Morgunblaðið - 08.04.1982, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 8. APRÍL 1982
93
sem þýzku vélarnar komu yfir
hafið.
Það hafði staðið til að svifflug-
leiðangurinn kæmi hingað 1937,
en Búlgarir fengu liðið, svo þessu
seinkaði, en þegar til kom, þá
tókst fyrsti íslenzki flugdagurinn
á Sandskeiði ákaflega vel.
Svifflugstrákarnir fóru unn-
vörpum til náms ytra, meðal ann-
ars í flugvirkjanám. Elzti starf-
andi flugvirkinn á íslandi í dag,
Brandur Tómasson, menntaðist
hjá Lufthansa og kom heim 1939.
Áður voru þeir komnir í slaginn,
flugvirkjarnir Björn Olsen og
Gunnar Jónasson, fyrstu íslenzku
flugvirkjarnir.
Það var stefnt að því umbúða-
laust að koma á beinum flugsam-
göngum, bæði innanlands og milli
landa. Ég átti samskipti við
flugmálamenn í Noregi á þessum
tíma og ræddi við þá Riiser Larsen
og Bert Balchen um að við tækjum
þátt í flugi milli íslands og Nor-
egs. Þetta voru viðtöl og fundir
með miklum glæsibrag og þeir
tóku mér eins og alvörumanni, en
ekki vesaling sem hafði ekkert á
bak við sig. Ég vildi láta kaupa
vél, í tilraunaskyni, fyrir póst og
farþega, og leitaði hófanna hjá
ráðamönnum í fjármálaheimin-
um. Einn liðurinn var viðtal við
Magnús Sigurðsson bankastjóra,
sem var þá eins konar einvaldur á
sínu sviði. Ég átti við hann 10
mínútna langt viðtal, eða öllu
heldur ræðu við Morgunblaðið
sem hann hélt fyrir framan sig
allan tímann og hummaði á bak
við, en í lokin og án þess að líta
nokkurn tíma á mig, sagði hann á
bak við blaðið: „Þér fáið enga val-
útu hér,“ og þar með hvarf ég á
braut.
Kjartan Guðbrandsson var
meðal strákanna minna í Svifflug-
félaginu. Hann var sonur Guð-
brands Magnússonar í Áfenginu,
sem oft var okkur innan handar
um ýmislegt í baráttunni. Hann
hafði meðal annars gaukað að
Flugmálastjóri flaug þairri frönaku æöi lengi á hvolfi eins og «já má yfir
Sundunum, en Ragnar Ijósmyndari haföi á oröi aö þaö heföu verið
langar mínútur.
okkur vörubílshrói, sem gert var
upp og nýttist vel í flugstússinu,
en það var Guðbrandur sem benti
mér á að tala um flugrekstur við
Vilhjálrrt Þór á Akureyri. „Hann
er aðallega þekktur fyrir glanna-
legan akstur," sagði Guðbrandur,
„en það verða engin vettlingatök
ef hann samþykkir." í minninga-
bók Agnars, Á brattann eftir Jó-
hannes Helga, segir um þennan
þátt:
„Ég hafði auðvitað heyrt Vil-
hjálms Þórs getið. Mikið orð fór af
honum sem drífandi manni, hann
var þá á besta aldri, rétt innan við
fertugt. Hann var m.a. frægur
fyrir hraðan akstur og átti lengi
hraðamet milli Akureyrar og
Reykjavíkur. Maður sem bar ber-
sýnilega skynbragð á hvers virði
timi er. Það lofaði strax góðu.
