Morgunblaðið - 17.05.1981, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 17. MAÍ 1981
33
1945—1981
Dauösföll, morðtilraun og
morð, virðast ætla aö veröa
daglegt brauð þetta áriö.
Tónlistarunnendur, sem
hafa ekki enn gróið sára
sinna vegna morðsins á John
Lennon urðu aö sjá á eftir
öðrum merkismanni í tónlist-
arheiminum á mánudaginn
var, Bob Marley.
Bob Marley, sem flestir
viöurkenndu sem ókrýndan
konung Reggae tónlistarinn-
ar, átti að baki sér tæplega 10
ára feril á vesturlöndum þó
hann hafi reyndar byrjað
rúmum áratug áður í
Jamaica, þar sem hann var
fæddur.
Marley var fyrsti Reggae
lístamaðurinn til aö ná al-
mennri viðurkenningu í hin-
um vestræna heimi fyrir tón-
list sína, enda lengst af veriö
talinn merkasti tónlistarmað-
urinn sem komið hefur frá
Jamaica, en þeir eru ófáir
góðir þaðan.
Eins og fram hefur komið
hér í blaðinu fyrr í vikunni hefur
Marley gengið undir nokkrar
skurðaðgerðir og rannsóknir
vegna æxlis í heila og krabba-
meins, fyrst í New York og
síðan í Þýskalandi hjá frægum
sérfræðing, Dr. Josef Issels.
En allt kom fyrir ekki, Marley
lést á mánudagsmorgun, ný-
kominn til Miami frá Þýska-
landi.
í viðtali við Melody Maker í
byrjun desember talaöi kona
hans, Rita Marley, um veikindi
hans, þó án þess að nefna þau
réttum orðum og veikindunum
lýst sem stressi, en þó kom
bersýnilega í Ijós að hér var
eitthvað alvarlegt aö gerast,
þó yfirleitt sé erfitt að meta
fréttir af sjúkdómum stjarna í
blöðum. í viðtalinu kom fram
að Bob hafði þá tekið veikindi
sín mjög alvarlega þar sem
hann hafði látið senda eftir
fimm börnum sínum sem hann
átti með Ritu frá Jamica til
New York til þess að segja
þeim að ekki væri víst að hann
yrði jafn hress næst þegar þau
sæju hann, en hann ætlaði að
lifa.
Næstu fréttir voru þær að
Marley væri dáinn, en þær
voru leiðréttar strax og sagt að
hann væri á batavegi og myndi
útskrifast frá Issels Clinic í lok
janúar.
Ókrýndur
konungur
reggae-
tónlistar
Til stóð að taka upp plötu í
febrúar í Jamaica fara í hljóm-
leikaferð um Bandaríkin í apríl
og maí.
Slíkar fréttir birtust síðan af
og til annað hvort var hann
látinn eða hann var á batavegi.
Þessar sögusagnir virtust
greinilega ekki úr lausu lofti,
þrátt fyrir ítrekuð mótmæli
aðstandenda.
Ferill Bob Marley hófst á
vesturlöndum með plötunni
„Catch A Fire“ sem Island gáfu
út 1972. Reggae tónlistin flaug
eins og eldur um sinu í tónlist-
arheiminum næstu árin og
varð Marley ofan á sem sá
sterkasti, bæði hvað varðaði
lög, söng, framkomu og
hljómsveit, en hann átti líka
bakgrunn að baki.
Robert Nesta Marley fædd-
ist í St. Ann á Jamaica 5.
febrúar 1945. Faðir hans var
enskur herkapteinn en móðir
hans Jamaica búi. Sem barn
söng hann sálma í kirkjunni
sinni en 15 ára byrjaði hann að
syngja fyrir alvöru. Tveim árum
síðar, 1962, var hann kynntur
fyrir Leslie Kong, sem kom
honum fyrst á framfæri með
smáskífunni „One Cup Of Cof-
fee“.
Á þessum tíma var reggae
tónlistin að mótast, ýmist köll-
uð Ska, Bluebeat eða Raggae,
og listamenn eins og Desmond
Dekker, Jimmy Cliff, og
Johnny Nash taldir forkólfarn-
ir, þó hinn síðarnefndi hafi ekki
verið viðurkenndur sem slíkur í
seinni tíð.
Marley stofnaöi brátt
hljómsveit, Wailing Rudeboys,
sem síðar var stytt í Wailers.
Með Marley í Wailers voru
upphaflega Peter Tosh, Bunny
Livingstone (nú Bunny Wailer),
Beverley Kelso og Junior
Baithwaite, en tvö síöast-
nefndu hættu 1966.
