Morgunblaðið - 06.09.1987, Blaðsíða 23

23
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 6. SEPTEMBER 1987
Jón Kristín
Magnúsdóttir í
stofunni sinni.
Krabbeflölskyldan flutti af landi
brott 1937 og keypti þá Tjamargötu-
húsið Hallgrímur Tuliníus stór-
kaupamaður, en af honum kaupa
það Sesselja Sigurðardóttir og Daní-
el Olafsson stórkaupamaður, er bjó
þar með Kristínu föðursystur sinni.
Hann var sonur dr.Olafs Dan stærð-
fræðings og yfirkennara, sem erfði
hans hlut í húsinu. Sesselja bjó aldr-
ei sjálf í þessu húsi, en leigjendur
voru í hennar hluta. Dr.Ólafur Dan
seldi 1950 Magnúsi G. Jónssyni,
samkennara sínum, sinn hlut á móti
Sesselju frænku hans, sem í raun
átti forkaupsréttinn. Var húseignin
óskipt fram að þeim tíma, en þau
Magnús og Jóna Kristín kusu við
skiptingu hennar efri hæðina og ris-
ið og hálfan kjallarann. Þar uppi var
gríðarstórt panelþiljað ris með stór-
um skápum undir súðinni. Innrétt-
uðu þau það og fengu þar
svefnherbegi og bað. Bflskúr sem
enn er þama hafði Daníel látið
byggja án bygginarleyfis á bak við,
þar sem áður var kamar og geymsl-
uskúr. 1971 keypti Helgi Oddsson
neðri hæðina af Sesselju og seldi
hana aftur fjómm árum seinna Flosa
Olafssyni leikara og konu hans Lilju
Magnúsdóttur, sem búa þar enn með
fjölskyldu sinni .
Þegar húsið var tekið í gegn eftir
að þau Magnús og Jóna Kristín eign-
uðust húsið ásamt Sesselju upp úr
1950, voru útskomu rósettumar á
vindskeiðunum m.a. endurnýjaður
þar sem í vantaði og jafnframt vom
settar rúmgóðar svalir á vesturhlið-
ina. Og nú hefur aftur verið end-
umýjaður útskurðurinn á stafni og
vindskeiðum, sem er orðið dýrt hand-
verk nú á tímum. Það er unnið af
Sveini Ólafssyni, myndskera.
Jóna Kristín segir mér að alltaf
hafi þess verið að gætt að halda
húsinu í uppmnalegum stíl. „Ég
hefi alltaf verið svona gamaldags"
segir hún. Þess sjást raunar hvar-
vetna merki í stofunum að húsfreyja
kann að meta gamla fagra muni og
varðveitir þá. Húsgögn em í gömlum
stfl, úr búum ættingja þeirra hjóna.
Þama má sjá könnu úr alþingishátf-
ðarstellinu frá 1930 með hvítbláa
Magnús Magnússon við taflborð
afa sins, Magnúsar G. Jónssonar,
sem er gamall Reyhja víkurm eist-
ari og áhugamaður um skákí-
þróttina. Borðið bðfðu Odd-
fellowar látið smíða banda
Guðmundi Bergssyni póstmeist-
ara, en Magnús keypti það að
bonum látnum.
Hulda HJÍn Magnúsdóttir, sem
er í beimsókn þjá afa sínum og
ömmu frá París, hefur komið sér
fyrir með bók í homi stofunnar.
Dyrakarmamir í stofunum em
alls staðar með breiðum útskom-
um trélistum.
Jóna Kristín og sonardætumar. Frá vinstri Kristin Soffía og Margr-
ét Jónsdætur. Lengst til hægri Hulda Hlín Magnúsdóttir
húsinu hjá henni. Brátt var leitt í
húsið gas og svo rafmagn þegar það
kom í bæinn 1921. Enn em í hverri
stofu gömlu miðstöðvarofnamir, fyr-
irferðarmiklir og steyptir með
mynstri. Miðstöð var í húsinu frá
byijun og kynt með kolum og koksi
nema í kolaleysinu á fyrri heims-
styijaldarámnum, þegar varð að
notast við mó. Segir Jóna Kristín
að ofnamir gömlu hafi reynst svo
vel til upphitunar að þau hafi aldrei
séð eftir því að hafa ekki látið fjar-
lægja þá þegar þau létu gera upp
húsið upp úr 1950. Lofttúður uppi
undir lofti í öllum herbergjum vekja
athygli. Það em opnanlegir spaðar
likt og í baðherbergjum nú til dags
og spjöldin úr flúmðu bronsi og því
til skrauts auk þess sem þeir tryggja
hina bestu loftræstingu í herbergj-
unum.
