Morgunblaðið - 14.06.1987, Blaðsíða 46

46
vser IviOt, .^r auoAauvíviua .aiOAjavíuonoM
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 14. JÚNÍ 1987
Sigríður Stefáns-
dóttir - Minning
Fædd 21. júni 1895
Dáin 2. júní 1987
Sigríður var fædd á Krókarvöll-
um í Fljótum en fluttist 5 ára í
Morskóga í sömu sveit.
Hún var ein af 7 bömum hjón-
anna Stefáns Jóhannssonar og
Margrétar Kjartansdóttur. Sigríður
giftist Friðbimi Níelssyni árið 1918.
Hann dó 13. október 1952.
Sigríður og Friðbjöm áttu 6 böm
saman en auk þess áttu þau eina
uppeldisdóttur.
Sigríður var ömmusystir mín en
ég hef alla tíð kallað hana ömmu
og engri annarri ömmu kynnst.
Þegar ég var 6 ára fluttist hún
heim til mín til að hjálpa mömmu
að passa okkur systumar meðan
mamma vann úti.
Kynni mín af ömmu verða alltaf
með því dýrmætasta sem ég á.
Amma var vön að flétta mig kvölds
og morgna. Á meðan sagði hún
mér sögur frá lífínu í sveitinni þeg-
ar hún var bam og frá bömunum
sínum, huldufólki og öllu sem vera
bar. Þegar ég var farin að ganga
í skóla stappaði hún { mig stálinu
og hvatti mig mikið. Við áttum eitt
mikið uppáhaldsáhugamál sameig-
inlegt og það var skautaíþróttin.
Þegar sýndar vom myndir í sjón-
varpinu sátum við og létum okkur
dreyma saman.
Eitt af því besta við hana ömmu
var að hún var alltaf tilbúin að taka
þátt í draumum manns og tala um
þá og svffa inn í draumalandið með
manni. Þetta var mér mikils virði
sem bami.
Eftir að ég eltist breyttust að
vísu okkar samskipti en mér fannst
ég þó alltaf geta rætt um allt við
ömmu sem mér lá á hjarta.
Þegar ég var 14 ára fluttist
amma aftur til Siglufjarðar og bjó
þar fyrst ein á meðan heilsan leyfði
en nú síðustu árin hjá Níelsi, syni
sínum, og Möggu, konu hans.
Þó fjarlægðin gerði það að verk-
um að ég hitti ömmu ekki oft nú
síðustu árin kom ég þó alltaf við
hjá henni í sumarfríum mínum og
mér fannst alltaf eins og ég hefði
kvatt hana í gær.
Amma var með víðsýnni og for-
dómalausari manneskjum sem ég
hef kynnst og af henni lærði ég
margt. Kannski var það mikilvæg-
ast að það að vera gamall er ekki
talið í árum því amma varð aldrei
gömul í anda þrátt fyrir öll aldursár-
in. Hún fylgdist alltaf með öllu og
leitaðist við að skilja hlutina en
ekki dæma þá.
Ég veit að nú auðnaðist ömmu
sú hvfld sem hún þráði, en ef eitt-
hvað er handan við landamæri
okkar lífs þá vona ég að við hitt-
umst heilar á ný.
Hildur Halldóra Karlsdóttir
• Eldhúsinnréttingar,
baðinnréttingar
• Fataskápar
• Útihurðir, bilskúrshurðir,
svalahurðir
• Innihurðir
• Loftaklæðningar
• Þiljur
• Arnar o.m.fl.
©BÚÐIN ÁRMÚLA 17a
BYGGINGAWÓNGSTA SÍMAR 84585-84461
Nýjar áætlanir um
rannsóknir á Mars
Vísindi
Sverrir Ólafsson
Á alþjóðlegri ráðstefnu um
rannsóknir á sólkerfínu, sem ný-
lega var haldin í Pasadena í
Kalifomíu, sögðu sovéskir
vísindamenn frá áformum sínum
um að hefja umfangsmiklar rann-
sóknir á reikistjömunni Mars, á
síðasta áratug þessarar aldar.
Vísindamenn á ráiðstefnunni, sem
vom frá Bandaríkjunum, ýmsum
löndum Evrópu og Japan, vom
undrandi yfír því hversu opinskátt
Sovétmennimir sögðu frá áætlun
þessari, sem vissulega getur tekið
breytingum eftir því starfínu að
henni miðar áleiðis. Enn sem kom-
ið er er áætlunin á athugunarstigi
og hefur ekki verið formlega lögð
fyrir sovésk yfírvöld.
