Morgunblaðið - 30.11.1980, Síða 28

60
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. NÓVEMBER 1980
Rætt við Sverri Þóroddsson
um rekstur
leiguflugs með litlum flugvélum
„Áhuginn

Pessa skemmtileKu mynd tók ljósm. Mbl. RAX aí einni flugvél Sverris skömmu eftir flujítak
ReykjavíkurfluKvelli.
Engin þjóð í heimi ferð-
ast eins mikið með flugvélum
og íslendingar. Eins og eðlilegt er
ferðast flestir með Flugleið-
um, sem annast mestan
hluta af áætlunarflugi, innan
lands og utan, en að auki starfa á
landinu mörg lítil flugfélög,
sem veita mikilvæga þjón-
ustu, til viðbótar almennu
áætlunarflugi. Vandamál
Flugleiða eru mikið rædd, en fátt
heyrist um aðstæður litlu
flugfélaganna. Eitt þessara
flugfélaga er Leiguflug
Sverris Þóroddssonar, sem
stofnað var vorið 1974, og
hefur síðan rekið almennt leigu-
flug, bæði innanlands og til
útlanda. Við náðum tali af
Sverri Þóroddssyni fyrir
skömmu og hann hafði meðal
annars þetta að segja um
leiguflug
„Flug er miklu almennara hér á
iandi en á Norðurlöndum og öðr-
um Evrópulöndum. Þar valda
meðal annars lélegir vegir og
miklar vegalengdir í landinu. Hér
þykir það ekkert sérstakt að menn
eigi eignarhluta í flugvél sér til
skemmtunar, eh megingildi flugs-
ins er þó að haida uppi samgöng-
um til margra smárra byggðar-
laga, sem búa við lélegt vegasam-
band. Hægt er að þjóna litlum
byggðarlögum betur með litlum
flugvélum en stórum, þar sem með
þeim er hægt að bjóða meiri tíðni
ferða. Það er reynsla allstaðar að
aukin tíðni eykur farþegafjölda."
„Flug er ódýrt á íslandi. Það er
til dæmis 30% ódýrara að leigja
flugvél hér á landi en á Norður-
löndum og hvergi nema í Banda-
ríkjunum, sem leiguflug er ódýr-
ara en hér á landi. Leiguflug er
hagkvæmur ferðamáti og getur
oft sparað bæði fé og tíma, en
tíminn er oft mikilla peninga
virði.“
„Meðal okkar bestu viðskipta-
vina eru útgerðarfyrirtæki. Eins
og önnur tæki bila skip og þá er
oft hægt að senda viðgerðarmenn
beint á staðinn, með skömmum
fyrirvara og oft hægt að spara
með því mikinn tíma, bæði fyrir
v10genJa;r.nnÍna og útgerðina. í
leiguflugi losna menn við biötima
á flugvöllum, gistingu á hótelum
og svo framvegis. En sennilega
spörum við útgerðinni mestar
fjárhæðir með flugi milli landa.
Þegar varahluti vantar frá ná-
grannalöndum getum við oft sótt
þá á sama sólarhringnum og
bilunin verður og flogið með þá
beint frá útlöndum, hvert á land
sem er. Við erum til dæmis ekki
nema fjórar klukkustundir að
fljúga til Álasunds í Noregi og
Álaborgar í Danmörku og getum
farið í svona ferðir fyrirvaralaust.
