Morgunblaðið - 22.03.1981, Síða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. MARZ 1981
Það þarf hvorki að
skrifa löng viðtöl eða
birta stórar blaðagrein-
ar til að kynna málverk
Péturs Friðriks listmál-
ara, til þess er hann
fyrir löngu orðinn of
kunnur hér á landi. í>að
var heldur ekki í þeim
tilgangi, sem við Emilía
ókum suður á Arnarnes
einn daginn í ófærðinni
fyrir skömmu, heldur
langaði okkur til að
kynnast manninum á
bak við málverkin,
manninum Pétri Frið-
rik Sigurðssyni, og um
leið raunar listmálaran-
um Pétri Friðrik, svo
snar þáttur, sem listin
hefur verið í lífi hans
allt frá harnæsku. Gef-
um Pétri orðið:
Ék hef kosið að halda mijf fremur að iandslags- og náttúrumyndum en abstraktmyndlist, og tel mig ekki síour heiðarlegan i list minni en aðra
þá er kosið hafa aðra leið.
„Náttúran sjálf hefur
alltaf heillað mig mest“
Ætlaði alltaf að mála
„Ég var ekki mjög gamali þegar
ég ákvað að listmálari skyldi ég.
verða, og raunar man ég varla
eftir mér öðru vísi en með slík
áform í huga. Ég byrjaði snemma
að fást við vatnsliti, og var þar
áður með blýantinn, en þegar ég
var 11 eða 12 ára kynntist ég fyrst
olíulitum. Frændi minn, Hans
Þórðarson, var þá að koma heim
frá Danmörku, og hann færði mér
og frænda mínum, Gunnari Hans-
syni, þessa liti. Báðir ætluðum við
þá að leggja myndiistina fyrir
okkur, svo þessir litir komu sér í
góðar þarfir sem nærri má geta.
Síðar gaf afi minn mér svo liti,
kassa og trönur til að mála á, en
ég man eftir því að eitt sinn þegar
ég var lítill drengur í skóla, þá
teiknaði ég sjálfur mig við trönur
að mála úti í náttúrunni, þegar
kennarinn sagði okkur að teikna
það, sem við vildum verða.
Við nám heima
og erlendis
Ég var síðan 14 eða 15 ára þegar
ég hóf nám í Handíða- og mynd-
listaskólanum, þar sem ég var í
tvo vetur. Ég fór síðan á Akademí-
una í Kaupmannahöfn, haustið
eftir að ég varð 17 ára, og þar var
ég við nám í þrjá vetur.
Síðan fór ég svo í námsferðir til
fleiri landa, var til dæmis part úr
vetri í París, þar sem ég gerði lítið
annað en að skoða söfn. Þá hef ég
líka farið talsvert til útlanda til að
sjá það helsta, sem um er að vera,
svo sem til Hollands, Bretlands og
Frakklands, og svo nú í seinni tíð
einkum til New York.
— Já, það er liklega einna mest
um að vera þar núorðið, þó ég sé
kannski ekki nægilega fróður til
að dæma um það. En í borginni
eru fjölmörg góð söfn, og þangað
hafa margir bestu málararnir
einnig leitað og sest að.“
Fjölmargar sýningar
að baki
Pétur Friðrik hefur haldið fjöl-
margar sýningar á verkum sínum,
bæði einn og með öðrum, og bæði
hérlendis og erlendis. Fyrstu sýn-
ingu sína hélt hann í Listamanna-
skálanum sem þá var, árið 1946.
Sýningin vakti mikla athygli, tíg
var henni vel tekið af flestum
þeim er töldu sig hafa vit og
þekkingu á myndlist. Nægir í því
sambandi að nefna jákvæðan dóm
er Jón Þorleifsson skrifaði í Morg-
unblaðið um sýninguna.
Síðar hafa svo margar sýningar
komið í kjölfarið, sú síðasta á
Kjarvalsstöðum síðastliðið vor. Af
sýningum á erlendri grund má
nefna samsýningar í Danmörku,
Finnlandi, Frakklandi og Þýska-
landi. í Þýskalandi sýndi Pétur
bæði grafíkmyndir og vatnslita-
myndir, þær seldust allar og hann
fékk pantanir frá fólki, sem vildi
eignast myndir eftir hann.
Þá hélt Pétur Friðrik einkasýn-
ingu í New York árið 1970, sem er
heldur fátítt meðal íslenskra
myndlistamanna. „Þetta gekk
ágætlega," segir Pétur, „það voru
40 myndir á sýningunni, og þar af
seldi ég 10. Ég hafði því fyrir
kostnaði, auk þess sem gaman var
að sýna í heimsborginni. — Rétt
er hinsvegar að geta þess að þetta
hefði sennilega ekki getað gengið,
nema fyrir þá sök að Alfreð
Elíasson og Loftleiðir hlupu undir
bagga, og keyptu myndir upp í
fargjald og flutningskostnað.
Loftleiðamenn voru alltaf liprir
við listamenn.
Náttúrumyndir allt-
af í fyrirrúmi
„Ég byrjaði strax á að mála
myndir úr náttúrunni," segir Pét-
ur, þegar ég spyr hann hvort hann
hafi aldrei málað annað en iands-
lagsmyndir, sem hann er kunnast-
ur fyrir. „Ég hef haft gaman af að
mála náttúruna," heldúr hann
áfram, „þessir fallegu litir og
landslag hafa einhvern veginn
heillað mig og vakið hjá mér
löngun til að búa til eftir því.
Auk þess hef ég svo aðeins farið
út í grafík eins og þú minntist á í
sambandi við sýninguna í Þýska-
landi, og svo var ég part úr vetri
hjá Braga Ásgeirssyni í grafík. Þá
hef ég einnig teiknað og gert
andlitsmyndir, en það er rétt,
landslags- eða náttúrumyndir eru
í fyrirrúmi hjá mér og hafa alltaf
verið.“
„Það er misjafnt hvernig ég
mála,“ segir Pétur, „stundum fer
ég af stað til að mála eitthvað
alveg sérstakt, oft staði sem ég hef
tekið eftir áður. Það fer þó oft svo,
að ég mála eitthvað allt annað,
annaðhvort vegna þess að ég rekst
á það á leiðinni, eða vegna þess að
mótífið sem ég hafði í huga var
ekki nógu gott þá stundina. — Þar
getur svo margt komið til, skugg-
inn, litir og „stemmningin" á
viðkomandi stað. Fyrirmyndirnar
eru hins vegar á hverju strái,
gróður og grjót, fjöll og fjöruborð,
alls staðar má finna falleg mótif
til að mála eftir eða til að finna
hugmyndir í.