Morgunblaðið - 03.01.1984, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. JANÚAR 1984
Ýmsar uppákomur fylgdu komu nýs árs:
Fyllerí, morð, jarðskjálftar
barsmíðar — já og mun fleira
Manila, Köben og víðar um nýársbilið. AP.
EKKI KVADDI gamla árið alls staðar með þeim rólegheitum sem efni
höfðu staðið til og sums staðar enduðu hátíðarhöld fólks með skelfingu.
í Mílanó varð það slys á slag-
inu klukkan tólf, að hinn 21 árs
gamli lögregluþjónn Giovanni
Bottari hugðist þrífa skamm-
byssu sína úr beltinu og skjóta
til lofts nýja árinu til dýrðar.
Ekki fóru leikar eins og búist var
við og reiknað með, því byssan
festist eitthvað, skot hljóp úr
henni og í kvið lögreglumanns-
ins. Hann liggur nú milli heims
og helju eftir langa og umfangs-
mikla aðgerð á Niguarda-sjúkra-
húsinu.
í dönsku borginni Holbeek var
lögreglan kvödd að húsi einu, en
þar höfðu kveðið við skothvellir
og vitað var að talsverð ölteiti
hafði farið fram. Þegar á staðinn
kom, varð lögreglan að grípa til
táragass til þess að svæla út
byssumanninn. Hann hafði skot-
ið rúmlega sjötuga konu til bana
með haglabyssu. Hann var svo
drukkinn að ekki var búist við
því að hann yrði yfirheyrður
fyrr en í dag.
í Frankfurt varð lögregla að
skakka einhver mestu áflog í
manna minnum, en um 500
bandarískir hermenn börðust
þar með hnúum og hælum. Ekki
er vitað um hver átti upptökin,
en framan af vörpuðu hópar her-
manna „kínverjum" hverjir að
öðrum og tóku slagsmálin við.
Rimmurnar stóðu yfir í alls 6
klukkustundir, í hvert sinn sem
þýska lögreglan mætti með mik-
ið lið, dreifðist mannfjöldinn og
slagsmálin fjöruðu út. En er
lögregluliðið yfirgaf svæðið
byrjaði ballið jafnan upp á nýtt.
Vitni sögðu að allmargir þýskir
'áhorfendur hefðu séð hermönn-
unum fyrir nægu magni af „kín-
verjum" til að halda leiknum
áfram í hvert sinn sem færi
gafst. Tugir manna slösuðust, en
meiðsli voru í fæstum tilvikum
alvarleg.
Áramótin voru ófriðleg á
Filipseyjum, en þar létu 10
manns lífið og 250 slösuðust.
Eyjaskeggjar drekka mikið áf-
engi við þetta tækifæri, sitja
veislur og sprengja flugelda. Sjö
hinna látnu voru ýmist stungnir
til bana eða skotnir, en hinir
slösuðu voru ýmist barðir,
stungnir, skotnir, eða þá að flug-
eldar sprungu í höndum þeirra.
Um síðustu áramót létust færri,
en fleiri slösuðust. Eldar brutust
víða út í Manila, tveir skólar,
bílasala, opinber bygging, nokk-
ur íbúðarhús, bakarí og tvær
verslanir brunnu til grunna.
í borginni Castro í Brasilíu
varð harmleikur, er göngubrú
yfir ána Iapo hrundi. Fjöldi
manns var á brúnni og 60 manns
fóru í ána, hröpuðu 11 metra
ofan í vatnsfallið sem þarna er
straumþungt. Fjórir drukknuðu,
en fimmtán var saknað.
Margt bar við á þessum tíma-
mótum, íbúar borgarinnar Puzz-
ouli, sem er útborg Napólí, þustu
oft út í næturrökkrið, er hver
jarðskjálftinn rak annan. Alls
mældust 24 smákippir á nýárs-
nóttinni, en allir þó nógu sterkir
til að hús nötruðu. Napólí átti
annars metið yfir fjölda slasaðra
og mun það vera hefð. Þar slös-
uðust 202 af 661 sem slösuðust í
landinu í heild. Margir voru
særðir skotsárum, en ítalir
hleypa margir af skammbyssum
til að fagna nýja árinu og miðið
er ekki alltaf upp á það besta er
glaumurinn stendur sem hæst.