Flugvélar okkar eru sérlega hent-
ugar til slíkra flutninga, þar sem
þær eru með stórum vöruflutn-
ingadyrum. Það segir sig sjálft
hvaða þýðingu það hefur fyrir
útgerðarfyrirtæki, ef togari stöðv-
ast vegna þess að bíða þarf dögum
saman eftir varahlutum. Þó að
þeir séu sendir í venjulegu vöru-
flutningaflugi tekur það að jafn-
aði marga daga. Fyrst þarf að
koma þeim á einhvern áfangastað
Flugleiða, siðan bíða eftir flugi, þá
þarf að koma hlutnum til Reykja-
"ítnr frá Keflavík og loks út á
land, ef um er að ræoa BrJ" -oa
fyrirtæki utan Reykjavíkur. Svo
dæmi sé tekið höfum við verið
komnir með varahlut í togara út á
land, frá útlöndum, 15 tímum eftir
að bilunin varð. Þegar haft er í
huga hvað það kostar að reka
togara og hvað það kostar í
vinnutapi í landi ef hann stöðvast,
verður af þessari þjónustu gífur-
legur sparnaður. Leiguflugið
gegnir mjög mikilvægu hlutverki
fyrir landið allt og á vonandi eftir
að þróast sem örast á komandi
árum.“
Lélegir flugvellir
„Mestur hluti okkar flugs fer
fram á sumrin, bæði með erlenda
og innlenda ferðamenn, Helstu
erfiðleikarnir í þessum rekstri eru
þeir að viðskiptin dragast mjög
saman á veturna að veður gerir
okkur erfitt fyrir. Nýting á flug-
vélum og vinnukrafti verður þá oft
mjög léleg. Flugvélar okkar eru að
vísu allar búnar til blindflugs og
geta flogið við öll skilyrði, en við
eigum við sömu erfiðleika að
stríða og r iug!?-iöir> að veður setur
okkur skorður. Eitt vanaáiTIs! enn
eru flugvellirnir. Við fljúgum oft
til lítilla flugvalla, víðsvegar um
land, og ástand þeirra margra er
hörmulegt. Flugvélar eru einfald-
lega ekki smíðaðar til að lenda á
svona grófum malarvöllum. Vegna
flugvallanna verður oft mikið tjón
á botni og skrúfum flugvélanna og
verða Flugleiðir og aðrir flug-
rekstraraðilar fyrir milljóna tjóni
á ári hverju, af þessum sökum.
Allir vona að úr rætist með
flugvélina og óneitanlega mælir
margt með því að veita til þeirra
meira fé en nú er gert. Það vill
gleymast að flugið er ekki aðeins
til að komast á milli staða í
almennum erindum. Það gegnir
ótrúlega mikilvægu hlutverki í
öryggi fólks á landsbyggðinni.
Enginn hefur tölu á því, hversu
mörgum mannslífum hefur verið
bjargað vegna þess að tiltækar
voru flugvélar, einmitt eins og við
rekum, sem geta lent á litlum
flugvöllum, en eru einnig búnar til
flugs við allar hugsanlegar að-
stæður."
„Enn eitt sem veldur erfiðleik-
um er það, að skipulag Reykjavík-
urflugvallar er enn í lausu lofti.
Aðstaða er þar á margan hátt
erfið og engin leið að leggja í
fjárfestingar þar, eins og mál
standa núna. Það er ekki skyn-
samlegt að festa fé í mannvirkj-
um, sem enginn veit hversu lengi
fá að standa."
í svifflugi
um fermingu
Sverri 'er mikið niðri fyrir, þegar
hann ræðir um viðhorf ráða-
manna í landinu til flugmála, sem
hann telur mótast af skammsýni
og vanmati á gildi flugsins fyrir
landið.
Hann hefur frá æsku haft mik-
inn áhuga á allskonar tækni.
Afskipti hans af flugmálum hóf-
ust með því að hann smíðaði
módelflugvélar. Um fermingu
lærði hann að fljúga svifflugum og
síðar vélflugum. Hann segir:
„Ég hef alltaf haft mikinn
áhuga á flugi, en það er ekki þess
vegna, sem ég rek leiguflug. Það er
ekki hægt á áhuganum einum.
einn
dugar ekki,
flugrekstur-lb
inn verður að standa
undir sér f járhagslega
í leiguflugi flýgur Sverr-
ir ekki sjálfur, fær sér þó
stundum smá flugtúr.
Hér er hann í flugstjóras-
ætinu á Cessnu 402 flugv-
él, 10 manna tveggja
hreyfla flugvél, en tvær
af þessu tagi eru í flota
hans.
Ljosm. Mhl. Kristján.