Morgunblaðið - 21.02.1981, Qupperneq 11

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 21. FEBRÚAR 1981
11
Myndllst
eftir BRAGA
ÁSGEIRSSON
listin sjálf, sem er þeim allt,
metnaðurinn við handverkið, út-
færslu og ríkulegt innihald.
Hvort þeir sæki kirkjur að
staðaldri, skiptir engu máli, því
að kirkjusókn skapar ekki list —
nákvæmlega á sama hátt skapar
það ekki list að vera hallur undir
dýrkun líkamlegrar vinnu og
lofsyngja.
Það eru allsstaðar til listahóp-
ar, sem afmarka sig við ákveðið
svið og þannig virðist t.d. Sig-
urður Þórir Sigurðsson (f. 1948)
vera undir mjög sterkum
áhrifum frá dönskum málurum
og listahópum líkra viðhorfa.
Litirnir í myndum hans eru
áberandi hráir og blæbrigða-
lausir — leiðinlega hversdags-
legir í úrvinnslu. En vinnustað-
irnir eru einmitt ekki þannig
upp til hópa og hér er fremur um
að ræða eintóna endurvarp hug-
arheims málaranna sjálfra er
líta á vinnuna sem ofurhvers-
dagslega athöfn sem beri að
upphefja og mála í sterkum
litum og linum. En engin vinna
er hversdagsleg og eintóna í
sjálfu sér nema færibandavinna.
Sumir eru syngjandi og trallandi
við hina hversdagslegustu vinnu
og sáttir við guð og menn —
einkum ef um sjálfstæðan at-
vinnurekstur er að ræða. Það er
í hinum stóra fjölda, sem sam-
semd mannsins við vinnuna
glatast og vinnan verður að
andlegum þrældómi og á þetta
við bæði fyrir austan og vestan
— hér þarf enga stjórnmálalega
stefnu til.
Nytin ku verða betri hjá kún-
um ef tónlist er spiluð í fjósun-
um, blómin ku vaxa hraðar ef
fallega er til þeirra talað og fólk
er hamingjusamt í nálægð
þeirra. Þetta hafa menn upp-
götvað og halda í einfeldni sinni
að þeir geti gert fólk hamingju-
samara og afkastameira með því
að lofsyngja vinnuna. En ekkert
veit ég ömurlegra en risastórar,
steingeldar myndir af vinnandi
fólki sem komið er fyrir á
vinnustöðum og sýnir t.d. fólk að
búa til kex í kexverksmiðjum,
stál í stáliðjuverum o.s.frv. —
Hér er nefnilega einmitt verið að
drekkja fólkinu í vinnunni, gera
hana eintóna og fjarska leiðin-
lega í stað þess að lyfta henni
upp yfir hversdagsleikann.
Að mínu mati er hversdags-
leikinn einmitt of yfirþyrmandi í
myndum Sigurðar Þóris, það
vottar einungis fyrir átökum við
burðargrind, teikningu og blæ-
brigði litanna í einni olíumynd
„Húsamálarinn" (10) og sú mynd
er mikið hrifmest allra mál-
verkanna.
Sigurði hentar stórum betur
að vinna í svart/hvítu, hvort
heldur teikningu eða grafík.
Ætimyndir hans eru sérstæðar í
íslenzkri grafík og hér finnst
mér myndin „Straumsvík" (20)
skera sig úr. Steinþrykkmynd-
irnar bera ennþá of mikinn svip
af málmgrafíkinni í þá veru, að
sérkenni tækninnar kemur ekki
nægilega til skila.
Myndhugsun Guðmundar
Ármanns Sigurjónssonar (f.
„Skipasmiðurinn**, málverk eft-
ir Guðmund Ármann Sigur-
jónsson.
1948) er mjög svipuð og félaga
hans, en litameðferðin allt önn-
ur. Guðmundur virðist hafa hrif-
ist svo mjög af rússneskum
sósíalrealisma að það er einna
líkast sem hann hafi hlotið
skólun sína í Moskvu eða Len-
ingrad. Myndir hans svo sem
„Samtaka" (5), eggtempera, og
olíumyndirnar „Skipasmiður“
(14), „Lífið i stórborg" (16) og
„Móðir og barn“ (19) gætu allar
verið eftir rússneska málara, svo
sem ég þekki myndir þeirra af
sýningum fyrir austan tjald og
af bókum.
Landslagsmyndir hans eru
öllu íslenzkari en virka líkast
risastórum landakortum —
einkum vegna einingafjöldar.s.
