Morgunblaðið - 15.10.1985, Page 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR15. OKTÓBER1985
Aukafjárveiting í gegnum Framleiðnisjóð:
„Fyrirgreiðslur
sem ákveðnar eru
á æðstu stöðum“
— segir Jóhannes Torfason, formaður
Framleiðnisjóðs landbúnaðarins
ALBERT GUÐMUNDSSON fjármálarádherra veitti sl. sumar tveggja millj-
óna króna aukafjárveitingu til tveggja aðila í gegnum Framleiðnisjóð land-
búnaðarins. Samkvæmt heimildum Morgunblaðsins fékk kartöfludreifingar-
stöð í Þykkvabænum, Pökkunarstöðin hf., eina milljón króna og ísmat hf.
eina milljón króna.
Er það óvenjulegt að Framleiðni-
sjóður landbúnaðarins fái þannig
óumbeðið fé til þess eins að koma
því áfram til aðila sem fjármála-
ráðherra hefur ákveðið að skuli
styrktir, því venjan er sú að Fram-
leiðnisjóður hafi til ráðstöfunar
ákveðna fjármuni, sem stjórn
sjóðsins úthlutar síðan.
Jóhannes Torfason á Torfalæk II,
formaður Framleiðnisjóðs land-
búnaðarins, sagði í samtali við
Morgunblaðið í gærkveldi að Fram-
leiðnisjóður hefði í júní í sumar
verið beðinn um að lofa þessu fjár-
magni að fara i gegn og koma því
til skila. „Við gerðum bókun um
það, að þetta væri í sjálfu sér okkur
óviðkomandi, og við litum ekki á
þetta sem beina úthlutun sjóðsins,"
sagði Jóhannes. Hann sagði að hér
væri um fyrirgreiðslur til fyrir-
tækja að ræða, sem ákveðnar væru
á æðstu stöðum en ekki í stjórn
Framleiðnisjóðsins. Einn heimild-
armaður Morgunblaðsins sagði í
gær um þetta mál að Framleiðni-
sjóður hefði enga aukafjárveitingu
fengið, því þetta fé hefði komið úr
fjármálaráðuneytinu, eyrnamerkt
til tveggja ákveðinna aðila. Fjár-
málaráðherra hafi því einungis
valið þá aðferð að nota Framleiðni-
sjóðinn til þess að koma þessu fjár-
magni áfram, þangað sem hann
hafði ákveðið að það skyldi fara.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins kom þessi fjárveiting
stjórnarmönnum Framleiðnisjóðs
mjög á óvart, og einn viðmælandi
Morgunblaðsins sagði í samtali við
blaðamann að þeir í stjórninni
hefðu ekkert skilið í því að verið
væri að setja eyrnamerkt fjármagn
í gegnum Framleiðnisjóðinn.
Morgunblaðið sneri sér til Al-
berts Guðmundssonar fjármálaráð-
herra í gær og spurði hann hverjar
hefðu verið ástæður fyrir því að
svona var staðið að þessari fjárveit-
ingu: Fjármálaráðherra sagði að
þarna hefði verið um að ræða beiðn-
ir um aukafjárveitingu, annars
vegar hjá ísmat hf. og að höfðu
samráði við forsætisráðherra hefði
hann fallist á að veita fyrirtækinu
eina milljón króna, og það lán hefði
átt að fara I gegnum Iðnlánasjóð,
og hins vegar, samkvæmt samtali
við Eggert Haukdal, hefði verið
farið fram á einnar milljón króna
fjárveitingu til kartöfludreifingar-
stöðvar í Þykkvabæ, til þess að
koma upp aukabúnaði við vélbúnað-
inn í stöðinni. Hefði sú fjárveiting
verið látin fara í gegnum Fram-
leiðnisjóð landbúnaðarins.
Nokkrir forystumenn framhaldsskólanema færa Davíð Oddssyni áskorun sína um lægri fargjöld með strætis-
vögnum Reykjavíkur.
11 þúsund krónur í strætó yfir skólaárið
STJÓRNIR nemendafélaga fram-
haldsskólanna í Reykjavík hafa
skorað á borgaryfírvöld að beita
sér fyrir því að nemendum mennta-
og fjölbrautaskóla í Reykjavík
verði gefinn kostur á ódýrari far-
gjöldum með strætisvögnum en nú
er. Samþykkt þar að lútandi var
gerð á sameiginlegum fundi nem-
endafélagastjórnanna í síðasta
mánuði.
