
hlífðarfatnaðurinn gæti gefið til
kynna, að geislavirk efni væru
innanborðs, eða þá eiturgas.
Skipsverjar brezka skipsins segj-
ast hafa kallað til Sovétmann-
anna og spurt hvort geislavirk
efni væru í kafbátnum en sovét-
mennirnir svöruðu neitandi. Kaf-
báturinn er af gerðinni „Elcho 1“
og var byggður á sjöunda ára-
tugnum. Aðeins fimm slíkir eru
nú í notkun í sovéska sjóhernum.
á Haíréttarráðstefnunni í Genf,
sagði í dag. að nú hyllti loks
undir samkomulag um texta
ráðstefnunnar. „Nú er einstakt
tækifæri til að ná samkomulagi
um öll helstu deiluatriðin. Efni
nýs sáttmála, mjög nærri endan-
legu orðalagi. um öll helstu
lagaatriðin er í sjónmáli.“ sagði
sendiherrann á fundi með blaða-
mönnum síðdegis i Genf.
Hafréttarráðstefnan hefur
komið saman til funda síðan á
árinu 1973 og iðulega hafa vonir
manna um endanlegt samkomu-
lag brostið. Richardson var
spurður að því, hvort hér væri
ekki enn ein falsvonin á ferðinni.
„Spádómar mínir hafa hingað til
reynst réttir," svaraði sendiherr-
ann.
Richardson sagði, að sam-
komulag hefði náðst um 36-þjóða
ráð, sem mundi semja reglugerð
um vinnslu málma á hafsbotni.
Samkomulag hefur tekist um
hvernig standa skuli að atkvæða-
greiðslu í ráðinu en fyrir viku
síðan virtist útilokað að ná sam-
komulagi um atkvæðagreiðslu.
Ráðstefnunni í Genf lýkur 29.
ágúst og samkvæmt Richardson
þá á texti Hafréttarráðstefnunn-
ar að liggja fyrir, — eða orðalag
sem færi mjög nærri endanlegum
texta.
Eldur í sovéskum
kjarnorkukafbáti
Verkföllin í Póllandi:
Lögreglan reynir að
svelta verkfallsmenn
Sovéskir sjómenn í sérstökum hlifðarfötum bera lík látinna og
slasaðra félaga um borð í björgunarbát. Fyrir ofan sveimar
japönsk þyrla. Slmamynd AP.
(■dansk, 21. áRÚst. AP.
VERKAMENN i sex verksmiðjum í Eystrasaltsborgum Póllands fóru
í dag í verkfali og breiðist verkfallsaldan stöðugt út í landinu. Pólsk
yfirvöld sögðu í dag, að ástandið í norðurhluta landsins væri nú „mjög
alvarlegt“. Lögreglan handtók sex þekkta andófsmenn í landinu og
hafa nú 24 andófsmenn verið handteknir eftir að verkfallaaldan
braust út. Þá kom það verulega á óvart, að Tadeusz Pyka, einn af
aðstoðarforsætisráðherrum landsins var settur af sem formaður
þeirrar nefndar, sem yfirvöld hafa sent til Gdansk til að freista þess
að ná samningum við verkfallsmenn.
í hans stað var Mieczylaw
Jagielski, en hann er talinn hafa
mest völd af hinum fimm varafor-
sætisráðherrum landsins, sendur
til Gdansk. Hann ávarpaði verk-
fallsmenn í útvarpinu í Gdansk og
bauðst til að hitta að máli hinar
einstöku verkfallsnefndir á hinum
ýmsu vinnustöðum. Hin opinbera
fréttastofa Póllands sagði í dag,
að nefndin hefði hafið viðræður
við 47 verkfallsnefndir.
Annan daginn í röð neitaði
pólska lögreglan að heimila bif-
reiðum að aka inn á svæði Len-
inskipasmiðjunnar með matvæli,
en þar eru 10 þúsund manns. Hins
vegar færðu ættingjar og vinir
verkfallsmönnum mat. Þá hefur
víða komið til hamsturs á matvæl-
um vegna ótta um, að birgðir
þrjóti.