Morgunblaðið - 28.04.1983, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. APRÍL 1983
35
Guöleif Bárðar-
dóttir - Minning
Fædd 1. desember 1889
Dáin 19. apríl 1983
í dag er til moldar borin frá Frí-
kirkjunni í Reykjavík Guðleif
Bárðardóttir, Vatnsholti 8 hér í
borg, áður að Ránargötu 31. Hún
lést 19. þ.m. á Öldrunardeild
Landspítalans, Hátúni 10B.
Guðleif var fædd 1. desember
1889 að Ytri-Skógum undir Eyja-
fjöllum. Hún var því 93 ára er hún
lést. Foreldrar hennar voru Kat-
rín Þorláksdóttir og Bárður
Bergsson er bjuggu í Ytri-Skóg-
um. Guðleif var yngst átta barna
þeirra hjóna. Fimm þeirra komust
til fullorðinsára og eru nú öll lát-
in.
Guðleif ólst upp í foreldrahús-
um. Eins og fleiri af hennar kyn-
slóð bar hún í brjósti mikla þrá
eftir menntun. En það var ekki
auðvelt á þessum árum að afla sér
menntunar, einkum bitnaði þetta
á stúlkum. Guðleifu tókst þá að
komast til Reykjavíkur og stund-
aði nám við Hússtjórnardeild
Kvennaskólans.
Að námi loknu fór hún aftur
austur að Skógum. Hún dvaldi þó
ekki lengi á heimaslóðum heldur
hélt aftur til Suðvesturlands, þar
sem fleiri atvinnutækifæri voru
en í sveitinni. Á þessum slóðum
vann hún næstu árin störf sem
námið í Kvennaskólanum hafði
lagt grunninn að. Guðleif var nú
alfarin að heiman, en Skógarnir
og hin fagra sveit undir Eyjafjöll-
unum áttu alla tíð sterk ítök í
huga hennar.
Arið 1931 urðu þáttaskil i lífi
Guðleifar, en þá giftist hún Jóni
Erlendssyni verkstjóra. Hún var
síðari kona Jóns, sem var ekkju-
maður og átti fjögur ung börn frá
fyrra hjónabandi sínu. Guðleif
gekk börnum Jóns í móður stað og
lét sér sérstaklega annt um eitt
þeirra sem var þroskaheft, Oddný
Hlíf að nafni, sem nú er látin. Hin
þrjú fylgja stjúpmóður sinni síð-
asta spölinn, en þau eru: Þuríður
Svala, skrifstofumaður, Ása
Hulda, saumakona, og Baldur,
rafvélavirkjameistari, sem kvænt-
ur er Þórunni Theódórsdóttur,
bókasafnsverði.
Guðleif og Jón áttu saman eina
dóttur, Katrínu, sem gift er þeim
er þetta ritar. Auk þess ólu þau
upp dótturson Jóns, Jón Erlends-
son, verkfræðing, sem giftur er
Önnu ólöfu Bjarnadóttur.
Guðleif hafði yndi af lestri
góðra bóka, en ekki gáfust til þess
margar stundir frá önn hvers-
dagsins. Þegar börnin uxu úr grasi
og annríkið minnkaði varð hún
fyrir þeirri þungbæru reynslu að
missa sjónina. Það voru erfiðar
stundir hjá tengdamóður minni
þegar hún gerði sér þessa stað-
reynd ljósa og engar tilraunir sem
gerðar voru til að koma í veg fyrir
að hún missti sjónina alveg báru
árangur. Hún sætti sig þó við
hlutskipti sitt og var sátt við guð,
en hún var trúuð kona. Guðleif
mátti lifa í myrkri í hartnær ald-
arfjórðung.
Guðleif missti mann sinn árið
1967 og flutti ári síðar heimili sitt
frá Ránargötu 31, þar sem hún
hafði búið með manni sínum, á
heimili mitt og Katrínar dóttur
sinnar í Vatnsholti 8. Hún hefur
dvalið þar síðan nema þann tíma
sem hún var á Öldrunardeild
Landspítalans í Hátúni 10B.
Starfsfólk deildarinnar var henni
einkar kært og hún var þakklát
fyrir þá umönnun sem hún fékk
þar.
Ég mun ávallt minnast tengda-
móður minnar sem mikilhæfrar
konu. Hún stóð föstum fótum í
nútíðinni þrátt fyrir háan aldur
sinn og hafði skýra hugsun til hins
síðasta. Fjölskyldu dóttur sinnar
bar hún mjög fyrir brjósti og
fylgdist gjörla með vexti og
þroska dótturbarnanna sex, sem
Kristín frá Ábæ, ömmusystir
mín, kvaddi þetta jarðsvið 11. maí
1982. Hún var fædd á kirkjustaðn-
um fagra Ábæ í Austurdal 15.
janúar 1886 og ólst þar upp hjá
foreldrum sínum, Ingibjörgu og
Kristjáni, ásamt systkinum sínum
tveimur, Valgerði og Ólafi.
