Morgunblaðið - 17.06.1986, Qupperneq 29

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 17. JÚNÍ 1986
29
Danmörk:
Kosníngaskjálftí út
af kjarnorkudeilum
JAFNAÐARMENN undir forystu danskri grund verði skilyrðis-
Ankers Jörgensen krefjast þess laust. Þetta merkir, að liðsveitir
,að bann við kjamorkuvopnum á bandamanna Dana í Atlantshafs-
S-Afríka:
Viðbrögð harðna
á báða bóga
Jóhannesarborg, AP.
MILLJÓNIR blakkra Suður-
Afríkumanna fóru í verkfall í
gær til að minnast þess að 10 ár
eru liðin frá blóðugum óeirðum
í Soweto. Lamaðist allt athafna-
líf af þessum sökum og voru
aðgerðimar víðtækar. Víða kom
tíl uppþota, en fregnir voru ójjós-
ar af ástandinu í landinu, þar sem
fjölmiðlum voru settar enn
þrengri skorður í fréttaflutningi
og blaðamönnum m.a. bannað að
fara inn í hverfi svartra.
Utanríkisráðherrum ríkja Evr-
ópubandalagsins (EB) mistókst að
ná samkomulagi um viðskipta-
þvinganir gegn Suður-Afríku.
Hermt er að Vestur-Þjóðvetjar og
Bretar hafí lagst gegn víðtækum
aðgerðum og einnig að ríkin yrðu
skylduð til aðgerða, sem þau teldu
ekki vænlegar til árangurs. Niður-
staðan var sú að embættismenn
Hér á myndinni sjást heimasmíð-
aðar byssur, sem lögreglan gerði
upptækar í Port Elizabeth.
bandalaginu, sem sendar yrðu
þeim til aðstoðar á striðstímum
, yrðu að láta sér duga hefð-
bundin vopn. I dönskum blöðum
er talið hugsanlegt, að málið leiði
til nýrra þingkosninga.
Jörgensen segir, að ekki sé um
neina stefnubreytingu að ræða hjá
jafnaðarmönnum, heldurítrekun á
fyrri stefnu. Andstæðingar hans,
þ.á.m. Schliiter forsætisráðherra,
eru á öðru máli. Þeir segja , að
þessi stefna muni veikja traust
manna á vamarstefnu Dana f Atl-
antshafsbandalaginu.
Nokkrir flokkar, meðal þeirra
jafnaðarmenn, hafa mótað kjam-
orkuvopnastefnu Dana, en sam-
kvæmt henni er geymsia kjamorku-
vopna bönnuð í landinu og unnið
skal að því , að landið verði hluti
af kjarnorkuvopnalausu svæði.
Andstæðingar Jergensens halda
því fram, að ríkt hafí þegjandi
samkomulag um þá tilslökun á
banninu við kjamorkuvopnum, að
Danir myndu ekki geta ákveðið
vopnabúnað þeirra liðsveita, sem
sendar yrðu þeim til hjálpar, kæmi
til stríðs.
Þeir segja einnig, að Danir geti
ekki krafíst sérstakrar meðhöndl-
unar í samningum um hjálp frá
bandamönnum sínum frekar en t.
d. Norðmenn.
Svend Jakobsen
Svend Auken
Danmörk:
Skoðanakönnun sýnir
óánægju með Anker
í SKOÐANAKÖNNUN, sem gerð var nýlega meðal danskra kjós-
enda, kom í ljós, að nær helmingur kjósenda allra flokka telur jafnað-
armönnum fyrir bestu, að Anker Jorgensen viki fyrir nýjum for-
manni flokksins á næstunni. Núverandi varaformaður, Svend Auken,
hefur mest fylgi meðal kjósenda jafnaðarmanna er rætt er um eftir-
mann Ankers.
Hjá kjósendum jafnaðarmanna
reyndist meirihluti þeirra, sem tóku
afstöðu, fylgjandi formannaskipt-
um fljótlega. Meðal þeirra hlaut
Auken 44% fylgi, formaður þing-
flokksins, Svend Jakobsen, var
næstur með 19%. Knud Heinesen,
fyrrverandi fjármálaráðherra, fékk
15% og Ritt Bjærregaard, fyrrum
menntamálaráðherra, hlaut 9%.
Sé litið á svör þáttakenda í könn-
uninni almennt virðist ljóst, að
Auken er álitinn fulltrúi vinstri
manna en Jakobsen talinn tilheyra
hægri væng flokks jafnaðarmanna.
Knud Heinesen er nú forstjóri
Kastrup-flugvallarins. Athygli vek-
ur, að eina konan í hópnum, Ritt
Bjærregaard, sem oft hefur verið
nefnd á undanfömum árum sem
hugsanlegur eftirmaður Ankers,
virðist eftir tölunum að dæma ólík-
leg til að hreppa formannsstólinn.
Könnunin var framkvæmd af
Gallupsstofnuninni.
geri tillögu um aðgerðir til leið-
togafundar EB í næstu viku.
Hermt er að blökkumenn hafi
reist vegartálma á götum í mörgum
hverfum svartra, m.a. í Soweto.
Köstuðu þeir gijóti í átt til her- og
lögreglumanna. Blaðamönnum var
bannað að skýra frá viðbrögðum
öryggissveita við aðgerðum blakkra
íbúa. Þá var símalínum til blökku-
mannahverfa lokað svo fréttabann
var nánast algjört. Af hálfu ríkis-
stjómarinnar var því haldið fram
að hvergi hefði komið til uppþota,
sem orð væri á gerandi.
Desmond Tutu, biskup, gagn-
lýndi stjómvöld harðlega í stólræðu
og sagði það með öllu óþolandi að
jafnvel nánustu skyldmenni þeirra
er biðu bana í Soweto 1976 fengju
að minnast hinna látnu með þeim
hactt sem þau sjálf kysu.
í gær hófst í París ráðstefna á
vegum Sameinuðu þjóðanna um
viðskiptaþvinganir gegn Suður-
Afríku til þess að knýja stjóm hvíta
minnihlutans til viðræðna við full-
trúa blökkumanna um enda á óeirð-
um og afnám aðskilnaðarstefnunn-
ar.
mannaða geimstöð aðeins til á
pappímum. Ætlað er að hún verði
í fyrsta lagi tilbúin skömmu fyrir
aldamót. Sovéska geimstöðin Mir,
er þegar komin í gagnið.
Forskot Sovétmanna er ekki sist
á hemaðarsviðinu. Tumill segir allt
orðaskak stórveldanna um geim-
vamaáætlun Bandaríkjanna vera
fals eitt. „Geimurinn hefur alltaf
verið vígvæddur. Sú þróun hófst
með framleiðslu langdrægra eld-
flauga, áður en Spútnik I var skotið
á loft og var haldið áfram með
njósnahnöttum stórveldanna."
Tumill sagði ennfremur að sov-
ésk geimvopnaáætlun sé langt á
veg komin og að ekki sé ólíklegt
að stórveldin muni komast að því
einn góðan veðurdag, að gagn-
kvæmt geimvamakerfí ógni hvor-
ugu.
„Með íflltD geislaofni er
útiveran þægileg"
FRICO geislaofninn er tilvalinn vermir á svalir, útverustaði og garðhús
þegar svalt er í veðri á góðviðrisdögum á íslandi.
Jtf RÖNNING
Sundaborg,
sími 84000
4