Morgunblaðið - 03.01.1984, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. JANÚAR 1984
37
Tímarit fyrir vandláta
Bókmenntir
Erlendur Jónsson
Út er komið þriðja hefti tíjna-
ritsins Storðar. Það er glæsilegt að
útliti, pappír vandaður, myhdefni
mikið og allt í lit. Verður slíku riti
langra lífdaga auðið í landi tvö
hundruð og þrjátíu þúsunda?
Storð á sér hliðstæður erlendis,
engar hér. Sú var tíðin að undir-
ritaður grúfði sig yfir tímarit af
þessu tagi, einkum Paris Match.
Og hver man ekki amerísku ritin
Life og Look. Fyrir daga sjón-
varpsins gegndu slík rit bæði af-
þreyingar- og fræðsluhlutverki.
Þau birtu inn á milli fróðlega
þætti um tækninýjungar og ýmsar
furður vísindanna. Mest rúm fór
þó undir myndir og frásagnir af
frægu fólki — high socie.ty. Kon-
ungafólk var sérlega vinsælt, þar
næst filmstjörnur og stjórnmála-
menn. Heimsfrægir rithöfundar
fengu að fljóta með.
Meiriháttar afbrotamálum voru
gerð rækileg skil, sömuleiðis slys-
um, náttúruhamförum og styrj-
öldum. Verð var prentað stórum
stöfum á kápu því þá var stöðugt
verðlag í flestum löndum. Verðið
er líka prentað á Storð. Kannski
hefur það í sér fólgna forspá um
betri tíma. Kápumyndir gegndu
einnig hlutverki. Heppilegt þótti
að falleg stúlka, ekki allt of mikið
klædd, prýddi kápuna — »cover
girl«. Því umfram allt voru þetta
myndablöð. Þess vegna var hér
talsverð sala í amerísku blöðun-
um; þau voru örugglega keypt af
ýmsum sem skildu einungis lítið í
ensku.
Storð stillir sig inn á svipaða
rás og umrædd rit með fyrirvara
um íslenskar aðstæður og nútíma-
legri áhugamál. Fyrsti og lengsti
þátturinn heitir t.d. Laxness heim-
sóttur. Með þættinum eru hvorki
meira né minna en fimm heilsíðu-
myndir af skáldinu, auk einnar
minni. Textinn er svo byggður á
viðtali skáldsins og Illuga Jökuls-
sonar. Illugi er sjálfur bók-
menntamaður, veit hvernig á að
spyrja rithöfund og tekst það vel.
Viðtalið er skemmtilegt, en einnig
hlutlægt og efnislegt.
Þá koma þættirnir Svart og syk-
urlaust eftir Solveigu K. Jónsdótt-
ur og Hérað í þjóðbraut eftir Ind-
riða G. Þorsteinsson, fyrrnefndi
þátturinn um samnefnt götuleik-
hús, þáttur Indriða um Borgar-
fjörð. Indriði er, aldrei þessu vant,
nokkuð lengi að koma sér að efn-
inu, en ágætur eftir það.
Ljóðið og skáldið heitir næsti
þáttur, myndir af sex skáldum og
ljóð eftir hvert þeirra. Skáldin
eru: Nína Björk Árnadóttir, Jó-
hann Hjálmarsson, Kristján
Karlsson, Matthías Johannessen,
Jón Óskar og Vilborg Dagbjarts-
dóttir. Með vali skáldanna hefur
ritstjóri vafalaust viljað gæta
pólitísks jafnvægis. Hlutfallslegt
jafnrétti kynjanna er líka í heiðri
haft ef hliðsjón er höfð af að
miklu fleiri karlar en konur telj-
ast hér til skálda og senda frá sér
bækur. Þá mun valinu einnig ætl-
að að sýna nokkra fjölbreytni í ís-
lenskri nútímaljóðlist. Fyrrnefnd
skáld eru öll svo þekkt að lesendur
telja sig vita hvers sé von frá
þeim. Ljóð Jóhanns, Ákvörðunar-
staður myrkrið, tel ég til mestrar
nýlundu. Þegar Jóhann var tutt-
ugu og tveggja ára var hann búinn
að senda frá sér fjórar ljóðabæk-
ur. í fyrstu bókum hans er víða að
finna skemmtileg tilbrigði með
nýsúrrealisma sem enn höfðar til
ungra skálda. Með Athvarfi í him-
ingeimnum færði skáldið sig inn á
klassískari bylgjulengd, enda
munu margir telja það eina bestu
bók Jóhanns. En hann staldraði
ekki nema stutt við þar heldur
hallaðist hann að nýrri stefnu,
»opnu ljóði*. Skáldið, sem í fyrst-
unni orti á torræðu myndmáli,
losaði ljóðið við hvers konar íburð
og sjónhverfing þannig að það
naut sín í sinni einföldustu tján-
ing. Þó fleiri sendu frá sér ljóð í
svipuðum anda um sömu mundir
verður sú stefna fyrst og síðast
rakin til Jóhanns, enda kynnti
hann hana með ýmsum hætti og
gerðist í raun forsvarsmaður
hennar. Fimm ár eru nú liðin síð-
an síðasta Ijóðasafn Jóhanns kom
út. Með ljóðinu, sem nú er birt í
Storð, sýnist sem hann sé nú að
fjarlægjast hinn opna ljóðstíl.