í minningum fyrstu ára ævi
minnar man ég hana svo glöggt,
konuna góðu, sem þá átti heima í
Borgargerði ásamt Magnúsi
manni sínum og sonum þeirra
þremur. Ég minnist vel þeirrar
miklu hlýju og góðvildar sem ein-
kenndi þau hjón og bræðurna,
Kristján, Friðfinn og Jón. Og frá
þessum löngu liðna tíma skynja ég
ennþá þann hugljúfa blæ sem
hvíldi þar yfir öllu. Konan góða,
sem hafði alist upp í kyrrðinni í
Austurdal, bar alltaf birtu inn í
heim lítils drengs. Einlægni, hlý
orð og ljúfmannlegt viðmót voru
nú sakna ömmu sinnar sárt. Bless-
uð sé minning hennar.
Benedikt H. Alfonsson
Amma mín, Guðleif Bárðardótt-
ir, lést 19. apríl sl. 93 ára að aldri.
Þó að aldursmunurinn hafi verið
mikill, var samband okkar náið og
áttum við ævinlega skemmtilegar
stundir saman. Hún var þó blind
mestallan þennan tíma, þ.e. sl.
tuttugu ár. Sjónleysið gerði gömlu
konunni vissulega erfitt fyrir.
Hún vildi þó ætíð hjálpa sér sjálf
eins mikið og hún mátti.
Það var ætíð gaman að setjast
niður og spjalla við ömmu og
heyra viðhorf hennar til hlutanna.
Hún bar ætíð hag fjölskyldunnar
fyrir brjósti og vildi ráðleggja
okkur um mál, þau er henni þótti
einkenni hennar, þessarar táp-
miklu konu. Hvort það voru lítil
blóm, tignarleg fjöll eða bogið bak
og lúin hönd, var allt hennar tal
um það yljað kærleika. Nærgætni
hennar var einstök, að gera öðrum
gönguna léttari. Þegar ég minnist
hennar koma þess vegna í hug mér
hinar fögru ljóðlínur úr sænsku
kvæði í snilldar þýðingu Magnús-
ar Ásgeirssonar:
Ef í eydiskóg
angi.st kvöl þér bjó,
fundur á rórnum vegi
fsrói lausn og ró.
Skrafa um skyggni og átt,
skilja í friöi og sátt,
— svo skal madur manni
mæta á réttan hátt.
Einlæg ord, en fá
örva sporin þá.
Endir allra funda
ætti aó vera sá.
Minning:
Kristín Kristjáns-
dóttir frá Ábœ
hætt við að færu ekki nægilega vel
í okkar meðförum. Hún fylgdist
einnig vel með öllu sínu fólki og
minnug var hún mjög. Hún veitti
námi okkar systkinanna t.d. sér-
staka athygli og lagði hart að
okkur, að við stæðum okkur vel.
Að loknum ’ prófum vildi hún
heyra allar einkunnir okkar og
þeim hélt hún til haga í huga sér.
Oft þótti henni að unga fólkið
legði ekki nægilega hart að sér og
væri því síður nógu ákveðið. Þetta
lét hún ætíð í ljós vegna þess að
hún var ákveðin mjög og vissi
hvað hún vildi. Hugur hennar stóð
til mennta, en tækifæri hafði hún
ekki til að fullnægja þörf þeirri í
ungdæmi sínu. Sakir þessa lagði
hún ríka áherslu á að við, sem
möguleikana hefðum, nýttum þá
og ynnum vel að námi okkar sem
og öðru.
Gamla konan gat ekki farið
mikið hin síðari ár, en þó voru
þess dæmi. T.a.m. þótti mér vænt
um að fá heimsókn hennar sl.
haust. Þannig var málum háttað
að ég hafði flutt í húsið þeirra afa
og ömmu að Ránargötu 31. Ég fór
þess því á leit við ömmu að hún
liti til mín, bæði vegna þess að ég
hefði af því ánægju, svo og að hún
kynni að hafa gaman af, að finna
andrúmsloftið í gamla húsinu.
Vitað var að ferðin yrði erfið, en
amma vildi drífa sig á meðan hún
hefði heilsu til. Mér þótti
skemmtilegt að geta tekið á móti
henni. Ég leiddi hana um íbúðina
og hún þreifaði á húsmunum og
rifjaði upp ýmislegt um húsið.
Hún hafði gaman af þessu og
sagðist reyndar ætla að koma aft-
ur um sumarmál, en af því gat
ekki orðið.
