Morgunblaðið - 08.07.1986, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 8. JÚLÍ1986
■ ■
Þjóðhátíðardegi fagnað
Símamynd/AP
Tugir milljóna Bandaríkjamanna héldu upp á þjóð-
hátíðardag sinn 4. júlí. I lok hátíðahaldanna í New
York fór fram mikil flugeldasýning, eins og sjá
má á myndinni. Það skyggði þó nokkuð á fögnuð-
inn að tveir menn létu lífið í Wisconsin og Florida
og a.m.k. 70 slösuðust víðs vegar um Bandaríkin
vegna mistaka við að skjóta upp flugeldum.
Hengdir fyrir heróínsmygl
London, Kuala Lumpur, Hobart, AP.
Ástralíumennimir tveir, sem
fundnir höfðu verið sekir um
heróínsmygl í Malasíu, vora í
gærmorgun hengdir af þarlend-
um yfirvöldum. Viðurlög við sölu
og dreifingu á eiturlyfjum hafa
verið hert mjög í landinu síðustu
árin, en að sögn ráðamanna eru
500 þúsund eiturlyfjaneytendur
í landinu, sem telur um 15 millj-
óuir íbúa.
Mennimir tveir, Brian Chambers,
29 ára, með bresk/ástralskan ríkis-
borgararétt, og John Barlow, 28
ára, voru handteknir árið 1983 með
um 180 grömm af heróíni í fórum
sínum.
Síðan 1975 hafa 120 dauðadóm-
ar verið kveðnir upp í Malasíu vegna
eiturlyfjamála. 38 hefur verið fram-
fylgt, en Chambers og Barlow eru
fyrstu hvítu mennimir, sem týna
iífinu.
Aftökur mannanna tveggja hafa
vakið mikla athygli, einkum í Ástr-
alíu og Bretlandi. Bæði Hawke,
forsætisráðherra Ástralíu og Thatc-
her, forsætisráðherra Bretlands,
höfðu beðið Malasíustjóm að þyrma
lífi mannanna. Á ráðstefnu ástr-
alska verkamannaflokksins í
Hobart á Tasmaníu var samþykkt
ályktun, þar sem aftökumar voru
fordæmdar. Stuðningsmenn álykt-
unarinnar sögðu, að eiturlyfja-
vandamál í Malasíu fæm síversn-
andi, þrátt fyrir aftökur
undanfarinna ára.
Hawke forsætisráðherra sagði
er hann frétti um aftökumar, að
þær væm „villimannlegar". Hayd-
en, utanríkisráðherra Ástralíu,
sagði aftökumar „óhugnanlegar og
ekki við hæfi í siðuðu þjóðfélagi".
Hins vegar upplýsti hann, að ástr-
ölskum yfirvöldum hefði borist
fyöldi bréfa og símhringinga, þar
sem lýst var stuðningi við hengingu
mannanna.
Heimildir í bresku stjóminni
sögðu, að beiðni Thatchers um náð-
un hefði verið komið á framfæri,
eftir að móðir Barlows hafði höfðað
til forsætisráðherrans „sem móð-
ur“. Blaðafulltrúi Thatchers sagði,
eftir að tilkynnt hafði verið um af-
tökumar, að samúð ríkti með
aðstandendum mannanna, en þeir,
sem hefðu í hyggju að stunda eitur-
lyfjasmygl, myndu vonandi ekki
gleyma þessum atburðum.
Sumir flokksmenn Thatchers á
breska þinginu vilja herða refsingar
við eiturlyfjaglæpum, og einn þeirra
sagðist ætla að þakka Malasíustjóm
bréflega fyrir framgöngu hennar i
málinu. Útbreiddasta dagblað Bret-
lands,77ie Sun, hefur tekið í sama
streng. Dauðarefsing var afnumin
í Bretlandi 1969.