Einangmn í þessu áttræða húsi
er mjög góð. Milli hæða er þykkt lag
af sandi og er því ekki hljóðbært.
Innan á veggjum er þykk gifsull og
þar af leiðandi vom þeir aldrei
klæddir að innan, heldur málað eða
límt veggfóður beint á gifsið. Á það
að vera góð bmnavöm, þar sem gifs-
ullin sviðnar bara en logar illa, að
því er Jóna Kristín tjáir mér. í eld-
húsinu hafa þau þó látið pússa veggi
og setja timburloft í eina stofuna.
Mún slík einangmn aðeins hafa ver-
ið notuð í einu öðm húsi í bænum.
Gluggamir með mörgum smáum
rúðum em uppmnalegir og í þeim
einfalt gler. Þeir em úr olíubomum
viði og komu sem aðrir viðir hússins
frá Noregi. Hefur aldrei verið þar
nokkur fúi. En ofan við gluggana
og í dyrakörmum em breiðir út-
skomir listar, ekki ósvipað „arts
nouveaut" stflnum, sem var svo mjög
í tísku í byijun aldarinnar í Evrópu
og ekki ólíklegt að þama gæti hans
fyrst á íslandi.
' Thorvald Krabbe mun sjálfur hafa
gert fmmdrög að húsinu við Tjarnar-
götu 40, en fékk síðan danskan
arkitekt til að útfæra teikningar. Sá
hét Kiörbo, og var einnig hönnuður
Kringlunnar i Alþingishúsinu og
Landakotsskóla. Sagði Jóna Kristín
að engum ráðamönnum í þessu húsi
hafi nokkm sinni komið til hugar
að eyðileggja stíl þess.
Krabbefólkið bjó í húsinu óskiptu
og leigði út eitt herbergi á efri hæð-
inni. Um tíma leigði hjá þeim
Guðmundur Kamban og sagt að þar
hafi hann skrifað skáldsöguna um
Ragnheiði Brynjólfsdóttur, Skálholt.
fánanum og fálkamerkinu, íburð-
armikla súkkulaðikönnu sem skenkt
var úr í brúðkaupi tengdaforeldra
hennar, meira en 300 ára gamlan
disk frá Wedgewood með ámáluðum
grískum gyðjum, örþunna gamla
postulínsbolla og svo framvegis. Þau
hjónin halda í gamlar minjar. í skrif-
stofu Magnúsar, þar sem hann
annast skjalaþýðingar og skrifar
kennslubækur f frönsku og sín
þekktu rit um Frakkland, er t.d.
merkilegt skákborð sem Oddfellowar
létu smíða handa Guðmundi Bergs-
syni póstmeistara og hann keypti svo
af ekkjunni, enda er Magnús sjálfur
skákmaður góður, var Reykjavík-
urmeistari 1944 og hefur þýtt
margar skákbækur. Jóna Kristín
segir mér að þetta muni nú Magnús
ekki vilja láta geta um, en blaðamað-
ur ansar því engu. Viðdvölin í þessu
skemmtilega húsi, sem í rauninni
hefur alltaf staðið þarna rautt og
snyrtilegt en vakti nú athygli á
göngu kring um Tjörnina vegna við-
gerðanna, var orðin æði löng og tími
til að kveðja, fróðari um eitt af falle-
gustu húsunum i borginni okkar.
Húsi sem ber áttræðisaldurinn vel,
lekur ekki eða fúnar, og er loftgott
og hlýtt.
JAZZ
Vönduð Hverfisgötu 105
kennsla ■— *
5 ara
Gamlir og nýir
nemendur
Innritun hafin
Vetrarstarfið
SÖLVEiG sePtem^er'
markviss
þjálfun
ÁSTA
Innritun í síma 13880, 84758, 13512.
Þjónustumiðstöð EIMSKIPS í
Sundahöfn er vettvangur góðra
atvinnutækifæra.
Þessa dagana leitum við að
starfsmönnum til framtíðarstarfa
í eftirfarandi stöður:
1. Tækjastjórn
2. Lagerstörf (8 tímar á dag)
3. Almenn störf á hafnarsvæði
Hjá okkur er góður vinnuandi,
næringaríkt mötuneyti og lifandi
starfsmannafélag.
Ef þú hefur áhuga á góðri vinnu
með mikla framtíðarmöguleika
þá skaltu hringja í síma 689850
Framtíðar-
starfið
færðu hjá
EIMSKIP