Morgunblaðið - 03.01.1984, Blaðsíða 36

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. JANÚAR 1984
36
Samhjálp kvenna
6 vikna námskeiö hefjast 9. janúar nk., ef næg þátttaka fæst, mun Ást-
björg Gunnarsdóttir, íþróttakennari, gefa kost á hressingarleikfimi fyrir
konur er gengist hafa undir brjóstaögerö.
Kennslustaöur íþróttahús Seltjarnarnes.
Innritun og nánari upplýsingar í síma 33290, kl. 9—14 dag-
lega.
Hressingarleikfimi kvenna og karla
Vetrarnámskeið hefjast
mánudaginn 9. janúar nk.
Kennslustaöir: Leikfimissalur Laugar-
nesskóla og íþróttahús Seltjarnarnes.
Gæt bætt viö örfáum konum í byrjenda-
flokk. Fjölbreyttar æfingar — músik —
sökun.
Upplýsingar í síma 33290 kl.
9—14 daglega.
Astbjörg S. Gunnarsdóttir, íþróttakennari
Styrkið og fegrið líkamann
Dömur og herrar
Leikfimi fyrir konur á öllum aldri. Hinir vinsælu herratímar í hádeginu.
Nýtt 4ra vikna námskeið hefst 9. janúar.
Hressandi — mýkjandi — styrkjandi — ásamt megrandi æfingum. Sértím-
ar fyrir konur sem vilja léttast um 15 kg eda meira. Sértímar fyrir eldri
dömur og þær sem eru slæmar í baki eda þjást af vödvabólgum. Vigtun —
mæling — sturtur — gufuböd — kaffi og hinir vinsælu sólaríumlampar.
Innritun og upplýsingar alla virka daga
frá kl. 13—22 í síma 83295.
Júdódeild Ármanns
Ármúla 32.
KdmýcSfo*
Fellagörðum — Breíðholti III (í dansskóla Heiöars)
Konur á öllum aldri
Öðlist sjálfstraust í lífi og starfi
6 vikna námskeiö hefjast mánudaginn 9. janúar'
KARON-skólinn leiðbeinir
ykkur um:
• andlits- og handsnyrtingu
• hárgreiðslu
• fataval
• mataræöi
• hina ýmsu borðsiði og alla
almenna framkomu o.fl.
Öll kennsla í höndum fær-
ustu sérfræöinga. Allir tímar
óþvingaöir og frjálslegir.
Ekkert kynslóöabil fyrirfinnst
í KARON-skólanum.
ENNFREMUR 7 VIKNA MÓDELNÁMSKEIÐ í SÉRFLOKKI
*
KARON-skólinn kennir
ykkur:
• rétta líkamsstöðu
• rétt göngulag
• fallegan fótaburð
Hanna Frímannsdóttir
Sími 38126.
Metsölublod cí hverjum degi!
Vinnueftirlitið um steinullarmengun:
Lítil hætta á var-
anlegu heilsutjóni
VIÐ ÞÆR aðstæður, sem gera má ráð fyrir við steinullarframieiðslu í dag, er
hættan á varanlegu heilsutjóni lítil. Þó er nauðsynlegt að halda steinullar-
mengun í lágmarki til að takmarka hættu á lungnakrabbameini og draga úr
óþægindum, sem steinullarmengun fylgja, segir m.a. í fréttatilkynningu um
steinullarmengun, sem Mbl. hefur borist frá Vinnueftirliti ríkisins. Frétta-
tilkynningunni er ætlað að „leiðrétta ýmiss konar misskilning", sem komið
hefur fram að undanförnu í blöðum, er fjallað hafa um steinullarmengun og
krabbameinshættu af henni, eins og segir í meðfylgjandi bréfi forstjóra
Vinnueftirlits ríkisins.
Þessi niðurstaða, sem getið er
hér að framan, er „í samræmi við
það, sem norræn sérfræðinga-
nefnd, sem fjallar um eituráhrif
efna, sem notuð eru á vinnustöð-
um, komst að árið 1981“, segir í
fréttatilkynningunni. „Nefnd þessi
starfar á vegum norrænu embætt-
ismannanefndarinnar um vinnu-
vernd og á fulltrúi Vinnueftirlits-
ins sæti í nefndinni."
Vinnueftirlitið segir að mönnum
hafi fyrir löngu orðið „ljósar þær
hættur, sem heilsu manna getur
stafað af innöndun asbestryks og
er nú talið sannað, að þær geti
valdið lungnakrabbameini,
krabbameini í brjósthimnu (mes-
ótelíóma), krabbameini í melt-
ingarfærum auk fleiri sjúkdóma.
Einnig hafa á síðustu árum komið
fram áhyggjur um að aðrir stein-
efnaþræðir, s.s. steinull og glerull,
kynnu að hafa svipuð áhrif. Hafa í
framhaldi af því farið fram víð-
tækar rannsóknir, þar sem fylgst
hefur verið með starfsmönnum,
sem unnið hafa við steinullar-
framleiðslu og könnuð mengun í
verksmiðjum.