Frá Kong fór þau til Clement
Dodd sem gerði þau vinsæl á
merki sínu Coxone með lögum
eins og „Simmer Down“, „One
Love“ og „Rude Boy“.
1966 hættu þeir hjá Coxone
og stofnuðu sitt eigið merki
Wailing Souls og gáfu út 6
plötur.
1967 kynntist Marley
Johnny Nash, sem átti eftir að
kynna lög Marleys fyrir um-
heiminum fyrstur manna þegar
hann gerði lagið „Stir It Up“
vinsælt 1971, en Nash, sem er
Bandaríkjamaður sótti sinn stíl
mikiö til Jamaica.
1969 hófu Wailers samstarf
við Lee Perry, frægasta upp-
tökustjórnandi þeirra á Jama-
ica, og gáfu út nokkrar plötur á
Upsetter merkinu á Jamaica.
Meðal þeirra voru breiðskíf-
urnar „Soul Rebel" og „Soul
Revolution" og lög eins og
„Small Axe“, „Duppy Conquer-
er“, „Soul Rebel" og „400
Years“.
1970 ákváöu þeir enn einu
sinni að stofna eigið merki Tuff
Gong og stækkuðu hljómsveit-
ina meö því að bæta við besta
sveiflugeiranum á Jamaica
bræðrunum Aston og Carlton
Barrett. Áður en Chris Black-
well eigandi Island Records í
Englandi „uppgötvaði" þá, en
hann hafði þá þegar gefið út
mikið af Reggae músík, þá
höfðu þeir gefið út tvær
breiðskífur á Tuff Gong í
Jamaica, „African Herbsman“
og „Rasta Revolution". Síðan
er sagan að mestu kunn.
Eftir útgáfu „Catch A Fire“
og „Burnin’" hættu Tosh og
Wailer og eftir það hét hljóm-
sveitin Bob Marley & The
Wailers, enda hafði Marley
alltaf verið potturinn og pann-
an í öllu sem hljómsveitin
gerði. Hann var aðalsöngvar-
inn þar sem hann samdi flest
lögin og var aöaltalsmaöur
þeirra.
„Natty Dread" kom út 1974
og markaði tímamót í vinsælc^
um Marleys á vesturlöndum. Á
þessari plötu eru mörg bestú
laga hans eins og „No Womart
No Cry“, „Lively Up Yourself*
og „Them Belly Full“.
Á eftir komu plötur eins ogL
„Exodus” og „Waiting In Vain“
en auk þeirra hafa komist á
vinsældalista lögin „Satisfy My
Soul“ og á síðasta ári voru
lögin „Could You Be Loved“,
„Redemption Song“ og „Three
Little Birds” mjög vinsæl.
Rúmlega 10 breiðskífur hafa
verið gefnar út á Vesturlöndum
með Marley, og á án efa eftir
að bæta við þann fjölda nú
með fráfalli hans, en þó kemur
það ekki í stað þess sem
vænta mátti þar sem síðasta
plata hans „Uprising” var ein af
hans bestu og sköpunargleðin
enn mjög mikil.
í valinn er fallinn enn einn
friðarsinninn, en tónlist hans
mun fegra og gæða hugi og
anda þeirra, sem kunna að
njóta, eftir sem áður.
— HÍA.
Listi yffir breiðskífur Bob
Marley & The Wailers:
SOUL REBEL Upsettar (Jamaica)
SOUL REVOLUTION Upsettar (Jamaica)
AFRICAN HERBSMAN Tutt Gong/Tro)an (UK)
RASTA REVOLUTION Tutf Gong/Trojan (UK)
THE BIRTH OF A LEGEND Calla (UK)
CATCH A FIRE Island (UK) 1972
BURNIN' Island (UK) 1973
NATTY DREAD Island (UK) 1974
LIVEI Island (UK) 197S
RASTAMAN VIBRATION Island (UK) 1976
EXODUS Island (UK) 1977
EARLY MUSIC CBS (UK) 1977
KAYA Island (UK) 1978
BABYLON BY BUS Island (UK) 1978
SURVIVAL Island (UK) 1979
UPRISING Island (UK) 1980.
i nree Little Birds
Rise up this mornin ’
Smiled with the risin’ sun
Three little birds
Beside my doorstep
Singin', sweet songs
Of melodies pure and true
Singin', this is my message to you-oo-oo.
Don’t worry about a thing
’Cos every little thing gonna be alright
Singin’, don’t worry about a thing
Oh don't worry
’Cos every little thing gonna be alright.
— Bob Marley 1977 —