Morgunblaðið - 10.05.1984, Blaðsíða 29

. - ./-MÓi^úiiláí^btö/ri^¥döÁh!ife!íð! 'AiA'í' i&4

VELVAKANDI
SVARAR í SÍMA
10100 KL. 11—12
FRÁ MÁNUDEGI
TIL FOSTUDAGS
Ekki rétt að fella
niður beina skatta
Björn Egilsson skrifar:
Fyrr og síðar hefur verið mikil
umræða um skattheimtu ríkisins.
Fyrir áratugum var því haldið
fram, að allir skattar ættu að vera
óbeinir, því þá vissi lýðurinn ekki
hvenær eða hvernig hann greiddi
þá.
Fyrir 60 árum hlustaði ég á tal
tveggja merkismanna, annar var
prestur en hinn hreppstjóri.
Hreppstjórinn var stórríkur og
hélt því fram, að allir ættu að
greiða jafn mikið til ríkisins fyrir
sömu vernd, sem það veitti hverj-
um einstökum. Prestur var á ann-
arri skoðun. Hann hélt því fram
að ríkismaðurinn ætti að greiða
meira, því fjármunavernd ríka
mannsins væri honum miklu
meira virði.
Ég var þá þegar á sama máli og
séra Tryggvi Kvaran. Ég tel ekki
rétt að fella niður beina skatta, en
um það má endalaust deila, hvað
þeir eiga að vera háir.
Ég hef ekki áður tekið þátt í
umræðu um skattamál, enda er
mér ekki sýnt um fjármál og hefur
aldrei verið. En nú er ég óánægð-
ur. Mér finnst persónufrádráttur
vera of lágur.
Persónufrádráttur er nú metinn
28 þúsund. Þessi frádráttur á tekj-
um á að mæta eðlilegum og
sanngjörnum framfærslukostnaði.
Hjá mér er þetta þannig, að ég
greiddi fyrir fæði árið sem leið 6
þúsund krónur á mánuði, krónur
200,- á dag og mun það ekki kall-
ast dýrt og sex sinnum 12 eru 72
og þá dugar persónufrádráttur hjá
mér fyrir fæði í fjóra og hálfan
mánuð. Fyrstu þrjá mánuði ársins
1983 greiddi ég eitthvað minna
fyrir fæði, en það skarð fyllir leiga
á herbergi. Og fslendingar þurfa
föt, af því þeir búa í köldu landi og
fataslit hlýtur að vera fram-
færslukostnaður. Ég eyði ekki
miklu í föt, nema í sláturhúsi. Þar
er fataníðsla mikil.
Það má vel vera, að framfærslu-
kostnaður sé minni að meðaltali
hjá fjölskyldu en einstaklingi. Þó
með því, að fjölskyldan borði
hrísgrjónavelling og hafragraut,
en ekki annað í staðinn, sem dýr-
ara er.
Nýlega leit ég á skattskýrslu
mína 1983. Þar er tekjuskattstofn
110 þúsund og ég greiddi á ellefta
þúsund í útsvar og þá sá ég, að ég
hafði greitt útsvar af ellilaunum,
en ellilaun og greiðslur úr Lífeyr-
issjóði bænda námu 35 þúsundum.
Þegar ég var í sveitarstjórn áður
fyrr, var fullt samkomulag um að
leggja ekki útsvar á ellilaun en
það var á valdi hreppsnefndar að
gera það eða gera það ekki. Um
daginn hitti ég oddvita í minni
sveit og spurði, hvort þeir legðu
útsvar á ellilaun og svaraði hann
því að í fyrra hefði ég getað sótt
um lækkun til hreppsnefndar. Þá
datt mér í hug, það sem Sigurður
sýslumaður Skagfirðinga sagði á
manntalsþingi: „Vanþekking á
lögunum kemur engum að haldi.“
Á árinu 1983 gaf ég 80 þúsund
krónur til tveggja kirkna, þar af
60 þúsund krónur til endurbygg-
ingar Hofstaðakirkju. Formenn
beggja sóknarnefnda þessara
kirkna sóttu um, að þessar gjafir
mættu vera skattfrjálsar. Svo kom
að því, að ég fékk bréf frá for-
manni sóknarnefndar Hofstaða-
sóknar, frú Elínborgu í Hofstaða-
seli. Bréf þetta er dagsett 6. febrú-
ar 1984 og fer hér á eftir:
„Þar sem Pétur Sigurgeirsson
biskup hefur nýlega fengið heim-
ild frá ríkisskattstjóra til þess að
gjafir til kirkna séu frádráttar-
bærar til skatts, sendi ég þér hér
með kvittun vegna gjafar þinnar
til Hofstaðakirkju."
Samkvæmt þessu bréfi átti ég
von á, að ég fengi lækkun á tekjum
ársins 1983 um 80 þúsund krónur,
en svo fór þó ekki. Lögmaðurinn,
sem skrifaði tölurnar á skatt-
skýrslu mína, leit til hliðar á leið-
beiningablaðið og sagði, að ég ætti
að fá til frádráttar 10% af brúttó-
tekjum en þær eru 185 þúsund
krónur og frádrátturinn verður
því 18.500,- krónur eða tæplega
einn fjórði af þessum kirkjupen-
ingum. Lögmaðurinn sagði, að
kannski gæti ég fengið frádrátt á
næstu árum af þessu tilefni. En ég
hef ekki gagn af skattalækkun
þegar ég er dauður, enda verða þá
ekki skattar lagðir á mig, þó það
væri löglegt að stefna dauðum áð-
ur fyrr. Ég er sem sé orðinn gam-
all, fæddur 1905, og svo geta aðrir
reiknað aldur minn. En ég er
heilsugóður, sem ekki er stjórn-
völdum að þakka, og þess vegna vil
ég halda áfram að gera eitthvað
eins og drengirnir hjá Bjarti í
Sumarhúsum.