Þegar árið 1972 var sýnt fram á
með tilraunum, að hægt var að
framkaila iilkynja krabbamein í
brjósthimnu (mesótelíóma) í rott-
um með því að sprauta steinullar-
þráðum inn í brjósthol þeirra.
Niðurstöður þessar voru hliðstæð-
ar þeim. sem höfðu fengist fyrir
asbest. I síðari rannsóknum hefur
þó engin staðfesting fengist á að
steinull geti valdið þessum sjúk-
dómi hjá mönnum."
í fréttatilkynningunni segir frá
kynningu á frumniðurstöðum
rannsókna á starfsmönnum við
framleiðslu steinullar og glerullar
í Evrópu og Bandaríkjunum.
„Þrátt fyrir ákveðna galla við
framkvæmd rannsóknanna benda
niðurstöður til að starfsmönnum,
sem unnu við steinullarframleiðslu
fyrir 20—30 árum, sé nokkru hætt-
ara við að fá lungnakrabbamein en
almennt gerist," segir síðan.
„í þessu sambandi er einnig rétt
að geta þess, að mengun við stein-
ullarframleiðslu er nú minni en
var fyrir 20—30 árum ..."
Að undanförnu hafa borist
hingað fréttir um að óeðlilega há
tíðni krabbameins hafi uppgötvast
hjá starfsmönnum, sem vinna við
einangrun (isoleringsarbejdere) í
Danmörku og að orsökin sé sú, að
þeir hafi unnið með steinull. Þær
rannsóknir, sem þessar fréttir
byggjast á, tengja þessa auknu
tíðni krabbameins við asbestmeng-
un en asbest var notað til ein-
angrunar í Danmörku allt til árs-
ins 1972 og það líða almennt
20—40 ár áður en krabbamein
kemur í ljós eftir að vinna með
asbest hófst. Hins vegar hefur
þessi starfshópur einnig unnið með
steinull um langa hríð og því getur
þessi rannsókn ekki útilokað að
steinull kunni að vera áhrifaþátt-
ur.
Að lokum skal tekið frarn," segir
í fréttatiikynningu Vinnueftirlits-
ins, „að leggja ber áætlanir um
steinullarverksmiðju fyrir Vinnu-
eftirlitið til umsagnar og fyrirtæk-
ið verður að hafa sérstakt starfs-
leyfi frá Vinnueftirlitinu. Áður en
slíkt starfsleyfi verður veitt verður
fyrirtækið að gera ráðstafanir til
að tryggja starfsfólk gegn hugsan-
legu heilsutjóni, sem starfseminni
getur fylgt."
Æ’
Arið hagstætt fyrir
gróðurhúsabændur
„Garðyrkjubændur með gróð-
urhúsaræktun eru ekkert óánægð-
ir með útkomuna í ár, hún var við-
unandi, nema hjá þeim sem nýlega
eru búnir að byggja upp; vísitölu-
lánin hafa leikið þá grátt. Árið var
aftur á móti erfitt hjá þeim garð-
yrkjubændum sem stunda útirækt-
un,“ sagði Axel V. Magnússon yl-
ræktarráðunautur Búnaðarfélags
íslands í samtali við Morgunblaðið
er hann var spurður að því hvernig
árið 1983 hefði komið út hjá garð-
yrkjubændum.
Axel sagði að uppskeran á tóm-
ötum og gúrkum hefði verið ágæt
í vor enda mikil sól þá og hefði
tómatauppskeran í maí líklega
aldrei verið meiri. Aftur á móti
hefði sólarleysi í júlí og ágúst
dregið úr framleiðslunni, en upp-
skeran í heild samt verið viðun-
andi. Tómatar voru ræktaðir í 41
þúsund fermetra sem er ívið
meira en áður, gúrkur í 20 þúsund
fermetrum og paprika í 8 þúsund
fermetrum, en ræktun á henni
hefur aukist mikið hin seinni ár.
ar væru í sölu á ýmsum öðrum
Sagði Axel að sala afskorinna pottaplöntum.
blóma hefði gengið eftir atvikum Útiræktunin sagði Axel að
vel, og þau haldið sínum hlut í hefði gengið afskaplega erfiðlega,
markaðnum furðanlega vel. í heildina, þó misjafnt væri eftir
Pottaplöntusalan hefði dregist framleiðendum. Sumir framleið-
saman, nema jólastjarnan. Sagði endur hefðu komið sæmilega út
Axel að ræktun jólastjarna hefði úr þessu en einstaka menn stæðu
gengið vel og stæðist að gæðum afar illa að vígi, enda framleiðsla
fyllilega samanburð við ræktun í þeirra farið niður í allt að fjórð-
nágrannalöndunum. En erfiðleik- ung af meðalársuppskeru.