Ég settist niður og samdi tvær
áætlanir, við getum kallað þær
hina minni og hina meiri, og tók
rútuna norður í endaðan maí með
þessi plögg upp á vasann. Fyrri
áætlunin hljóðaði upp á 25—30
þúsund krónur, British Eagle
landvél, þriggja farþega auk
flugmanns. Hugmyndin var að
fljúga henni milli Sandskeiðs og
Akureyrar, lenda þar á túni Jak-
obs Karlssonar, sem var á búgarði
hans, Lundi, fyrir ofan Akureyri,
og reyna að finna einhverja hæfa
millilendingarstaði á leiðinni. Hin
áætlunin hljóðaði upp á helmingi
hærri upphæð, 50—60 þúsund
krónur, ameríska fjögurra farþega
Waco sjóflugvél sem unnt væri að
setja skíði undir, ef henta þætti —
og hjólaútbúnað þegar lend-
ingarskilyrði fyrir þessa þyngd
véla væri fyrir hendi. Rekstur sjó-
flugvéla var miklu kostnaðarsam-
ari vegna þess hve flotholtin voru
þung, auk þess að vera rándýr,
EDO-flot, níðsterk eins og raunar
flugvélin sjálf, og hreyfillinn —
Jacobs-215, þ.e. 215 hestafla; tæp-
lega 200 km hámarkshraði á klst.
En tiltölulega sterk flugvél og vel
hönnuð miðað við þunga hennar
og burðarþol.
Ég kom til Akureyrar seint um
kvöld og fékk inni á Hótel Goða-
fossi þar sem ég hafði oftast búið
á ferðum með föður mínum. Strax
næsta morgun hafði ég símasam-
band við einkaritara Vilhjálms
Þórs, kynnti mig sem flugmála-
ráðunaut rikisins og æskti viðtals
við forstjórann, mér var veitt það
eftir hádegið og mætti á tilteknum
tíma. Vilhjálmur tók vel á móti
mér. Hann kom mér dugnaðarlega
fyrir sjónir, maður laus við allar
vífilengjur. Ég sagði honum að ég
væri búinn að eyða heilu ári í til-
raunir til að stofna flugfélag í
Reykjavík, án árangurs. Mér hefði
verið tjáð að hann væri sennilega
eini maðurinn á íslandi sem hefði
til að bera áræði til slíkrar félags-
stofnunar; auk þess virtist mér
rökrétt að Akureyri hefði for-
göngu í slíku máli: Akureyringar
þyrftu til Reykjavíkur því þar
væru allar ríkisstofnanir, en
Reykvíkingar ættu sjaldnast
brýnt erindi til Akureyrar.
Hann jánkaði þessu, fremur
þurr á manninn samt — en birti
strax yfir honum þegar ég kvaðst
vera með áætlun upp á vasann.
Hann tók við henni, sagðist raun-
ar ekki geta lesið hana í önn dags-
ins, en kvaðst mundu gera það um
kvöldið og skyldi ég koma eftir tvo
daga og mundi þá svar liggja
fyrir.
Það stóðst. Hann tilkynnti mér
að sér litist vel á áætlunina og
vildi gjarnan reyna hana.
Ég dró þá áætlun númer tvö upp
úr vasanum, kvað hana að vísu
helmingi dýrari, en stórvirkari og
líklegri til árangurs.
Vilhjálmur reisti sig í stólnum
og það var kalt tillit sem hann
sendi mér, eins og hann vildi
segja: Þessarar tækni var nú ekki
þörf á mig, þér hefðuðu sem best
getað lagt fram dýrara planið
strax. — Ég vissi ekki þá að annað
auga hans var glerauga, það
hnussaði í honum — en við áætl-
EKLAHF
Laugavegi 170-172 Sími 21240
Þótt 1981 árgerdin af LANCER hafi verið fullkomin hafa verið gerðar talsveröar
breytingar á árgerð 1982, sem eru m.a. þessar:
5 gíra kassi (minni bensíneyðsla) — Diskabremsur á öllum hjólum —
Kraftmeiri vél — Nýtt og endurbætt mælaborð —
íburðarmeiri innrétting og m.fl.
Þaö er umhyggja höfö ffyrir farþegunum
i LANCER, dúnmjúkt íjöðrunarkerfi
og farþegarýmið er sérstaklega styrkt
í samræmi viö alþjóðlegan öryggis-
staöal.
Sem sagt „MITSUBISHI“ öryggí.