Morgunblaðið - 22.10.1981, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. OKTÓBER 1981
Myndlist
Bragi Asgeirsson
Að Hverfisgötu 32 hefur
verið opnaður lítill sýningar-
salur og sýnir þar hinn at-
hafnasami myndlistarmaður
Yeturliði (.unnarsson, fyrstur
manna. Þrátt fyrir lítil húsa-
kynni hefur listamanninum
tekist að hengja upp 47 olíu-
krítarmyndir og er þar því
full þröngt á þingi þrátt fyrir
að myndirnar séu frekar smá-
ar og láti lítið yfir sér. Annars
er það spursmál hvort að á
Yeturliði Gunnarsson
Olíukrítarmyndir
Veturliða
slíkum stöðum eigi að ríkja
sömu lögmál og í hinum sér-
hönnuðu sýningarsölum með-
ur því að hér um hliðarstarf-
semi innrömmunarverkstæðis
að ræða.
Sýning Veturliða er öll hin
þægilegasta og hann staðfest-
ir hér ágæt tök sín á olíukrít-
inni. Myndirnar eru nokkuð
jafnar að gæðum en í skoðun-
arferð minni tók ég þó sér-
staklega eftir þremur mynd-
um, sem eru myndirnar: „Frá
Stokkseyri" (10), „Helgafell"
(11) og „Vetrarbirta" (23).
Þær eru allar mjög lifandi í
lit og frísklegar í útfærslu og
kynna artistíska hlið á lista-
manninum.
Fjögur ár munu liðin síðan
listamaðurinn hélt síðast sýn-
ingu og eftir slíkt hlé er eðli-
legt að gamlir velunnarar
JJSýning Veturliða er
öll hin þægilegasta og
hann staðfestir hér
ágæt tök sín á olíukrít-
inni.££
listamannsins séu nokkuð for-
vitnir um árangurinn. Kemur
það m.a. ljóslega fram í því að
helmingur myndanna er þeg-
ar seldur, sem telst óvenjulegt
á síðustu (og verstu) tímum.
Teljast verður að Sýn-
ingarsalurinn að Hverfisgötu
32 fari vel af stað og er von að
eigendunum takist að halda
uppi sem lífrænastri starf-
semi í framtíðinni, — en úr
því sker tíminn, og hér skal
engu spáð ...
Bragi Ásgeirsson
Antonío Corveiras
Orgeltónleikar
í Fíladelfíu
tr.Tnitn
Ragnar Björnsson
Sl. laugardag lauk Antonío
Corveiras þeim áfanga að leika
þrenna orgeltónleika með sitt
hvorri efnisskránni þrjá Laug-
ardaga í röð. Á tónleikum þess-
um kynnti hann okkur mörg tón-
skáld sem a.m.k. eru hér á landi
lítið þekkt. Aðallega var um að
ræða höfunda frá 16., 17. og 18.
öld, ítalska, þýska, franska,
spænska og enska. Einn höfund-
ur frá 20. öld flaut þó með,
franski organleikarinn og tón-
skáldið J. Langlais, einn >f þeim
blindu organistum sem heims-
frægir hafa orðið. Fróðlegt var
að kynnast þessum höfundum
þótt verk þeirra væru mjög mis-
jöfn að gæðum, eða allt frá því
að eiga lítið erindi á tónleika-
skrá, í gegn um virtuosalegt
yfirbragð skrautgerðrar tónlist-
ar yfir í snillinga eins og Coup-
erin, Muffat, Frescobaldi og
Langlais. (Miðtónleikana gat ég
ekki verið viðstaddur.) Antonío
er góður organleikari með mikla
menntun að baki. Ágæta þekk-
ingu á tónbókmenntum og ekki
aðeins þeim sem lúta að orgel-
inu. Þessa þekkingu nýtir hann
vel þegar hann situr við orgelið.
Stíll verkefnanna virðist liggja
opinn fyrir honum og honum
tekst að gæða verkefnin lífi.
Raddaval hans er yfirleitt gott
og litauðugt, Litauðgin getur þó
orðið manni hál, en sumum
tónsmíðum þarf þó að bjarga
með slíkum meðulum. Það sem
að leik Antoníusar mætti finna
er nokkur ónákvæmni í tækni á
stundum og skapar þá óróleika.
Af sömu ástæðum er rétt að
nýta aðstoðarmann ef maður
sjálfur nær ekki að registera án
þess að lengd þagna verði tilvilj-
))stm verkefnanna
virðist liggja opinn
fyrir honum og honum
tekst að gæða verkefn-
in lifi.ii
anakennd og hætta þar með á að
form verksins losni úr böndum.
Antonío Corveiras hefur dval-
ið hér á landi í nokkur ár og
unnið gott starf sem kennari og
nú síðast orgelleikari í Hall-
grímskirkju, þar sem margir
hafa notið hæfileika hans sem
organleikara og haft orð á. Hon-
um hefur nú verið sagt upp
störfum við kirkjuna vegna ann-
ars sem er ráðinn og er lítið við
því að segja þar sem prestanna
er jú mátturinn og dýrðin með
sóknarnefndirnar sem brjóst-
vörn, þar að auki er skýring Ant-
oníusar sjálfs: „hinn maðurinn
Slaghljóðfærahátíð
Tónlist
Jón Ásgeirsson
Roger Carlsson, sænskur slag-
verksmaður, lék listir sínar að
Kjarvalsstöðum sl. miðvikudag
og flutti fjögur verk eftir Áskel
Másson og tvö sænsk, eftir Zolt-
án Gaál og Sture Olsson.