í bréfi til borgaryfirvalda
segir meðal annars að nemendur
framhaldsskólanna séu einn
stærsti notendahópur SVR. Þeir
hafi yfirleitt engar tekjur yfir
skólaárið og strætisvagnaferðir
séu ótrúlega þungur fjárhags-
baggi. Benda formenn nemenda-
félaganna á, að skólanemi, sem
taki strætisvagn úr og í skóla,
verji til þess um ellefu þúsund
krónum árlega.
Aðeins 13,6%aðspurðra
hlynntir áfengisstefnunni
EINUNGIS 13,6%aðspurðra sögðust
vera hlynntir áfengisstefnu bæjar-
yfirvalda f Hafnarfirði í skoðana-
könnun sem nokkrir einstaklingar
gerðu síðdegis á föstudag. Tvær
spurningar voru lagðar fyrir fólk á
250 G-bílum á tæpri klukkustund við
fyrstu umferðarljósin í Hafnarfirði.
Önnur spurningin hljóðaði svo:
Eruð þið hlynnt þeirri áfengis-
stefnu sem fylgt er í Hafnarfirði?
13,6% aðspurðra sögðu já, 76%
sögðu nei og 10,4% náðu ekki að
svara spurningunni. Hin spurning-
in var á þessa leið: Ef þið kaupið
áfengi í Reykjavík, gerið þið þá
helgarinnkaupin I leiðinni? Þess-
ari spurningu svöruðu 41,6% að-
spurðra játandi, 42,4% sögðu nei
en 16% náðu ekki að svara.
Hrafnkell Marinósson, sem
hafði forgöngu um þessa skoðana-
könnun, sagði í samtali við blaða-
mann Morgunblaðsins að fólk
hefði tekið spyrlunum vel, jafnvel
betur en hann átti von á. Hann
sagði að tilgangurinn með skoð-
anakönnuninni væri að reyna að
koma af stað umræðu um þessi
mál í bænum. Fólk væri orðið
langþreytt. Staðan væri sú að ekki
mætti setja upp áfengisútsölu í
Hafnarfirði og enginn matsölu-
staður þrifist þar vegna þess að
veitingamennirnir fengju ekki
leyfi til að selja vín með matnum
sem annars staðar þætti sjálfsagð-
ur hlutur.
Ársfundur Alþjóöagjaldeyrissjóðsins og Alþjóðabankans í Seoul í Suður-Kóreu:
Ástand og horfur í efnahags-, gengis-
og gjaldeyrismálum aðalumræðuefnið
Fulltrúar íslands á ársfundum Alþjóðagjaldeyrissjóðsins og Alþjóðabankans sem haldnir voru f Seoul í
Suður-Kóreu í síðustu viku. Frá vinstri: Matthías Á. Mathiesen viðskiptaráðherra, Þórhallur Ásgeirsson
ráðuneytisstjóri, Jón Sigurðsson forstjóri Þjóðhagsstofnunar, Jóhannes Nordal seðlabankastjóri og Sigurður
Þórðarson skrifstofustjóri.
ÁRSFUNDIR Alþjóðagjaldeyris-
sjóðsins og Alþjóðabankans voru
haldnir í Seoul í Suður-Kóreu í
síðustu Viku og sátu þá fulltrúar
149 aðildarríkja. Af íslands hálfu
sátu fundina Matthías Á. Mathie-
sen viðskiptaráðherra, Jóhannes
Nordal seðlabankastjóri, Þórhallur
Ásgeirsson ráðuneytisstjóri, Jón
Sigurðsson forstjóri Þjóðhagsstofn-
unar, Sigurður Þórðarson skrif-
stofustjóri og Sigurgeir Jónsson
aðstoðarbankastjóri.
Á sama tíma voru haldnir
fundir í ýmsum nefndum sjóðs-
ins og bankans og bar þar hæst
fundi í Interim-nefnd sjóðsins
og sameiginlegri þróunarnefnd
bankans og sjóðsins (Develop-
ment Committee). í þessum
nefndum sitja 22 ráðherrar og
seðlabankastjórar. Nokkur
stærstu aðildarríkin eiga þar
jafnan fulltrúa en önnur ríki
skipa sér í hópa, svo sem Norð-
urlönd, sem eiga sameiginlegan
fulltrúa í nefndunum.
í fréttatilkynningu frá við-
skiptaráðuneytinu segir að aðal-
umræðuefnið á ársfundunum
hafi að venju verið ástand og
horfur í alþjóðaefnahagsmálum,
gengis- og gjaldeyrismálum og
það hafi verið álit nær allra
ræðumanna að þótt nokkuð hefði
miðað í rétta átt í efnahagsmál-
um heimsins undanfarin tvö ár
væru nú ýmsar blikur á lofti.