Ég játa það fúslega að ég sakna
ömmu minnar. Þótt hún væri há-
öldruð bjóst ég ekki við dauða
hennar þegar hann bar að. Hún
var svo andlega sterk til hinstu
stundar að mér þótti fátt benda til
að dauðinn væri á næsta leiti. Hún
var ákaflega góð kona og reyndist
mér mjög vel. Hún var áhrifarík
og hennar mun ég minnast lengi.
Jón Atli Benediktsson
Sæl er hvíldin eftir langan ævi-
dag.
I dag er hún amma til moldar
borin. Ég mun sakna þeirra góðu -
stunda er við áttum saman, bæði
heima og í Hátúni 10B.
Alltaf var gaman að tala við
ömmu sem var hress og kát öllum
stundum. Og það var aðdáunar-
vert hvað hún gat fylgst vel með
allt fram til síðustu stundar, þó
hún hafi verið blind i nær tuttugu
ár. Hún var ákveðin og viljasterk,
og vissi alveg hvað hún vildi. En
alltaf bar hún hag okkar fyrir
brjósti. Hún var okkur stoð og
stytta í öllu sem bjátaði á, og
hvatti okkur til hins ýtrasta.
En nú er kveðjustundin komin
og skilur eftir sig djúp sár í hjört-
um okkar. Ég á ömmu svo margt
að þakka, að orðin ein duga ekki.
Ég mun ætíð minnast hennar.
Kristín Benediktsdóttir.
í Norðurárdal í Skagafirði hafði
Kristín átt heima bæði í Borgar-
gerði og á Ytri-Kotum. Svo lá leið-
in yfir Öxnadalsheiði að Þrastar-
hóli, Möðruvöllum í Hörgárdal og
að Ósi þar sem Magnús, maður
hennar, andaðist á haustdögum
1973. En 14 árum áður var Krist-
ján, sonur hennar, skyndilega
kallaður burtu, og var hann syrgð-
ur mjög af öllum sem hann
þekktu. Óg þegar línur þessar eru
ritaðar hefur annar góður sonur
hennar, Friðfinnur, flust yfir í
annan heim. Það var á síðasta
hausti. Konu hans, Ásdísi Krist-
jánsdóttur, og fjölskyldu bið ég
blessunar.
Síðustu tíu árin dvaldi Kristín á
ósi í Arnarneshreppi hjá Jóni syni
sínum og konu hans, Kristínu
Kristjánsdóttur, alnöfnu sinni frá
Heynesi í Innri-Akraneshreppi.
Þar naut hún sérstakrar um-
hyggju tengdadóttur sinnar og
nöfnu sem stundaði hana af ein-
stakri fórnfýsi til síðustu stundar.
Kristín frá Ábæ bar aldur sinn
vel. Hún var sérstaklega vönduð
kona og bar birtu á leið þeirra sem
hún átti samfylgd með. Ég minn-
ist með þakklæti allrar góðvildar
hennar, sem ég varð aðnjótandi
sem barn, og ánægjulegrar heim-
sóknar til hennar ásamt foreldr-
um mínum síðustu sumrin að ósi.
Á vordögum síðasta árs kvaddi
hún þennan sýnilega heim og hóf
göngu í landinu nýja móti hinu
eilífa ljósi. Þar biðu ástvinir kon-
unnar góðu. 1 faðmi fjalladals
austanvert við Jökulsá eystri
hafði æska hennar liðið — þar var
Ábær sem hugurinn leitaði oft til.
Nú hefur hún séð heim — heim að
Ábæ.
Hjörtur Guðmundsson
Sigríöur Magnús-
dóttir - Minning
Fædd 29. ágúst 1896
I)aín 21. aprfl 1983
Þeim fækkar nú óðum hér á
landi, sem lifað hafa kreppuna, og
í dag kveðjum við eina þeirra, Sig-
ríði Magnúsdóttur, en hún lést i
Hrafnistu 21. apríl ’83. Þegar sím-
inn hringdi og vinkona mín til-
kynnti mér lát móður sinnar, þá
streymdu fram löngu liðnir at-
burðir úr huga mínum. Hversu
margar minningar átti ég ekki um
þessa kærleiksríku konu, sem
aldrei mátti heyra hnjóðsyrði um
nokkurn mann án þess að finna
hvöt hjá sér til að verja hann, því
að það hlaut að búa eitthvað gott í
hverjum manni, hún hefði elskað
óvin sinn ef hún hefði þá nokkurn
tíma eignast hann og beðið fyrir
honum, því að Sigríður var trúuð
kona.
Sigríður átti alúðlegt viðmót og
hún kunni svo sannarlega að
hlusta á aðra, hún gat líka verið
hreinskilin í orðum án hroka og
alltaf leit hún á málin frá ýmsum
hliðum í stað fullyrðinga um
þröngsýni viðmælanda.