Þeir sem setja lög hér á landi
eru klókir og þurfa að vera það.
Þeir hafa fyrirvara, bakstoppara,
svo ekki verði dregið of mikið upp
úr ríkiskassanum. Sagan sannar
að oft hafa stjórnmálamenn verið
klókir. Einn herforingi Napóleons
mikla var alltaf með meirihlutan-
um, það var öruggara, og von Pap-
en sendiherra Hitlers í Tyrklandi
var svo mikill diplómat, svo klók-
ur, að hann slapp við refsingu eft-
ir stríð.
Ríki og kirkja eru tengd saman
og oftast hefur ríkisvaldið verið
kirkjunni vel. Þó eru til menn, sem
telja það engan skaða, að kirkjur
falli. Fyrir alllöngu man ég eftir
blaðagrein, þar sem því var and-
mælt að eyða þessum ósköpum af
sementi í Hallgrímskirkju og bent
á, að bænagerð væri jafngild í
litlu torfkirkjunni að Hofi í Öræf-
um, sem í stóru steinhúsi. Vel má
það vera, að bæn sé jafngóð hvar
sem hún er flutt, en því ekki að
brúka sement í staðinn fyrir torf,
þegar það er til?.Turn Hallgríms-
kirkju gnæfir yfir borgina. Hann
er eins og mannlegur fingur, sem
bendir til himna, þangað sem
stefna ber.
Ég hef verið að hugsa um að
gefa Sjúkrahúsinu á Sauðárkróki
100 þús. krónur á þessu ári, en geri
það ekki, nema þessi fjárhæð öll
verði skattfrjáls.
Ég vildi að þetta kæmist til Al-
berts ráðherra, því hann hefur
hug og dug til að leysa hnútana þó
hann verði að breyta lögum og
hirðir ekki um þó hann sé kallaður
einræðisherra.
Þessir hringdu
Jökuldalur og
Nýi Jökuldalur
Ásgeir Guðmundsson hringdi
og hafði eftirfarandi að segja:
Góði Velvakandi, ég hefi með
ánægju lesið Gullkornin í dálk-
um þínum. Þau sem mér þykir
best klippi ég út og lími í úr-
klippubókina mína. Viðvíkjandi
e.t.v. ónákvæmum fæðingar- og
dánarárum höfunda er ekki við
þig að sakast. Þá hafa nöfn höf-
unda stundum verið umdeild, en
það er varla á þínu færi að skera
úr um slíkt. Áfram með Gull-
kornin.
Ætlunin var þó sú að ræða
annað. Fyrrum var dalur einn
hjá Tungnafellsjökli nefndur
Jökuldalur. Fáfarið var um þess-
ar slóðir og fór svo að lokum að
fáir vissu gjörla hvar þessi dalur
var. En nafnið varðveittist svo
vel að það er notað ennþá.
Löngu seinna rákust einhverj-
ir ferðalangar á dalinn og
nefndu þeir hann Nýja Jökuldal.
Þykir mér þetta hið mesta
ónefni. Mætti líkja þessari
nafngift við að Jón Jónsson ætti
son sem héti Jón Jónsson og far-
ið yrði að nefna hann Nýja Jón
til aðgreiningar frá þeim eldri.
Hvað sem þessu líður þá skora
ég á alla fjölmiðla og alla íslend-
inga að nota orðið Jökuldalur en
fella ónefnið Nýi Jökuldalur
niður.
Of dýrt
í laugarnar
Stella Guðmundsdóttir hringdi
og hefði eftirfarandi að segja:
Mig langar til að spyrja hvort
borgaryfirvöldum í Reykjavík
finnist ekki sanngjarnt að fólk
sýni nafnskírteini við sundstaði í
Reykjavík og þá fengju þeir sem
væru búsettir í borginni ódýrara
en þeir sem byggju utan hennar.
Þessir staðir eru það miklar
heilsulindir að fólk má til með
að notfæra sér þá en nú kostar
um 25 krónur í laugarnar og er
það fulldýrt.
Nýjái
vörur
á hverjum
klukkutíma
Slítþols-
prófun
áklæda
Það borgar sig að líta inn
til okkar því IDÉ húsgögn
færa þér raunverulegan
arö:
Meö því aö vera hluthafi í IDÉ Möbler
A/S, stærstu innkaupasamsteypu
Noröurlanda, og taka þátt í sameigin-
legum innkaupum 83 stórra hús-
gangaverslana í Danmörku víöa um
lönd tekst okkur aö hafa á boöstólum
úrvals húsgögn — öll meö 2ja ára
ábyrgö á miklu lægra veröi en aörar
húsgangaverslanir geta boðiö.
Gæöaeftirlit IDÉ er svo geysistrangt
aö þú ert örugg(ur) um aö fá góö
húsgögn þó veröið sé svona lágt.
Viö eigum í einu oröi sagt
dæmalaust
úrval af alls konar húsgögnum
og erum stanslaust aö taka viö
nýjum vörusendingum.
BÍS6A6N&BÖLL1N
BÍLDSHÖFÐA 20 - 110 REYKJAVÍK S 91-61199 Ofl 81410
S3? StGeA v/öGA fi ‘\ilveR4u
É6 KRLLR PW EKKÍ'N
fftT PÓ HP ÞÖ DRU5L-
IST MED Mfó i Biþ
EÐFI TRODIR UPPIMI6J
EINUM OG EINUM
SNÚDlf
ÞÚ GETUR REVNT HP TRLR
V® MIG PE6RR PÓ ERT FRRINN