Hægt hefði á hagvexti á þessu
ári, mikið misvægi væri í utan-
ríkisviðskiptum og atvinnuleysi
væri þrálátt vandamál í iðnrikj-
unum. Ennfremur væri þung
skuldabyrði og aðrir erfiðleikar
í efnahag þróunarríkjanna mikið
áhyggjuefni.
Á fundinum kom fram að
brýnt væri að efla starfsemi
Alþjóðagjaldeyrissjóðsins og
Alþjóðabankans, einkum til
stuðnings við þróunarríkin en
einnig til þess að tryggja betra
samræmi í efnahagsstefnu iðn-
ríkjanna til þess að vega á móti
vaxandi tilhneigingu til verndar-
stefnu, en frekari hömlur á al-
þjóðaviðskipti hlytu að leiða til
samdráttar og aukins atvinnu-
leysis. Nýleg lækkun á gengi
Bandaríkjadollars var talin eðli-
leg og æskileg, en nokkuð skiptar
skoðanir voru um hvort gengi
dollarans þyrfti að lækka meira.
Fjármálaráðherra Bandaríkj-
anna kynnti hugmyndir um al-
þjóðlega hagvaxtaráætlun
(Progam for Sustained Growth)
á fundinum, sem fyrst og fremst
á að takast á við skuldavanda
þróunarríkjanna. Áætlunin
skiptist í þrjú meginatriði. I
fyrsta lagi er gert ráð fyrir að
þessi ríki geri markvissar ráð-
stafanir til að koma á jafnvægi
í efnahagsmálum og örva hag-
vöxt heima fyrir. í öðru lagi að
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn, Al-
þjóðabankinn og aðrar þróunar-
lánastofnanir auki lánveitingar
til þess að skuldugu ríkin geti
gert ráðstafanir til að tryggja
betra jafnvægi og hagvöxt sem
byggðist á markaðsbúskap. í
þriðja lagi að auka lánveitingar
frá bönkum í einkaeign, sem
stunda alþjóðalánaviðskipti, til
stuðnings skipulegum efna-
hagsáætlunum í þróunarríkjun-
um, en að undanförnu hafa lán-
veitingar bankanna til þessara
ríkja dregist saman. Tillögur
þessar verða til athugunar á
næstu mánuðum.
Það vakti vonir um árangur
hversu afstaða Bandaríkja-
manna til samstarfsins á vegum
sjóðsins og bankans er nú virkari
og jákvæðari en verið hefur
undanfarin ár, ekki síst vegna
þess að fjárframlög Bandaríkj-
anna til starfseminnar eru lang-
hæst einstakra ríkja.
Á fundinum var ákveðið að
stefna að því að ná samkomulagi
um ný framlög til þróunarstofn-
unar Alþjóðabankans (IDA) fyr-
ir næsta ársfund. Þá var ákveðið
að leggja fyrir til samþykktar
nýjan alþjóðasamning um al-
þj óðafj árfestingaráby rgðar-
stofnun (Multilateral Invest-
ment Guarantee Agency, MIGA)
sem á að hafa það hlutverk að
ábyrgjast fjárfestingarlán sem
einkaaðilar veita til þróunar-
ríkja og munu starfa í tengslum
við Alþjóðabankann. íslendingar
hafa ekki ákveðið að gerast aðil-
ar að þessum samningi.
Þá var samþykkt á fundinum
að koma á sérstökum lánum á
vildarkjörum til fátækustu aðild-
arrikjanna innan Alþjóðagjald-
eyrissjóðsins. Ætlunin er að lán-
in verði tilefni aukins samstarfs
milli sjóðsins og bankans og
styðji viðleitni þróunarríkjanna
til þess að leggja grundvöll að
varanlegum efnahagsframförum
og komast úr skuldakreppu. Þau
verði veitt af því fé sem fékkst
við sölu gullforða sjóðsins á síð-
asta áratug. Þetta mál og nýlegar
skýrslur, sem samdar hafa verið
á vegum tíu stærstu iðnríkjanna
og samtaka þróunarríkja, um
alþj óðagj aldeyriskerfið og geng-
ismál verða helstu dagskrármál-
in á fundum Interim- og þróun-
arnefndarinnar næsta vor í
Washington.
íslendingar áttu að þessu sinni
sæti í dagskrár- og ályktunar-
nefnd ársfundar og var Jóhannes
Nordal seðlabankastjóri fram-
sögumaður fyrir áliti nefndar-
innar á lokafundinum föstudag-
inn 11. október sl.