Mörgum einingum er raðað sam-
an og mynda heild svipað og
gerist um landakort. Verkin
væru vísast stórum hrifmeiri á
einni strigalengju.
Viðarkolmyndir og teikningar
Guðmundar eru öllu áhugaverð-
ari og raunverulegri, hér hugsar
hann einungis um árangurinn í
sjálfum sér, en strax í dúkrist-
unum kemur aftur fram hið
einhæfa stjórnmálalega trúar-
viðhorf.
Ég hef skrifað langt mál um
þessa sýningu, senniiega lengra
en tilefni er til. En það er þessi
stöðuga ágenga spurning er leit-
ar á: Hvers vegna virðast ís-
lenzkir listamenn upp til hópa
missa sjónar á einföldustu
myndrænum lögmálum um leið
og þeir fara að prédika stjórn-
málaskoðanir sínar? Það má
nefnilega mála slíkar myndir
svo fjarskalega vel. Minnir þetta
ekki dálítið á biblíumyndirnar,
sem saklausum börnum éru
gefnar að lokinni barnaguðs-
þjónustu. Yfirborðslegum dísæt-
um glassúrmyndum, sem hafa
ekkert með annað en lágkúru-
legan trúarlegan áróður að gera
og eru gróm á sjálfan guðdóm-
inn.
Þessi samlíking á ekki nema
að litlu leyti við þá tvo málara,
sem hér var fjalláð um — en til
þess að sannfæra þurfa þeir að
gera betur, og helst miklu betur.
um fjárhúsum. í Tröð fauk þak af
stóru fjósi. í Hraunholtum fauk þak
af hlöðu. Ennfremur urðu skemmdir
á nýjum húsum í Ásbrún og Mið-
görðum.
Eyjahreppur
Þar urðu miklir skaðar á mörgum
bæjum, þó mun mestur skaðinn hafa
orðið í Kolviðarnesi. Þar brotnuðu
rúður í íbúðarhúsinu undan veður-
ofsanum og fólkið varð að flýja húsið
og fór að Gerðubergi. Þá tók þak af
hlöðu og fjósi og einnig af fjárhúsi
og hlöðu sem er áfast þar heima.
Ennfremur skemmdust sperrur á
hlöðu, sem verið er að byggja. Vegna
þessarra atburða mun í dag ætlunin
að flytja eitthvað af geldneytum til
slátrunar frá Kolviðarnesi.
Nokkrar skemmdir urðu á þaki
Laugagerðisskóla. í Akurholti tók
þak af fjárhúsi og hlöðu. Á Rauða-
mel ytri tók þak af fjóshlöðu með
öllu. í Hrútsholti fuku 14 plötur af
nýlegum fjárhúsum og þak af vot-
heysturni. Nokkrar skemmdir urðu á
fjósþaki og vegna áfoks skemmdust
heyvagnar er stóðu úti. Á Rauðkols-
stöðum fauk þak af fjárhúshlöðu að
mestu. Þá urðu smávegis skemmdir
á fleiri bæjum eins og Þverá, Dals-
mynni og eitthvað í Söðulsholti.
Verulegar skemmdir urðu á útihús-
um í Hrossholti.
Miklaholtshreppur
Hjá Ásgrími Stefánssyni í Stóru-
Þúfu fuku 10 plötur af íbúðarhúsinu.
Á Lækjamótum fór hluti af þaki
íbúðarhússins, hurðir sprungu inn
vegna veðurofsa og fólkið varð að
flýja húsið og fór að Fáskrúðsbakka.
Á Eiðhúsum tók hluta af hlöðuþaki.
í Borgarholti fuku plötur af íbúðar-
húsi og hlöðu.
Staðarsveit
Þar fékk ég þær upplýsingar hjá
símstjóranum að þar hefði orðið
mjög lítið tjón, líklega hefði aðeins
þó fokið hluti af gamalli hlöðu í
Neðri-Hól.
Vissir þú
að það eru 10 þúsund félagar í VR?
Magnús Ág. Magnúston,
fjármálastjári
skipafélags.
Kristin Brynjólfsdóttir,
flugafyreibslumaöur.
Haukur Haraldtton,
afgreiöslumabur
i kjötverzlun
Þau eru í stærsta launþegafélagi landsins,
Verzlunarmannafélagi Reykjavíkur
Ása Gunnarsdóttir,
símavörður
á bifreiöastöö.
Jón Magnússon,
afgreiðslumaður
í varahlutaverzlun.
*
vióski^xi
&verzlun
VR er leiðandi afl í launþegamálum og innan þess er fólk úr meira en 70 starfsgreinum