Ég minnist allra þeirra stunda
þegar við vinkonurnar lásum sam-
an lexíur okkar á Frakkastíg 20,
og ef ekki var pláss fyrir okkur
niðri, þá leyfði Sigríður okkur að
fara upp á loft til Nönnu og þar
fylltist maður lotningu þegar
maður settist við borðstofuborðið
með rauða plussdúknum og hvíta
heklaða dúknum yfir. Ég man líka
eftir því þegar Árni var að dúk-
leggja eldhúsgólfið með notuðum
dúk, sem honum áskotnaðist, og
ánægja Sigríðar þegar hún horfði
á mann sinn vinna verkið, því að
ekkert var henni kærara en fegra
heimili þeirra, en það var ekki
alltaf svo auðvelt í þá daga, því að
í stríðslok var ekki mikið vöru-
úrval.
Á heimili Sigríðar og Árna ríkti
friður, kærleiki, sátt og samlyndi.
Sigríður fæddist 29. ágúst 1896.
Hún fluttist með fósturforeldrum
sínum, Magnúsi Magnússyni og
Guðfinnu Jónsdóttur, að Frakka-
stíg 20 og bjó þar æ síðan að und-
anskildum síðustu 4—5 árum sem
hún dvaldi á Hrafnistu. Eiginmað-
ur Sigríðar var Árni Þórðarson,
verkamaður og sjómaður, en hann
lést 2. nóvember 1968. Sigríður og
Árni eignuðust fjögur börn, þær
Láru, Guðfinnu Magneu, Þóru og
soninn Eyþór.
Blessuð sé minning Sigríðar.
Pálína Kjartansdóttir
í dag verður elsku amma mín,
Sigríður Magnúsdóttir, Frakka-
stíg 20, Reykjavík, er lést á hjúkr-
unardeild Hrafnistu sumardaginn
fyrsta, borin til grafar í kirkju-
garðinum við Suðurgötu.
Ég man aðfangadag fyrir mörg-
um árum, er áhyggjulaus lítil
stúlka leiddi afa sinn í þessum
garði, við vorum að setja jólaljós á
leiðið hjá langömmu og afa, er við
komum að einum stígnum þá
stoppaði afi og sagðist þurfa að
heimsækja leiði þarna, því þar
hvíldi fyrri kona hans, og þá
spurði hann, vilt þú kannski koma
með og sjá hvar við amma þín
munum hvíla er við förum úr þess-
um heimi. Allt í einu var lífið ekki
áhyggjulaust. Amma og afi
myndu einhvern tíma fara frá
mér, það var skelfileg tilhugsun,
þau sem voru svo stór hluti af öllu.
Ég vildi ekki fara með honum, og
hef ekki ennþá farið, þó fimmtán
ár séu liðin síðan afi minn, Árni
Þórðarson, lést 1968. Og nú er hún
amma mín farin, og lítil stúlka
orðin fullorðin, sem veit að hvíldin
var líkn. En á kveðjustund kemur
kökkur í háls og tár eru felld og
munað er eftir öllum dásamlegum
stundum og hlýjum höndum sem
struku hár og klöppuðu litlum
barnskinnum.
Ég var svo lánsöm að alast upp í
sama húsi og móðurforeldrar mín-
ir, enda urðu þau stór hluti af
æsku minni. Mikið var nú gott að
skjótast upp til þeirra, setjast í
stólinn við bókaskápinn og skoða
bækurnar og síðar lesa þær. Eða
hlusta á útvarp, þar var alltaf svo
mikil ró og friður. Og þegar að því
kom að í skóla skyldi haldið, þá sá
hún amma mín um að undirbúa
mig, kenndi mér að lesa og skrifa
og það voru góðar stundir þótt
nemandinn væri oft óþolinmóður,
þá tókst henni ömmu að ná því
besta fram og allt með ótrúlegri
þolinmæði. Það er ekki svo að ég
sem fékk svo mikinn tíma væri nú
eina barnabarnið, þau amma og
afi eignuðust fjögur börn og hvert
þeirra á fimm börn, svo við erum
tuttugu og öll nutum við hlýju
hennar í ríkum mæli. Ég hef ekki
rakið æviferil ömmu minnar, ég
hef aðeins skrifað um hana eins og
ég sá hana alla tíð, kæra og góða
ömmu og mömmu sem alltaf var
hægt að leita til.
Og í dag fylgi ég henni að hinsta
hvílustaðnum við hlið afa míns,
hvílustaðnum sem ég hef ekki
ennþá séð.
Hún amma mín fær örugglega
góða heimkomu. Blessuð sé minn-
ing hennar.
Sigríöur Marteinsdóttir