Móðir Barlows hefur sagt, að hún
tryði því, að sonur hennar væri
saklaus og hann hefði ekki vitað,
að heróín væri í ferðatösku Cham-
bers, en Barlow hélt á henni, er
hann var handtekinn. Breskur lög-
fræðingur, Gifford lávarður, segist
þess fullviss, að breskur kviðdómur
hefði sýknað Barlow.
Mahathir Mohamad, forsætisráð-
herra Malasíu, varði aftökumar og
sagði alla_ verða að hlíta lögum
landsins, Ástralir og Bretar réðu
engu þar um.
Embættismaður í Malasíu benti
á, að engin mótmæli hefðu borist,
þegar Asíubúar hefðu verið teknir
af lífi, en líflát tveggja hvítra vekti
heimsathygli.
Arturo Tolentino:
Lögspekingur,
stjórnarand-
stæðingur o g upp-
reisnarmaður
Manila, AP.
ARTURO Tolentino var varaforsetaefni Marcosar, fyrrver-
andi forseta, í síðustu kosningum, en í kjölfar kosningasvika
Marcosar gerði herinn byltingu og lýsti Corazon Aquino for-
seta landsins.
Tolentino er lögfræðiprófessor,
sem hefur sérhæft sig í stjómar-
skrármálum. Hann var almennt
álitinn óháður flokkaskipan, allt
þar til að hann féllst, öllum að
óvörum, á að vera varaforsetaefni
Marcosar, á síðasta ári.
Tolentino var utanríkisráðherra
í stjóm Marcosar, en var rekinn í
fyrra eftir að hafa ítrekað gagn-
rýnt stjómarstefnu Marcosar.
Þegar forsetakosningar nálguðust
var Marcos gagnrýndur æ meir
fyrir harkalega stjómarhætti og
fékk hann því Tolentino til liðs við
sig, til þess að lægja öldumar.
Munaði enda um, þar sem Tolentino
lét sjálfur af allri gagmýni á Marc-
os. Þrátt fyrir það léði hann
kosningabaráttu Marcosar annan
svip, þar sem hann hafði orð á sér
fyrir að fara eigin leiðir.
Tolentino er 75 ára gamall, er
enn við hestaheilsu og þekktur fyr-
ir öflugan og kjarnyrtan málflutn-í
ing. Hann þykir snjall ræðumaður
og nýtur töluverðrar lýðhylli, sér-
staklega í Manila.
Tolentino hefur samið margar
lagabækur og þykir lögspekingur
mikill. Hann var fulltrúi Filippseyja
á þingi SÞ og aðalsamningamaður
Filippseyinga á hafréttarráðstefn-
unni. Hann sat á Filippseyjaþingi
frá 1949, þar til Marcos leysti það
upp árið 1972. Hann var endurkjör-
inn þegar það var endurreist árið
1984, eini frambjóðandi stjómar-
flokksins sem náði einu af fimm
þingsætum Manila-kjördæmis. Á
þingferli sínum samdi hann, eða
var meðflutningsmaður meira en
2.000 afgreiddra frumvarpa, þ.m.t.
laga um persónurétt og laga sem
ætlað var að hamla gegn spillingu.
Hann þykir fremsti fræðimaður
landsins í stjómarskrármálefnum.
í júní 1984 skipaði Marcos hann
Kosningar í Japan:
Frj álslyndi flokkurinn
vann yfirburðasignr
hlaut 300 af 512 þingsætum í neðri deild
Tókýó, AP.
FRJALSLYNDI lýðræðisflokk-
urinn í Japan vann stórsigur í
kosningunum til beggja deilda
þingsins þar á sunnudag. Flokk-
urinn endurheimti hreinan
meirihluta sinn í neðri deild
þingsins, og hlutu frjálslyndir
a.m.k. 300 af 512 þingsætum.
Úrslitin eru talin mikill sigur fyr-
ir Yasuhiro Nakasone forsætisráð-
herra, en hann efndi til kosning-
anna 18 mánuðum áður en þær
áttu að fara fram. Hins vegar er
GENGI
GJALDMIÐLA
London, AP.