Það sem kom ráðstefnugestum
mest að óvart er hin mikla frakt
sem ætlunin er að lyfta út í geim-
inn. Gera má ráð fýrir því að hér
sé um að ræða 45 tonn, en það
er rúmlega helmingi meira en sú
heildarfrakt sem lyft hefur verið
í allri geimferðaáætlun Banda-
ríkjanna. Til þessa flutnings
verður notast við geimflaug sem
þegar hefur verið þróuð og nefn-
ist „Proton". Lyftikraftur hennar
er u.þ.b. fjögur og hálft tonn, sem
er 25 prósent meira en nokkur
önnur geimflaug getur lyft í einu.
Bmce Murray, prófessor í
geimvísindum við Califomia Inst-
itute of Technology segir að
endanlegt takmark Sovétríkjanna
séu mannaðar ferðir til Mars.
Hann telur að Bandaríkjamenn
hafi að undanfömu einskorðað
geimrannsóknir og geimhug-
myndir sínar um of við lágflug
geimskutlunnar og geimstöðina,
sem nú er í undirbúningi.
Samkvæmt áætlun sovésku
vísindamannanna á fyrsta ferðin,
sem mun taka 400 daga, að hefj-
ast í júní á næsta ári, en þá verður
geimflaug send tii „Phobos", sem
er annað af tveimur tunglum
Mars. Geimflaugin á að ferðast í
einungis 50 metra fjarlægð frá
yfírborði Phobos og er þá ætlunin
að henda niður nokkmm mæli-
tækjum, sem hægt verður að beita
til athugana með fjarstýringu úr
geimflauginni.
í annarri ferðinni, sem á að
hefjast árið 1992 verður fjarstýrð-
ur „flakkari" sendur til reiki-
stjömunnar og á hann að geta
ferðast allt að því 10 kflómetra
vegalengd eftir yfírborðinu. Einn-
ig er til athugunar að senda litlar
vélar með geimflauginni, sem
gætu grafíð 20—30 metra djúpar
holur í jarðveg reikistjömunnar.
„Moldvörpur" þessar verða festar
í loftbelgi, sem eiga að svífa yfír
yfirborði Mars. Loftbelgimir
munu lækka flugið og lenda á
yfírborðinu að nóttu til, þegar
kalt er í veðri og þá geta vélarn-
ar, sem í þeim hanga, grafíð holur
í yfirborðið, en á daginn þegar
aftur hlýnar í veðri, taka loft-
belgimir sig á loft að nýju og
svífa yfir yfirborðinu.
Á tímabilinu frá 1994-1996 er
þriðja ferðin hugsuð, en með í
henni verður langdrægur flakk-
ari, sem ferðast getur allt að því
500 kflómetra vegalengd eftir
yfírborði Mars.
Síðasta ferðin verður farin á
tímabilinu 1996-1998, en helsti
tilgangur hennar er að taka sýni
úr Mars og flytja þau til jarðarinn-
ar, ef talið verður víst, á gmndvelli
áður fenginna upplýsinga, að slíkt
hafí enga smit- eða mengunar-
hættu í för með sér fyrir íbúa
jarðarinnar.
Ýmsir vísindamenn í Banda-
ríkjunum líta áætlun þessa
öfundaraugum. Þeir telja að
geimvísindum þar í landi hafí ekki
verið sinnt sem skyldi á undan-
fömum ámm og kenna að hluta
„stjömustríðsáætluninni", sem er
ærið kostnaðarsöm, og hinu svip-
lega slysi, þegar Challenger
geimskutlan fórst í flugtaki í byij-
un ársins 1986.
Murray hefur trú á því að Sov-
étmenn hafí áhuga á samvinnu
um rannsóknir á Mars og hann
telur að slík samvinna sé eina von
Bandaríkjanna til þess að verða
ekki á eftir í rannsóknum á sól-
kerfínu. Hann hefur látið svo um
mælt að ef Bandaríkin taki ekki
þátt í samvinnu af þessari gerð,
þá muni Sovétmenn leita fyrir sér
í Evrópu og að slíkt muni leiða
til óæskilegrar einangmnar
Bandaríkjanna á sviði geimrann-
sókna.
Hwmt
Kársnesbraut 112, Kóp. S: 641072.
Opið frá kl. 15-19.
Myndræn ferð
um Mið-Evrópu
Luxemburg
Bodensee
Brottför 2. ágúst. Heimkoma 23. ágúst.
Luxemburg - Þýskaland - Austurríki - Sviss.
Heidelberg - Freiburg - Svartiskógur - Basel - Genf - Luzern -
Allgáu - Salzburg - Vín - Munchen. íslensk fararstjórn.
Verö kr. 62.300,- á mann í
tveggja manna herbergi
meö hálfu fæði.
Uirboö a ls>andi fyrir
DlNtRSCLUÖ
INTERNATIONAL
dtuKvm
FERÐASKRIFSTOFA, HALLVEIGARSTÍG 1,
SÍMAR 28388 - 28580