Morgunblaðið - 12.02.1985, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐID, ÞRIÐJUDAGUR 12. FEBRÚAR 1985
Formaður Sjálfstæðisflokksins á Alþingi:
Skattahugmyndir Alþýðu
flokksins óraunhæfar
Launaþróun og húsnæðismál í brennidepli
Þorsteinn Pálsson, formaöur
SjálfsUeöisflokksins, sagði í þing-
ræðu 6. febrúar sl., aö framlög til
búsnæöismáia veröi tvöfolduð á
þessu ári og stefna þurfi aö því aö ná
sem fyrst 80% lánamarki varöandi
fyrstu íbúö fjölskyldu. Hann lagði
jafnframt áherzhi á aöstoö viö þaö
fólk „sem nú á sannarlega í miklum
erfiöleikum varðandi greiðslu af-
borgana og vaxta af húsnæöislánum.
Þaö er frumskylda stjórnvalda við
þessar aöstæöur aö rétta þessu fólki
hjálparhönd," sagði Þorsteinn.
Síðar vék ræðumaður að launa-
þróun og skattahugmyndum, sem
fram hefðu komið, og sagði m.a.:
„Flutningsmaður frumvarpsins,
sem hér er til umræðu (Svavar
Gestsson) vék að tillögu sem fram
kom af minni hálfu fyrr á þessu
þingi um það að sett yrði á fót
sérstök nefnd til þess að kanna
þróun tekjuskiptingar í þjóðfélag-
inu þannig að stjórnarflokkar og
stjórnarandstaða ásamt með
hagsmunaaðilum á vinnumarkaði
gætu fylgst með slíku starfi og
fjallað um þetta mál á grundvelli
þeirra upplýsinga og þeirrar þekk-
ingar, sem út úr slíkri vinnu
kæmi. Ég hef beint þessari tillögu
tii ríkisstjórnar. Hún hefur haft
hana til meðferðar aö undanförnu
ásamt ýmsum öðrum þáttum sem
hún hefur fjallað um og ég gerði
ráð fyrir því að af þessari nefnd-
arskipun verði nú alveg næstu
daga og ríkisstjórnin taki á þann
veg undir þessa tillögu og komi
henni í framkvæmd, enda held ég
að það sé mikilvægt fyrir þá um-
ræðu sem nú fer fram um þessi
efni og jafnframt fyrir þær um-
ræður sem væntanlega hefjast
innan ekki langs tíma og leiða eiga
til lausnar á kjarasamningum á
þessu ári.
Það hefur verið að því vikið í
þessum umræðum, að eitt megin-
atriðiö til þess að stuðia að aukn-
um jöfnuði í þjóðfélaginu til þess
að fá fjármagn til að standa undir
átaki í húsnæðismálum sé að stór-
auka eignarskatta. Alþýðuflokkur
hefur haft frumkvæði um tillögu-
flutning um þetta efni, sem gerir
ráð fyrir því að þrefalda eignar-
skatt frá því sem nú er á þann veg
að fólk, sem á meðaleign verði
áfram eignarskattsfrjálst, en síð-
an komi stighækkun eignarskatts
þar til þreföldun eignarskatts-
tekna hefur verið náð. í fljóti
bragði kann kannski ýmsum að
sýnast, að hér sé einföld lausn á
feröinni sem muni leiða til aukins
jafnræðis milli borgaranna í þessu
landi. Þegar betur er að gáð er
þetta auðvitað hin mesta firra.
Það er ljóst miðað við núverandi
skattleysismörk til eignarskatts,
sem eru nálægt tveimur millj. kr.,
að eignarskattshækkun af þessu
tagi mundi ná til svo til allra fjöl-
skyldna, sem í dag greiða eign-
arskatt. Ef þessi lækkun ætti að
koma jafnt niður á alla þyrfti að
hækka þennan skatt um nálega
300% . Hann þyrfti að verða ná-
lega 3%. Fjölskylda sem á eign
uppá um það bil 3,5 millj. kr., góða
íbúð og bíl, sem greiðir í dag um
15 þús. kr. í eignarskatt þurfti eft-
ir þetta að borga 45 þús. kr.
