Morgunblaðið - 04.01.1985, Side 18

Morgunblaðið - 04.01.1985, Side 18
18 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 4. JANtÍAR 1985 Lengi lifir í göml- um trönuglæðum Wastaington, 3. jnnnnr. AP. „WOLF“, síberísk trana af sjaldgæfri tegund hefur komiö i óvart og stund- um verið í fréttum sökum langlífis. Wolf er 75 ira gamall og býr í dýrafrið- landi sem heitir Baraboo og er í Wisconsin. Það er ekki nóg með að Wolf sé eitthvert elsta dýr sem alið hefur verið í dýragarði eða friðlandi, heldur leikur nú grunur i því að hann sé að verða faðir og þykir mönnum að lengi lifi í gömlum glæðum. Símamynd/AP LEIÐTOGAFUNDUR Joan Fordham er eftirlitsmaður i Baraboo og hún segir að það verði að sanna faðerni Wolfs með blóðprufu þar sem yngri karltrana er þarna á höttunum og í harðri samkeppni við öldunginn, hins vegar séu starfsmenn Baraboo þeirrar skoðunar að blóðprufan sé ekkert annað en formsatriði, því trönustúlkan unga sem er í þann mund að klekja út eggjum hefur að sögn þeirra tekið áleitni Wolfs til muna betur en yngri karlsins. Hinn trönukarlinn heitir Tilli- man, en unga móðirin Hirakawa. Kvennamál Wolfs hafa verið skrautleg. Það fer engum sögum af þeim fyrstu árin í dýragörðum í Sviss og Vestur-Þýskalandi, en ár- ið 1979 kom hann til Baraboo og var þá fyrir roskin kventrana sem Tonin, Póllandi, 3. jnnúnr. AP. TtíRUN heitir pólsk borg á bökk- um Vislu, 200.000 manna borg, og fáir utan Póllands hafa kannast við nafnið þar til nú, þrátt fyrir talsverða sagnfræðilega frægð. Það var nefnilega í Torun, að pólskir leynilögreglumenn myrtu prestinn Popieluszko eftir að hafa rænt honum og misþyrmt hroða- lega. Og í Torun fara nú fram rétt- arhöldin yfir mönnunum, sem eru fjórir. Þrír eru sakaðir um ránið og morðið, hinn fjórði fyrir að vera í vitorði með þeim og veita aðstoð. Réttarhöldin fara fram í dómshúsi borgarinnar, en varla meira en 200 metra í burtu er kirkja sem byggð var á 13.öld. Þangað streyma Pólverjar dag hvern og fara með bænir sínar fyrir framan myndir af hinum fallna presti. Morðið er skoðað sem guðlast af meirihluta Pól- verja og slíkt er með verstu glæp- um hjá trúrækinni þjóð. Vestur-þýska sendiráðið í Prag; Helmingur Austur-Þjóð- verjanna farinn heim Prag, 3. janúar. AP. TÓLF Austur-Þjóðverjar, sem um nokkurt skeið hafa dvalið sem póli- tískir llóttamenn í sendiráði Vestur- Þýskalands í Prag, fóru þaðan á brott í dag með áætlunarbifreið til Austur-Þýskalands. I gær yfirgaf annar hópur austur-þýsks flótta- fólks, 17 manns, sendiráðið og hélt heim á leið. Talið er að enn séu 28 Austur-Þjóðverjar í byggingunni. Austur-þýsk stjórnvöld segja að fólkinu verði ekki refsað fyrir til- raun sína til að fara með ólög- mætum hætti úr landi og það geti sótt um leyfi til að flytjast á brott þegar það snýr aftur heim, en eng- in vilyrði um að við beiðninni verði orðið sé unnt að gefa fyrir- fram. Á síðasta ári fengu 40 þúsund Austur-Þjóðverjar að flytjast úr landi og hafa þeir aldrei verið fleiri. hét Phyllis. Tilraunir til að koma þeim saman enduðu með skelf- ingu, því Wolf drap Phyllis. Það var ekki fyrr en Wolf fékk sam- keppni frá Tilliman árið 1983, að glóðirnar urðu að eldi hjá Wolf. Konald Reagan Bandaríkjaforseti og Margrét Thatcher forsætisráðherra Breta áttu með sér fund í embættis- bústað forsetans í Camp David í Maryland skömmu fyrír jól, svo sem áður hefur verið greint frá hér í blaðinu. Á fundinum var m.a. rætt um fyrirhugaðar viðræður utanríkisráðherra Bandaríkjanna og Sovétríkjanna, sem hefjast í næstu viku. Þrúgað andrúmsloft í Torun, borg réttarhaldanna: „Hræðileg tilfinning sem minnir á nærveru dauðans“ Torun var stofnuð í fornöld af riddurum Tevtóna. Pólskir kóng- ar sátu þar í eina tíð og stjörnu- fræðingurinn frægi, Kópernikus, fæddist í Torun. En það er það sem verið er að skrá á spjöld sðg- unnar þessa dagana í Torun, sem íbúunum líkar illa, þeir álíta morðið og réttarhöldin blett á borg sinni. Þeir vilja að guð fyrir- gefi þeim. „Það er einhver hræði- leg tilfinning f borginni sem minnir á nærveru dauðans,“ sagði sextug kona sem hafði ný- lokið við að biðjast fyrir. Hún bætti við að öllum konum í Torun liði eins og Popieluzsko hefði ver- ið þeirra eigin sonur. „Sumir lögreglumannanna bölva starfsbræðrum sínum. Sumir þeirra eru á okkar bandi," sagði gamla konan að lokum. 