Hefð Sardiníubúa er klukkan
slær er að varpa alls kyns gömlu
drasli út um glugga, skóm, tepp-
um, stólum, bókum og fleira í
þeim dúr, sem ekki er reiknað
með að verði notað á nýja árinu.
Er hefð þessi öllu hættuminni en
hefð ítala að hleypa af byssum,
nema auðvitað fyrir þá sem eru
á vappi fyrir neðan umrædda
glugga á Sardiníu.
í Brasilíu tóku milljónir
manna þátt í athöfn til dýrðar
sjávargyðjunni Yemania, sem
nýtur mikillar hylli í landinu.
Átrúnaður á gyðjuna tengist
voodoo- og galdrakukli og marg-
ir í hópi hinna fyrrgreindu millj-
óna voru í einkennilegu hugar-
ástandi. Hápunktur athafnanna
var þegar eins margir og fyrir
komust fóru í fjörur og færðu
Yemania gjafir sínar sem voru
allt frá ilmvatni til matvæla.
Þungan undirtón sáu tugir
trumbuslagara um og mikill
fjöldi gat ekki á sér setið að
hrista sig og. skaka í takt við
trumbusláttinn. Fjörug, for-
vitnileg og ofbeldislaus athöfn.
Frakkar fá Síberíugas
um gasleiðsluna miklu
París. 2. ianúar. AP.
París, 2. janúar. AP.
JARÐGAS tók að streyma til Frakklands frá Síberíu á nýjársdag um gas-
leiðsluna miklu, en eftir er að semja um nýtt verð á gasinu í Ijósi mikillar
verðlækkunar á olíu. Frakkar hafa skuldbundið sig til að kaupa átta milljón-
ir rúmmetra af Síberíugasi.
Á sínum tíma var verð það sem
samið var um miðað við verð á
olíu, en í millitíðinni hafa orðið
miklar lækkanir á olíuverði, og því
telja Frakkar það réttlætismál að
samið verði um nýtt og „raunhæf-
ara“ verð.
Jafnframt því sem sovézka gas-
ið streymir nú til Frakklands
sagði Moskvuútvarpið að byrjað
hafi verið að dæla gasi til Vestur-
Þýzkalands, Austurríkis og Ítalíu
auk ýmissa ríkja Austur-Evrópu,
en þar hefur eitthvað skolazt til,
því það er ekki fyrr í vor að byrjað
verður að dæla gasi til V-Þýzka-
lands.
Lagning gasleiðslunnar miklu
frá Síberíu til Vestur-Evrópu olli
djúpum klofningi í Atlantshafs-
bandalaginu (NATO) þegar Ron-
ald Reagan Bandaríkjaforseti
greip til refsiaðgerða gagnvart
evrópskum fyrirtækjum sem seldu
Rússum búnað, sem byggði á
bandarísku hugviti, til að ljúka
lagningu leiðslunnar.
Um síðir afléttu yfirvöld í
Washington refsiaðgerðunum
vegna öflugrar andstöðu evrópsku
bandalagsríkjanna. Bandaríkja-
menn lögðust gegn samningum
um smíði leiðslunnar miklu þar
sem þeir töldu Rússa geta notfært
sér orkuþörf Evrópuríkjanna í
pólitískum tilgangi gagnvart vest-
rænum ríkjum. Bandalagsríkin
vísuðu þessu á bug og héldu því
fram að Bandaríkjamenn þreyttu
„efnahagsstríð" við Moskvu á
kostnað Evrópuríkja.
Öfgamenn sprengja í Frakklandi:
Fimm létu lífið
Parí.s, 2. janúar. AP.
SÉRSVEITIR frönsku lögregl-
unnar hófu í dag skipulcga
sprengjuleit í hraólestum og á
brautarstöðvum í Frakklandi í
kjölfar atburðanna á nýársdag.
Þá létust fimm manns og a.m.k.
39 slösuðust er tvær sprengjur
sprungu, önnur í hraðlest á leið
frá Marseille til I’arísar og hin í
farangursgeymslu á brautarstöð
í Marseille. Tveir létust um borð
í lestinni og þriðji farþeginn lést
á sjúkrahúsi í dag. Þá létust
tveir á brautarstöðinni.