Skatthækkunin er nálægt 30 þús.
kr. á þessa venjulegu fjölskyldu.
Tillaga Alþýðuflokks gengur sem
sagt út á það, að þessi venjulega
fjölskylda, sem á þessa venjulegu
eign þurfti að borga sem samsvar-
ar góðum mánaðarlaunum til hv.
þm. Jóns Baldvins Hannibalsson-
ar, ef hann fengi að ráða. Það er
sú skattaálagning, sú viðbótar-
skattheimta sem hér er verið að
leggja til á hina venjulegu fjöl-
skyldu í landinu og ég hygg þegar
málið er brotið til mergjar með
þessum hætti, þá verði flestum
ljóst, að þessi leið leiðir ekki til
mikillar lausnar á þeim vanda,
sem við er að etja. Og ef við horf-
um nú á atvinnufyrirtækin, sem
ýmsum sýnist að sé hinn eðlilegi
aðili til þess að borga aukna
Hreinsar og virkjar
borholur í Eþíópíu
MAGNÚS Hallgrímsson, verkfræö-
ingur, sem nú starfar í Kþíópíu á veg-
um Rauöa Kross íslands er nýkom-
inn til Bati, flóttamannabúðanna þar
sem Sigríöur Guömundsdóttir hjúkr-
unarfræöingur hefur starfaö undan-
farna mánuöi. Þar eru nú um 23.000
manns og eitt af fyrstu verkefnum
Magnúsar var aö tryggja þessu fólki
vatn, sem var af mjög skornum
skammti.
I u.þ.b. eins og hálfs kílómetra
fjarlægð frá búðunum eru lindir
sem Magnús hefur nú virkjað og
auk þess er þar gömul borhola sem
ekki hefur annað vatnsþörfinni í
búðunum. Þar eru reyndar fleiri
borholur en þær hafa verið stíflað-
ar og vinnur Magnús nú að því að
hreinsa þær. Það standa því vonir
til þess að nægt vatn fáist handa
öllum í búðunum.
skatta, þá skulum við horfa á það,
hvaða fyrirtæki eru það sem
myndu lenda á sem mestum þunga
undir þessar skattbyrði. Ef hér
yrði um stighækkandi skatt að
ræða, þá þurfti eignarskattur á at-
vinnufyrirtæki væntanlega að
vera um 5% þannig að eignir
manna, sem lentu f hæsta skatt-
þrepi yrðu með öllu gerðar upp-
tækar á 20 árum.
Þessi skattheimta mundi koma
mest og með mestum þunga niður
á þeim fyrirtækjum sem þurfa að
fjárfesta mest í hlutfalli af veltu
sinni og það eru framleiðslufyrir-
tækin í landinu. Það er fisk-
vinnsla, útgerðin, landbúnaðurinn
og iönaðurinn. Hún mundi hins
vegar koma léttast niður á verzl-
uninni, sem þarf að fjárfesta
minnst i hlutfalli af veltum og
tekjum. Eitt meginvandamál sjáv-
arútvegsins á íslandi í dag er það
að eiginfjárstaða atvinnufyrirt-
ækja í þessari grein er léleg. Það
er eitt meginvandamálið, ein meg-
inástæðan fyrir þeim erfiðleikum,
sem sjávarútvegurinn á í á Suður-
nesjum sem hér var gerð að um-
talsefni fyrir skömmu á hinu háa
Alþingi er sú að atvinnufyrirtæki
þar hafa ekki nægilega góða eig-
infjárstöðu, og SÍS vakir auðvitað
yfir þessum atvinnufyrirtækjum á
Suðurnesjum eins og víða annars
staðar og veldur ótta og ógn hjá
mörgum í þessu þjóðfélagi. og það
er þessi aðstaða, sem er fyrir
hendi að það eru þessi fyrirtæki
sem eiga að borga hitann og þunga
af þessu. Hvað ætli verði um at-
vinnuhagsmuni þeSs fólks á Suð-
urnesjum, á ísafirði í næsta nágr-
enni við Alþýðuhúsið, sem sjálfur
leiðtoginn fæddist í Ég er ansi
hræddur um að þegar þessi tillaga
er skoðuð og brotin með þessum
hætti til mergjar, þá komi í ljós,
að hún leysir engan vanda. Hún
mundi auka svo á vanda þeirra
fyrirtækja sem skapa verðmætin
sem við lifum á, að í mörgum til-
vikum mundi það leiða til rekstr-
arstöðvunar. Og vandi þeirra nú
er sá að leiðrétta eiginfjárstöð-
Vestfjarðaþingmenn
Hér sjást þeir á hljóöskrafi þingmenn Vestfíröinga, Matthías Bjarnason,
heilbrigöis- og tryggingaráðherra og Þorvaldur Garðar Kristjánsson, forseti
Sameinaðs þings.