Tónleikarnir hófust á Tokk-
ötu, eftir Áskel Másson, fyrir 13
„krómant.ískt" stilltar smá-
trommur. Verkið skiptist í tvo
þætti, Tokkötu með fjögur til-
brigði og tveggja radda fúgu.
Form verksins var mjög greini-
legt og skemmtilegt áheyrnar.
Annað verkið, Coloration, eftir
Zoltán Gaál er samið fyrir tón-
band og vibrafón, nokkurskonar
dúett hins steinrunna (segul-
bandatónlist) og þess sem berst
fyrir lífi sínu. Bláa ljósið, eftir
Áskel Másson, þriðja verkið á
efnisskránni, er samið fyrir tvær
flautur og tvímennt slagverk.
Það er svo með tónlist Áskels að
lagmyndir hans eru oftast mjög
hægferðugar, eins og þær eigi
uppruna sinn í söng og var flaut-
an því sparlega notuð mestan
tímann í Bláa ljósinu, sem er á
köflum fallegt verk, enda brá
fyrir mjög fallegum leik hjá
Roger Carlssyni. Manuela Wiesl-
er, Josef Magnusson og Reynir
Sigurðsson stóðu einnig fyrir
sínu. Eftir hlé var flutt Tanker
eftir Sture Olsson, Sónata fyrir
marimbu og stemmd ásláttar-
hljóðfæri og Sýn, tvö síðast-
nefndu verkin eftir Áskel Más-
son.
Sýn er glettilega skemmti-
legt verk og þar mátti heyra
hversu lagmyndir Áskels nutu
sín vel í söng. Kór og slag-
hljómsveit er áreiðanlega
stórkostleg uppspretta hljóð
mögnunar og þar ætti Áskell,
sem er vaxandi tónskáld, að
þreifa fyrir sér í stóru formi
Andrews hitablásarar
fyrirgaseðaolíu
eru fáanlegir í fjölmörgum
stærðum og gerðum
Algengustu gerðir eru nú fyrirliggjandi
Skeljungsbúðin
/
Suóurlandsbraut 4
simi 38125
Er lénsveldi
á íslandi?
Eftir Ólaf M.
Jóhannesson
Hvers konar stjórnkerfi ríkir
eiginlega hér á Islandi? Núna
þessa dagana þegar þingmenn
labba eftir rúmt sumarleyfið í
sparifötunum inn í þingsali er
mikið rætt í skálarræðum um lýð-
ræðið. Ég leyfi mér að efast um að
hið svokallaða lýðræði ríki hér á
landi miklu fremur einskonar
lénsveldi, nútímalegt að yfir-
bragði. Virðist mér litlir „einræð-
isherrar" skipta á milli sín völdum
í landinu. Sem dæmi vil ég nefna
að einn maður ræður yfir áfengis-
kaupum landsmanna, annar græn-
metissölunni, þriðji ráðstafar
sjóðum til eflingar dreifbýlis-
byggðar, fjórði gín yfir verðmæt-
um bókakosti landsmanna á
Landsbókasafni, fimmti yfir þjóð-
minjum, sjötti yfir menntamála-
ráðuneytinu, sjöundi yfir síma-
málum og svo mætti lengi telja.
Flestir eiga þessir menn það
sameiginlegt að vera ráðnir til
„æviloka". Þeim gefst þannig næg-
ur tími til að vefa sinn könguló-
arvef. Og í þessum vef sprikla svo
blessaðir ráðherrarnir í þeirri
sælu trú að þeir ráði landinu.
Fjármálaráðherra getur að vísu
brugðið á leik með tölur, lækkað
verð á neyslugrönnum bílum um
svo sem 5% áður en gengið er
lækkað um sama prósentustig. En
svona smámunir eíu bara leikara-
skapur, lénsherrarnir taka til sín
ákveðið hlutfall af skatttekjunum
áratug eftir áratug og styrkja með
þeim varnarmúrana. Ef hressum
strákum eins og Vilmundi dettur í
hug að ráðast á þessar víggirð-
ingar með nokkuð föstum skotum
fer varnarkerfið strax í gang og
bláeygur sakleysingi í alþing-
ismannaleik sem á stærra pláss í
„Who is Who?“ en Bretaprins,
rýkur í útvarpið og talar um
„mannlegan harmleik". Hve langt
erum við frá Sovét þegar menn
eru taldir sjúkir, ef þeir voga sér
að ráðast á valdakerfið?
Ástæðan fyrir því að ég skrifa
þessa grein er sú að einn af litlu
einræðisherrunum hefir nú þessa
dagana afhjúpað á skemmtilegan
hátt vinnubrögð hins íslenska
lénskerfis. Þessi maður heitir ekki
neitt sérstakt. Hann er tákn
ópersónulegs valds og gæti eins
heitið Jónas eins og Jón en þessa
stundina situr hann í hásæti Pósts
og síma og fylgir þar lögmálum
Iénsveldisins dyggilega rétt eins
og aðrir myndi gera sem þennan
stól sitja. Þessi fulltrúi Pósts og
síma hefir nú fengið í gegn skrefa-
talninguna eins og hann ætlaði sér.
Er dálítið kostulegt að hann fær
hana í gegn á ári fatlaðra þegar
menn keppast við að skála fyrir
bættum kjörum þess hóps og
hyggjast rjúfa einangrun hans
með öllum ráðum. Ætli lénsherr-
arnir brosti ekki stundum að
stjórnmálamönnunum, er þeir
vefja þeim um fingur sér. Meðan
samgöngumálaráðherra útdeilir
með vinstri hendinni blessunar-
orðum til fatlaðra og minnist
„Og í þessum vef
sprikla svo hlessaðir
ráðherrarnir í þeirri
sælu trú að þeir ráði
landinu/4