GENGI Bandaríkjadollara var
stöðugt gagnvart öllum helstu
gjaldmiðlum heims utan hvað
það lækkaði gagnvart japanska
jeninu.
í Tókýó kostaði dollarinn 159,25
jen (160,90) þegar gjaldeyrismark-
aðir lokuðu en síðar í London
kostaði dollarinn aftur á móti
160,25 jen.
í London kostaði sterlingspundið
1,5370 dollara (1,5395) þegar
gjaldeyrisviðskiptum lauk.
Gengi annarra helstu gjaldmiðla
var á þann veg að dollarinn kost-
aði: 2,1695 vestur-þýsk mörk
(2,1735), 1,7625 svissneska franka
(1,76225), 6,9375 franska franka
(6,9400), 2,4440 hoílensk gyllini
(2,4465), 1.487,25 ítalskar lírur
(1.491,50) og 1,3790 kanadíska
dollara (1,3785).
ekki enn vitað hvort flokkslögum
fijálsljmdra verður breytt til að
gera Nakasone kleift að gegna
áfram forsætisráðherraembætinu,
en hann lætur af embætti flokks-
formanns í október. Talið er þó að
líkumar á að það verði gert hafi
aukist eftir sigur hans í kosningun-
um.
Nakasone fagnaði niðurstöðun-
um, sem hann kvað hafa komið sér
á óvart. Hann hefði aldrei trúað því
að sigur flokksins yrði eins stór og
raun bar vitni. Úrslitin sýna að kjós-
endur styðja stefnu mína í innan-
ríkis- og utanríkismálum. Við
munum nú hefjast strax handa við
að reyna að ná samkomulagi um
afvopnunarmál í heiminum og gera
allt sem í okkar valdi stendur til
að fá leiðtoga risaveldanna til að
hittast aftur," sagði hann.
Fijálslyndi flokkurinn, sem ráðið
hefur lögum og lofum í Japan
síðustu fjóra áratugina, missti
meirihluta sinn í kosningunum árið
1983, og mynduðu fijálslyndir
stjóm með stuðningi smáflokks.
Flokkurinn þurfti a.m.k. 271 þing-
sæti til að ná meirihluta í öllum
þingnefndum, svo að ljóst er að
fijálslyndir munu hafa ömggan
meirihluta á þingi. Helsti stjómar-
andstöðuflokkurinn, sósíalistar,
missti mikið fylgi í kosningunum.
Sósíalistar höfðu áður 110 þing-
menn í neðri deild þingsins, en nú
er þeim einungis spáð 85. Formaður
flokksins sagði að hann kynni að
segja af sér vegna „hins mikla ósig-
Yasuhiro Nakasone forsætisráðherra Japans var að vonum ánægður
með stórsigur Frjálslynda flokksins í kosningunum.
urs“. Aðrir flokkar urðu fyrir
fylgistapi.
Lög Fijálslynda flokksins kveða
á um að formaður hans megi aðeins
gegna því embætti. tvö kjörtímabil.
Nakasone lætur af störfúm flokks-
formanns í október á þessu ári, og
því yrði að gera breytingar á lögun-
um til að gera honum kleift að sitja
áfram á forsætisráðherrastóli.
Nakasone sagði eftir að úrslit kosn-
inganna lágu fyrir að hann myndi
virða flokkslögin.„Ég sagði það fyr-
ir kosningar og stend við það nú
eftir þær,“ sagði hann.
Nakasone hefur legið undir því
ámæli að hafa efnt til kosninganna
nú til að koma því þannig í kring
að hann fái að gegna áfram emb-
ætti. Úrslit kosninganna hafa
verulega styrkt stöðu Nakasones
meðal fijálslyndra, og því er talið
að líkumar á því að hann haldi for-
mannsembættinu hafí aukist veru-
lega. Hins vegar er vitað að sterk
öfl innan flokksins leggjast eindreg-
ið á móti því að flokkslögunum
verði breytt, svo að ekki er enn
útséð um hvemig málinu lyktar.