Stuttar þingfréttir
Fíkniefni — viðurlög Ríkisendurskoðun
Matthías Bjarnason, heilbrigð-
isráðherra, mælti í gær fyrir
stjórnarfrumvarpi um hækkun
viðurlaga í fíkniefnabrotum. Há-
marksrefsing hækkar úr tveggja í
sex ára fangelsi. Ráðherrann sagði
fíkniefnabrot í hópi ljótustu sam-
tímaglæpa og þingnefnd, sem
fengi málið til meðferðar mætti
gjarnan sín vegna hækka viður-
lögin enn meir en frumvarpið ger-
ir ráð fyrir.
Lög um land-
mælingar
Matthías Bjarnason,
samgöngráðherra, mælti fyrir
stjórnarfrumvarpi um Landmæl-
ingar ríkisins. Meginmarkmið
frumvarpsins er að lögfesta
starfsgrundvöll fyrirtækisins, en
ekki er gert ráð fyrir veigamiklum
breytingum á störfum, skipulagi
og verkefnum. Starfssvið Land-
mælinga er, eins og nafn stofnun-
arinnar bendir til, grundvallar-
mælingar á landinu, taka loft-
mynda og hvers konar kortagerð.
Gert er ráð fyrir að verkefnaáætl-
un stofnunarinnar komi til um-
fjöllunar Alþingis.
til Alþingis
Steingrímur Hermannsson, for-
sætisráðherra, mælti fyrir stjórn-
arfrumvarpi, þess efnis að færa
ríkisendurskoðun, þ.e. eftirlit með
rekstri og fjárvörslu á vegum ríkis
og ríkisstofnana, frá fram-
kvæmdavaldinu (ríkisstjorn/ráðu-
neyti), til Alþingis, þ.e. löggjafans
sjálfs. Tilgangur: að gera stjórn-
kerfið virkara, bæta stjórnarhætti
og efna fyrirheit í stjórnarsátt-
mála.
Breyting á umferð-
arlögum
Frumvarp um heimild til að
beita sektarákvæðum, ef öryggis-
belti í framsætum bifreiða eru
ekki notuð, var samþykkt til
þriðju umræðu í fyrri þingdeild í
gær.
I gær var einnig lagt fram í efri
deild þingmannafrumvarp, fyrsti
flutningsmaður Salome Þorkels-
dóttir (S), þess efnis að lögbinda
notkun bílljósa frá 1. september
til 1. apríl ár hvert.
Magnús Hallgrímsson
Fmmvarp Kvennalistans til útvarpslaga:
„Þetta er afturhaldsfrumvarp
u
— sagði Eiður Guðnason
Þetta er afturhaldsfrumvarp, sagöi Eiöur Guðnason (A), er frumvarp
Kvennalista til útvarpslaga kom til fyrstu umræöu í efri deild í gær.
Fulltrúar Kvennalista heyra ekki kall hins nýja tíma bætti hann viö.