Akvörðunarstaður myrkrið minn-
ir meira á ljóðlist hans frá fyrri
árum. Myndirnar af skáldunum —
teknar af Páli Stefánssyni eins og
aðrir myndir í ritinu — eru mis-
jafnar. Bestar eru myndirnar af
Vilborgu og Jóhanni, verst af Nínu
Björk. Páll hefði átt að láta hana
fljúga í körfuna og smella af aftur;
engin meining að birta svona
mynd af manneskjunni.
Steinunn Sigurðardóttir ritar
viðtal undir fyrirsögninni Séra
Hanna María. Steinunn er hressi-
leg blaðakona. »Ég vil forðast
embættismennsku,* segir séra
Hanna María. »Ef ég fæ ekki hald-
ið í hlýjuna og mannlegu tengslin,
þá vil ég hætta að vera prestur.«
Vonum að hún þurfi ekki að hætta
að vera prestur. Þáttur Steinunn-
ar er of langur. Og raunar gegnir
sama máli um fleira efni í ritinu.
Forráðamenn þess ættu að setja
rautt ljós í veg fyrir hvers konar
málalengingar.
Langvían heitir stuttur þáttur
með myndum, hvort tveggja eftir
Sigurgeir Jónsson í Vestmanna-
eyjum. Fuglamyndun telst eins
konar sérgrein hjá ljósmyndurum.
Myndir Sigurgeirs eru stórgóðar.
Þá koma nokkrar vatnslitamyndir
eftir Nínu Tryggvadóttur sem hún
gerði með íslenskum barnavísum.
Þátturinn ber yfirskriftina
Steinka Stál. Síðast eru svo tísku-
myndir. Auglýsingar eru margar í
ritinu, allar hannaðar og prentað-
ar of et sama far. Alls er ritið um
áttatíu síður.
Vekja má athygli á að ritið er
allt helgað alíslensku efni, að
minnsta kosti þetta hefti. Þetta er
rit fyrir fullorðna — fólk sem vill
fylgjast með í alvöru. Ekkert efni
ritsins er þess eðlis að það höfði
aðeins til fárra. Hér er því naum-
ast farið eftir reglunni »eitthvað
fyrir alla«. Skákþátt eða bridge-
þátt er hér enga að finna. Ljóð eru
að vísu ekki allra. En ljóðskáld
vekja alltaf athygli eftir að þau
eru á annað borð komin út í traff-
íkina. Fólk hefur áhuga á persón-
unni þó það láti ljóðið liggja milli
hluta. Auk þess hafa skáldin í
Storð verið svo hugulsöm að út-
skýra ljóð sín sjálf.
Það finn ég helst að riti þessu að
mér sýnist hefði mátt nýta betur
þessar áttatíu síður. Sumar mynd-
irnar eru, auk langorðra texta,
óþarflega rúmfrekar, t.d. mynd af
blessuninni henni Hönnu Maríu
þar sem hún stendur í miðju
Eldhrauni — undir þá senu fer
framt að heil opna, og mest undir
hraunið! Sama málið gegnir um
tískusíðurnar, þar fer of mikið
rúm til spillis.
En gaman verður að fylgjast
með hvort rit þetta nær til þeirra
sem það í raun og veru höfðar.til
— eða réttara sagt hvort tiltölu-
lega vandað efni þess fer saman
við smekk og áhugamál lesenda
um þessar mundir.
Erlendur Jónsson
Þessar vinkonur eiga heima í Fellahverfi í Breið-
holtsbyggðinni. Þær efndu til hlutaveltu til ágóða
fyrir Blindrafélagið og söfnuðu 160 krónum.

Myndirfrá Alþjóða Danskeppninni sem haldin
var á Hótel Sögu í nóvember 1983
á vegum Nýja Dansskólans — Gildis h.f.,
Dance News og Almennra Líftrygginga h.f.
Athugið: Getum aðeins
bætt við
takmörkuðum
nemendafjölda.
Nýtt kennslutímabil
hefst 9. janúar.
Verð óbreytt:
Kr. 72,— miðað við 55 mínútur
í kennslustund, nemendafjöldi ekki fleiri
en 26 og tveir kennarar.
Innritun í síma 52996
frá kl. 13—18 þessa viku.
DANS DANS DANS DANS DANS DAN$ J DANS DANS DANS