Miklar öryggisráðstafanir
hafa verið gerðar og eru í
bígerð í lestum og á lestar-
stöðvum í Frakklandi vegna
sprengjuárásanna. M.a. hefur
Charles Fiterman, samgönguráðherrs Frakklands, virðir fyrir sér sundur-
tætta hraðlestina eftir sprengjuárásina á nýársdag. Þrír farþegar létu þar
lífið.
lögreglumönnum verið veitt
leyfi til að grandskoða farang-
ur manna ef ástæða þykir til.
Ýmis samtök öfgamanna
hafa lýst ábyrgð verknaðanna
á hendur sér, en sérfræðingar
lögreglunnar hafa ekki látið
skoðun sína uppi enn. Þeir
vilja láta rannsaka sprengj-
urnar áður en afstaða verður
tekin í málinu.
Fjölmiðlar í Frakklandi
hafa leitt getum að því að
sprengjurnar tengist veru
franskra hersveita í Líbanon,
og meðal þeirra sem lýst hafa
ábyrgð á hendur sér eru sam-
tök sem kenna sig við vopnaða
baráttu Araba.
Lech Walesa
Lech Walesa:
Bandaríkja-
menn hætti
refsiaðgerðum
Vín og Varsjá, 2. janúar. AP.
PÓLSKI verkalýðsleiðtoginn Lech
Walesa, handhafi friðarverðlauna
Nóbels 1983, hefur hvatt til þess að
Bandaríkin láti af efnahagslegum
refsiaðgerðum sínum gagnvart Pól-
landi. „Ég er þeirrar skoðunar að
aðgerðir Bandaríkjamanna hafi náð
tilgangi sínum. Þess vegna ættu þeir
að láta af þeim,“ sagði Walesa í við-
tali við vikublað í Vínarborg.
Walesa sagðist ekki vera viss
um hvort vestræn ríki ættu að
halda áfram eð veita pólsku
stjórninni lán og aðra fjármála-
fyrirgreiðslu. „Við höfum ekki
hugmynd um hvort lánin eru not-
uð á réttan hátt,“ sagði hann.
Walesa spáði verðhækkunum á
matvörum í lok janúar, og kvaðst
eiga von á þögulum mótmælum al-
mennings þegar til þess kæmi.
Fregnir frá Póllandi herma að
stjórnvöld treysti sér ekki til að
hrinda verðhækkunum í fram-
kvæmd fyrr en í febrúar, en meðal
þeirra sem hafa mótmælt þeim
eru hin opinberu verkalýðssamtök
sem stjórnin viðurkennir. Búist er
við að verðhækkanir, sem ná til
brauðs, sykurs, kjötvara og fleiri
matvæla, verði mjög misjafnar,
sumar mjög litlar en aðrar á bil-
inu 37—50 prósent.
Skæruliðar
fagna sigrum
um áramót
San Salvador, 2. janúar. AP.
VINSTRI skæruliðar gerðu stjórn-
arhernum tvær stórar skráveifur á
þremur dögum um áramótin, eyði-
lögðu mikilvægustu brú landsins og
felldu tvo ofursta og 39 hermenn í
stærstu árás á herstöð frá því sand-
inistar komust til valda í El Salva-
dor.
Skæruliðar sögðust hafa
sprengt Cuscatlan-brúna á þjóð-
veginum um Mið-Ameríku meðan
200 hermenn sem gæta hennar
fögnuðu nýju ári. Stjórnarher-
menn sögðu hins vegar að skæru-
liðar hefðu notað fallbyssur í
árásinni og hæft stögin sem héldu
brúnni uppi og hún því hrapað í
ána Lempus. Brúin var 450 metra
löng, en sá hluti sem „hékk“ og féll
275 metra langur.
Þá fögnuðu skæruliðar vel-
gengni í árás á herstöð við E1
Paraiso, 56 kílómetra norður af
San Salvador, þar sem fjórða stór-
fylki fótgönguliðs stjórnarhersins
hefur aðsetur. Auk þess að fella
tvo ofursta og 39 hermenn aðra,
tóku þeir 135 hermenn til fanga.
Herstöðin er mjög nýtízkuleg og
er þetta í fyrsta sinn frá því átök
hófust í október 1979 að skærulið-
ar vinna á herstöð stjórnarhers-
ins.