Fjármálahlið frumvarpsins, sem samþykkt þýddi gífurlegan útgjalda-
auka, er öll í myrkri og óvissu. Ég er sammála Jónasi Kristjánssyni,
ritstjóra DV, sagði Eiður efnislega, að þetta er vitlausasta plagg sem
liggur fyrir Alþingi í dag.
Sigríöur Dúna Kristmundsdóttir
(Kvl.) mælti í efri deild í gær
fyrir frumvarpi sem hún flytur
til útvarpslaga, sem felur í sér
að Ríkisútvarpið hafi áfram
einkarétt á útvarpi (hljóðvarpi
og sjónvarpi) Hún lagði áherzlu
á að Íslendingar ættu ekki að
vera þrælar tækninnar, heldur
nýta hana í þjónustu íslenzkrar
menningar. Samræmd fjölmiðla-
og menningarstefna ætti að ráða
ferð.
Frumvarpið gerir ráð fyrir að
útvarpað verði á þremur rásum
og staðbundnar stöðvar settar á
fót. Tekjustofnar verði í sama
formi og nú. Frumvarpið gerir
ráð fyrir því að útvarpsráð verði
Iagt niður en í stað þess komi
notendaráð, skipað sjö konum og
sjö körlum „valið með tilviljun-
arúrtaksaðferð". Framkvæmda-
ráð, valið af starfsfólki, annist
framkvæmdastjórn.
Eiöur Guönason (A) kvað þetta
þingmál svartasta afturhald og í
engri nánd við hinn nýja tíma,
sem nú færi um löndin á sviði
fjölmiðlunar. Með þessu frum-
varpi skipuðu Kvennalistakonur
sér utar í afturhaldinu en sjálft
Alþýðubandalagið. Þær einar
vildu viðhalda einokun rikisút-
varpsins alfarið.
Éiður hjó og að fjármáiahlið
frumvarpsins, sem fæli í sér
mikinn útgjaidaauka. Hinsvegar
vildu konurnar halda i tekju-
kerfi, sem í raun væri hrunið,
óbreytt. Tekjuhliðin væri öll i
óvissu og myrkri. Það er ekki
„hin hagsýna húsmóðir", sem
hér stendur að verki, a.m.k. vildi
ég ekki halda heimili með henni,
sagði hann efnisiega.
Þá gagnrýndi Eiður „vald-
dreifingarhugmyndir" frum-
varpsins, sem fæli það í sér að
leggja af eðlilega verkstjórnend-
ur í stofnuninni. sem og út-
varpsráð. f staðinn komi einhver
hópur valinn með tilviljunarúr-
taki, sem ekki væri nánar skýrt.
Hann vitnaði til forystugreinar
Jónasar Kristjánssonar í DV þar
sem fram kæmi að konurnar
hefðu verið „gabbaðar til að
flytja frumvarpið“. Ég er sam-
mála ritstjóranum, sagði Eiður,
að þetta er „vitlausasta plaggið",
sem nú liggur fyrir Alþingi.
Frumvarpið byggir allt á ein-
skærri vanþekkingu á eðli og
starfi útvarpsins. Eg samhrygg-
ist konunum með þetta frum-
varp sagði Eiður.
Stefán Benediktsson (BJ) kvað
gott og blessað að tala um menn-
ingu og samræmda fjölmiðla- og
menningarstefnu. Skilgreiningu
á þessum hugtökum hafi hins-
vegar skort. Það eru til lönd,
sagði Stefán, þar sem iögákveðið
er hvað er menning og hver skuli
vera fjölmiðla- og menningar-
stefna. Ég vona að slík lög verði
aldrei sett hérlendis. fslenzk
menning, t.d. íslenzk tunga,
stendur ekkert verr að vígi nú en
um aldamót, þrátt fyrir tækni-
framfarir.
Stefán gagnrýndi ýmis önnur
efnisatriði frumvarpsins.
Umræðunni var frestað.