65 ára gamall maður sem var spurður um andrúmsloftið í borginni sagði: „Ég fer í kirkjuna daglega til að horfa á ásjónu þessa manns sem var myrtur fyrir að berjast fyrir réttindum okkar. Og ég fer líka af því ég er kaþólskur. Það var hræðilegt sem þeir gerðu." Banna notkun plastpoka Rómaborg, 3. janúar. AP. Iðnaðarráðuneytið ítalska greindi frá því í dag, að frá og með árinu 1991 myndi notkun plastpoka verða bönnuð í landinu. Einnig verður bannað frá sömu áramótum notkun á öllum pokum, töskum og pakkn- ingum sem eru úr efnum sem ekki er hægt að nota aftur að notkun lok- inni. Plastpokar eru taldir miklir mengunarvaldar, ekki bara á ft- alíu, heldur í mörgum löndum öðr- um, ítalir hafa hins vegar orðið fyrstir til að ríða á vaðið með banni gegn notkun þeirra. Plast- pokar kæfa fiska og önnur vatna- og sjávardýr þar sem mengunin er mikil og það er hún afar víða. Færri flúðu yfir þýsku landamærin Berlín, 3. janúar. AP. FÆRRI flóttamenn sluppu heilir á húfl yfir landamæri Vestur- og Austur-Þýskalands á árinu 1984 heldur en árið á undan. Aðeins 140 manns. Til samanburðar sluppu 14.000 fyrsta árið eftir að Berlínar- múrinn var reistur og landamærin öll víggirt árið 1961. Óvíst er með öllu um fjölda flóttatilrauna sem hafa farið út um þúfur. Á hinn bóginn hefur stóraukinn fjöldi Austur-Þjóð- verja fengið leyfi yfirvalda til að flytja vestur, eða 30.000 á árinu, en til samanburðar hafa samsvar- andi tölur allt frá árinu 1968 verið 8.000 til 10.000. Nýrnasteinum eytt með höggbylgjum BANDÁRÍSKA matvæla- og lyfjaeftirlitið hefur fallist á notkun tækis, sem brýtur niður nýrnasteina með höggbylgjum og gerir það að verkum, að þeir hverfa úr líkamanum á eðliiegan hátt án þess að til uppskurðar þurfi að koma. Það er vestur-þýska fyrirtæk- ið Dornier System GmbH, sem tækið hefur smíðað, og ljúka bandarískir vísindamenn miklu lofsorði á það. Dr. George W. Drach, sem vann að tilraunum með það í Bandaríkjunum, sagði t.d. um tækið, að það væri „kraftaverki líkast og bylting í læknavísindunum". Á hverju ári gangast 100.000 Bandaríkja- menn undir uppskurð vegna nýrnasteina en þegar högg- bylgjutækin verða komin í gagnið verður slíkur uppskurð- ur óþarfur fyrir flesta. Tækin eru raunar dýr, kosta um 1,7 millj. dollara hvert, en talið er, að þau muni spara um 2000 dollara á hvern sjúkling. Áætlað er að kaupa 100 tæki fyrir 170 millj. dollara og ef gert er ráð fyrir 80.000 sjúkling- um fyrsta árið munu sparast 160 millj. dollara. Fljótlega verður því um að ræða veru- legan sparnað fyrir bandarísku heilsugæsluna. Mestu skiptir þó, að nýja tækið losar sjúkl- ingana við þjáningarnar strax, teflir ekki heilsu þeirra f tví- sýnu með uppskurði og gerir þeim kleift að taka fljótt upp fyrri störf. Lækningin fer þannig fram, Myndin sýnir hvernig höggbylgju- tækinu er beitt gegn nýrnasteinun- um. Sjúklingurinn liggur ofan í vatni og lítill neisti kemur bylgj- unni af stað. að sjúklingurinn, sem er með meðvitund en staðdeyfður, er settur ofan í ker fullt af vatni og tvö röntgentæki látin miða út steininn þannig að unnt er að beina höggbylgjunni á ná- kvæmlega réttan stað. Neisti ofan í vatninu kemur högg- bylgjunni af stað en hún er ekki nema 1,5 sm á breidd og stendur aðeins í hálfan milljarðasta úr sekúndu. Höggbylgjunni er komið af stað i hvert sinn, sem hjartað hvflist milli slaga, þannig að fjöldinn ræðst af hjartslætti sjúklingsins. Höggið fer í gegnum líkamsfitu og vöðva án þess að skaða vefinn en tekur hins vegar strax til við að vinna á stökkum steinunum, sem venjulega brotna upp eftir 200—400 högg. Þessi aðferð á aðeins við þeg- ar steinarnir eru enn í nýrun- um, ekki þegar þeir eru komnir niður í blöðru eða þvagrásina.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.